980 matches
-
categorie deschisă, pentru că finalul conflictului e nesoluționat, câtă vreme eroul oscilează între soluții diverse, având de luptat mai mult cu propriul sine decât cu niște instanțe exterioare). În fine, dacă după cum ni se atrage atenția dramaticul e mai pur decât tragicul, prin intensitatea patetică a conflictului, și dacă muzica accentuează elementul dramatic (geneza teatrului liric se datorează intenției nobile și ambițioase de a readuce pe scena modernă tragedia antică), atunci melodramaticul pare să fie categoria fundamentală a teatrului, definită, aproape nietzschean
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
printr-un fenomen de "îmblânzire" a exigențelor vechiului teatru plasat cândva în proximitatea orizontului metafizic al mitului, și coborât acum la nivelul mult mai pedestru, dar mai omenesc, al lucrurilor obișnuite 72. În melodramă, ca și în viață, comicul și tragicul se amestecă, deci, inextricabil. Apariția și succesul melodramei în Noul Regim e un fenomen similar, în esență, cu procesul descris de Mario Praz73 sau Virgil Nemoianu 74 pentru a explica "îmburghezirea" romantismului, adică metamorfoza romantismului înalt, vizionar, în romantism Biedermeier
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
existence"88). Și așa, umbra scriitorului capătă (în literatura critică, memorialistică și ficțională deopotrivă) forma concretă a unui personaj emblematic, în genul omului dedublat, pentru că-și trăiește viața ca pe o melodramă, dar de înțeles o înțelege când sub semnul tragicului, când sub semnul ridicolului (acel "comic dureros", mai tragic decât tragicul însuși). În termenii psihanalizei, s-a spus că melodrama urmează dinamica refulării/ defulării, fiind construită pe modelul unui conflict între două orizonturi de conștiință, dintre care unul este realizat
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
și ficțională deopotrivă) forma concretă a unui personaj emblematic, în genul omului dedublat, pentru că-și trăiește viața ca pe o melodramă, dar de înțeles o înțelege când sub semnul tragicului, când sub semnul ridicolului (acel "comic dureros", mai tragic decât tragicul însuși). În termenii psihanalizei, s-a spus că melodrama urmează dinamica refulării/ defulării, fiind construită pe modelul unui conflict între două orizonturi de conștiință, dintre care unul este realizat, activ, pe când celălalt rămâne potențial 89, în acord cu personalitatea scindată
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
drept, tot ca proiecție a "privirii îndrăgostite"). Michael R. Booth afirma că eroina este centrul emoțional ("the emotional chore"), ochiul uraganului ("the storm centre")97, și tot așa Ibrăileanu, după cum știm, scotea reprezentarea artistică a femininului din orizontul comicului sau tragicului (nu însă și din cel al dramaticului), pe motiv că femeia, întruchipând o esență de ordin general ("natura", "pasiunea" etc.), nu e un "tip", un "caracter", o "individualitate", și prin urmare nu se lasă "descifrată" schematic, în grila unor automatisme
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
pare-se, doar din pricina prea convenționalei imaginații feminine, ce se pliază perfect pe tiparul stereotip al scenariilor melodramatice (cu o corecție foarte lovinesciană, trebuie spus, câtă vreme narațiunea, lipsită de tradiționalul happy end, plasează nefericita poveste de dragoste în proximitatea "tragicului"). Pe acest subiect de nuvelă sentimentală, nu cu mult mai complex decât episodul florentin al amorului dintre Leon și Igeea, se suprapun numeroase reflecții, secvențe anecdotice și "situații" menite a contura, nuanțând până la oboseală, portretul "eroului" favorit pe care "romanul
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
aceea (Tiresias era orb), are totuși capacitatea să o "citească" corect. În tragedie, funcția prezicătorului va fi preluată în genere de către cor ceea ce conduce, logic, la ideea că perspectiva corului e o perspectivă a comicului (invers decât credea Nietzsche), pe când tragicul se condensează în revolta individului care nu pricepe rostul necesității (Ananké) și care înfruntă fatalitatea. Așadar: dacă lectura corectă a vieții e comedia (Maestrul Ciprian se dovedește un bun cititor), atunci tragedia se datorează unei lecturi greșite; și dacă lectura
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
ci cu tot soiul de presiuni externe, nu se face vinovat de fatala greșală (hamartia) și nu accede la "recunoaștere" (anagnorisis). Și atunci? Ținând cont de toate distincțiile semnalate, cum și de contaminarea permanentă a celor două registre (comicul și tragicul), care se "citesc" unul pe celălalt în oglinzile paralele ale romanului lovinescian nu capătă Andrei identitatea tipică a unui erou de melodramă? Mai mult, o altă deosebire fundamentală vizează cadrul "acțiunii" dramatice: cele mai competente studii în materie subliniază că
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
Minuit, Paris, 1994. Jenny, Laurent, La Fin de l'intériorité, PUF, Paris, 2001. Jolles, André, Formes simples, traducere de Antoine Marie Buguet, Seuil, Paris, 1972. Jouannais, Jean-Yves, Artistes sans oeuvres. I would prefer not to, Paris, Gallimard, 2009. Liiceanu, Gabriel, Tragicul. O fenomenologie a limitei și depășirii, Editura Univers, București, 1975. Macé, Marielle, Façons de lire, manières d'être, Gallimard, Paris, 2011. Mitchievici, Angelo, Decadență și decadentism în contextul modernității românești și europene, Editura Curtea Veche, București, 2011. Moutsopoulos, Evanghelos, Categoriile
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
istoricistă, Frank Rahill găsește izvoarele melodramei nu doar în genul "sérieux" al lui Diderot, ci și în alte forme înrudite (pantomima eroică a teatrelor populare, teatrul muzical popular, ficțiunea pastorală și romantică etc.), toate marcând același proces de disoluție a tragicului și a tipului de civilizație care i-a dat naștere (L'Ancien Régime). Iată o definiție in extenso: "Melodrama is a form of dramatic composition in prose, partaking of the nature of tragedy, comedy, pantomime and spectacle, and intended for
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
p. 48 ș.u. 95 Vezi și argumentele lui Georg Steiner din Moartea tragediei, traducere de Rodica Tiniș, Editura Humanitas, București, 2008. Opinii contrare au formulat, printre alții, Albert Camus, care consideră că secolul XX e o epocă prielnică resurecției tragicului ("Conferință ținută la Atena despre viitorul tragediei", în Albert Camus, Teatru, traduceri de Marcel Aderca, Victor Const. Bercescu, Laurențiu Fulga, I. Igiroșianu, Eugen B. Marian, Sanda Oprescu, Catinca Ralea, prefață de B. Elvin, Editura Univers, București, 1970, pp. 309-320). Pentru
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
Camus, Teatru, traduceri de Marcel Aderca, Victor Const. Bercescu, Laurențiu Fulga, I. Igiroșianu, Eugen B. Marian, Sanda Oprescu, Catinca Ralea, prefață de B. Elvin, Editura Univers, București, 1970, pp. 309-320). Pentru detalii, rămâne util studiul clasic al lui Gabriel Liiceanu, Tragicul. O fenomenologie a limitei și depășirii, Editura Univers, București, 1975. 96 Apud Hans Robert Jauss, op. cit., p. 202. Pornind de la observația potrivit căreia "orice senzație reală se poate converti într-o reprezentare", Vîgotski sublinia că "experiențele noastre fantasmatice se desfășoară
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1052_a_2560]
-
ceasul e un animal ci inima e în anatomia noastră partea mecanică amintind exactitățile planetare.” (G. Călinescu, U.P., 144), „Și în acea față atât de palidă, plină, dar tristă, surâdea suferitor oarecum gura de purpură...” (M. Eminescu, P.L., 93), „Tragicul e sublim prin definiție dar în zilele noastre sublimul e eliminat.” (M. Preda, Cel mai iubit..., II, 17) Conjuncția iar și cele două locuțiuni conjuncționale coordonează numai propoziții sau fraze: „Jilțul e ros și arată destul de mizerabil, în schimb sfeșnicul
[Corola-publishinghouse/Science/2319_a_3644]
-
-o spre universal. Eminescu e „poetul nepereche” ce se ridică pe verticală și ne sincronizează cu Occidentul. Nu este posibil un portret interior al poporului român fără consubstanțialitatea om natură, fără doinire, ca mod liric afectiv al tristeții, fără estomparea tragicului, fără sentimentul dorului (specific spiritualității românești), fără propensiunea spre lumină, ca modalitate de integrare în univers. În spiritualitatea românească, lumina e un simbol al vieții, o bucurie a simțurilor, dar și o aspirație spre absolut, spre sacru. Există în literatura
Inter-, pluri- şi transdisciplinaritatea, opţiune sau necesitate? by Dorina Apetrei, Mihaela Butnaru, Gabriela Petrache () [Corola-publishinghouse/Science/426_a_1250]
-
Creațiile populare au dreptul la analize din perspectiva unor principii estetice proprii, de regulă moștenite odată cu deprinderile de exprimare prin intermediul unui anume tip de expresie artistică. Sensibilitatea și creativitatea artiștilor vor fi puse în slujba exprimării Adevărului, Binelui, Frumosului, Comicului, Tragicului sau Grotescului - adică a modului în care percep viața pământeană sau din Lumea de Dincolo. Problema esteticii folclorului a constituit subiectul a numeroase dispute teoretice. Ovidiu Bârlea, încercând să definească principalele orientări a concluzionat: „încercarea de a se apropia de
Inter-, pluri- şi transdisciplinaritatea, opţiune sau necesitate? by Dorina Apetrei, Mihaela Butnaru, Gabriela Petrache () [Corola-publishinghouse/Science/426_a_1250]
-
tehnice de apreciere, la studiul formelor artei , din punctul de vedere al sincretismului și oralității , iar mai apoi din perspectiva modalităților de distribuire a valorilor. Etnoestetica are la bază studiul axat pe geneză, structura și funcțiunea categoriilor esteticii populare specifice: tragicul , comicul , dramaticul , grotescul , burlescul „ din perspectiva comunității etnice ”, precum și modalitățile de cristalizare artistică a acestora în opere de artă populară. De asemenea, etnoestetica urmărește „ relatiile estetice pe care le promovează fiecare formă de artă în comunitatea sătească tradițională și contemporană
Inter-, pluri- şi transdisciplinaritatea, opţiune sau necesitate? by Dorina Apetrei, Mihaela Butnaru, Gabriela Petrache () [Corola-publishinghouse/Science/426_a_1250]
-
alcooluri ludic folclorizante, la histrionism, bufonade tragice, lirică a rolurilor și ipostazierilor, la grotesc, parodie, degradare, la ecorșeuri (termen drag autoarei) de tot felul și la „stadiul estetic” kierkegaardian. Formele teatralității și analiza bahtiană a sărbătorescului se contrapun cu folos tragicului carnavalesc și morbideții consumate cu grație de funambul, iar Emil Botta iese mult sporit prin înserierea la „corabia cu ratați” a generației ’27. SCRIERI: Vindecările, București, 1976; Jugastru sfiala, București, 1977; Vietăți fericite, București, 1980; Natură moartă cu suflet, București
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290378_a_291707]
-
ale luxului roman"89, însă această situație particulară nu beneficiază de nici un fel de "raționalism", neputând fi explicată din nici un astfel de punct de vedere. Publicul, atestă Chapman, "ales la întâmplare"90 din rândul cetățenilor americani, fără să întrezărească în tragicul eveniment vreo "miză" personală sau socială, "a asistat, pur și simplu, (manifestând - adăugirea mea) o aversiune rece"91 față de scena pe care o privea. Următoarele două paragrafe (patru-cinci) ale discursului lui Chapman punctează încă un element esențial al "viziunii" despre
[Corola-publishinghouse/Science/84943_a_85728]
-
ca o leoaică gata să-și îngenuncheze adversara cu expunerea trofeelor feminității sale! - Mai bine nebun decât tragic? Ce se poate aduna între filele cărții care începe cu: „Sunt un tip tragic. Pe cuvânt. Sunt cu adevărat tragic. Pentru unii tragicul se reduce la câteva momente din viață. Pentru mine, e mai mult deatât. O stare permanentă”, și se sfârșește cu: „Sunt singur, zic înainte de a intra în dubiță. Nimeni nu mă iubește. Pe cuvânt.” Se pot aduna mărturii ale ratării
Responsabilitatea de a fi intelectual by Valeria Roşca () [Corola-publishinghouse/Science/91718_a_93229]
-
tragic al vieții este o temă principală a Psihologiei Morale. El este, Într-o mare măsură, esența Însăși a vieții persoanei umane, considerată ca frământare interioară, ca suferință, În lupta de Împlinire a propriilor sale idealuri, către care aspiră neîncetat. Tragicul vieții este cuprins Între suferință și mântuire, Între neliniște și descoperire, Între interogație și răspuns. El este Însuși drumul pe care persoana Îl parcurge În decursul vieții sale, de la suferință către aspirația mântuirii. În mod natural, că problema tragicului este
[Corola-publishinghouse/Science/2265_a_3590]
-
neîncetat. Tragicul vieții este cuprins Între suferință și mântuire, Între neliniște și descoperire, Între interogație și răspuns. El este Însuși drumul pe care persoana Îl parcurge În decursul vieții sale, de la suferință către aspirația mântuirii. În mod natural, că problema tragicului este deosebit de complexă, dar ea ocupă, Într-o măsură considerabilă, tematica domeniului de care ne ocupăm. În Psihologia Morală, tragicul se raportează, În principal, la criza de identitate a Eului. Situația tragică a persoanei este dată de pierderea sau de
[Corola-publishinghouse/Science/2265_a_3590]
-
drumul pe care persoana Îl parcurge În decursul vieții sale, de la suferință către aspirația mântuirii. În mod natural, că problema tragicului este deosebit de complexă, dar ea ocupă, Într-o măsură considerabilă, tematica domeniului de care ne ocupăm. În Psihologia Morală, tragicul se raportează, În principal, la criza de identitate a Eului. Situația tragică a persoanei este dată de pierderea sau de Înstrăinarea propriului său Eu și de suferința care urmează acesteia. „A-nu-mai-fi-tu”, În sensul de a nu te mai recunoaște sau
[Corola-publishinghouse/Science/2265_a_3590]
-
a nu te mai recunoaște sau de a nu-ți mai aparține, este mai mult decât o frustrare, este o sfâșiere interioară, o pierdere a propriului tău sens de a fi. Nu mă recunosc. Sunt un străin pentru mine Însumi. Tragicul Închide persoana, făcând-o să sufere. Este o dublă suferință, sufletească și morală, care o culpabilizează. Pierderea sensului meu de a fi mă dezonorează, mă umple de rușine. Nu mai sunt demn În raport cu ceilalți. Nu mai merit nimic de la viață
[Corola-publishinghouse/Science/2265_a_3590]
-
damnat. Întreaga situație, care mă Închide, mi se datorează mie. Sunt vinovat. Reversul situației tragice este mântuirea, salvarea care anulează vinovăția tragică, conferindu-mi În mod reparator posibilitatea de redobândire a identității mele pierdute. Este o reîntoarcere la starea anterioară. Tragicul Închide persoana, pe când mântuirea o deschide. În felul acesta, inseparabile una de cealaltă, tragicul și mântuirea sunt ipostaze ontologice complementare și, În esența lor, experiențe psiho-morale ale persoanei umane. Aparent, aflată Într-o situație tragică, persoana se simte absolut singură
[Corola-publishinghouse/Science/2265_a_3590]
-
tragice este mântuirea, salvarea care anulează vinovăția tragică, conferindu-mi În mod reparator posibilitatea de redobândire a identității mele pierdute. Este o reîntoarcere la starea anterioară. Tragicul Închide persoana, pe când mântuirea o deschide. În felul acesta, inseparabile una de cealaltă, tragicul și mântuirea sunt ipostaze ontologice complementare și, În esența lor, experiențe psiho-morale ale persoanei umane. Aparent, aflată Într-o situație tragică, persoana se simte absolut singură, abandonată. Dar, de fapt, ea este tragică numai În raport cu valorile morale care i-au
[Corola-publishinghouse/Science/2265_a_3590]