3,804 matches
-
100 Pușa 207 Pușcaș (deținut) 172 Pușcaș (doctor) 52 Pușcașu Vasile 60, 68, 238 R Racoviță 48 Rada Ilie 249-250 Radina Remus 217, 220 Radu cel Mare 257 Radu Constantin 174, 176, 214 Radu Paisie (Petru de la Argeș) 257 Rafila (chestor) 50 Raica Aurel 33 Râmboiu Septimiu 137, 139-140, 143 Rațiu (părintele) 19 Răduca Petre 326, 328 Rădulescu Constantin 300 Rebreanu Liviu 130 Regele Carol I 66, 257 Regele Mihai 130, 169, 193, 212 Regman (deținut) 242 Reimovici Avram 73 Resul
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1973_a_3298]
-
acțiune sau inițiativă germană. Marele Cartier General și Serviciul Special de Informații XE "SSI" Comandantul garnizoanei din Iași, colonelul Constantin Lupu XE "Lupu, Constantin" , și-a amintit În anul 1945 că la 25 sau 26 iunie 1941 i-a telefonat chestorul Poliției orașului, locotenet-colonelul Chirilovici XE "Chirilovici" , și i-a comunicat că În unul dintre cartierele orașului, Păcurari XE "Păcurari" , s-au adunat legionari, membrii unei mișcări scoase În afara legii după Înăbușirea rebeliunii legionare la sfârșitul lunii ianuarie 1941 - „și ei
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
ordine secrete și că au dispoziție să nu anunțe autorităților prezența lor În oraș”. De fapt, prezența trimișilor Secției a II-a fusese descoperită cu o lună Înainte de data pogromului, În prejma atacului Împotriva Uniunii Sovietice XE "Uniunii Sovietice" . Adjunctul chestorului Poliției din Iași, Gheorghe Leahu, XE "Leahu, Gheorghe" și-a amintit că mulți evrei și, de asemenea, mulți informatori ai Poliției i-au adus la cunoștință că la o periferie Îndepărtată din sudul orașului „se adună, fac exerciții și se
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
fost mobilizați sau care s-au alăturat inițiativei pogromului și jafului, au constituit doar o parte din cei mobilizați de trimișii Serviciului Special de Informații XE "SSI" . Majoritatea au fost cetățeni Înarmați sau care s-au autoechipat În vederea acțiunii antievreiești. Chestorul Poliției din Iași a pretins că toți capii legionari au fost arestați și că Mișcarea legionară din Iași nu a avut conducere - „dar este reprezentată prin elemente lipsite de valoare morală și socială”. În ciuda tensiunii care exista Între Poliție și
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
conducere - „dar este reprezentată prin elemente lipsite de valoare morală și socială”. În ciuda tensiunii care exista Între Poliție și Mișcarea legionară din cauza loialității Poliției față de Antonescu În timpul reprimării rebeliunii legionare, totuși nu toți legionarii de seamă au fost arestați. Adjunctul chestorului Poliției, de exemplu, și-a amintit că prefectul legionar al județului din timpul regimului legionar, Venturică, „se găsea cu automobilul său În fața unei case din cartierul unde se efectuau primele maltratări asupra evreilor, În ziua de 26 iunie, de către legionari
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
de 26 iunie, de către legionari și militari aparținând unităților Regimentelor 13 dorobanți și 24 Artilerie”. Despre altă figură legionară, Horia Hulubei XE "Hulubei, Horia" , Poliția știa că „era În contact cu organele militare germane și cu consulul german din Iași”. Chestorul Poliției din Iași, locotenent-colonel Chirilovici XE "Chirilovici" , a lăsat o descriere veridică a activității antisemite a „legionarilor rebeli”, așa cum i-a definit el, Într-un târg din apropierea Iașiului, Târgu Frumos XE "Târgu Frumos" , activitate care s-a desfășurat În mod
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
Serviciului Special de Informații XE "SSI" În 1941, ci abia În 1948, la Închisoare. În timpul pogromului, el ar fi condus - potrivit afirmațiilor sale - operațiuni militare grele și complicate, și n-a avut nici un fel de competență sau misiune În oraș. Chestorul Poliției din Iași, locotenent-colonel Chirilovici XE "Chirilovici (locotenent-colonel)" , răspundea În mod formal de ordinea și siguranța orașului. În acest scop, la dispoziția sa se aflau, după cum am arătat, gardienii din oraș, aproximativ 300 de oameni, polițiștii Chesturii, comisari și agenți
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
orele dimineții, șeful Siguranței a raportat cine conduce operațiunea din momentul În care au Început focurile de armă Înscenate: „Aceste operațiuni șpercheziții domiciliare, execuții și arestăriț se fac sub supravegherea D-lui Prim Pretor al Armatei, Inspector de jandarmi și Chestorul delegat al Poliției Iași, lt.col. Chirilovici XE "Chirilovici" ”. Raportul nota, de asemenea, că operațiunea s-a făcut la ordinul generalului Stăvrescu XE "Stăvrescu (general)" , comandantul Diviziei 14. A treia mare forță de jandarmi care a luat parte la pogrom a
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
cazul În care ar fi eșuat În misiunea lor, autoritățile civile se puteau adresa autorităților militare din zonă pentru a le pune la dispoziție forțe militare; și de aici se poate Înțelege că o asemenea cerere nu a fost Înaintată. Chestorul Poliției Chirilovici, XE "Chirilovici" i-a acuzat pe prefect și pe generalul Stăvrescu XE "Stăvrescu (general)" de răspundere pentru pogrom: „șEiț erau singurii În măsură a dispune scoaterea forțelor În oraș pentru menținerea ordinei căci În acea epocă Iașiul fiind
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
Comunității au Înțeles, cu Întârziere Însă, că „toate casele creștinilor au fost Însemnate cu cruci”. Etapa următoare În pregătirea pogromului a Început la 27 iunie. Autoritățile i-au acuzat În mod oficial pe evrei, făcându-i răspunzători pentru bombardamentele sovietice. Chestorul Poliției, Chirilovici, XE "Chirilovici" a chemat la Chestură doisprezece dintre fruntașii Comunității și le-a comunicat În numele generalului Stăvrescu XE "Stăvrescu (general)" că aviatorii sovietici care au bombardat orașul sunt originari din Iași și că, „noi evreii, am fi semnalizat
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
cerut să ia măsuri. Iosef XE "Iosef, Iacob" nu s-a mulțumit cu rugămintea, și pentru „convingere” a adăugat o mită de două milioane de lei, după buna tradiție românească - să nu ceri un „bine” de la o oficialitate „cu mâinile goale”. Chestorul Poliției era deci ultimul care i-ar fi putut acuza pe evrei În legătură cu bombardamentele sovietice. Semnalizări, Împușcături, alarme Generalul Stăvrescu XE "Stăvrescu (general)" i-a acuzat pe evrei, la 26 iunie, În orele după-amiezei că semnalizează avioanelor sovietice și că
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
și din Regimentul 13 dorobanți: au patrulat zi și noapte pe străzile orașului, după bombardamentul din 26 iunie 1941, pentru a preveni jaful, Întrucât În timpul nopților orașul era În camuflaj total. La ședință au fost de față prefectul, comandantul garnizoanei, chestorul Poliției, inspectorul Siguranței, Giosanu și adjunctul său, Cosma XE "Cosma, Matei" , procurorul-șef civil și medicul orașului. S-a hotărât Întărirea posturilor de poliție cu jandarmi conduși de ofițeri, „pentru descoperirea acelora care trag focuri de arme” - deși până În momentul
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
soldaților, pentru a stârni furia și riposta lor și a crea impresia de pierdere a controlului și necesitatea luării unor măsuri drastice Împotriva evreilor. Chestiunea „vinovăției” lor era deja stabilită. Înainte de pornirea atacurilor false, care aveau ca scop declanșarea pogromului, chestorul adjunct titular al Poliției, Leahu, XE "Leahu, Gheorghe" i-a convocat pe gardienii orașului și le-a ordonat să depună armele. Însă, numai după câteva ore, a modificat ordinul. Comandantul circumscripției 2 de poliție, comisarul Gratian Sprânceană XE "Sprânceană, Gratian
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
Barozzi XE "Barozzi (colonel)" - „l’am văzut pentru prima oară și care nu fusese niciodată În instituțiile Poliției, el neavând nimic comun cu Poliția” -, la fel și pe Niculescu-Coca XE "Niculescu-Coca, Mihail (locotenent-colonel)" . Când au Început să se audă Împușcăturile, „chestorii se arătau derutați”, În schimb coloneii Bădescu XE "Bădescu, Gheorghe (colonel)" , Barozzi XE "Barozzi (colonel)" și Niculescu-Coca XE "Niculescu-Coca, Mihail (locotenent-colonel)" „erau foarte calmi”. Dar asta nu era totul. Ei au refuzat să iasă pe teren și să vadă cine
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
atacate s-a Împrăștiat În dezordine, iar soldații s-au pus la adăpost și au răspuns cu focuri directe asupra atacatorilor din clădiri, cu toate armele pe care le aveau la dispoziție, inclusiv un tun cu diametrul de 53 mm. Chestorul Poliției a raportat că În momentul deschiderii focului, la Chestură se aflau următoarele persoane: „Colonelul Barozzi XE "Barozzi, Gheorghe (colonel)" Gh. - Pretorul Armatei a 3-a, colonelul Bădescu XE "Bădescu, Gheorghe (colonel)" Gh. - Inspector regional de jandarmi, Inspectorii de Siguranță
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
i-au capturat. Focurile șasupra armateiț au Încetat din dimineața zilei de 29 iunie, orele 9 șdimineațaț”. Cei care nu cunoșteau secretul planului - sau au știut numai părți din el - au raportat Într-o altă formă despre pogrom (vezi infra). Chestorul Poliției, Chirilovici XE "Chirilovici" , a raportat despre Împușcături și despre violarea unor domicilii evreiești și adăposturi de către soldați, jandarmi și polițiști, pentru a-i prinde pe cei care au tras, dar fără rezultate: „Nu s’a putut prinde niciunul din
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
din proprie inițiativă, mulți civili români - În majoritatea cazurilor, vecini ai evreilor. S-a Înfăptuit și coordonarea cu germanii, Comandamentul german trimițând, conform planului, patrule militare care au tras fără prea multe Întrebări În evreii pe care i-au găsit. Chestorul Poliției, Chirilovici XE "Chirilovici" , secretarul Chesturii, Stănciulescu XE "Stănciulescu" , și un grup de agenți și polițiști - cărora li s-a alăturat cel care, În decursul timpului, a devenit marele specialist În lichidarea evreilor (și care pe atunci era doar un
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
au ieșit la 3 dimineața să cerceteze de unde se trage, chipurile, În Armata română. Ei au constatat trageri simulate și au fost martori la schimburi de focuri Între teroriștii invizibili și o unitate militară românească. Această descriere a evenimentelor aparține chestorului de poliție Leahu XE "Leahu, Gheorghe" , care a raportat despre aceasta, la 2 iulie 1941, superiorilor său. În urma „Încercării de rebeliune”, s-au format echipe pentru controlul tuturor caselor de pe traseul de unde se trăgea, În colaborare cu germanii, arătându-se
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
În viață numai pentru că a fost Împușcat În umăr și s-a prefăcut mort”. De asemenea, a precizat și alte amănunte după „schimbarea gărzilor”. „La ora șase... când am ajuns la Chestură am găsit tot personalul În frunte cu dnii chestori Leahu XE "Leahu, Gheorghe" și Chirilovici XE "Chirilovici" . Curtea Chesturii era deja plină de populația evreiască adusă de către patrulele române și nemțești. Apropiindu-se ora apelului gardienilor din schimbul de zi, aceștia cum veneau erau repartizați de către domnul comisar șef
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
care nu a participat. Unul dintre polițiști și-a amintit că patrulele care au ieșit să aresteze evrei erau „patrule mixte româno-germane la care se adăugau gardieni și civili. Ei au adus grupuri de evrei, bărbați, femei și copii”10. Chestorul Poliției, Chirilovici, XE "Chirilovici" a telefonat dimineață că „armata șromânăț și detașamentul de polițiști veniți la Iași pentru șa reveni Înț Basarabia XE "Basarabia" și Bucovina XE "Bucovina" execută o razie pe teren”11. Sensul anunțului era că cei care
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
măturător și un ceferist, a organizat un convoi cu peste 600 de evrei și i-a dus pe o câmpie de lângă Bahlui, XE "Bahlui" cu scopul de a provoca lichidarea lor de către soldați 49. Acest convoi a fost salvat de către chestorul Poliției, Chirilovici XE "Chirilovici" , Înainte de a fi Împușcați (vezi infra, p....). La anchetarea sa după război, Hriciuc XE "Hriciuc, Leonte" a scos În evidență că aparține clasei muncitoare și a afirmat că nu a fost deloc la Iași În ziua
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
evrei din Iași. Chestura urma să constituie locul de concentrare În vederea evacuării. Clădirea era situată În centrul orașului, relativ aproape de gară, Într-un punct unde se Întretăiau aproape toate drumurile de la periferie Înspre centru, și avea o curte uriașă 113. Chestorul Poliției, Chirilovici XE "Chirilovici" , a raportat că până la ora 9 dimineața fuseseră concentrați În curte 1.800 de evrei, „femei, copii și bărbați de toate vârstele”, aduși acolo „fără nici un motiv”114. De fapt, În curte se aflau deja la
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
sunt evacuați din oraș, așa cum s-a planificat, sau sunt uciși pe loc. Darie XE "Darie, Constantin (căpitan)" a pretins În 1945 că el Însăși a hotărât, „din proprie inițiativă”, să facă o triere a evreilor din curte, cu aprobarea chestorului Poliției, Chirilovici XE "Chirilovici" , deoarece curtea nu mai Încăpeau alți evrei (deci nu pentru că erau nevinovați și nu pentru că acolo au fost uciși mii de oameni): „Am procedat la trierea celor aduși, eliberând toți copiii, femeile și bătrânii ca primă
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
unor ordine pe care le-au primit din când În când direct de la Ion Antonescu XE "Antonescu, Ion" , de la Mihai Antonescu XE "Antonescu, Mihai" , de la ministrul de Interne sau de la comandantul Diviziei 14, În funcție de calea pe care au fost transmise. Chestorul Poliției, Chirilovici XE "Chirilovici" , a pretins În 1946 că „aducerea populației evreești la Chestură s’a făcut fără nici un ordin fiindcă nici nu se putea da un astfel de ordin nemților de către noi”. În felul acesta, el a aruncat Întreaga
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]
-
său citat anterior a fost scris, chipurile, la 2 iulie 1941. Însă ulterior s-a dovedit că toate rapoartele purtând această dată sunt false (vezi infra). O dovadă În acest sens o constituie raportul superiorului lui Leahu XE "Leahu, Gheorghe" , chestorul Poliției, Chirilovici XE "Chirilovici" : la 30 iunie 1941 și el a raportat despre prezența În Chestură a tuturor fruntașilor autorităților locale române, dar nu pentru că germanii ar fi preluat controlul asupra Chesturii, ci din cauza năpustirii populației românești asupra clădirii și
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2137_a_3462]