4,277 matches
-
această jumătate a secolului al XVII-lea apare drept o "Europă franceză". Limba franceză, prin claritatea și precizia ei, cucerește întreaga elită europeană. Limbă a diplomaților, ea tinde să eclipseze latina, limbai filosofilor, a savanților și, în general, a mediilor cultivate ale îuropei. Cu ea, stilul francez cucerește întreg continentul și impme o adevărată "francomanie". Scriitorii francezi apar ca niște modele și operele lor sînt traduse, citite și imitate în Italia, în Gemania, în Anglia sau în Spania. În special modelul
by ADRIAN NICOLESCU [Corola-publishinghouse/Science/963_a_2471]
-
determinante. Acestea antrenează creșterea randamentului recoltelor, reducerea foametei și a cortegiului de epidemii. Trebuie să se țină cont, de asemenea, de introducerea în Europa a plantelor noi aduse din America, care pot înlocui la nevoie recoltele slabe. Printre acestea, cartofii, cultivați mai întîi în Anglia și în Germania, se răspîndesc apoi în Franța, prin Alsacia. Cît despre porumb, acesta înlocuiește grîul în alimentația populației și permite hrănirea animalelor în sudul Franței, în Spania sau în Italia. Existența unei populații mai numeroase
by ADRIAN NICOLESCU [Corola-publishinghouse/Science/963_a_2471]
-
agricolă Nevoia de a hrăni o populație care se înmulțește impune o creștere a producției. Totuși, menținerea regimului seniorial, obiceiul autoîntreținerii și autoaprovizionării domeniului feudal frînează progresele agriculturii într-o mare parte a Europei. Singura soluție este atunci mărirea suprafețelor cultivate, prin defrișarea unor noi suprafețe, practică care constituie regula în majoritatea regiunilor din Europa centrală și orientală. Inovațiile care permit să se discute, cu oarecare exagerare, de "revoluția agricolă" se produc în număr limitat în cîteva regiuni ale Europei de
by ADRIAN NICOLESCU [Corola-publishinghouse/Science/963_a_2471]
-
precocitatea metodei de îngrădire a terenurilor ("enclosure"). Apărută la sfîrșitul secolului al XIV-lea, aceasta duce la distrugerea cadrului comunitar de punere în valoare a domeniilor rurale (împărțirea pădurilor și pășunilor comunale) și la dispariția exploatării în comun a solurilor cultivate. Îngrădirea parcelelor, fixarea clară a hotarelor proprietății îi încurajează pe proprietari să-și amelioreze pămînturile prin desecări, îmbunătățiri, experimentarea noilor culturi și utilizarea tehnicilor mai moderne. După ce mult timp au încercat să împiedice această mișcare, puterea din Marea Britanie se hotărăște
by ADRIAN NICOLESCU [Corola-publishinghouse/Science/963_a_2471]
-
dă naștere unei noi gîndiri bazate pe optimism și pe încrederea în rațiunea umană. Străduindu-se să explice mecanismele care guvernează lumea, rațiunea va putea aduce umanității abundență, inteligență și prosperitate. Din acest moment pasiunea pentru științe depășește cercul publicului cultivat. Acesta este entuziasmat de lucrările de popularizare care explică pe înțelesul său descoperirile științifice: Convorbiri despre pluralitatea lumilor (1686) a lui Fontenelle, care explică pentru lumea saloanelor sistemul lui Copernic, Spectacolul naturii (1732) a abatelui Pluche care, tradus în toată
by ADRIAN NICOLESCU [Corola-publishinghouse/Science/963_a_2471]
-
filosofii susțin ideea că toți oamenii sînt egali, dincolo de diferențele accidentale de limbă, de rasă sau de religie. Dezaprobat de rațiune, patriotismul apare ca o prejudecată inadmisibilă în secolul Luminilor, Noțiunea de frontieră este, în consecință, arhaică și întreaga Europă cultivată este mîndră să o ignore. Germanul Schiller putea să declare: Nu căutați să formați o națiune, mulțumiți-vă să fiți oameni", în timp ce Voltaire felicita fără pic de reținere pe regele Frederic al II-lea, protector al filosofilor, pentru victoria militară
by ADRIAN NICOLESCU [Corola-publishinghouse/Science/963_a_2471]
-
în Europa, fie din cauza presunii demografice din Franța, fie din cauza persecuțiilor religioase, au contribuit la răspîndirea gustului pentru ceea ce este fraițuzesc și a dorinței de a cunoaște Franța. Ea se datorează, de asemenea, folosirii cvasiuniversale a limbii franceze în clasele cultivate ale Europei. Maria Tereza a Austriei, Frederic al II-lea al Prusiei, împărăteasa Ecaterina a Il-a a Rusiei vorbesc curent franceza și o folcsesc atît în actele oficiale, cît și în scrisorile personale. Regele Prusiei dă ordin ca expozeurile
by ADRIAN NICOLESCU [Corola-publishinghouse/Science/963_a_2471]
-
În sfîrșit, omul civilizat este cel care reflectă un nivel ridicat de cultivare, avînd însușite (și devenite obișnuințe) valori ale unei culturi aflate la un nivel înalt de evoluție. Cu toate acestea, omul civilizat nu este neapărat și un om cultivat, în sensul de a fi receptat și poate comunica sau dezvolta valorile cele mai înalte ale culturii, căci el poate rămîne numai la aspectele formale, exterioare ale culturii. În același timp, omul cultivat nu este întotdeauna și un om civilizat
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
civilizat nu este neapărat și un om cultivat, în sensul de a fi receptat și poate comunica sau dezvolta valorile cele mai înalte ale culturii, căci el poate rămîne numai la aspectele formale, exterioare ale culturii. În același timp, omul cultivat nu este întotdeauna și un om civilizat, căci poate să se manifeste divergent în raport cu anumite exigențe sau poate să nu reprezinte modelul unei societăți cu o astfel de manifestare. Există, prin urmare, elemente care deosebesc conceptele "cultură" și "civilizație", dar
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
o pronunțată bază dialectală (fiindcă are corespondent numai un dialect sau un grup de dialecte), tinde să se îndepărteze tot mai mult de ea, prin normare și prin achiziția de elemente total diferite de ceea ce conține dialectul. Ca atare, locuitorii cultivați ai tuturor regiunilor în care se vorbesc dialectele unei limbi folosesc o singură formă a limbii literare, dialectele fiind folosite în continuare, dar numai de locuitorii lipsiți de cultură 28. Fiind singura în atenția intelectualilor, pînă în secolul al XIX
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
aspect literar, din punctul de vedere al tipului de spiritualitate reprezentat și al tipului de cultură corespondent (minor sau major), și, pe de altă parte, un aspect dialectal sau general, din perspectiva repartiției geografice, ori un aspect familiar, un aspect cultivat, un aspect vulgar etc., din punct de vedere stilistic. Fiecare dintre aceste aspecte are propria structură, care îl face funcțional și operant pentru un tip de comunicare cu ajutorul limbii, atribuindu-i acesteia statutul de limbă funcțională, încît o limbă istorică
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
romanice, dar folosirea ei în cancelarii și uneori în învățămînt a durat pînă în primele decenii ale secolului al XIX-lea. Latina savantă este latina literară considerată ca limbă de cultură a Europei occidentale și centrale, ca model de limbă cultivată și ca sursă de material lexical, îndeosebi pentru domeniile specializate. Întrucît latina literară a fost folosită permanent în epoca medie și în epoca modernă, ea nu a fost niciodată în situația unei limbi moarte, astfel încît, departe de a deveni
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
neerlandeză (sau olandeză) modernă, realizată în a doua jumătatea secolului al XVII-lea, are la bază dialectele din nord, fiind însă impregnată și de elemente luate din limba frizonă. Textul Bibliei a fost tradus în 1635 și reflectă limba burgheziei cultivate, care treptat a renunțat la unele trăsături flamande. Unificarea ortografiei între Olanda și Belgia duce la tendința generală a unificării vechilor variante literare. Neerlandeza a făcut împrumuturi din franceză încă din secolul al XI-lea, iar numărul acestora a crescut
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
se pot explica cuvintele din limbile germanice. O situație specială o prezintă limba engleză unde, alături de cuvîntul germanic, bloom, există și cuvîntul de origine franco-normandă flower [fláuər], o consecință a ocupației normande în Insulele Britanice, cu care se denumesc florile cultivate. Și în cazul denumirilor pentru alte noțiuni se poate constata aceeași solidaritate a limbilor germanice, în multe cazuri engleza nemaiprezentînd sinonimia element germanic element latin. Astfel, pentru noțiunea "frate", domeniul germanic prezintă următoarele situații: germ. Bruder [΄bru:dər], engl. brother
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
lamb; swine), să apară în engleză denumiri deosebite pentru carnea provenită de la aceste animale (veal < fr. veau, beef < fr. boeuf, mutton < fr. mouton, pork < fr. porc). În mod similar, cuvîntul flower a fost preluat (< fr. fleur) pentru a denumi florile cultivate, în timp ce pentru florile copacilor au rămas în uz cuvintele germanice bloom și blossom. Prin urmare, elementele de origine franceză (normandă) se raportează de obicei la un nivel aristocratic al existenței, fapt atestat și de cuvinte precum library (< fr. librairie), care
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
a renunța la latină ca limbă a culturii și de a recupera pentru idiomurile lor funcțiile exercitate de aceasta, idiomuri care însă erau urmașe ale aceleiași limbi latine. Dar, pentru a prelua funcțiile unor limbi de cultură, limbile romanice trebuiau cultivate și regularizate după modelul latinei pe care urmau să o înlocuiască și din care preluau elementele lexicale care le lipseau și de care aveau nevoie. În acest mod, lumea romanică occidentală a înlăturat neajunsul unei tradiții care nu mai corespundea
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
epoca Reformei, suedeza a împrumutat numeroase elemente din germană, iar în timpul Renașterii din greacă și din latină (karta "hartă", gratis, delta etc.). În secolul al XVIII-lea influența franceză a fost foarte puternică, îndeosebi în mediile diplomatice și ale societății cultivate (chiffonjé "șifonat", elegant, frivol, paraply "umbrelă", pormonnä, supé "supeu" etc.). În secolul al XIX-lea însă, s-a produs o reacție puternică împotriva elementelor străine, mai ales împotriva celor de origine germană, dar, prin literatură și mai ales prin presă
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
populism și, în acest context, Alecu Russo, care știa mai bine franceza decît româna, a putut instaura demagogia grijii față de "limba poporului". De altfel, criticii ardelenilor nu au oferit decît în rare cazuri texte care să ilustreze într-adevăr aspectul cultivat al limbii, lipsit de stîngăcii în exprimare și de elemente regionale în expresie, Russo distingîndu-se în mod deosebit prin deficiențe de exprimare. S-a instituit astfel și un mijloc "modern" și "democratic" de parvenire socială, alături de obediența (nesinceră) față de puternicii
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
a născut prin literatură. Lipsiți de repere clare în legătură cu principiile de formare, existență și funcționare a unei limbi literare, cei mai mulți dintre autorii de lucrări normative românești au contribuit ei înșiși la lipsa de regularitate și de precizie în utilizarea formei cultivate a limbii, prin admiterea de numeroase variante ale aceleiași forme sau a unor elemente învechite și regionale, divergente în raport cu un aspect bine determinat al limbii, iar, uneori, prin excluderea arbitrară a formelor moștenite din latină, ca în cazul formei verbale
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
și intelectualismul să poată deveni fenomene autentice și repere în viața comunității. Pe de altă parte, o societate care privește (numai) spre trecut sau admite că trebuie să se revină la trecut nu are viitor și, de aceea, nu trebuie cultivat ceea ce a fost, ci numai ceea ce este bun, iar viitorul nu poate fi întrezărit și vizat de mințile ruginite ale celor uzați, ajunși în faza cea mai înaintată a senectuții, ci numai de mințile tinere, care au în față deschiderea
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
anterioară acestei date. Astfel, în 1155, când împăratul Frederic Barbarosa coboară în Italia, în apropierea orașului a fost întâmpinat de studenții și magiștrii din Bologna, care s-au plâns de numerose neajunsuri, dificultăți și vexațiuni la care erau supuși. Spirit cultivat, împăratul le-a emis un act prin care plasa studenții sub protecția imperială. „Acest act este un impresionant document, rarisim în genul său - în tot cursul istoriei -, de atentă considerație arătată de maxima autoritate politică clasei intelectualilor” (49). „Prin această
Tratat de diabet Paulescu by Constantin Ionescu-Tîrgovişte () [Corola-publishinghouse/Science/92244_a_92739]
-
de structura stufoasă a cărții, dar și de incapacitatea potențialilor aliați de a duce la bun sfârșit o asemenea lectură și de a-i pricepe corect sensul. Dacă Dimitrie Cantemir se adresa unora precum Stolnicul Cantacuzino ori Bogdan Lupu, persoane cultivate, familiarizate cu opere occidentale, de factură barocă, ar mai fi fost de înțeles. Dar altfel, cum se poate explica alcătuirea alambicată a alegoriei, cu ruperi de ritm, cu mijloace diverse, cu inversiuni temporale? Mircea Anghelescu merge mai departe și oferă
Inorogul la porţile Orientului - Bestiarul lui Dimitrie Cantemir: studiu comparativ by Bogdan Creţu [Corola-publishinghouse/Science/897_a_2405]
-
presupune descrierea unei noi metafizici, este ușor de întâlnit la René Descartes, Benedict Spinoza sau G.W. Leibniz, adică la acei filosofi ce produc schimbări radicale în discursul filosofiei. A existat însă și o cale distinctă, datoare mai ales teosofiei, cultivată atunci de Jan Baptist van Helmont, Emmanuel Swedenborg și alții. Cum se poate vedea din Sacrosacnate scientiae indepingibilis imago, Cantemir se apropie mai mult de această a treia cale în metafizica timpului său"15. Doar că această a treia cale
Inorogul la porţile Orientului - Bestiarul lui Dimitrie Cantemir: studiu comparativ by Bogdan Creţu [Corola-publishinghouse/Science/897_a_2405]
-
înainte de a scoate plăcinta, se deschide cuptorul și se aranjează legumele deasupra copturii, în formă de evantai. Se răstoarnă plăcinta pe un platou și se servește călduță. Bucătăria vegetariană Soia și derivatele sale Soia este o plantă originară din Asia, cultivată astăzi în mai multe varietăți, dintre care cele mai răspândite sunt soia galbenă, cea roșie, de la care se recoltează boabele azuki, și soia verde, ale cărei semințe sunt boabele mung. Datorită conținutului său nutritiv, foarte bogat în carbohidrați, proteine și
[Corola-publishinghouse/Science/1851_a_3176]
-
efecte benefice În prevenirea și combaterea multor afecțiuni maladive. În țările române, locuitorii satelor, care Își petreceau viața În contact direct cu Natura Înconjurătoare, au păstrat, timp de veacuri, continuitatea unei bogate tradiții În utilizarea plantelor din flora spontană și cultivată. Astfel s-a conturat, treptat, o autentică medicină casnică, tradițională, ale cărei adevăruri verificate, veac de veac, au pus bazele unei fitoterapii autohtone, axată pe resursele naturale existente. Datorită poziției geografice și climatice, pământul românesc posedă, În covorul verde, un
Tratat de medicină naturistă/volumul I: Bolile aparatului digestiv by Constantin Milică, Camelia Nicoleta Roman () [Corola-publishinghouse/Science/91766_a_92300]