3,331 matches
-
timpurii ale tumorigenezei. Mutațiile KRAS au fost identificate în regiunile ,,hot spot” din exonii 2 și 3, fiind mult mai frecvente în leziunile de NPIB cu neoplazie intrepitelială de grad redus comparativ cu cele de grad înalt sau asociate cu carcinomul invaziv (57% versus 26%, respectiv 8%). Analiza mutațiilor inactivatoare ale genei supresoare tumorale TP53 realizată prin studiul imunocolorației nucleare a proteinei p53 a evidențiat o creștere progresivă a expresiei de la leziunile de grad redus la cele de grad înalt și
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Ofelia Șuteu, Daniela Coza, Alexandru Irimie () [Corola-publishinghouse/Science/92151_a_92646]
-
versus 26%, respectiv 8%). Analiza mutațiilor inactivatoare ale genei supresoare tumorale TP53 realizată prin studiul imunocolorației nucleare a proteinei p53 a evidențiat o creștere progresivă a expresiei de la leziunile de grad redus la cele de grad înalt și asociate cu carcinoamele invazive. Inactivarea genei CDKN2A care codifică proteina p16, un important reglator al ciclului celular se realizează prin LOH la nivelul 9p21 sau prin hipermetilarea regiunii promotoare a genei (mecanism epigenetic). In NPIB cu neoplazie intraepitelială de grad redus, înalt și
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Ofelia Șuteu, Daniela Coza, Alexandru Irimie () [Corola-publishinghouse/Science/92151_a_92646]
-
care codifică proteina p16, un important reglator al ciclului celular se realizează prin LOH la nivelul 9p21 sau prin hipermetilarea regiunii promotoare a genei (mecanism epigenetic). In NPIB cu neoplazie intraepitelială de grad redus, înalt și în leziunile asociate cu carcinoamele invazive inactivarea genei se realizează fie prin LOH, fie prin mecanism epigenetic, însă în CCA pierderea funcției CDKN2A apare mai frecvent și se realizează cu participarea ambelor mecanisme de inactivare genică. Mutațiile genei SMAD4/DPC4 sunt considerate evenimente tardive care
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Ofelia Șuteu, Daniela Coza, Alexandru Irimie () [Corola-publishinghouse/Science/92151_a_92646]
-
funcției CDKN2A apare mai frecvent și se realizează cu participarea ambelor mecanisme de inactivare genică. Mutațiile genei SMAD4/DPC4 sunt considerate evenimente tardive care apar în special în NPIB cu neoplazie intraepitelială de grad înalt și în cele asociate cu carcinoamele invazive, iar frecvența lor crește în CCA. Au fost descrise și câteva gene a căror implicare în patogeneza NPIB este considerată mai puțin importantă:gena GNAS1, care codifică subunitatea α a proteinei G, a cărei mutație activatoare în exonul 8
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Ofelia Șuteu, Daniela Coza, Alexandru Irimie () [Corola-publishinghouse/Science/92151_a_92646]
-
intestinal cu neoplazie intraepitelială de grad redus;mutațiile genei CTNNB 1 care determină acumularea anormală a β-cateninei în nucleu sau anomaliile căii de semnalizare Wnt/β-catenină au fost descrise doar în NPIB non-invazive și sunt absente în cele asociate cu carcinoamele invazive sau în CCA;amplificarea genei HER2 și supraexpresia receptorilor EGFR sunt anomalii întâlnite rar, mai ales ca evenimente genetice tardive în progresia NPIB cu neoplazie intraepitelială de grad înalt. MECANISMELE MOLECULARE ALE COLANGIOCARCINOGENEZEI Mecanismele specifice care apar în cursul
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Ofelia Șuteu, Daniela Coza, Alexandru Irimie () [Corola-publishinghouse/Science/92151_a_92646]
-
mutațiile uneia dintre aceste gene fiind găsite în peste jumătate dintre cazurile secvențiate [48]. De asemenea, în CCAi analizate au fost identificate și mutații ale genelor IDH1 și IDH2, în schimb mutațiile genei supresoare TP53 au fost mai frecvente în carcinomul veziculei biliare. Într-un alt studiu realizat cu participarea echipei de la Institutul Fundeni, prin secvențierea exomică a unor cazuri de CCA cu etiologie diferită (infecție cu parazitul Opisthorchis viverrini pentru CCA din Asia versus CCA nonparazitare din Europa) au fost
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Ofelia Șuteu, Daniela Coza, Alexandru Irimie () [Corola-publishinghouse/Science/92151_a_92646]
-
pacienților cu tipul intestinal este mai bun decât al celor cu subtip pancreatobiliar [12]. Tumorile intraductale sunt din ce în ce mai frecvent descoperite azi în practică datorită metodelor moderne de diagnostic. Majoritatea IPMN sunt localizate cefalic (70%) [9]. Aproximativ 30% dintre IPMN asociază carcinom invaziv [13]. Invazivitatea este, în cazul IPMN, factorul prognostic cel mai important. Supraviețuirea este de 80-100% în cazul absenței invazivității și doar de 40-60% în cazul prezenței acesteia [11]. În jumătate din cazurile de IPMN care prezintă carcinom invaziv histologia
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Andrada Seicean () [Corola-publishinghouse/Science/92200_a_92695]
-
IPMN asociază carcinom invaziv [13]. Invazivitatea este, în cazul IPMN, factorul prognostic cel mai important. Supraviețuirea este de 80-100% în cazul absenței invazivității și doar de 40-60% în cazul prezenței acesteia [11]. În jumătate din cazurile de IPMN care prezintă carcinom invaziv histologia indică un cancer de tip coloid având un prognostic mai bun decât în cazul adenocarcinomului ductal invaziv prezent în rest [13]. Ca și în adenocarcinomul pancreatic ductal în IPMN cu cancer invaziv supraviețuirea la distanță depinde de stadiul
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Andrada Seicean () [Corola-publishinghouse/Science/92200_a_92695]
-
ales a celor invazive este recurența. Din acest motiv, postoperator se recomandă o urmărire continuă a bolnavilor rezecați [16]. Este posibil ca prognosticul mai bun al IPMN să se datoreze, măcar în parte, unui diagnostic mai precoce. CHISTADENOAMELE MUCINOASE (MCN) Carcinomul invaziv apare într-un procent variabil, între 6-36% în cazul MCN [19]. Rezecția chirurgicală este întotdeauna indicată pentru leziunile premaligne. Prognosticul MCN fără carcinom invaziv este foarte bun (supraviețuire 100% la 5 ani). Chistadenocarcinoamele mucinoase au tendința mai mult de
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Andrada Seicean () [Corola-publishinghouse/Science/92200_a_92695]
-
bun al IPMN să se datoreze, măcar în parte, unui diagnostic mai precoce. CHISTADENOAMELE MUCINOASE (MCN) Carcinomul invaziv apare într-un procent variabil, între 6-36% în cazul MCN [19]. Rezecția chirurgicală este întotdeauna indicată pentru leziunile premaligne. Prognosticul MCN fără carcinom invaziv este foarte bun (supraviețuire 100% la 5 ani). Chistadenocarcinoamele mucinoase au tendința mai mult de a împinge structurile adiacente decât de a le invada ceea ce face mai des posibilă intervenția curativă [20]. Un alt element demonstrat este acela că
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Andrada Seicean () [Corola-publishinghouse/Science/92200_a_92695]
-
element demonstrat este acela că, după terapie neoadjuvantă, o tumoră considerată inițial nerezecabilă poate fi rezecată [21]. Chistadenocarcinoamele mucinoase metastazează mai rar limfatic, spre deosebire de adenocarcinomul ductal, ceea ce face ca prognosticul acestor bolnavi să fie mai bun. În cazul MCN cu carcinom invaziv supraviețuirea la 5 ani este mai bună decât cea a adenocarcinomului ductal non-MCN (între 20- 60%) [19,20,22]. De altfel, în situația când există metastaze se recomandă excizia lor concomitentă. Chistadenocarcinomul mucinos are un prognostic mai bun decât
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Andrada Seicean () [Corola-publishinghouse/Science/92200_a_92695]
-
22]. De altfel, în situația când există metastaze se recomandă excizia lor concomitentă. Chistadenocarcinomul mucinos are un prognostic mai bun decât adenocarcinomul ductal [23]. Acest fapt este demonstrat și de o rată a rezecabilității de 65-74% [20]. Atunci când se găsește carcinom anaplastic asociat MCN prognosticul este foarte prost. În această situație supraviețuirea la 3 ani este sub 3% [19]. Sintetizând, supraviețuirea la 5 ani în cazul chistadenocarcinoamelor și tumorilor IPMN cu cancer invaziv este mai bună decât cea a pacienților cu
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Andrada Seicean () [Corola-publishinghouse/Science/92200_a_92695]
-
INTRODUCERE Radioterapia (RT) și-a câștigat relativ recent locul în arsenalul terapeutic al carcinomului hepatocelular (CHC), în toate stadiile. Cauzele sunt multiple: frecvența stadiilor contraindicate pentru rezecție sau pentru termoablație (70%), lista lungă de așteptare pentru transplant, complexitatea și iatrogenitatea chemo-embolizării arteriale selective, dar mai ales progresele tehnologice care permit azi o iradiere extrem de
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Gabriel Kacso () [Corola-publishinghouse/Science/92144_a_92639]
-
Aproximativ 90% dintre cazurile de carcinom hepatocelular (CHC) sunt asociate cu factori de risc cunoscuți: infecțiile cu virus hepatitic B (VHB) și virus hepatitic C (VHC), consumul de alcool, aflatoxina, sindromul metabolic și consecințele sale [1-4]. Contribuția virusurilor hepatitice B și C la etiologia cirozelor și
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Gelu Osian () [Corola-publishinghouse/Science/92147_a_92642]
-
de alcool, aflatoxina, sindromul metabolic și consecințele sale [1-4]. Contribuția virusurilor hepatitice B și C la etiologia cirozelor și a CHC este semnificativă. La nivel mondial, 57% dintre ciroze au etiologie virală: B (30%) și C (27%) și 78% dintre carcinoamele hepatocelulare au, de asemenea, etiologie virală: B (53%) și C (25%). La nivel regional aceste infecții au fost găsite responsabile de boală la peste 50% dintre ciroze și CHC [5]. Majoritatea factorilor de risc pentru CHC sunt modificabili. Aceste aspecte
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Gelu Osian () [Corola-publishinghouse/Science/92147_a_92642]
-
naționale de imunizare a copiilor, a vaccinării universale contra hepatitei B și o acoperire vaccinală de 90% ar putea conduce la prevenirea a peste 80% din decesele atribuite infecției cu VHB, pe plan mondial [26]. Efectele vaccinării anti-VHB și prevenirea carcinomului hepatocelular Studiile din Taiwan au arătat că programul de vaccinare universală a nou-născuților contra VHB (introdus în 1984) reprezintă o modalitate eficace de prevenire a infecției cronice cu VHB și a CHC asociat VHB, la copii [27-29]. Vaccinarea antiVHB a
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Gelu Osian () [Corola-publishinghouse/Science/92147_a_92642]
-
Carcinomul hepatocelular (CHC), una dintre cele mai frecvente și redutabile localizări ale cancerului, poate beneficia în prezent de variate mijloace terapeutice cu intenție curativa (terapii ablative percutane, hepatectomii, transplantul hepatic) sau terapii moleculare țintite, care pot ameliora prognosticul extrem de rezervat al
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Mircea Grigorescu, Mircea Dan Grigorescu () [Corola-publishinghouse/Science/92130_a_92625]
-
p15, SOCS1, RIZ1 [163, 164]. De fapt, procesul de hipermetilare se produce la nivelul a numeroase gene implicate în carcinogeneza, nu numai in supresie tumorala dar și în proliferare și apoptoza, adeziune celulară, invazie, repararea ADN, procesele de detoxificare [87]. Carcinoamele care se caracterizează printr-o rata înaltă de metilare a promotorilor genelor implicate în procesul de tumorigeneza se încadrează în categoria fenotipului metilator al insulelor CpG (CIMP: CpG insland methylator phenotype). Tumorile hepatice CIMP pozitive prezintă o metilare semnificativă a
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Mircea Grigorescu, Mircea Dan Grigorescu () [Corola-publishinghouse/Science/92130_a_92625]
-
prag crește se obține o mai bună specificitate, cu prețul scăderii sensibilității [204-206]. Relația cu dimensiunea tumorala. În general nivelul AFP nu se corelează constant cu anumite variabile ale bolii: dimensiunea tumorala, stadiul, gradul de diferențiere, tipul histologic, prognostic,cu excepția carcinomului fibrolamelar în care AFP este negativă. Aproximativ 80% dintre tumorile mici nu prezintă o creștere a concentrației serice a AFP. În tumorile peste 3 cm sensibilitatea AFP este de 52%, dar în cele sub 3 cm scade la 25%, ceea
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Mircea Grigorescu, Mircea Dan Grigorescu () [Corola-publishinghouse/Science/92130_a_92625]
-
a venei porte, stadiul TNM avansat și prezența de metastaze intra și extrahepatice [299-302]. În funcție de prezență sau absența CK19 se propune o clasificare a CHC în forme pozitive și forme negative CK19, cele pozitive având un prognostic nefavorabil [300]. Antigenul carcinomului cu celule scuamoase (SCCA) Din punct de vedere structural face parte din familia inhibitorilor serici ai proteazelor (serpine) [301]. Creșterea nivelului sau seric se produce în cancerele epiteliale. În CHC s-a evidențiat un nivel seric semnificativ crescut al SCCA
Tratat de oncologie digestivă vol. II. Cancerul ficatului, căilor biliare și pancreasului by Mircea Grigorescu, Mircea Dan Grigorescu () [Corola-publishinghouse/Science/92130_a_92625]
-
evoluând asimptomatic o lungă perioadă de timp. În momentul stabilirii diagnosticului, doar 1/3 din cazuri se găsesc într-o fază terapeutic utilă. ETIOPATOGENIA Modul în care factorii de mediu interacționează cu celulele tractului respirator și modalitatea de apariție a carcinomului la acest nivel, nu sunt încă perfect cunoscute. Majoritatea autorilor consideră că în etiologia CBP mecanismul esențial constă în interacțiunea factorilor de mediu (carcinogenele din fumul de tutun și posibil din atmosfera poluată) cu factorii de creștere autocrini și receptorii
Tratat de chirurgie vol. IV. Chirurgie toracică. by TEODOR HORVAT, ALEXANDRU NICODIN, CEZAR MOTAŞ () [Corola-publishinghouse/Science/92109_a_92604]
-
de promovare tumorală. O serie de studii epidemiologice [53, 57] au subliniat legătura directă între fumat și CBP. Expunerea prelungită la fumul de tutun duce la apariția unei succesiuni de aspecte histopatologice: hiperplazia epiteliului bronșic, metaplazia malpighiană, ulterior displaziile celulare, carcinomul in situ și carcinomul invaziv. Dacă studiile inițiale evidențiau doar corelația fumatului cu carcinomul epidermoid și carcinomul nediferențiat cu celule mici, azi se știe că această corelație se aplică și în cazul adenocarcinomului. Studiile actuale efectuate pe un număr impresionant
Tratat de chirurgie vol. IV. Chirurgie toracică. by TEODOR HORVAT, ALEXANDRU NICODIN, CEZAR MOTAŞ () [Corola-publishinghouse/Science/92109_a_92604]
-
serie de studii epidemiologice [53, 57] au subliniat legătura directă între fumat și CBP. Expunerea prelungită la fumul de tutun duce la apariția unei succesiuni de aspecte histopatologice: hiperplazia epiteliului bronșic, metaplazia malpighiană, ulterior displaziile celulare, carcinomul in situ și carcinomul invaziv. Dacă studiile inițiale evidențiau doar corelația fumatului cu carcinomul epidermoid și carcinomul nediferențiat cu celule mici, azi se știe că această corelație se aplică și în cazul adenocarcinomului. Studiile actuale efectuate pe un număr impresionant de cazuri evidențiază beneficiile
Tratat de chirurgie vol. IV. Chirurgie toracică. by TEODOR HORVAT, ALEXANDRU NICODIN, CEZAR MOTAŞ () [Corola-publishinghouse/Science/92109_a_92604]
-
între fumat și CBP. Expunerea prelungită la fumul de tutun duce la apariția unei succesiuni de aspecte histopatologice: hiperplazia epiteliului bronșic, metaplazia malpighiană, ulterior displaziile celulare, carcinomul in situ și carcinomul invaziv. Dacă studiile inițiale evidențiau doar corelația fumatului cu carcinomul epidermoid și carcinomul nediferențiat cu celule mici, azi se știe că această corelație se aplică și în cazul adenocarcinomului. Studiile actuale efectuate pe un număr impresionant de cazuri evidențiază beneficiile renunțării la fumat, ce determină o scădere în timp a
Tratat de chirurgie vol. IV. Chirurgie toracică. by TEODOR HORVAT, ALEXANDRU NICODIN, CEZAR MOTAŞ () [Corola-publishinghouse/Science/92109_a_92604]
-
CBP. Expunerea prelungită la fumul de tutun duce la apariția unei succesiuni de aspecte histopatologice: hiperplazia epiteliului bronșic, metaplazia malpighiană, ulterior displaziile celulare, carcinomul in situ și carcinomul invaziv. Dacă studiile inițiale evidențiau doar corelația fumatului cu carcinomul epidermoid și carcinomul nediferențiat cu celule mici, azi se știe că această corelație se aplică și în cazul adenocarcinomului. Studiile actuale efectuate pe un număr impresionant de cazuri evidențiază beneficiile renunțării la fumat, ce determină o scădere în timp a riscului de CBP
Tratat de chirurgie vol. IV. Chirurgie toracică. by TEODOR HORVAT, ALEXANDRU NICODIN, CEZAR MOTAŞ () [Corola-publishinghouse/Science/92109_a_92604]