29,088 matches
-
armene sau de alte naturi. El a respins occidentalizarea incompletă și superficială de la 1848. Eminescu recunoștea numai două clase pozitive în România: boierimea și, mai presus de orice, țărănimea. Orice evoluție trebuie să se bizuie pe țărani și să fie organică. Naționalismul său este legat de gîndirea junimistă, dar el era mai puțin elitist decît cei asemenea lui Petre P. Carp. Eminescu era mai apropiat de țărani decît de boieri 64. Nu trebuie să ne surprindă faptul că el a fost
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
termenul xenocrație. Iorga a considerat întotdeauna că mesajul democratic occidental este demn de respect. Multe din aspectele acestuia puteau fi adaptate, dar nu copiate în maniera "odioșilor" liberali! Deoarece România avea un trecut diferit, evoluția ei nu putea fi decît organică. Soluțiile tuturor problemelor trebuiau să izvorască din tradiția românească. Deși Iorga a adoptat crezul naționalist al lui Eminescu practic fără rezerve -, pesimismul metafizic omniprezent în opera marelui poet național este absent în opera lui Iorga. Poate că din cauză că Iorga a
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Iorga, Monod remarca faptul că Iorga "improvizează în ceea ce privește studiul și, asumîndu-și o sarcină prea mare, trece cu vederea tradiția școlii"74. La începutul anului 1893, familia Iorga a plecat la Berlin. Berlin devenea un Weltstadt, dar nu într-o manieră organică. Orașul constituia o excrescență superdimensionată formată după Revoluția Industrială. A fost întîmpinat cu prietenie la Berlin; la urma urmei venea dintr-o țară condusă de un Hohenzollern. Pe Iorga îl irita însă "Soldateska" prusacă. I-a descris pe ofițerii înveșmîntați
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
a locului său, înconjurat de probleme interne și externe covîrșitoare. Modernizarea constituie o sarcină dificilă chiar și în Occident, unde era un produs local. Numai că aici nu avem de-a face cu un produs local (sau cu un proces organic, cum ar spune Iorga). Splendidele relații patriarhale pe care le-a idealizat el în idealul său sămănătorist aveau să fie distruse fie dinăuntru, fie dinafară. Idealizarea acestei Românii de pe vremuri constituie esența sămănătorismului. Iorga a zugrăvit imaginea lui asupra satului
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
bisericești, mănăstirile din România și proprietăți particulare. După opinia lui Iorga, un naționalist trebuie să fie conștient de faptul că națiunea lui (ca și orice altă națiune) este un produs al istoriei. Istoria are caracteristici permanente și manifestări instructive și organice. Acestea nu sînt legi, întrucît legile sînt prea flexibile, iar istoria universală prea complexă. Pentru istoric, materialele care ar constitui o dovadă incontestabilă a desfășurării legice a proceselor istorice sînt adesea fie incomplete, fie inexistente. Dar Iorga a sesizat similarități
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
istoricului să emită judecăți. De unde proveneau aceste trăsături permanente? Din "sol", "rasă" și "idee". Prin "sol", Iorga înțelegea pămîntul în care își are rădăcinile un grup de oameni care devin o națiune și care a fost modelat printr-un proces organic. "Rasa" era un neam în sensul cuvîntului spaniol raza. Iorga detesta rasismul sub orice formă și îl respingea categoric. Naționalismul lui Iorga era un naționalism cultural, ca și cel al lui Ernest Renan, care susținea că națiunea este sufletul unui
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Din conceptul de națiune al lui Renan derivă "ideea", trăsătura permanentă a națiunii a lui Iorga. Prin idee oamenii își exprimă modul de viață, gîndurile și sentimentele; este un comportament instinctiv izvorît din adîncul solului și rasei. Lucrurile acestea sînt organice, constituie manifestări spontane, aflate dincolo de rațiune și care nu pot fi modificate de către acestea. Ideile acestea ies la iveală și devin sentimente rezistente la schimbări, iar după o vreme se transformă în mentalitatea națiunii, alcătuindu-i cultura. Tot ele determină
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
în privința viitorului națiunii respective. Măsura în care cultura este sufletul națiunii îi subliniază unitatea. A o neglija sau a o abandona în favoarea altei culturi nu este numai o greșeală, ci și o crimă morală. O națiune se naște deci evoluînd organic printr-un proces original care îi asigură o viață și o energie organică. Din el derivă tradițiile care includ lungi experiențe istorice esențiale în viața unui popor. Spiritul național, născut pe solul său în condiții climatice și geografice specifice înzestrează
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
unitatea. A o neglija sau a o abandona în favoarea altei culturi nu este numai o greșeală, ci și o crimă morală. O națiune se naște deci evoluînd organic printr-un proces original care îi asigură o viață și o energie organică. Din el derivă tradițiile care includ lungi experiențe istorice esențiale în viața unui popor. Spiritul național, născut pe solul său în condiții climatice și geografice specifice înzestrează un popor cu o psihologie populară și un mod de acțiune care se
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
veriga de legătură dintre procesele universale de formare a grupurilor și experiența istorică din care izvorăsc cultura și conștiința națională. Orice națiune în special cea română are dreptul natural să rămînă acolo unde s-a născut și a evoluat viața organică a acestei "ființe gigantice" (cum numea Iorga națiunea)24. Iorga nu prea era un credincios ortodox convins, dar ideile acestea de ordine ierarhică și națiune sînt apropiate de conceptele Bisericii ortodoxe. Pentru el, acest proces de formare a națiunii este
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
și națiune sînt apropiate de conceptele Bisericii ortodoxe. Pentru el, acest proces de formare a națiunii este o forță a naturii și este, prin urmare, imutabil și indestructibil. După părerea lui Iorga, civilizația se menține prin libertatea acordată acestui proces organic să dea naștere unui suflet și unei mentalități naționale, deoarece aceste spirite naționale diferite constituie baza armoniei internaționale. Din moment ce națiunea se bizuie pe aceste idei, înseamnă că armonia internațională se bizuie pe recunoașterea națiunii. Pentru Iorga, nu este vorba despre
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
se bizuie pe recunoașterea națiunii. Pentru Iorga, nu este vorba despre ceva contradictoriu, ci despre ceva complementar, bazat pe constituția omului și a lumii. O asemenea diversitate inclusivă prezintă lumea lui. Națiunea e o componentă fundamentală a omenirii. Procesul acesta organic reprezintă o evoluție naturală, deoarece națiunile au misiuni și numai națiunile pot îndeplini asemenea "misiuni istorice". Dacă se abat sau sînt forțate să se abată de la ele, ordinea naturală (organică) a lumii va fi tulburată (așa cum echilibrul ecologic al lumii
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
lui. Națiunea e o componentă fundamentală a omenirii. Procesul acesta organic reprezintă o evoluție naturală, deoarece națiunile au misiuni și numai națiunile pot îndeplini asemenea "misiuni istorice". Dacă se abat sau sînt forțate să se abată de la ele, ordinea naturală (organică) a lumii va fi tulburată (așa cum echilibrul ecologic al lumii naturale poate fi tulburat prin intervenții forțate industriale sau de altă natură, într-o nișă ecologică). Presiunile pot distruge națiunea, dar niciodată nu o vor schimba sau modifica. Întrucît este
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
a lumii va fi tulburată (așa cum echilibrul ecologic al lumii naturale poate fi tulburat prin intervenții forțate industriale sau de altă natură, într-o nișă ecologică). Presiunile pot distruge națiunea, dar niciodată nu o vor schimba sau modifica. Întrucît este organică, ea nu poate fi transformată în altceva. Românii sînt mai presus de orice latini, dar sînt latini orientali. Sînt ortodocși, dar națiunea română domină relațiile cu ortodoxia, nu invers. (Este interesant faptul că Iorga nu a vizitat niciodată Muntele Athos
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
instituirea cultului Sfîntului Nicodim) a avut o influență negativă asupra istoriei române 25. Pe ce se bazează acestă "ființă gigantică" în România? Ca și Eminescu, Iorga susține că baza acesteia o constituie țărănimea. Țăranul este produsul autentic al acestui proces organic ("țăranul sfînt", cum îi spune el uneori). Iorga este totuși paternalist (realist) în esență față de țărănime: propunînd un guvern puternic care să-l trateze pe țăran bine și corect, și-a dorit întotdeauna să-l îndrume pe acesta din urmă
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
o astfel de nouă religie comună bazată pe naționalismul cultural va deveni cea mai bună chezășie a frăției umane 29, deoarece, după părerea lui Iorga, politica României (din primul deceniu al secolului nostru) reprezenta o anomalie istorică. Întrucît societatea este organică, partidele politice sînt hrăpărețe și se destramă. Așa cum se afirma cu eleganță în ziarul lui Iorga, nu avea de ales decît între Sodoma și Gomora. Dar societatea românească era prea egoistă ca să înfăptuiască unitatea națională apelînd la naționalismul cultural și
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
-l aude! Deoarece împotriva unui asemenea om își va folosi toată vlaga". Sub titlul Ce este naționalistul? Iorga explică: "Naționaliștii sînt oameni de înțeles, conștienți și harnici; (ei sînt) oameni de caracter. Își dau seama că națiunea este o ființă organică și un element viu al lumii. Poți permite unei națiuni să trăiască sau o poți nimici, dar nu o poți transforma într-o altă ființă organică. Prin urmare, ea are un singur țel: să-și îndeplinească rolul în cadrul civilizației universale
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
harnici; (ei sînt) oameni de caracter. Își dau seama că națiunea este o ființă organică și un element viu al lumii. Poți permite unei națiuni să trăiască sau o poți nimici, dar nu o poți transforma într-o altă ființă organică. Prin urmare, ea are un singur țel: să-și îndeplinească rolul în cadrul civilizației universale. Națiunea trebuie să fie ea însăși. Civilizația universală este cea care guvernează omenirea și are grijă de fericirea oricărei națiuni, un țel realizat optim în cadrul structurii
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
spune că acela care arată ca o rață, merge ca o rață și măcăie ca o rață este rață. Se pare însă că lipsește ceva aici. Era oare Iorga un conservator sau un naționalist romantic întîrziat care credea în evoluția organică a societății? Pentru el, nu exista nici o entitate mai organică decît națiunea. Revoluțiile tind să tulbure și să stopeze acest proces, așa cum sublinia Iorga în timpul conferințelor pe care le-a ținut în America 33. Iorga a încercat să minimalizeze importanța
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
o rață și măcăie ca o rață este rață. Se pare însă că lipsește ceva aici. Era oare Iorga un conservator sau un naționalist romantic întîrziat care credea în evoluția organică a societății? Pentru el, nu exista nici o entitate mai organică decît națiunea. Revoluțiile tind să tulbure și să stopeze acest proces, așa cum sublinia Iorga în timpul conferințelor pe care le-a ținut în America 33. Iorga a încercat să minimalizeze importanța unor asemenea momente de cădere. În acest context, "omul secolului
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
-lea. Ca și Michelet, Iorga considera drept esențială definirea națiunii și a "spiritului" care o modelează, devenit conștiința ei, dăinuind în artă, artefacte, comportamente, structuri și perspective sociale și transformîndu-se în factori determinanți ai comunității unei națiuni. Evoluția continuă și organică a "rasei" și a "ideii" pe "sol" era pentru Iorga dovada sigură că viitorul unei națiuni nu este o repetare a experiențelor trecute, ci mai curînd o urmare firească a acestei evoluții. Geniul original al națiunii trebuie să se dezvolte
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
moarte al alianțelor imperiale și al imperiilor (România a fost victima a cel puțin patru din acestea în timpul vieții lui), Iorga le respingea și pe baza teoriilor lui istorice. Convins de faptul că națiunea este cea mai firească și mai organică societate, el condmna "rolul nefast pe care îl joacă în istorie aceste uriașe formațiuni nonorganice (imperiile)". După părerea lui Iorga, există pe de o parte dorința firească a entităților organice de a se dezvolta și a se împlini, iar pe
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
de faptul că națiunea este cea mai firească și mai organică societate, el condmna "rolul nefast pe care îl joacă în istorie aceste uriașe formațiuni nonorganice (imperiile)". După părerea lui Iorga, există pe de o parte dorința firească a entităților organice de a se dezvolta și a se împlini, iar pe de alta, aceste strădanii naturale sînt înghițite cu forța de unități uriașe, abstracte și nonorganice, imperiile "superstatale" sau "supranaționale". Acest lucru nu se va întîmpla! Pentru că "imperiile sînt trecătoare, în timp ce
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
națiunile constituie un organism". Din punctul de vedere al lui Iorga, istoria propovăduia un singur lucru: aceste formații anorganice și nefirești poartă în ele însele germenele propriei lor distrugeri. Nici nu poate fi altfel, deoarece există o singură realitate istorică organică: națiunea. Dacă o națiune iese din granițele ei organice și naturale și își exercită dominația asupra altor entități organice întemeind un imperiu, o asemenea deviere nefirească "va epuiza acestă națiune" și o va face să decadă. Iorga a invocat multe
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
lui Iorga, istoria propovăduia un singur lucru: aceste formații anorganice și nefirești poartă în ele însele germenele propriei lor distrugeri. Nici nu poate fi altfel, deoarece există o singură realitate istorică organică: națiunea. Dacă o națiune iese din granițele ei organice și naturale și își exercită dominația asupra altor entități organice întemeind un imperiu, o asemenea deviere nefirească "va epuiza acestă națiune" și o va face să decadă. Iorga a invocat multe exemple din istorie: sub Alexandru cel Mare, grecii au
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]