29,088 matches
-
adică faptul că inflexibilitatea nu ajută la supraviețuire. Pe lîngă diferențele de temperament și personalitate, ura lui Iorga față de Brătianu și tot clanul acestuia izvora din perspectiva sa sămănătoristă. Pentru el, Brătianu și liberalii distrugeau o Românie bazată pe evoluția organică a țărănimii. Acest lucru era veșnic prezent în mintea lui Iorga. Pe scurt, Iorga era subiectiv ori de cîte ori vorbea despre Brătianu, mai ales cînd i-a scris biografia, în 193415. Brătianu era consecvent în poziția sa pro-Aliați, în ciuda
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Congresul de la Berlin și la consecințele acestuia din urmă. Lucrarea aceasta se baza pe cursurile sale universitare. Dreptul la viață al statelor mici (București, 1916) reafirmă credința lui Iorga în faptul că orice națiune, mare sau mică, este o entitate organică vie, indestructibilă, avîndu-și locul în ierarhia lumii, cu drepturi inalienabile. Lucrarea 3 Maiu 1915 (Vălenii de Munte, 1915) face apologia Adunării de la Blaj a românilor din Transilvania din 1848. La question roumaine en Autriche et Hongrie (Bucarest, 1915) tratează problema
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Cum se fac și se desfac imperiile. În care își exprima credința că toate imperiile au un caracter trecător, inclusiv actualele imperii rus, austro-ungar, otoman și german; numai statele își bazau dăinuirea pe națiuni, pentru că ele sînt produsul unui proces organic și nu al unei adunături artificiale. În alt articol, Iorga își exprima din nou părerea că "națiunile nu pot fi nimicite". Aceasta este credința pe care Iorga o va proclama pînă la sfîrșitul vieții 94. Între timp, mulți ofițeri lucizi
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
dovadă de o mare complexitate spirituală. O altă carte interesantă este Originea și dezvoltarea statului austriac (Iași, 1918). Iorga a prezentat creșterea Statului și a Imperiului Austriac, care s-a produs într-o manieră conjuncturală oarecare, aproape fără nici o evoluție organică. O cultură și un mod de viață au apărut totuși în timpul dominației habsburgice. Iorga nu a pierdut ocazia să scoată în evidență importanța caracterului universal al catolicismului în acest proces sau pe cea a papalității, trăgînd concluzia că nu există
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
într-o singură țară: Cehoslovacia, mai ales în Boemia. Acolo, democrația ar fi reușit să se instaureze. În rest (mai ales în România), democrația, ca să-l cităm pe Maiorescu, rămînea o "formă fără fond". Cum spunea Iorga, democrația nu era "organic" bazată pe tradițiile țării. Nu exista nici un precedent istoric de democrație în România. Prima ei încercare, criza, și fluxul în plină creștere al fascismului au spulberat-o. România nu avea o burghezie autohtonă, nici un standard viabil de contracarare a demagogiei
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
îi adusese pe ruși în Occident și clădise Petrogradul, imitînd metodele apusenilor. Intrarea Rusiei în Europa a ajuns să fie un blestem pentru Occident și (după părerea lui Iorga) pentru propriul lui popor, întrucît nu se baza pe o evoluție organică, "pentru că, înainte de aceasta, Rusia aparținea Bizanțului Răsăritean și altor părți". Iar atunci cînd Sovietele au pus cu forța mîna pe Basarabia, Ioaga a spus că Uniunea Sovietică este "un hegemon naționalist cu pretenții sociale"69. (Definiția dată Uniunii Sovietice de către
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
evrei sărută și tălpile torționarilor lor". Cu toate că s-ar putea ca instinctele lui Iorga să-l uluiască încă o dată pe cititor, el nu reușea însă să-și vadă propriile idei manifestîndu-se în atitudinea evreilor față de naționalismul cultural, bazată pe rădăcinile organice a 1.200 de ani de cultură a Așkenazilor (germanoevrei). Și nici să înțeleagă sau să accepte simbioza culturală germano-evreiască. Iorga scotea în evidență faptul că "există și evrei români patrioți. Studenții evrei români (ai lui Iorga), care efectuează o
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
sacru pentru toate cele trei religii. Continua să pună la îndoială valoarea sionismului romantic, exprimîndu-și totodată profunda simpatie față de credința evreiască și față de tragedia evreilor și de cursul istoriei. Este clar că nu considera sionismul drept un produs al evoluției organice, neexistînd nici un precedent istoric sau o tradiție pentru acest lucru. (Este evident că aspirațiile din ultimele două mii de ani ale evreilor nu aveau nici un impact asupra conștiinței lui Iorga). Iorga și-a reafirmat principiul de bază: "Un sionist evreu din
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
al Adunării, Iorga și-a exprimat opiniile față de țelurile politicii externe a României Mari, stabilind o strategie pe termen lung, care a suferit puține schimbări pînă la sfîrșitul zilelor sale. Pentru el, trecutul, prezentul și viitorul României alcătuiau o entitate organică. Existau anumiți factori permanenți, neschimbați și care nu puteau fi modificați în istorie, astfel încît politica externă era determinată de aceștia cu o consecvență riguroasă. Condițiile geografice și etnice își au implicațiile lor. (Dînd drept exemplu Marea Britanie). În prezent, era
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
nici măcar nu intra în discuție. Nu din cauza restricțiilor impuse lui de către unguri, pur și simplu refuza să se ducă acolo. Antipatia și suspiciunile lui Iorga față de fostele Puteri Centrale, în special față de Germania, erau (ca să folosim termenul folosit de el) "organice". O dată, cînd a fost nevoit să traverseze (din motive geografice) Germania, în drum spre Scandinavia, a declarat că Germania i s-a părut "tristă" și că "germanii se străduiau să facă gesturi față de ceilalți ca să dea impresia că sînt amabili
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
două continente era imposibilă, indiferent de faptul că aceasta constituia sau nu un element benefic pentru civilizație. A fost îngrozit de dezrădăcinarea populației grecești din Asia Mică, acest lucru fiind în ochii lui Iorga o prejudiciere deosebit de gravă a evoluției organice a unei națiuni. Iorga interpreta greșit politica lui Mustapha Kemal și vorbea despre o "victoria a pan-islamismului". O remarcă și mai importantă este următoarea: "Încălcarea tratatelor încurajează încălcarea lor pretutindeni. Din aceasta derivă atitudinea noastră"183. Inflexibilii irlandezi cereau
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
sud-est a apărut o serie de partide țărănești democrate. Acestea aveau și un caracter pacifist, constituind un fel de "Internațională Verde" (ca o contracarare a Internaționalei Roșii). Pentru sămănătorismul lui Iorga, o asemenea evoluție nu avea nici un fel de precedente "organice, el neascunzîndu-și antipatia față de ea. Dacă Iorga ar fi realizat însă unirea cu Naționaliștii transilvăneni ai lui Maniu și cu Partidul Țărănesc al lui Mihalache, alianța aceasta ar fi devenit o forță formidabilă! Ea ar fi putut contesta regimul liberal
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
găsiseră o nouă patrie și îi uraseră " Drum bun! Călătorie sprîncenată!" lumii pe care o lăsau în urma lor. Toate acestea l-au deranjat pe Iorga. El nu credea în procesele de deznaționalizare și cu atît mai puțin în ruperea legăturilor organice cu pămîntul natal. Dar, la urma urmei, el nu credea nici în sociologie. Iorga nu putea înțelege ce-i făcuse pe acești români să-și părăsească satele natale. Statuia Libertății l-a impresionat profund pe Iorga. Văzînd-o din depărtare, spunea
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
ea un loc pentru istoria României. Conform filosofiei istorice a lui Iorga, istoria fiecărei națiuni face parte din istoria universală. Drept urmare, trebuie să existe manifestări comune în cadrul istoriei omenirii. A explicat că încearcă să urmărească într-o "manieră sintetică și organică" marele curent al istoriei universale, căutînd să "refacă atmosfera timpurilor, pentru că dacă nu se face acest lucru, tot ceea ce se scrie despre istorie poate fi considerat exact, dar niciodată adevărat"225. Rezultatul a fost lucrarea Eseu de sinteză a istoriei
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
generația lui Iorga sau "naționalismul lui cultural". Cea mai mare parte dintre ei aveau între 20 și 30 de ani și nu făceau parte din instituțiile politice. Adevărata lor rațiune de a trăi era atacarea acestora. Dat fiind că evoluția organică era piatra unghiulară a filosofiei lui Iorga, Legiunea și activitățile acesteia erau de neconceput pentru el. În 1934, Biserica Ortodoxă din Transilvania a luat atitudine împotriva lui Iorga, subliniind faptul că, deși era ortodox, sprijinea Biserica Unită. Pe de altă
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
cuziști nu se sinchisea deloc. Prin 1936, atît Iorga cît și o mare parte a României se aflau într-o accentuată confuzie politică. Democrația occidentală devenise irelevantă. Așa cum vedea lucrurile istoricul Iorga, democrația din România nu era produsul unei evoluții "organice". Așa că nu era de mirare faptul că nu funcționa! În această confuzie tot mai mare, Iorga a cerut încă din 1933 instituirea unui "regim creativ". El explica limpede că nu-i pasă dacă acest regim creativ era bazat pe o
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
occidentală și mai puțin balcanică, deoarece istoria aceasta mai occidentală și mai puțin balcanică reflectă o altă generație". Iorga a replicat: "ca și cum istoria ar fi proprietatea unei anumite generații!"163 Viziunea lui Iorga asupra istoriei se baza pe principiul evoluției organice. Trecutul nu putea fi deci explicat mecanic, numai ca o înregistrare a unei serii de evenimente. Ca naționalist romantic și "luptător", Iorga considera istoria românilor drept o luptă permanentă pentru păstrarea și propășirea caracterului național, ceea ce era parte integrantă și
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
făcuse studiile la Berlin. Cu toate acestea, ei au adus acasă multe lucruri și au reușit să realizeze o sinteză între studiile din străinătate și realitatea de acasă. O sinteză românească. Prin anii '70 ai secolului trecut atitudinea față de Regulamentul Organic se schimbase. Tinerii transilvăneni au fost cei care au transpus-o în literatură în ceea ce privește țărănimea. Ultimul produs al acestei adevărate sinteze a fost Eminescu. Iorga trăgea concluzia că a considerat de datoria sa să spună acest lucru, deoarece făcuse timp
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
În secolele următoare, în timpul marilor migrații, regiunea aceasta a fost una dintre cele mai zbuciumate din Europa. Nu există nici un document istoric care să dovedească fără echivoc continuitatea elementului românesc. În acest context devine utilă teoria lui Iorga privind evoluția "organică" a istoriei. Conform acestei teorii, în această perioadă, elementul românesc s-a retras într-un fel de "Românie Populară", s-a ascuns în păduri, crescînd oi și cultivînd pămîntul și devenind, într-un cuvînt, supraviețuitor. Așa cum spunea Eminescu, "codrul este
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
practic de unul singur istoria economică și socială maghiară. Manifesta întotdeauna o înclinație vădită spre studierea obiectivă, scrupulos de precisă și critică a documentelor medievale, întrucît, pentru el, documentul însemna totul. Drept urmare, nu putea decît să fie îngrozit de teoriile "organice" ale lui Iorga, de "intuițiile" sau, și mai rău, de "instinctele" de "istoriologie", ca să nu mai vorbim de "reconstituirile istorice" ale acestuia. Personalitatea lui era foarte diferită de cea a lui Iorga. Vorbea puțin, iar ceea ce spunea, o spunea lent
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
ungurilor. Dar oricît de greu de admis ar fi ele pentru un sceptic raționalist ca Dománovszky, dovezile care nu sînt bazate pe documente nu pot fi ignorate. Ele trebuie completate recurgînd la ipoteze și paralele istorice și apelînd la evoluția organică. Absența documentelor scrise timp de un mileniu nu ne oferă altă alternativă, date fiind scrierile cronicarului anonim, care nu pot fi ignorate doar pe motiv că ar fi legende medievale sau fantezii lipsite de credibilitate. Anonymus respecta tradiția medievală, înfrumusețînd
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
culturală (chiar înainte de epoca naționalismului) în condiții foarte grele. Timp de mai multe secole, ei nu au avut un stat pe care să-l numească propriul lor stat. Instinctul lor de supraviețuire a devenit un veritabil instinct etnic, cultural și organic, ceva ce a căpătat ulterior numele de instinct național spontan. Și-au păstrat limba maternă (cea mai pregnantă expresie a oricărei culturi naționale). Mulți italieni și alți călători din Evul Mediu (așa cum a dovedit Iorga cu documente) au admirat tenacitatea
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
i se va opune lui Hitler. Prin 1937, Iorga a luat o atitudine decisă împotriva partidelor politice și ca atare și împotriva democrației din România, din cauza realizărilor acesteia. Iorga nu considera instituțiile democrate din România ca fiind produsul unui proces organic. El continua să admire instituțiile democrate din Occident (produse ale unui proces "organic"), care erau mai compatibile cu valorile decît nazismul sau fascismul italian. Datorită temperamentului său, Iorga era întotdeauna autoritar, dar nu renunța niciodată la individualismul său. Nu voia
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
decisă împotriva partidelor politice și ca atare și împotriva democrației din România, din cauza realizărilor acesteia. Iorga nu considera instituțiile democrate din România ca fiind produsul unui proces organic. El continua să admire instituțiile democrate din Occident (produse ale unui proces "organic"), care erau mai compatibile cu valorile decît nazismul sau fascismul italian. Datorită temperamentului său, Iorga era întotdeauna autoritar, dar nu renunța niciodată la individualismul său. Nu voia nici să-i oblige pe alții să renunțe la individualismul lor. Fiind permanent
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
a acestuia (după părerea lui Iorga): "Dr. Filderman scrie că "există loc destul în România pentru toată lumea, evrei sau nu"". Dr. Filderman n-ar fi putut invoca un argument mai nepotrivit! El nu cunoștea concepția lui Iorga referitor la evoluția "organică" și la drepturile unui popor asupra unui teritoriu! Iorga a replicat că "România nu este țară menită colonizării, cu kilometri pătrați nepopulați", acuzîndu-l pe Filderman că a făcut remarci jignitoare la adresa României atît în țară, cît și în afara ei (dr.
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]