578 matches
-
Buddha sau Confucius. Se știe de mult că cele dintâi sisteme de reprezentare pe care omul și le-a făurit despre lume și sine însuși sunt de origine religioasă. Nu există religie care să nu fie în același timp o cosmologie și o speculație despre divin. Dacă din religie s-au născut filosofia și științele, aceasta s-a întâmplat deoarece religia însăși a început prin a ține loc de științe și filosofie. Dar ceea ce s-a remarcat mai puțin este că
by Ion Petrică [Corola-publishinghouse/Science/1120_a_2628]
-
la un model geometric și la observații empirice în așa fel încât modelul să poată fi corectat și îmbunătățit progresiv pentru a oferi o explicație mai bună la o cantitate mai mare de date empirice. Una dintre trăsăturile esențiale ale cosmologiei ioniene este interpretarea schimbării (devenirii) fizice drept un conflict între puterile elementare în cadrul unei ordini periodice bazate pe reciprocitate și simetrie. Filozofii naturaliști interesați de cercetarea fenomenelor atmosferice (ex. precipitații, nori, vânt etc.) și de alte fenomene mai puțin evidente
by Marcus Tulius Cicero [Corola-publishinghouse/Science/1099_a_2607]
-
și uscat , rece și cald , lumină și întuneric). L-au construit ca pe un ciclu de schimbări reciproce elementare în cadrul fiecăruia dominând, pe rând, fiecare dintre puterile contrare, după cum caldul și uscatul vara, la fel și recele și umedul iarna. Cosmologia ioniană descrie nașterea Universului și a ordinii inerente lui ca pe un proces gradat de generare și dezvoltare (evoluție) dintr-un principiu :apa lui Thales din care derivă toate elementele prin două fenomene opuse evaporare și precipitație, implicând seceta și
by Marcus Tulius Cicero [Corola-publishinghouse/Science/1099_a_2607]
-
înregistrează în credințele grecești, de la rolul memoriei în recuperarea vârstelor de aur, la rolul său în căutarea mântuirii, este majoră și amintește de discursul filosofic asupra timpului și asupra problemelor sufletului, preîntâmpinând aici imaginarul creștin: Transpunerea lui Mnēmosyne de pe planul cosmologiei pe acela al escatologiei modifică întregul echilibru al miturilor memoriei; dacă ele păstrează temele și simbolurile vechi, ele le schimbă însă în profunzime sensul. (Vernant, Mit și gândire 146) Credința într-o reînviere continuă face ca apa uitării să devină
[Corola-publishinghouse/Science/84997_a_85782]
-
raționamentelor în titrare. Fundamentală rămâne în metafora-titlu, relația strânsă dintre știință/ logos și modelul cultural greco-latin în conceptualizarea domeniilor cunoașterii. Cuvântul πνεΰμα, -ατος (s.n.) avea în limba greacă sensurile de "vânt, respirație, miros, viață, suflet...". În baza substratului cultural grecesc (cosmologia) s-a format metafora-titlu pneumologie. Importanța constructului este majoră în conceptualizare, în euristica/ metodologia cunoașterii, în modernizarea terminologiei medicale (nivelul lingvistic). Pneuma este una dintre metaforele "vii", cvasi- universale, cu impact în conceptualizarea a numeroase alte domenii ale cunoașterii - fizică
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
din ceea ce urmează"), ataraxie (gr. a "fără" + "tulburare"), axiologie (gr. axio- "valoare"+ logos "cuvânt, teorie"), chiliasm (gr. chiliasmos "o mie"), cinicii (gr. kynikos de la kyos, kynos "câine"), cogito (lat. cogito "eu gândesc"), cosmogonie (gr. kosmos "lume, univers" + gonos "origine, naștere"), cosmologie (gr. kosmos "lume, univers" + logos "cuvânt,vorbire"), cvietism (lat. quies "liniște"), deism (lat. deus "zeu"), deontic (gr. deon, deontos "ceea ce se cade, ceea ce este necesar"), eclectism (gr. eklego "a alege, a opta"), eidetic (gr. eidos "formă, esență"), enteleheie (gr. enteleheia
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
specializat, rămânând inaccesibili nespecialiștilor. Sunt termeni care de-a lungul evoluției gândirii umane au rămas nemarcați ideologic Migrația din sfera "nucleului dur" (A. Bidu-Vrănceanu) al terminologiei filozofice se produce numai cu menținerea gradului abstract de specializare a termenului din domeniul-sursă. Cosmologie, cosmogonie, fără a forma serii corespondente metaforice sau metonimice sunt termeni migratori care mențin statutul "nucleului dur" al filozofiei în textele aparținând sistemului criticii literare, de exemplu. Atracția și expansiunea sensurilor sunt două modalități utilizate în demersul euristic al formării
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
lumii mediteraneene descrise cu atâta pasiune în cartea lui Cosma și, în acest fel, o scriere care fusese concepută ca o operă de sistematizare s-a transformat rapid în fosila unei epoci revolute. Un text care fusese croit ca o cosmologie și o operă teologică, depășind granița temporală a Evului Mediu, a devenit dintr-o dată un text literar”. Adjectivul „creștină” aplicat titlului Topografiei e o dovadă că autorul nostru nu vrea să compună o operă cu conținut geografic în sensul științific
[Corola-publishinghouse/Science/2080_a_3405]
-
piață, a fost Biblia. Nicolai Copernic (1473-1543), matematician, fizician, economist, astronom, jurist, artist, diplomat. Poliglot (latină, greacă, germană, poloneză și italiană), își însușește filosofia aristotelică și o vastă cultură umanistă. După o perioadă în care îndeplinește diverse funcții, se dedică cosmologiei. Studiază la Academia de Științe a Institutului din Bologna, sub conducerea cunoscutului astronom Domenico Maria Novara da Ferrara, căruia îi devine asistent. Citește observațiile lui despre ocultarea stelei Aldebaran din constelația Taurului și devorează cărțile de astronomie existente în vremea
[Corola-publishinghouse/Science/84990_a_85775]
-
în vremea lui (Pitagora, Cleomedes, Cicero, Pliniu cel Bătrân, Plutarh, Filolaus, Heraclit, Ecfantos și Platon). Astfel sesizează contradicțiile dintre teoriile lor și părțile cele mai slabe ale concepțiilor cosmologice. În timpul șederii la Universitatea din Padova i se cristalizează ideile despre cosmologia heliocentrică. Nicolai Copernic Se instalează în castelul din Lidzbark, unde începe să concretizeze teoria heliocentrică. În anul 1514, la vârsta de 41 de ani, Copernic rezumă forma inițială a teoriei heliocentrice în cartea Commentariolus. Teoria sa are șapte puncte de
[Corola-publishinghouse/Science/84990_a_85775]
-
poate fi cunoscută printr-o taină și mai mare; 10. Relația cu realul este una extatică; 11. Misterul Întregul univers poetic blagian se află sub puterea magică a misterului, sub vraja morții, a stihiilor, a demonicului; 12. "Marele Tot", în cosmologia lui Blaga, presupune ca fiecare lucru să tindă către partea sa de increat; 13. Creatorul de mituri poetul este creatorul de mituri, de imagini trans-semnificative; 14. Dorința de pierdere în anonimat, regresiunea spre originar, transcendentul, apocalipticul, gustul stihialului, vizionarismul poetic
Dicţionar de scriitori canonici români by George Bădărău [Corola-publishinghouse/Science/1401_a_2643]
-
acțiune: "Luceafărul e tipicul geniu al romanticilor... Geniile sunt solitare, neliniștite" ( G. Călinescu); care e mai presus de spațiu și timp (în spirit kantian). Luceafărul e un mit liric romantic prin valorificarea motivului Zburătorului, prin ceremonialul erotic, descrierea haosului, antiteză, cosmologie, incompatibilitatea dintre cele două lumi, prin meditația filosofică asupra condiției omului de geniu, căruia îi este caracteristică setea de cunoaștere și aspirația spre absolut, prin valorificarea motivului zborului cosmic, preluat din opera lui Byron, Hugo și Milton, încât se poate
Dicţionar de scriitori canonici români by George Bădărău [Corola-publishinghouse/Science/1401_a_2643]
-
neideologic din care realitatea socială poate fi judecată în conformitate cu adevărul, ci și prezumția că "acest loc este cel al unei științe, comparabile cu cea a lui Euclid pentru geometrie și cu cea a lui Galilei și Newton pentru fizică și cosmologie"134. Desigur, fiind indelebil legată de analiza realității sociale, ideologia rămâne prezentă în sfera științelor care construiesc teorii asupra acestei realități. Recunoaștem însă în cazul ideologiei și o acută latură acțională, care se insinuează în câmpul praxisului politico-social: "Fenomenul ideologic
by Daniel Şandru [Corola-publishinghouse/Science/1033_a_2541]
-
dar necomunicată oamenilor)1. O asemenea perspectivă lasă loc imens pentru speculație în domeniul teologiei naturale. O definire a naturii divinului ca „irezistibilă putere” apare limpede la Hobbes 2 și montează, desigur, un set de propoziții destabilizatoare pentru antropologia și cosmologia spirituală a tradiției creștine. Reducția dimensiunii iconice (apofatică, deci inepuizabilă) a umanității, în care se reflectă divinul, la natura unei voințe determinate, obligă individul să acționeze după principiul economiei puterii, dozându-și energiile pentru control și manipulare. Pe de altă
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
energiile pentru control și manipulare. Pe de altă parte, disoluția vechii paradigme a participației conduce către o criză a medierilor, vizibilă în scolastica târzie prin apelul la teologia grației create, pe de o parte, și prin noua orientare angelologică a cosmologiei, care suferă de o certă inspirație arabă, pe de altă parte 3. Modelul relației om-om, respectiv om-natură-Dumnezeu, devine unul contractual 4. Faptul este trădat în istoria ecleziastică a sfârșitului de Ev Mediu, când Biserica romană oscilează doar între un
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
controlului Probabilități și statistică d) Fizică Acustica Fizica moleculară și atomică Fizica materiei condensate Cîmpuri și particule elementare Electromagnetism, plasmă și descărcări Dinamica fluidelor Fizica generală Fizica matematică Fizica nucleară Optica Fizica statistică Acustica f) Astronomie și astrofizică Astronomie Astrofizica Cosmologie Fizica planetară și a spațiului Astronomie și astrofizică (altele) g) Chimie Chimie alimentară Biochimie analitică Chimie analitică Chimie bioanorganică Chimie bio-organică Chimie computațională Electrochimie Chimie anorganică Chimie medicală Chimie fizică Chimia polimerilor Chimia stării solide Chimia teoretică Cataliza Chimie (altele
by Suzana Rusu [Corola-publishinghouse/Science/1100_a_2608]
-
ții din secolul al XIX-lea, ceea ce constituie esența unei repre zen tări este caracterul dublu al obiectului istoric, tensiunea ine rentă unei discontinuități. Concomitența dintre dispersie și acumulare, decisivă în viziunea alegorică, este reluată, în momentul în care puterea cosmologiei baroce se pierde, ca traumă istorică a obiectului care își caută originea. Faptul că dispar acum granițele dintre artă și tehnică (în Jugendstil, de exemplu), dintre literatură și ziaristică sau dintre intimitatea „burgheză“ și caracterul public al gesturilor și cuvintelor
City Lights: despre experienţă la Walter Benjamin by Ioan Alexandru Tofan () [Corola-publishinghouse/Science/1346_a_2383]
-
împărăția, El care e Universalul concret îi cheamă să recîștige orizontul universalului, pentru a se statornici în el. Un minunat exemplu de gîndire pe linia universalului, o gîndire de tip problematizant, interogativ, căutător, gymnastikos, iar nu dogmatikos, ne oferă Origen. Cosmologia lui este o celebrare a universalului diversificat în toate făpturile lumii. Pentru teologul alexandrin, lumea aurorală nu are ierarhii obiectivate, ci este o desfășurare de ființe universale, de făpturi care ard cu aceeași intensitate în contemplarea Focului divin. Dar fiecare
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1740]
-
religie. Nu înseamnă doar transformarea religiei în simplă convingere a individului sau a unui grup, reflectată ori nu în acțiunea lor publică, politică. în sensul ei cel mai tare, secularizarea înseamnă reducerea realului la un singur nivel de realitate. De la cosmologia secolului al XVII-lea înainte, universul devine uniform, despuiat de ierarhie calitativă. Devine infinit, dar omogen în infinitatea sa, funcționînd pe tot întinsul său după aceleași legi cantitative, fără diferențe de nivel ontologic, fără nici o speranță de a da acces
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1740]
-
totalitate potențială a realului, prin participare la Unitatea pe care o vizează. Efortul spiritual revine la a actualiza cît mai mult din potențialul de totalitate pus în tine. * Pentru mentalitatea modelată de concepția antico-medievală despre univers, tezele științifice ale Noii Cosmologii au constituit, se știe, un cutremur ucigător. Faptul că Pămîntul își pierdea stabilitatea și poziția centrală în cosmos ruina simbolismul natural, aparent obiectiv, al poziției calitative centrale pe care omul o ocupă în lume ; revolta sentimentul natural al individului și
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1740]
-
timp imprecis și dinamic al realității absolute. Tocmai imprecizia universului în raport cu perfecțiunea divină, tocmai caracterul de conjectură participativă la rădăcina lui metafizică dau universului dinamica pe care se poate sprijini cunoașterea umană pentru a tinde spre Limita supremă. Pentru Cusanus, cosmologia e un instrument de tematizare metafizică. El nu își propune să observe, studieze, explice lumea în sine recurgînd la ipoteza unei instanțe transcendente. Cosmologia lui nu are ca orizont și interes ultim cosmosul. Concepția lui pluralistă privind universul și persoana
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1740]
-
dinamica pe care se poate sprijini cunoașterea umană pentru a tinde spre Limita supremă. Pentru Cusanus, cosmologia e un instrument de tematizare metafizică. El nu își propune să observe, studieze, explice lumea în sine recurgînd la ipoteza unei instanțe transcendente. Cosmologia lui nu are ca orizont și interes ultim cosmosul. Concepția lui pluralistă privind universul și persoana umană mobilizează, dimpotrivă, cunoașterea spre Unitatea de dincolo de lume. Fiecare persoană e menită, în această concepție, să depășească iluzia de a fi un centru
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1740]
-
o stringență de neevitat. Revenind la Cusanus, după ce în prima parte a tratatului De docta ignorantia expune principiile unei teologii cu două volete, afirmativ și negativ, precum și articularea lor, în a doua parte a tratatului el aplică aceste principii la cosmologie și antropologie. Aici, Cusanus exaltă metodic, pînă la obsesie, pentru a o întrupa în minte și în discurs, o temă străveche : condiția antinomică a umanului. Tocmai condiția lui de infinit în finitudine și de ființă interval îi dă omului posibilități
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1740]
-
prieteni. Revizuindu-și trăirile în timpul celor doi ani cât a lucrat la manuscris, el a început să creadă în relevanța noilor lui credințe religioase și de aceea s-a decis să le publice, atât pentru a-și promova noua sa cosmologie, cât și pentru a atrage atenția autorităților asupra condiției sale. Schreber se consideră un fel de profet, cu misiunea de a regenera spiritual și sufletește omenirea cristică (1959: 408-417). În "Introducere", Freud își justifică abaterea de la practica obișnuită, observând că
[Corola-publishinghouse/Science/84973_a_85758]
-
de sat antropice "Frecvent polei, mîzgă!", "Spre groapa de gunoi", " Spre secția de votare", Bălăbănești comisul Ioniță-Bălăbănești de la Sadoveanu, "Bine ați venit în județul Vaslui!" calea ferată, comuna Grivița la tricolor chenăruit marca înregistrată, magia oglinda, în sfîrșit am înțeles cosmologia cu mingea și greutatea ei sîntem noi, linia solului ne răstoarnă, Bîrlad pe rîul îndiguit și pe pod! Ora 16,38, în microbuzul Bîrlad Vaslui, în autogara "Luandi Tur" Bîrlad, două palme la bucile astea grase, numai să taci din
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1465_a_2763]