627 matches
-
de potențialitatea coalițională, la rîndul ei influențată de distanța ideologică). Tabelul 5.2. prezintă această clasificare într-o formă simplificată. Tab. 5.2. Clasificarea sistemelor de partide în concepția lui Sartori Criteriul numeric Logica funcționării Sisteme neconcurențiale Monopartidiste Hegemonism pragmatic Hegemonice Hegemonism ideologic Sisteme concurențiale Cu partid predominant Bipartidiste Multipartidiste limitate Pluralism moderat Multipartidiste extreme Pluralism polarizat Atomizate O necesară linie de demarcație este trasată între două clase de sisteme: cea care separă sistemele de partide concurențiale (în care alegerile nu
Curs de ştiinţă politică by Gianfranco Pasquino [Corola-publishinghouse/Science/941_a_2449]
-
cu o periodicitate prestabilită, dar sînt decisive pentru a asigura partidului un număr de locuri și putere) de sistemele de partide neconcurențiale (în care alegerile, cînd se țin, nu sînt deloc importante). Aceasta separă sistemele monopartidiste și sistemele cu partid hegemonic de toate celelalte. Sisteme neconcurențiale Sistemele monopartidiste sînt cele în care există un singur partid, care poate fi ideologic sau pragmatic. Acesta era cazul multor partide comuniste (nu al tuturor), dintre care sînt prezente încă, la sfîrșitul anilor '90, cele
Curs de ştiinţă politică by Gianfranco Pasquino [Corola-publishinghouse/Science/941_a_2449]
-
sînt cele în care există un singur partid, care poate fi ideologic sau pragmatic. Acesta era cazul multor partide comuniste (nu al tuturor), dintre care sînt prezente încă, la sfîrșitul anilor '90, cele din China și Coreea de Nord. Sistemele cu partid hegemonic tolerează prezența altor partide, care obțin locuri în parlament (ceva mai mult decît o reprezentare simbolică), dar care știu că nu ar putea învinge în alegeri și, cu atît mai puțin, nu ar putea înlocui partidul hegemonic de la conducerea statului
Curs de ştiinţă politică by Gianfranco Pasquino [Corola-publishinghouse/Science/941_a_2449]
-
Sistemele cu partid hegemonic tolerează prezența altor partide, care obțin locuri în parlament (ceva mai mult decît o reprezentare simbolică), dar care știu că nu ar putea învinge în alegeri și, cu atît mai puțin, nu ar putea înlocui partidul hegemonic de la conducerea statului. A fost, printre altele, cazul Partidului muncitoresc unit polonez, care a întreținut, în mod regulat și continuu, reprezentarea în parlament și a altor partide mici. Este și cazul PRI (Partidul Revoluționar Instituțional) din Mexic, pus în concurență
Curs de ştiinţă politică by Gianfranco Pasquino [Corola-publishinghouse/Science/941_a_2449]
-
de la posibilitatea de a cîștiga, printr-un discret control al votului, cu ajutorul aparatelor guvernamentale centrale și locale, și chiar prin mașinații ușor previzibile. În concepția unor cercetători [Huntington și Moore 1970], aceste sisteme de partide, și eventualele partide unice și hegemonice, aparțin unei clase total diferite. E vorba de partidele-stat, care merită să fie analizate separat. Ele sînt, de fapt, rezultatul condițiilor genetice diferite de cele ale partidelor din regimurile democratice, răspund la alte provocări, au alte roluri, se schimbă în funcție de
Curs de ştiinţă politică by Gianfranco Pasquino [Corola-publishinghouse/Science/941_a_2449]
-
corect observat) și exploatat), permite o anumit) r)sturnare a semnificației expansiunii globale americane, o expansiune asumat) în mod ironic, în numele opoziției fâț) de comunism. Maturizarea lumii bipolare este cu ușurinț) confundat) cu disoluția să. La mijlocul anilor 1970, declinul competiției hegemonice, într-o er) a destinderii, precum și proeminenta a relațiilor dintre nord și sud i-au determinat pe mulți s) cread) c) lumea nu mai putea fi definit) în termeni bipolari. Ins) declinul competiției americano-ruse și importanța crescut) a problemelor lumii
[Corola-publishinghouse/Science/2255_a_3580]
-
nu a estompat identitățile naționale, ci doar le a făcut mai complexe. Capitolul II GLOBALIZAREA FINANCIARĂ - PROCES IREVERSIBIL Aprecieri privind conținutul procesului de glob ali zare financiară Abordări contradictorii privind înțelegerea glo bal izării financiare * Teoria determinismului tehnologic * Abordarea puterii hegemonice * Abordarea raționalistă din perspectiva grupuril or de interese * Înțelegerea globalizării financiare din perspec tiv a pieței și a statului-națiune Integrare financiară versus globalizare financi ară Perspectiva istorică a globalizării financiare * Globalizarea financiară în secolul al XIX-lea și începutul secolului
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
drepturilor omului, dinamismul economic și revo luț ia comunicațiilor. Pe baza cercetării efectuate, putem identifica, în literatura econo mică și politică actuală, diferite moduri de ab ord are a globalizării finan ciare: teoria determinismului tehnologic, abord ări le cu privire la puterea hegemonică și cele referitoare la grupurile de int eres raționaliste. Fiecare abordare ne ajută să înțelegem de ce gl oba lizarea financiară internațională a continuat să se extindă după 1 970 . 2.2.1. Teoria determinismului tehnologic Adepții acestei teorii susțin că
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
unele cazuri, însă, în principal, această abordare consideră globaliza rea financiară ca fiind deter minată de factori independenți de sistemul poli tic . Nu este surprinzător însă nici faptul că majoritatea economiștilor adoptă ac eastă abordare. 2.2.2. Abordarea puterii hegemonice Potrivit acestei concepții, un sistem financiar internațional deschis depinde de existența și autoritatea unei puteri hegemonice liberale<footnote id=”63”>Gilpin, R., Global Political Economy: Understanding the International Economic Order, Princeton University Press, 2001, p. 112</footn ote > fundamental asemănătoare
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
factori independenți de sistemul poli tic . Nu este surprinzător însă nici faptul că majoritatea economiștilor adoptă ac eastă abordare. 2.2.2. Abordarea puterii hegemonice Potrivit acestei concepții, un sistem financiar internațional deschis depinde de existența și autoritatea unei puteri hegemonice liberale<footnote id=”63”>Gilpin, R., Global Political Economy: Understanding the International Economic Order, Princeton University Press, 2001, p. 112</footn ote > fundamental asemănătoare - datorită promovării de către S.U.A. și respectiv Marea Britanie a deschiderii finan cia re internaționale. Spre deosebir ehnolo
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
De la Nixon încoace, după colapsul sistemului de rate fi xe de schimb din 1973, adminis- trațiile americane care au urmat au îndepărtat res tricțiile perioadei Bretton Woods. Argumentul cheie al acestei perspective este acela că exis tă un puternic interes hegemonic în promovarea dezvoltării acestei industrii auxiliare (de servicii) din ce în ce mai importante, determinată de scăderea rolului producției de bunuri tangibile în economiile am eri cane și britanice. Mecanismul prin care liberalizarea hegemonică p rom ovează globa lizarea financiară în diverse țări diferă
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
acestei perspective este acela că exis tă un puternic interes hegemonic în promovarea dezvoltării acestei industrii auxiliare (de servicii) din ce în ce mai importante, determinată de scăderea rolului producției de bunuri tangibile în economiile am eri cane și britanice. Mecanismul prin care liberalizarea hegemonică p rom ovează globa lizarea financiară în diverse țări diferă în fu ncț ie de diferitele versiuni ale teoriei. Un argument al acestei teorii subliniază deciziile unilaterale ale altor țări, deoarece se sugerează că liberalizarea financiară internațională, spre deosebire de liberalizarea comercială
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
acestei teorii, susține că S.U.A., în mod special, a utilizat diverse mijloace multil ate rale și bilaterale, mai ales, prin p oziția sa dominantă în cadrul FMI și Băncii Mo ndi ale de a promova liberalizarea financiară. Conform acestei teorii, dominația hegemonică de riv ă din suprema ția ideologică, precum și din factorii de puter e. Apariția ideilor economice neoliberale, la începutul anilor 1980, a fost a soc iată, deseori, cu influența americană asupra instituțiilor financiare inter naț ionale și, mai ales, cu
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
asupra instituțiilor financiare inter naț ionale și, mai ales, cu ze lul liberalizator manifestat de Fondul Monetar Int ernațional și Banca Mondi ală, de atunci încoace. Din această perspectivă , i deile economice devin o altă resursă de putere pentru statul hegemonic, în p art e, datorită caracterului lor tehnocratic. Mecanismele prin care ideile influ enț ează rezultatele pot varia, inclusiv prin intermediul condițiilor de politică specifice instituțiilor finan ciare internaționale, de politica împrumuturilo r s au a contactelor individu ale cu băncile
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
finan ciare internaționale, de politica împrumuturilo r s au a contactelor individu ale cu băncile centrale naționale, ministerele de finanțe și instituții financi are internaționale. Alte versiuni ale acestei teorii subliniază o m ai evidentă separare a in tereselor statului hegemonic de cele ale sector ulu i financiar privat. În forma sa extremă, proiectul hegemonic nu mai aparține gu vernului (american) he gemonic, ci elitei financiare. În acest caz, interesele hegem oni ce dominante sunt cele ale unei clase sociale și
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
băncile centrale naționale, ministerele de finanțe și instituții financi are internaționale. Alte versiuni ale acestei teorii subliniază o m ai evidentă separare a in tereselor statului hegemonic de cele ale sector ulu i financiar privat. În forma sa extremă, proiectul hegemonic nu mai aparține gu vernului (american) he gemonic, ci elitei financiare. În acest caz, interesele hegem oni ce dominante sunt cele ale unei clase sociale și nu ale stat ulu i, chiar dacă autoritatea sta tală pare să fie acaparată de
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
și nu ale stat ulu i, chiar dacă autoritatea sta tală pare să fie acaparată de interesele financ iar e private (ca și în cazul com plexului Trezoreriei de pe Wall Street). Varietatea explicațiilor cu privire la globalizarea financiară, ce au în vedere puterea hegemonică, fac ca o evaluare generală să fie dificil de re alizat. O problemă generală este aceea că ele p ar a fi insuficiente. Pentru a explica de ce guvernele S.U.A. sau din Marea Britanie ar urmări astfel de politici, este necesară o
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
aceste țări avansate. Mai mult, pentru a explica de ce alte țări ar alege în mod unilateral să le urmeze exemplul necesită, de asemenea, o analiz ă s imilară a politicii interne a fiecăreia. Chiar și versiunea coercitivă a teoriei puterii hegemonice nu poate evita acest lucru, ca atunci când țările puter nic dezvoltate exercită pre siuni asupra celor mai slab dezvoltate, pentru ca acestea să se liberalizeze. În absența unei astfel de analize, detaliile pr oce sului de globalizare financiară rămân fără explicație
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
o liberalizare similară, în același an? Teorii sistemice pot explica tendința accelerată spre liberalizare, după 1973, dar el e n u explică și nuanțele acestei tendințe. Această lacună pare să caracterizeze și acele a bor dări care subliniază rolul ideilor hegemonice în explicarea globalizării financiare. Dată fiind persistența reglementărilor financiare în majoritatea țărilor în dezvoltare, teoriile trebuie să explice de ce ideologia pie ței neoliberale a fost mai puțin influentă în aceste țări. O astfel de explicați e n ecesită, la rândul
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
despre opțiunile de politică economică legate d e c ontul de capital. Într-ade văr, până nu demult, Chile s a remarcat, în principal, ca una dintre țările în dezvoltare din America de Sud care s-a opus înlăturării controlului asupra capitalului. Explicațiile hegemonice legate de globalizarea financiară subliniază rolul puterilor dominante și cadrul analitic dominant. Totuși, această per spectivă ridică mai multe probleme decât rezolv ă. Importanța relativă a constrâng 81 erii hegemonice versus liberalizarea unilaterală, în explicarea libera lizării financiare, rămâne neclară
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
America de Sud care s-a opus înlăturării controlului asupra capitalului. Explicațiile hegemonice legate de globalizarea financiară subliniază rolul puterilor dominante și cadrul analitic dominant. Totuși, această per spectivă ridică mai multe probleme decât rezolv ă. Importanța relativă a constrâng 81 erii hegemonice versus liberalizarea unilaterală, în explicarea libera lizării financiare, rămâne neclară. Abordările hegemonice susțin ideea că globaliza rea financiară consti tuie produsul forțelor politice dominante. Aces tea pot fi ilustrate sub forma unei țări cu putere hegemonică care promovează lib eralizarea
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
de globalizarea financiară subliniază rolul puterilor dominante și cadrul analitic dominant. Totuși, această per spectivă ridică mai multe probleme decât rezolv ă. Importanța relativă a constrâng 81 erii hegemonice versus liberalizarea unilaterală, în explicarea libera lizării financiare, rămâne neclară. Abordările hegemonice susțin ideea că globaliza rea financiară consti tuie produsul forțelor politice dominante. Aces tea pot fi ilustrate sub forma unei țări cu putere hegemonică care promovează lib eralizarea financiară în afara granițelor sale (S.U.A.) sau sub forma un or idei hegemonice
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
a constrâng 81 erii hegemonice versus liberalizarea unilaterală, în explicarea libera lizării financiare, rămâne neclară. Abordările hegemonice susțin ideea că globaliza rea financiară consti tuie produsul forțelor politice dominante. Aces tea pot fi ilustrate sub forma unei țări cu putere hegemonică care promovează lib eralizarea financiară în afara granițelor sale (S.U.A.) sau sub forma un or idei hegemonice (neolibera lismul de piață) care influențează supozițiile și opțiunile guvernanților. Pu tem observa că argumentele axate pe hegemonii t ind să-și piardă claritatea
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
hegemonice susțin ideea că globaliza rea financiară consti tuie produsul forțelor politice dominante. Aces tea pot fi ilustrate sub forma unei țări cu putere hegemonică care promovează lib eralizarea financiară în afara granițelor sale (S.U.A.) sau sub forma un or idei hegemonice (neolibera lismul de piață) care influențează supozițiile și opțiunile guvernanților. Pu tem observa că argumentele axate pe hegemonii t ind să-și piardă claritatea analitică, din moment ce, în general, ele trebu ie să fie însoțite de explicații care vizează grupuri de
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]
-
a a răta de ce puterile hege monice adoptă liberalizarea financiară și de ce al ții le urmează exemplul. 2.2.3. Abordarea raționalistă din perspectiva g rup urilor de interese După cum am remarcat anterior, atât perspectivele determinismului tehnologic, cât și explicațiile hegemonice asup ra globalizării financiare tind să se bazeze, în analiza fenomenului, pe intere sul de grup. Totuși, teoriile de politică economică a grupurilor de interese rep rez intă o ramură relativ nouă în sfera finanțelor globale. De obicei, astfel de
Globalizarea pieţelor de capital by Boghean Carmen () [Corola-publishinghouse/Science/1194_a_2194]