949 matches
-
Eagly și Chaiken, 1998). Să remarcăm, în finalul acestor considerații, că în problematica atitudinilor și comportamentului față de minorități și, mai larg, în cea a relațiilor intergrupale își dau întâlnirea o serie de teorii dezvoltate în psihologia socială: valori/atitudini/comportament; stereotipii/prejudecăți/discriminare; atribuirea și locul controlului; teoria identității (minimale) sociale („noi” și „ei”); „frustrarea relativă”, „țapul ispășitor”; „conflictul realist” (vezi Chelcea și Iluț, 2003). Apreciez că, pentru a înțelege mai bine comportamentele și acțiunile indivizilor, trebuie să facem apel la
[Corola-publishinghouse/Science/2283_a_3608]
-
și realiste și vor deveni efective. Dar, în tot cazul, analiza mai atentă a vieții sociale ne dovedește că, dacă multe dintre competițiile și conflictele interpersonale și grupale au ca sursă principală mecanisme de imagine reciprocă bazate pe false reprezentări (stereotipii) și așteptări, probabil că cele mai multe au ca fundament interese „obiective” divergente. În psihologia socială a și fost teoretizată respectiva situație ca un conflict realist de grup (Levine și Cambell, 1972; vezi și capitolul 3, „Agresivitatea și comportamentul antisocial”). Aceasta se
[Corola-publishinghouse/Science/2283_a_3608]
-
relevanți: a) pe indivizii din propriul grup, trăind printre ei, îi cunoaștem mai bine și avem șansa reală de a-i înregistra ca diferiți, în timp ce pe cei din out-group îi vedem doar „de la distanță”; nu întâmplător se mizează, în surmontarea stereotipiilor, pe ipoteza de contact; b) grupurile pot avea, sub diferite aspecte, dar rar pe ansamblu, grade mai pronunțate sau mai scăzute de omogenitate, în acest caz, reprezentarea despre out-group fiind realistă, și nu neapărat o iluzie; bunăoară, ca înfățișare fizică
[Corola-publishinghouse/Science/2283_a_3608]
-
raporturile de putere, sistem juridic, piața forței de muncă și migrația, ideologiile, loisir-ul, mas-media, discursurile și retoricile de tip parti-pris); c) variabilele de context tind să fie integrate în scheme descriptive și explicative cu cele de psihologie socială propriu-zise (stereotipii, prejudecăți, discriminări) potrivit logicii „circularității cauzale”, determinărilor reciproce. Nerenunțând la acuratețea experimentului de laborator, psihosociologia își extinde, în consecință, cercetările de teren, bazate pe observație și anchetă. Astfel, pentru a se descifra ce legătură există între gradul de similaritate perceput
[Corola-publishinghouse/Science/2283_a_3608]
-
de prietenii out-group ale respondentului, ci și cu experiența că alții din grupul propriu întrețin asemenea prietenii. Astfel, ipoteza contactului a fost extinsă (extended contact hypothesis), demonstrând că nu doar contactele directe cu membrii altor grupuri contribuie la asanarea unor stereotipii și prejudecăți, ci chiar numai faptul că știm că din grupul nostru sunt persoane care întrețin relații pozitive cu aceștia (în special prietenii) este suficient. Aceasta se întâmplă întrucât: „ceilalți” nu mai par indezirabili ca însușiri umane; normele propriuluigrup nu
[Corola-publishinghouse/Science/2283_a_3608]
-
salariul lor. Imigranții sunt făcuți „țapi ispășitori” însă și pentru alte necazuri sociale (dezordine, criminalitate etc.). Cred că, judecând într-un spirit umanist echitabil, nu putem blama așa de ușor și simplist populația majoritară autohtonă. E vorba nu doar despre stereotipii și prejudecăți, ci și despre conflictul realistic de grup; mai ales, ar trebui să luăm mai în serios faptul că, înțeles tendențios, multiculturalismul vine în coliziune cu însăși democrația și drepturile fundamentale ale omului. Nu orice obiceiuri ale unor grupuri
[Corola-publishinghouse/Science/2283_a_3608]
-
sferă și mai largă și un conținut mai bogat. Aceasta deoarece ea include nu doar „judecățile de valoare” (preferințe axiologice - valori, norme, atitudini, opinii), ci și „judecăți de constatare” (cunoștințe propriu-zise) și moduri de a gândi, mituri, teorii, reprezentări sociale (stereotipii). Cu privire la raportul mentalitate - opinie publică, putem afirma că prima reprezintă tocmai sistemul de credințe, în centrul căruia se află un nucleu tare de idei generale despre esența și sensul lumii și al vieții (în termeni clasici, Weltanschaung, World-View sau Eidos
[Corola-publishinghouse/Science/2283_a_3608]
-
dar, ca fenomen general, semnificativ este următorul: orice atitudine (opinie) se bazează pe un minim de informație. Această informație poate fi incompletă sau chiar falsă, dar ea operează ca susținătoare a respectivei opinii. Prejudecățile etnice, de exemplu, au la bază stereotipii de cunoaștere de genul: ceilalți sunt răi, agresivi, zgârciți, leneși etc. Acum, dacă informația ce vine de la o sursă este în concordanță cu informația prealabilă a receptorului - și corespunzătoare cu opinia lui -, respectiva informație îi va consolida opinia. Dacă ea
[Corola-publishinghouse/Science/2283_a_3608]
-
vorba de ceea ce unește Într-o ‹‹umanitate›› (humanitasă ființând În forme diverse, istorice În ele Însele, dar marcate de ceea ce constituie clipa viețuirii lor În orizontul veșniciei.” Pentru aceasta se impune Însă să perseverăm În a ține sub control prejudecățile, stereotipiile și idiosincraziile culturale proprii pentru că nu este ușor să recunoști, adesea În pofida propriilor interese, că celălalt poate să aibă dreptate, sau poate să fi ales un mod propriu de a fi, superior. Într-o inspirată formulare de subtitlu, Nicu Gavriluță
Peripatethice by Sorin-Tudor Maxim () [Corola-publishinghouse/Science/1800_a_3164]
-
propria noastră experiență umană nu este ceva neapărat inferior sau ostil ci, cel mai adesea, sursă de Îmbogățire a orizontului propriu de cunoaștere și trăire. Pentru aceasta trebuie Însă să ne autoeducăm În sensul ținerii sub control a prejudecăților, a stereotipiilor și idiosincrasiilor culturale proprii pentru că nu este ușor să recunoști, adesea În pofida propriilor interese, că se poate să aibă celălalt dreptate. Dialogul intercultural este expresia recunoașterii că nu există un adevăr unic sau, mai exact, că adevărul se naște
Peripatethice by Sorin-Tudor Maxim () [Corola-publishinghouse/Science/1800_a_3164]
-
au un bagaj de conotații și un trecut emoțional. Unele conotații nu pot fi create prin decrete. Informațiile pe care le primim din mediu sînt procesate grație unor sisteme preexistente de cunoaștere schematizată și abstractizată, sisteme cunoscute sub numele de stereotipii sau scheme, adică sisteme simbolice abstracte care ne structurează cunoașterea lumii sociale. Ele direcționează atenția spre informații relevante, ghidează interpretarea și evaluarea, propun inferențe atunci cînd informația este ambiguă sau deficitară și facilitează memoria. Prin procesul de categorizare a experienței
by BRUNO ŞTEFAN [Corola-publishinghouse/Science/998_a_2506]
-
structurează cunoașterea lumii sociale. Ele direcționează atenția spre informații relevante, ghidează interpretarea și evaluarea, propun inferențe atunci cînd informația este ambiguă sau deficitară și facilitează memoria. Prin procesul de categorizare a experienței, alocăm un înțeles definitoriu evenimentelor din lumea înconjurătoare. Stereotipiile sînt scheme simplificate prin care sînt atribuite caracteristici favorabile sau defavorabile tuturor persoanelor sau obiectelor din mediu. Aceste scheme se cristalizează cu ajutorul unor cuvinte ce conțin o anumită încărcătură semantică: țiganul, comandantul, mascații, jetul, carcera etc. În aceste persoane sau
by BRUNO ŞTEFAN [Corola-publishinghouse/Science/998_a_2506]
-
din mediu. Aceste scheme se cristalizează cu ajutorul unor cuvinte ce conțin o anumită încărcătură semantică: țiganul, comandantul, mascații, jetul, carcera etc. În aceste persoane sau obiecte se focalizează o reprezentare puternică, ce provoacă imediat anumite atitudini sau dispoziții psihologice. Prin stereotipii, individul se confundă cu grupul din care face parte, iar toți membrii unei colectivități par identici, nediferențiați unii de alții. "Un stereotip social există atunci cînd mai mulți membri ai unui grup accentuează diferențele existente între membrii grupului lor și
by BRUNO ŞTEFAN [Corola-publishinghouse/Science/998_a_2506]
-
cu abilitate legile atunci cînd interesele i-o cer, atrăgîndu-și și alți colegi de partea lui, pentru a nu fi singurul responsabil al ilegalităților comise. Parvenitismul îl face să-și însușească o anumită filosofie despre dreptate și pedeapsă, bazată pe stereotipii și categorizări simpliste: bine și rău, corect și greșit etc. Această filosofie de viață îi oferă rațiuni deculpabilizante pentru nedreptățile grave care se petrec în penitenciar, pe care le îmbracă într-o formă lingvistică rudimentară ce o impune și superiorilor
by BRUNO ŞTEFAN [Corola-publishinghouse/Science/998_a_2506]
-
majore în sistemul psihic, personalitatea lor alunecînd spre patologic. Succesul instituțiilor depinde în mare măsură de rezonanța valorilor personale cu cele organizaționale. Ierarhia valorilor categoriale Pentru explicarea diferențelor culturale dintre organizații, comportamentele și practicile zilnice au fost categorizate, obținîndu-se anumite stereotipii. Putem cuprinde mai multă informație dacă o organizăm în categorii. Includerea în categorii are la bază perceperea similarității între diferite persoane, situații sau evenimente. O categorie ne dă posibilitatea să fim atenți la anumite dimensiuni, anume la dimensiunile din care
by BRUNO ŞTEFAN [Corola-publishinghouse/Science/998_a_2506]
-
dacă o organizăm în categorii. Includerea în categorii are la bază perceperea similarității între diferite persoane, situații sau evenimente. O categorie ne dă posibilitatea să fim atenți la anumite dimensiuni, anume la dimensiunile din care ea însăși a fost constituită. Stereotipiile ca elemente mentale ne fac judecățile mai ușoare și mai simple, fiind cadre de referință ușor de găsit în memorie, cu o intervenție promptă dobîndită prin repetare. Studiile asupra valorilor și culturilor organizaționale au operat cu categorizări și dimensiuni variate
by BRUNO ŞTEFAN [Corola-publishinghouse/Science/998_a_2506]
-
pot determina deformări ale informației recepționate. Formarea deducțiilor și presupunerilor are loc în timp și are rolul de a economisi resurse pentru a grăbi cunoașterea și a elimina incertitudinea. Principalele distorsiuni și deformări care pot determina erori de interpretare sunt: stereotipia tendința de a caracteriza individul în funcție de grupul căruia îi aparține; efectul de halou: exagerarea unei trăsături sau impresii; atribuirea: stabilirea cauzei / cauzelor comportamentului unei alte persoane; proiectarea: presupunerea că propriile motivații pot explica comportamentul altora; apărarea în fața percepției: tendința de
AUDITUL CALITĂŢII by SILVIA MIRONEASA () [Corola-publishinghouse/Science/342_a_756]
-
comportamente unor persoane pe care acestea în mod real nu le au, aceasta fie întrucât ele sunt prezente la conducător, la cel care le atribuie, fie întrucât conducătorul ar dori să le găsească, să le știe prezente la colaboratorii săi; stereotipia, adică reducerea unor comportamente la diverse „categorii” comportamentale, stabilite însă arbitrar; prudența sau indulgența excesivă în perceperea altora etc. Consecvent punctului său de vedere potrivit căruia o serie de trăsături dezadaptive (nevrotice) ale liderului afectează succesul organizațional, Kets de Vries
[Corola-publishinghouse/Science/2267_a_3592]
-
să-și apere punctele de vedere; evitați concesiile doar pentru a evita conflictul sau pentru a ajunge la obținerea acordului și armoniei; nu cedați decât la pozițiile care au constituit obiectul unui examen sau unor discuții critice; evitați apelul la stereotipii, la soluții prefabricate; nu recurgeți la argumentul autorității; ascultați și observați reacțiile celorlalți membri ai grupului, evaluați-le cu discernământ și apoi formulați-vă propriile opinii (Doise, Moscovici, 1988, p. 227; 2001, pp. 327-328). Factori psihoorganizaționali Și aceștia sunt extrem de
[Corola-publishinghouse/Science/2267_a_3592]
-
amenințări externe privind pierderi posibile; - slabă speranță într-o soluție mai bună decât a liderului; - neîncrederea în sine a membrilor; - percepția dificultății sarcinii; - convingerea că nu există o alternativă la fel de morală. ANTECEDENT - iluzia vulnerabilității; - raționalizarea avertismentelor; - convingerea în moralitatea grupului; - stereotipii; - presiuni asupra dizidenților; - autocenzură; - iluzia unanimității; - cenzori autodesemnați ai gândirii. SIMPTOME - limitarea numărului alternativelor; - ignorarea informației care minimalizează alternativa aleasă; - ignorarea informației despre valoarea altor alternative; - refuzul consultării experților; - absența planurilor concrete de acțiune; -procesare subiectivă. CONSECINȚE V = f(C
[Corola-publishinghouse/Science/2267_a_3592]
-
cursantul le poate purta, indicând, prin aceasta, ce fel de gândire utilizează. Este foarte important conceptul de „pălărie” în sensul că aceasta poate fi pusă pe cap și poate fi scoasă de pe cap (ideea este de a nu trimite spre stereotipii; cineva va avea un mod de manifestare, dar acest mod este dat de rolul jucat, și nu de o permanență comportamentală). De Bono ne prezintă cele șase ipostaze: 1. Pălăria albă se centrează pe fapte, pe necesarul de informații și
[Corola-publishinghouse/Science/2361_a_3686]
-
adult a pronumelui inversat până copilul Învață corect pronumele; precizarea corectă a denumirii obiectelor și acțiunilor folosite idiosincratic de către copil; În cazul Întrebărilor obsesive - la Început răspuns identic, apoi ignorarea Întrebării; ignorare la accent și intonație anormală. 3. Bizarerii comportamentale Stereotipiile sunt mișcări repetitive mecanice care au ca scop autostimularea sau detensionarea (de exemplu, fluturatul mâinilor, legănatul etc.). Autoagresivitatea - copilul recurge la un astfel de comportament pentru a se autostimula sau pentru a manipula adulții din jurul lui (de exemplu, lovirea coapselor
Integrarea şcolară a copiilor cu CES şi serviciile educaţionale de sprijin în şcoala incluzivă by Margareta BĂRCEANU () [Corola-publishinghouse/Science/1136_a_2174]
-
autiști arată că aceștia nu se angajează spontan În jocul simbolic, cu excepția celor cu autism Înalt-funcțional (de exemplu, nu se joacă „de-a....”, nu simulează acțiuni familiare). Am propus părinților copilului următoarele tehnici de lucru: a) modalități de diminuare a stereotipiilor: oferirea unei alternative asemănătoare ca efect; limitarea spațiului (i se permite copilului să facă mișcarea stereotipă numai Într-un anumit loc: acasă, nu și pe stradă), a timpului (durata și momentul zilei În care Îi este permis comportamentul) și a
Integrarea şcolară a copiilor cu CES şi serviciile educaţionale de sprijin în şcoala incluzivă by Margareta BĂRCEANU () [Corola-publishinghouse/Science/1136_a_2174]
-
mișcarea stereotipă numai Într-un anumit loc: acasă, nu și pe stradă), a timpului (durata și momentul zilei În care Îi este permis comportamentul) și a persoanelor (numai În prezența anumitor persoane: mama, Învățătoarea); implicarea Într-o altă activitate; folosirea stereotipiilor pentru Învățarea unor deprinderi noi. b) În cazul autoagresivității s a recomandat părinților ignorarea (când comportamentul nu presupunea o vătămare corporală gravă) atunci când acesta avea scop manipulant; dacă avea rol de autostimulare agresivitatea trebuia canalizată spre o altă acțiune sau
Integrarea şcolară a copiilor cu CES şi serviciile educaţionale de sprijin în şcoala incluzivă by Margareta BĂRCEANU () [Corola-publishinghouse/Science/1136_a_2174]
-
de exemplu, lovirea unei tobe, alergat etc.). c) mediul copilului autist putea suferi modificări minore, doar dacă acestea erau introduse treptat și reprezentau o necesitate pentru copil; fixațiile pe obiecte puteau fi reduse prin aceleași metode ca și În cazul stereotipiilor. d) imaginația putea fi stimulată prin joc de rol, copilul fiind Învățat inițial să execute mecanic o activitate; aceasta era descompusă În mai multe acțiuni ce trebuiau Însușite treptat de către copil; pe măsură ce copilul se obișnuia cu sarcina, cadrul era schimbat
Integrarea şcolară a copiilor cu CES şi serviciile educaţionale de sprijin în şcoala incluzivă by Margareta BĂRCEANU () [Corola-publishinghouse/Science/1136_a_2174]