5,297 matches
-
peste cele ale provinciilor, fără a le desființa. Statele generale au continuat să funcționeze, dar progresul puterii monarhice va modifica treptat raportul cu stările privilegiate. Sub domnia lui Filip cel Frumos, din anul1493 a început acțiunea de restaurare a prerogativelor suverane. Dezavuând documentul privilegial Joyeuse Entrée, Filip va refuza să depună jurământul pe el386. Prin impunerea principiului majorității (minor pars maiorem sequantur), suveranii vor avea posibilitatea de a se elibera de tutela stărilor și de a se folosi de neînțelegerile dintre
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
În celelalte probleme se admitea votul majorității. Un Consiliu de Stat era înființat ca mediator între Statele Generale și cele provinciale, cu misiunea de a nu prejudicia interesele nici unei provincii. Executarea hotărârii aparținea, în general, autorității locale. Rămășiță a puterii suverane, de acum desființate, a rămas doar demnitatea de "locțiitor" (Stathouder) deținută de Casa de Orania-Nassau. În Belgia, pe care Filip al II-lea a păstrat-o în anul 1596 menținând-o în dependența Spaniei, regimul stărilor a urmat un curs
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
recruta cu precădere dintre ofițerii înnobilați în serviciul străin. În aceste orașe erau două clase de burghezi, izvor de neînțelegeri în secolul al XVIII-lea. La Zürich, Bale și Schaffhouse, regimul corporativ împiedica nașterea patriciatului, pe când cantoanele-sat își păstrau adunările suverane Landsgemende de țărani stăpâni ai problemelor publice. Regimul politic al cantoanelor era unul aristocratic. Către sfârșitul secolului al XVI-lea mișcarea de "închidere" a burgheziei a devenit tot mai puternică, având drept principală cauză criza economică. Până în secolul al XVIII
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
acest document conținea o Constituție federală și Constituții pentru cele 19 cantoane existente. Au fost ridicate la rangul de state St. Gall, Grisonn, Argau, Thurgau, Vaud. Autoritatea supremă a Confederației era Dieta, adunare delegaților cantoanelor, cu mandat imperativ. Cantoanele erau suverane. Guvernământul federal se confunda cu cel al cantonului director. Prin pacea de la Viena din 15 octombrie 1809, Napoleon deținea, printre titlurile sale și pe cel de "Mediator al Elveției", recunoaștere oficială a suzeranității sale asupra Confederației 400. Regimentele elvețiene au
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
parte, deși diviziunea socială pe care se întemeiau stările se sprijinea pe principiul nașterii și al eredității, ele putându-se organiza, nu s-a ajuns la un echilibru și la solidaritatea instituțională care să determine o acțiune comună față de puterea suverană. În alte situații a lipsit chiar factorul suveran, care ar fi putut determina, prin exigențele sale, solidarizarea stărilor privilegiate. Apariția Senioriei s-a produs într-un moment în care nu se mai putea realiza unitatea de acțiune a stărilor. 4
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
stările se sprijinea pe principiul nașterii și al eredității, ele putându-se organiza, nu s-a ajuns la un echilibru și la solidaritatea instituțională care să determine o acțiune comună față de puterea suverană. În alte situații a lipsit chiar factorul suveran, care ar fi putut determina, prin exigențele sale, solidarizarea stărilor privilegiate. Apariția Senioriei s-a produs într-un moment în care nu se mai putea realiza unitatea de acțiune a stărilor. 4.5.2. Sicilia, Sardinia și Neapole În nicio
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
în 1661 reprezintă o schimbare cu caracter politic, dar nu a fost suficientă pentru a așeza Danemarca în categoria țărilor semiperiferale, cum s-a întâmplat în cazul Suediei și Prusiei 550. Absolutismul însemna că puterea regelui a devenit ereditară și "suverană". Era singura formă de guvernare posibilă pentru a face față amenințărilor nobilimii pe plan intern, iar pe plan extern unor dușmani puternici 551. "Legea regală", codul acestei revoluții, proclama că monarhia își are originea în abandonarea atribuțiilor și autorității stărilor
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
victorie sau nu cumva a fost o înfrângere, în încercarea de a menține sub ascultare și la rangul de înalt funcționar al regatului maghiar, conducătorul unui spațiu ce dorea să fie independent, să se manifeste într-un mod asemănător principilor suverani ? Desigur, ar trebui să avem în vedere ierarhizarea valorilor și a instituțiilor, să pătrundem într-o abordare comparată în miezul conceptelor de voievod și principe, care ar putea să evidențieze rolul pe care l-au jucat în dezvoltarea instituțională a
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
unei instituții noi Principatul care i-a permis desprinderea totală de vechile structuri monarhice ce i-au îngrădit autonomia. În tot acest timp, Transilvania a avut administrație proprie, toate instituțiile centrale, de drept public, funcționând ca structuri ale unui stat suveran. Deja din perioada domniei lui Ioan Zápolya, datorită activității sale și ale voievozilor ce i-au urmat, pe plan politic, diplomatic și militar, Transilvania dobândise de facto autonomia. La aceasta a contribuit și activitatea dietelor separate, care conturează funcția legislativă
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
Principat autonom, Transilvania cuprindea cele șapte comitate ale fostului voievodat, scaunele săsești și secuiești, districtele Brașov, Bistrița și Făgăraș, comitatele din Partium, câteva din Ungaria de Sus și o parte din Banat (până la 1552). Instituțiile centrale ale țării erau principele suveran, Consiliul principelui și Dieta. Intensa activitate de legiferare a Dietei și marele număr de hotărâri, unele contradictorii, au dat naștere unei stări confuze și dezordine legislativă 744. Pentru a pune capăt acestei situații, a fost inițiată acțiunea de colectare a
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
se teme de revolta supușilor și amestecul împăratului de la Viena". Raporturile cu Poarta otomană erau reglementate prin intermediul capitulațiilor. În baza lor se întărea alegerea principelui și se trimiteau însemnele domniei. După organizarea Transilvaniei ca principat conducerea supremă o realiza principele suveran. În cadrul procesului evolutiv de la voievodat la principat, se revine la recunoașterea dreptului de liberă alegere: principele era ales pe viață de Dieta Transilvaniei 749 și confirmat de Poartă. Cu ocazia alegerii, principele depunea jurământul, în care se precizau și obligațiile
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
pe măsura creșterii intereselor Porții, procedura se va modifica: principele va fi numit direct de sultan, urmând o confirmare a Dietei, alteori impunându-se chiar persoana care trebuia aleasă. Puterea principilor a fost limitată de stări și Diete. Reducerea atributelor suverane, în realizarea supremației stărilor, își găsește explicația în condițiile (pacta conventa) cuprinse de jurământul de credință depus de principe cu prilejul înscăunării 755. El se intitula "domn din mila lui Dumnezeu" (dei gratia)756, suport al afirmării suveranității, care îi
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
prin scrisoare regală. În cel de-al doilea secol al autonomiei, dieta număra între 147 (la Făgăraș, în 1678) și 200 de membrii (la Iernut în 1687 și Sighișoara, în 1689). Stabilirea datei convocării dietei era un drept al principelui suveran. Termenele erau legate tot de anumite zile de sărbătoare. Principele era obligat să exercite dreptul său de a convoca dieta în timp util, cel puțin o dată pe an, regula consemnând însă două adunări pe an, la care se adăugau sesiunile
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
de către Wilhelm al III-lea de Orania și Maria a II-a, regimul constituțional se va consolida, iar relațiile monarhiei cu Parlamentul vor căpăta aspectul de echilibru stabil, de colaborare. Modelul monarhiei constituționale (temperată) indică faptul că, teoretic, regele rămâne suveran, dar își poate exercita suveranitatea numai în Parlament. Monarhia parlamentară înlocuia definitiv monarhia absolută. În acest sens, a se vedea: Gh. Bichicean, Introducere în Istoria modernă universală, Edit. Universității "Petru Maior", Tg. Mureș, 2008, pp. 76-78, 84-85. 8 Pentru amănunte
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
Antologia gândirii juridice, București, 1997, p. 87. 51 Quentin Skinner, The Fundations of Modern Political Thought, vol. II, Cambridge University Press, Cambridge, 1978, p. 287. 52 Jean Bodin, op. cit., p. 111. 53 Republica este "reunirea unui popor sub o domnie suverană": Ibidem, p. 68. 54Julian Franklin, Introduction, în: Jean Bodin: On Sovereignty-Four Chapters from the Six Books of the Commonwealth, Cambridge University Press, Cambridge, 1992, p. XII. 55Ibidem, p. 28. 56 Jean Bodin, op. cit., p. 155. 57 M. Senellart, op. cit., pp.
Europa monarhiei stărilor by Gheorghe Bichicean [Corola-publishinghouse/Science/1436_a_2678]
-
care implică jucători multipli și care nu acceptă, neapărat, leadershipul american; supremația SUA în actuala ordine economică globală este în declin; la orizont apar rivali redutabili: China, Brazilia, India;<footnote Anghel, I. Ce trebuie să învețe România din criza datoriilor suverane: faliment prin cheltuieli nesăbuite, www.zf.ro/companii/, accesat la 30.10.2011. footnote> dolarul ca monedă etalon (conform înțelegerii de la Bretton Woods de la mijlocul secolului XX) și „tipărirea” banilor sunt practici amenințate de țări sau zone cu economii puternice
GLOBALIZAREA Manifestări şi reacţii by Florina BRAN,Gheorghe MANEA,Ildikó IOAN,Carmen Valentina RĂDULESCU () [Corola-publishinghouse/Science/228_a_334]
-
bine cunoscute, iar multe dintre ele actuale: deficite bugetare cronice; rating de țară modificat negativ; rată de creștere a PIB-ului negativă; cumul de datorii ca procente din PIB; tendințele principalilor indicatori macroeconomici; climatul politic din țară. Țările debitoare (datorii suverane, datoria internă, garanții guvernamentale la datoriile contractate de instituții de stat, întreprinderi de stat, autorități publice) caracterizate prin decidenți cu gândire proactivă trebuie să aibă conceput și un plan B, aferent scenariului în care apar dificultăți la returnarea datoriilor contractate
GLOBALIZAREA Manifestări şi reacţii by Florina BRAN,Gheorghe MANEA,Ildikó IOAN,Carmen Valentina RĂDULESCU () [Corola-publishinghouse/Science/228_a_334]
-
el este privit cumulat cu alte credite contractate anterior. Gravele perturbări în finanțele unor țări din UE, manifestate în 2011, își au cauzele în acest volum și în ratingul de țară acordat de agențiile internaționale de rating. De exemplu, datoria suverană a Greciei față de volumul PIB-ului era de 142,8%, 119% în Italia, 66,2% în Irlanda, 83,4% în Germania, 81,7% în Franța, 80% în Anglia, 60,1% în Spania.<footnote Foreign Policy - România, iulie-august 2011, p. 31
GLOBALIZAREA Manifestări şi reacţii by Florina BRAN,Gheorghe MANEA,Ildikó IOAN,Carmen Valentina RĂDULESCU () [Corola-publishinghouse/Science/228_a_334]
-
cuvenit. Acest „plan B” cuprinde măsuri de susținere financiară a băncilor creditoare care ar putea înregistra pierderi de circa 50%, dar și măsuri de susținere a băncilor germane care au legături cu finanțele Greciei. Situația delicată a țărilor cu datorii suverane din cadrul UE, a zonei euro în special, generează atitudini diverse, într-un climat de alertă ridicată. Una dintre acestea este propunerea făcută de Franța și Germania (prin președintele Nicolas Sarkozy și cancelarul Angela Merkel) la mijlocul lunii august 2011, cu prilejul
GLOBALIZAREA Manifestări şi reacţii by Florina BRAN,Gheorghe MANEA,Ildikó IOAN,Carmen Valentina RĂDULESCU () [Corola-publishinghouse/Science/228_a_334]
-
se ridică astăzi la 440 de miliarde de euro, trebuie majorat, ajungând la 1.400 de miliarde de euro. Reducerea cheltuielilor bugetare este o reacție imediată care arată determinarea unor guverne de a interveni rapid și serios în reducerea datoriilor suverane. Italia își reduce cheltuielile cu 44,5 miliarde de euro, SUA anunță o reducere de 1.000 de miliarde de dolari a plafonului datoriei publice în următorii zece ani. Cazul SUA este particular, întrucât plafonul de îndatorare publică a SUA
GLOBALIZAREA Manifestări şi reacţii by Florina BRAN,Gheorghe MANEA,Ildikó IOAN,Carmen Valentina RĂDULESCU () [Corola-publishinghouse/Science/228_a_334]
-
2011, cetățeni care au semnat o petiție prin care cer guvernului să li se mărească impozitele pentru a putea reduce deficitul bugetar. O situație inedită, plină de semnificație, a apărut recent când țările dezvoltate din Occident, confruntate cu criza datoriilor suverane, au văzut China în rolul de salvator financiar - speranță formulată în ajunul Summitului G-20 din 3-4 noiembrie 2011, de la Cannes, Franța. Un răspuns al Chinei a fost acela ca statele UE să-și rezolve singure criza datoriilor suverane; un al
GLOBALIZAREA Manifestări şi reacţii by Florina BRAN,Gheorghe MANEA,Ildikó IOAN,Carmen Valentina RĂDULESCU () [Corola-publishinghouse/Science/228_a_334]
-
criza datoriilor suverane, au văzut China în rolul de salvator financiar - speranță formulată în ajunul Summitului G-20 din 3-4 noiembrie 2011, de la Cannes, Franța. Un răspuns al Chinei a fost acela ca statele UE să-și rezolve singure criza datoriilor suverane; un al doilea răspuns, al premierului chinez Wen Jiabao a fost: „China rămâne pregătită să ajute Europa în actuala criză a datoriilor, dar statele europene trebuie să recunoască statutul de economie de piață funcțională pentru China înainte de anul stabilit de
GLOBALIZAREA Manifestări şi reacţii by Florina BRAN,Gheorghe MANEA,Ildikó IOAN,Carmen Valentina RĂDULESCU () [Corola-publishinghouse/Science/228_a_334]
-
care astăzi primește 22% din exportul Chinei pe piețele proprii.<footnote www.zf.ro/print/8749511, accesat la 14 septembrie 2011. footnote> Concluzia inedită din relatarea acestei situații obișnuite dintre un creditor și un potențial debitor este aceea că datoriile suverane imense au dus la situația actuală în care cele mai bogate state ale lumii au devenit dependente, din punct de vedere economic, de cele emergente. Partidul FIDESZ<footnote Uniunea Civică Maghiară. footnote>, aflat la guvernare în Ungaria, va propune unei
GLOBALIZAREA Manifestări şi reacţii by Florina BRAN,Gheorghe MANEA,Ildikó IOAN,Carmen Valentina RĂDULESCU () [Corola-publishinghouse/Science/228_a_334]
-
1), deoarece sunt opinii după care băncile care au finanțat datoria publică sunt în majoritate bănci străine sau cu capital minoritar românesc. Datoria externă totală (figura 2) era în septembrie 2011 de 97,93 miliarde de euro, ea reprezentând datoriile suverane, garantate de stat, ale companiilor private și ale băncilor.<footnote Ziarul Financiar, 22 noiembrie 2011. footnote> Datele din figurile 1 și 2 permit următoarele observații: datoria externă pe termen mediu și lung a crescut continuu între 1991 și 2011, fiind
GLOBALIZAREA Manifestări şi reacţii by Florina BRAN,Gheorghe MANEA,Ildikó IOAN,Carmen Valentina RĂDULESCU () [Corola-publishinghouse/Science/228_a_334]
-
tentați să renunțe la disciplina bugetară în favoarea salariilor din sectorul public (afirmație a președintelui României la un interviu televizat); injecție de capital în băncile din România. Condițiile de creditare. Opțiunile au fost clare: FMI, BM, băncile din UE pentru creditele suverane, sistemul bancar, în special european, pentru datoria publică (bănci străine cu sucursale în România). Au fost respinse cu hotărâre, până în 2011, intenția de a accesa credite ale băncilor din Republica Populară Chineză, opțiune agreată însă în țările vecine României (Bulgaria
GLOBALIZAREA Manifestări şi reacţii by Florina BRAN,Gheorghe MANEA,Ildikó IOAN,Carmen Valentina RĂDULESCU () [Corola-publishinghouse/Science/228_a_334]