7,832 matches
-
evaluează. Această situație reflectă impresionant "viziunea epistemologică familiară nouă de la Kant încoace, conform căreia noi nu cunoaștem lumea în sine, ci mai degrabă lumea în forma în care a trecut printr-un mediul unei minți care observă"478. În consecință, naratorii la persoana întîi periferici diferă nu doar prin distanța lor temporală și spațială față de întîmplările reale, ci și prin faptul că o trăsătură caracteristică a personalității lor este percepția, care e cel puțin într-o anumită măsură dependentă de relația
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
nu doar prin distanța lor temporală și spațială față de întîmplările reale, ci și prin faptul că o trăsătură caracteristică a personalității lor este percepția, care e cel puțin într-o anumită măsură dependentă de relația acestora cu personajul principal. Rolul naratorului la persoana întîi periferic este cel mai frecvent cel al prietenului patern, al prietenului personal apropiat sau al admiratorului personajului principal. Acest grup îi include pe Overton din The Way of All Flesh, pe Marlow din Lord Jim și pe
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
al admiratorului personajului principal. Acest grup îi include pe Overton din The Way of All Flesh, pe Marlow din Lord Jim și pe Zeitblom din Doctor Faustus. Ținta de ordin tematic a unei astfel de narațiuni este încercarea prietenoasă a naratorului de a-l înțelege pe extraordinarul personaj principal. De acești naratori periferici la persoana întîi trebuie să-i distingem pe aceia care, din cauza caracterului lor tipic, reprezentativ, trebuie să fie interpretați ca servind drept elemente contrastive, drept antiteza eroului. De
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
The Way of All Flesh, pe Marlow din Lord Jim și pe Zeitblom din Doctor Faustus. Ținta de ordin tematic a unei astfel de narațiuni este încercarea prietenoasă a naratorului de a-l înțelege pe extraordinarul personaj principal. De acești naratori periferici la persoana întîi trebuie să-i distingem pe aceia care, din cauza caracterului lor tipic, reprezentativ, trebuie să fie interpretați ca servind drept elemente contrastive, drept antiteza eroului. De regulă, astfel de naratori nu sînt strîns legați de personajele principale
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
înțelege pe extraordinarul personaj principal. De acești naratori periferici la persoana întîi trebuie să-i distingem pe aceia care, din cauza caracterului lor tipic, reprezentativ, trebuie să fie interpretați ca servind drept elemente contrastive, drept antiteza eroului. De regulă, astfel de naratori nu sînt strîns legați de personajele principale printr-o relație personală, prietenoasă, ci mai degrabă le sînt subordonați ca servitori (Nelly Dean din Wuthering Heights) sau ca tovarăși (Dr. Watson din Sherlock Holmes). Pe lîngă acești naratori la persoana întîi
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
regulă, astfel de naratori nu sînt strîns legați de personajele principale printr-o relație personală, prietenoasă, ci mai degrabă le sînt subordonați ca servitori (Nelly Dean din Wuthering Heights) sau ca tovarăși (Dr. Watson din Sherlock Holmes). Pe lîngă acești naratori la persoana întîi periferici, care sînt caracterizați din punct de vedere sociologic, mai sînt și alții care sînt clasificați mai ales potrivit filosofiei lor de viață sau constantelor lor psihologice. De exemplu, ei se găsesc în cîteva narațiuni ale lui
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
aceasta să fie narată de un elvețian simplu și cu un caracter puternic, ce nu poate fi amăgit din cauza simțului său moral infailibil"479. În mod natural, funcțiile diferențiate aici apar deseori în conjuncție în opere individuale. Prin urmare, Zeitblom, naratorul la persoana întîi periferic din Doctor Faustus, este atît un prieten devotat, cît și un admirator al marelui compozitor Adrian Leverkühn, așa cum putem deduce din cuvintele lui Thomas Mann citate în epigraful acestui capitol, un tip pragmatic care contrastează cu
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
un admirator al marelui compozitor Adrian Leverkühn, așa cum putem deduce din cuvintele lui Thomas Mann citate în epigraful acestui capitol, un tip pragmatic care contrastează cu personajul principal aproape în orice privință 480. Rolurile personificate de personajul principal și de narator nu se limitează sub nici o formă la această distribuție a tipurilor (erou = complex, demonic; narator = relativ naiv, prozaic). Scholes și Kellogg văd distribuția exact opusă a tipurilor în această formă a romanului: "Vechea problemă tragică a prezentării unui personaj cu
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
citate în epigraful acestui capitol, un tip pragmatic care contrastează cu personajul principal aproape în orice privință 480. Rolurile personificate de personajul principal și de narator nu se limitează sub nici o formă la această distribuție a tipurilor (erou = complex, demonic; narator = relativ naiv, prozaic). Scholes și Kellogg văd distribuția exact opusă a tipurilor în această formă a romanului: "Vechea problemă tragică a prezentării unui personaj cu o natură destul de primitivă pentru hybris și hamartia, dar și destulă sensibilitate pentru înaltă cunoaștere
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
tipurilor în această formă a romanului: "Vechea problemă tragică a prezentării unui personaj cu o natură destul de primitivă pentru hybris și hamartia, dar și destulă sensibilitate pentru înaltă cunoaștere și înțelegere de sine a fost mereu una remarcabilă pentru artistul narator [...]. Împărțirea protagoniștilor în actorul simplu, necizelat și persoana complexă, sensibilă care împărtășește informațiile rezolvă o mare problemă pentru romancier. Marlow se poate ocupa de înțelegere în locul lui Kurtz sau Jim; Carraway în locul lui Gatsby; Jack Burden în locul lui Willie Stark
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
Kurtz sau Jim; Carraway în locul lui Gatsby; Jack Burden în locul lui Willie Stark din All the King's Men; și Quentin Compson și Shreve McCannon pentru Sutpen din romanul Absalom, Absalom! al lui Faulkner"481. În toate narațiunile cu un narator la persoana întîi periferic, tensiunea dintre personalitatea naratorului și cea a personajelor principale este foarte importantă pentru sens și trebuie luată în considerare în interpretare. Conceptul lui Booth de credibilitate poate fi de ajutor aici, așa cum Jacqueline Viswanathan a arătat
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
Burden în locul lui Willie Stark din All the King's Men; și Quentin Compson și Shreve McCannon pentru Sutpen din romanul Absalom, Absalom! al lui Faulkner"481. În toate narațiunile cu un narator la persoana întîi periferic, tensiunea dintre personalitatea naratorului și cea a personajelor principale este foarte importantă pentru sens și trebuie luată în considerare în interpretare. Conceptul lui Booth de credibilitate poate fi de ajutor aici, așa cum Jacqueline Viswanathan a arătat în examinarea situației narative din romanele Wuthering Heights
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
sens și trebuie luată în considerare în interpretare. Conceptul lui Booth de credibilitate poate fi de ajutor aici, așa cum Jacqueline Viswanathan a arătat în examinarea situației narative din romanele Wuthering Heights, Under Western Eyes și Doctor Faustus 482. Problema necredibilității naratorului la persoana întîi, sau mai precis, viziunea limitată pe care acesta o are asupra situației reale este cel mai clară atunci cînd el se folosește de privilegiul reproducerii dialogurilor personajelor în detaliu, așa cum fac practic toți naratorii la persoana întîi
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
482. Problema necredibilității naratorului la persoana întîi, sau mai precis, viziunea limitată pe care acesta o are asupra situației reale este cel mai clară atunci cînd el se folosește de privilegiul reproducerii dialogurilor personajelor în detaliu, așa cum fac practic toți naratorii la persoana întîi. În astfel de circumstanțe, medialitatea acestei situații narative particulare este suprimată aproape complet. Tehnica în discuție are ca rezultat o impresie a prezentării scenice directe și cititorul îl pierde din vedere pe narator. Același fenomen poate fi
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
așa cum fac practic toți naratorii la persoana întîi. În astfel de circumstanțe, medialitatea acestei situații narative particulare este suprimată aproape complet. Tehnica în discuție are ca rezultat o impresie a prezentării scenice directe și cititorul îl pierde din vedere pe narator. Același fenomen poate fi observat, desigur, în narațiunile autobiografice la persoana întîi sau în situațiile narative auctoriale. Într-o narațiune cu un narator la persoana întîi periferic acesta dobîndește o semnificație specială, din moment ce părțile relatate de narator contrastează adesea cu
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
discuție are ca rezultat o impresie a prezentării scenice directe și cititorul îl pierde din vedere pe narator. Același fenomen poate fi observat, desigur, în narațiunile autobiografice la persoana întîi sau în situațiile narative auctoriale. Într-o narațiune cu un narator la persoana întîi periferic acesta dobîndește o semnificație specială, din moment ce părțile relatate de narator contrastează adesea cu părțile prezentate direct. În cuvintele lui Viswanathan: În timp ce subiectivitatea naratorilor este foarte vizibilă în părțile narative, aceștia [naratorii la persoana întîi periferici] funcționează
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
din vedere pe narator. Același fenomen poate fi observat, desigur, în narațiunile autobiografice la persoana întîi sau în situațiile narative auctoriale. Într-o narațiune cu un narator la persoana întîi periferic acesta dobîndește o semnificație specială, din moment ce părțile relatate de narator contrastează adesea cu părțile prezentate direct. În cuvintele lui Viswanathan: În timp ce subiectivitatea naratorilor este foarte vizibilă în părțile narative, aceștia [naratorii la persoana întîi periferici] funcționează în scene asemenea unor perfecte casetofoane cu înregistrare"483. Pe lîngă acest lucru, naratorii
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
la persoana întîi sau în situațiile narative auctoriale. Într-o narațiune cu un narator la persoana întîi periferic acesta dobîndește o semnificație specială, din moment ce părțile relatate de narator contrastează adesea cu părțile prezentate direct. În cuvintele lui Viswanathan: În timp ce subiectivitatea naratorilor este foarte vizibilă în părțile narative, aceștia [naratorii la persoana întîi periferici] funcționează în scene asemenea unor perfecte casetofoane cu înregistrare"483. Pe lîngă acest lucru, naratorii la persoana întîi periferici sînt adeseori atît de preocupați de funcția lor de
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
Într-o narațiune cu un narator la persoana întîi periferic acesta dobîndește o semnificație specială, din moment ce părțile relatate de narator contrastează adesea cu părțile prezentate direct. În cuvintele lui Viswanathan: În timp ce subiectivitatea naratorilor este foarte vizibilă în părțile narative, aceștia [naratorii la persoana întîi periferici] funcționează în scene asemenea unor perfecte casetofoane cu înregistrare"483. Pe lîngă acest lucru, naratorii la persoana întîi periferici sînt adeseori atît de preocupați de funcția lor de narator, încît "își uită rolul" și temporar nu
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
narator contrastează adesea cu părțile prezentate direct. În cuvintele lui Viswanathan: În timp ce subiectivitatea naratorilor este foarte vizibilă în părțile narative, aceștia [naratorii la persoana întîi periferici] funcționează în scene asemenea unor perfecte casetofoane cu înregistrare"483. Pe lîngă acest lucru, naratorii la persoana întîi periferici sînt adeseori atît de preocupați de funcția lor de narator, încît "își uită rolul" și temporar nu mai vorbesc "ca personaj", ci ca un narator auctorial care nu este legat nici de un limbaj personal definit
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
este foarte vizibilă în părțile narative, aceștia [naratorii la persoana întîi periferici] funcționează în scene asemenea unor perfecte casetofoane cu înregistrare"483. Pe lîngă acest lucru, naratorii la persoana întîi periferici sînt adeseori atît de preocupați de funcția lor de narator, încît "își uită rolul" și temporar nu mai vorbesc "ca personaj", ci ca un narator auctorial care nu este legat nici de un limbaj personal definit, nici de un anumit punct de vedere 484. Cele două tendințe discutate aici, emanciparea
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
asemenea unor perfecte casetofoane cu înregistrare"483. Pe lîngă acest lucru, naratorii la persoana întîi periferici sînt adeseori atît de preocupați de funcția lor de narator, încît "își uită rolul" și temporar nu mai vorbesc "ca personaj", ci ca un narator auctorial care nu este legat nici de un limbaj personal definit, nici de un anumit punct de vedere 484. Cele două tendințe discutate aici, emanciparea pasajelor lungi de dialog și a prezentării scenice de sub restricția inerentă în această situație narativă
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
definit, nici de un anumit punct de vedere 484. Cele două tendințe discutate aici, emanciparea pasajelor lungi de dialog și a prezentării scenice de sub restricția inerentă în această situație narativă și schimbarea stilului narativ, pot fi considerate o auctorializare a naratorului la persoana întîi periferic, fenomen care, în plus, poate fi observat ocazional și la naratorul autobiografic la persoana întîi. Această auctorializare a naratorului la persoana întîi oferă, într-un sens, un corespondent al reflectorizării naratorului auctorial. Ceea ce ambele fenomene au
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
pasajelor lungi de dialog și a prezentării scenice de sub restricția inerentă în această situație narativă și schimbarea stilului narativ, pot fi considerate o auctorializare a naratorului la persoana întîi periferic, fenomen care, în plus, poate fi observat ocazional și la naratorul autobiografic la persoana întîi. Această auctorializare a naratorului la persoana întîi oferă, într-un sens, un corespondent al reflectorizării naratorului auctorial. Ceea ce ambele fenomene au în comun pare să fie o luptă pentru echilibru între competența personală și cea auctorială
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
de sub restricția inerentă în această situație narativă și schimbarea stilului narativ, pot fi considerate o auctorializare a naratorului la persoana întîi periferic, fenomen care, în plus, poate fi observat ocazional și la naratorul autobiografic la persoana întîi. Această auctorializare a naratorului la persoana întîi oferă, într-un sens, un corespondent al reflectorizării naratorului auctorial. Ceea ce ambele fenomene au în comun pare să fie o luptă pentru echilibru între competența personală și cea auctorială. Particularitatea personajelor și a naratorilor ca personaje ficționale
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]