6,372 matches
-
umorul lui Caragiale”. Firește, nimeni nu poate contesta justețea acestei formule. Dar a avea umor nu înseamnă a fi negreșit umorist, după cum a fi umorist nu ̀ nseamnă totdeauna a fi un autor comic. Caragiale este însă un mare autor comic, adică un creator de comic monumental. Evident, lucrurile acestea nu sunt etanș izolabile și există umoriști de geniu care ating nu o dată marele comic, bunăoară Sterne, Dickens, Mark Twain, dar arta comică este esențial altceva decât umorismul. Comicul monumental intră
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
nu poate contesta justețea acestei formule. Dar a avea umor nu înseamnă a fi negreșit umorist, după cum a fi umorist nu ̀ nseamnă totdeauna a fi un autor comic. Caragiale este însă un mare autor comic, adică un creator de comic monumental. Evident, lucrurile acestea nu sunt etanș izolabile și există umoriști de geniu care ating nu o dată marele comic, bunăoară Sterne, Dickens, Mark Twain, dar arta comică este esențial altceva decât umorismul. Comicul monumental intră într-un anumit conflict cu
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
umorist nu ̀ nseamnă totdeauna a fi un autor comic. Caragiale este însă un mare autor comic, adică un creator de comic monumental. Evident, lucrurile acestea nu sunt etanș izolabile și există umoriști de geniu care ating nu o dată marele comic, bunăoară Sterne, Dickens, Mark Twain, dar arta comică este esențial altceva decât umorismul. Comicul monumental intră într-un anumit conflict cu durata, o frânează cumva, introducând în fluxul ei momente de suspensie ; are așadar o tendință imobilizatoare : monumentalul e prin
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
autor comic. Caragiale este însă un mare autor comic, adică un creator de comic monumental. Evident, lucrurile acestea nu sunt etanș izolabile și există umoriști de geniu care ating nu o dată marele comic, bunăoară Sterne, Dickens, Mark Twain, dar arta comică este esențial altceva decât umorismul. Comicul monumental intră într-un anumit conflict cu durata, o frânează cumva, introducând în fluxul ei momente de suspensie ; are așadar o tendință imobilizatoare : monumentalul e prin esență static. Umorismul ține de o atitudine detașată
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
Zeflemeaua face parte din arsenalul libertății de spirit și era în mare favoare la junimiști, care persiflau „formele fără fond”, beția de cuvinte și impostura. Dar e clar că nu zeflemeaua e la faculté maîtresse a lui Caragiale, ci geniul comic. Există spirite care nu pot evalua distanța dintre zeflemea și geniul comic ; cum bine spunea Ralea, „filistinii urăsc râsul” ; îl urăsc pe toată linia, nediferențiat și global, de la zeflemea la marele comic. Le dă o stare de inconfort. Într-un
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
favoare la junimiști, care persiflau „formele fără fond”, beția de cuvinte și impostura. Dar e clar că nu zeflemeaua e la faculté maîtresse a lui Caragiale, ci geniul comic. Există spirite care nu pot evalua distanța dintre zeflemea și geniul comic ; cum bine spunea Ralea, „filistinii urăsc râsul” ; îl urăsc pe toată linia, nediferențiat și global, de la zeflemea la marele comic. Le dă o stare de inconfort. Într-un număr din vara aceasta al unei reviste literare a apărut un articol
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
la faculté maîtresse a lui Caragiale, ci geniul comic. Există spirite care nu pot evalua distanța dintre zeflemea și geniul comic ; cum bine spunea Ralea, „filistinii urăsc râsul” ; îl urăsc pe toată linia, nediferențiat și global, de la zeflemea la marele comic. Le dă o stare de inconfort. Într-un număr din vara aceasta al unei reviste literare a apărut un articol intitulat „Pornind de la Caragiale”. În acest articol ni se spune că zeflemeaua e un „criticism de suprafață” și „de ocazie
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
ceea ce are omul mai profund este epiderma. Meditați asupra acestui gând și veți vedea cât de mult adevăr exprimă. Epiderma reprezintă miracolul nașterii, apoi tinerețea, frumusețea, dragostea, după cum tot epiderma vădește inserția timpului și a morții în ființa noastră. Geniul comic nu se reduce la zeflemea, dar o implică, după cum implică și cele mai facile resorturi declanșatoare de râs. Una din cele mai insipide preferințe ale pedanților și „delicaților” este așa-numita comedie nobilă, sau serioasă, la care nu se râde
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
dar o implică, după cum implică și cele mai facile resorturi declanșatoare de râs. Una din cele mai insipide preferințe ale pedanților și „delicaților” este așa-numita comedie nobilă, sau serioasă, la care nu se râde, ci doar se zâmbește. Marele comic, al lui Aristofan, al lui Rabelais, al lui Molière, se întemeiază pe farsa populară (pe „fondul sănătos și adânc” de care vorbea și preopinentul). Degeaba zicea Boileau : „Dans le sac ridicule où Scapin s’enveloppe / Je ne reconnais plus l
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
vorbea și preopinentul). Degeaba zicea Boileau : „Dans le sac ridicule où Scapin s’enveloppe / Je ne reconnais plus l’auteur du Misanthrope”. Și Mizantropul, și Avarul, și celelalte se întemeiază pe spiritul din Vicleniile lui Scapin și sunt tot atât de irezistibil comice. O teorie veche, dar nu prea inteligentă (deși îi aparține lui Hobbes), pretinde că râsul vine din sentimentul propriei superiorități. Dacă ar fi așa, nimeni nu ar fi mai infatuat și mai ridicul decât cel ce râde. De fapt, râdem
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
fi mai infatuat și mai ridicul decât cel ce râde. De fapt, râdem virtualmente de noi înșine. Cine nu e apt de a se lua în râs pe sine însuși va fi totdeauna oripilat și de zeflemea, și de marele comic. Dar inteligența începe cu autoironia. Bachelard spune că, fără puterea de a se lua în râs pe sine însuși, nimeni nu poate înainta pe calea cunoașterii obiective. Există o ierarhizare didactică, pe care o învățam pe vremuri la școală și
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
comicul caragialesc) ar fi sortit efemerității, din cauza schimbărilor societății, iar cel de situație ar fi cel mai ieftin și mai superficial. Dar, în realitate, nu există decât comicul de situație. Nici „caracterul”, nici „moravurile” nu sunt în sine generatoare de comic, ci numai situația, adică ceea ce rezultă din fenomenul explicat de Bergson : du mécanique plaqué sur du vivant. Adică o cădere în automatism. Comicul de limbaj e tot unul de situație. Geniul nu disprețuiește nimic, nici facilitatea, nici ieftinitatea, nici scabrosul
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
anume considerând că Brăescu îi e superior, fiind mai obiectiv. Vedeți, Brăescu era un umorist de o remarcabilă calitate și pe mine mă-ncântă ori de câte ori se-ntâmplă să-l recitesc. Dar Caragiale nu este un umorist. Este un mare autor comic, printre cei câțiva - șase, șapte, opt, câți or fi, nu i-am numărat, poate mai puțini - creatori de comic monumental, fiindcă nu se poate concepe comicul, marele comic, decât ca monumental. De aceea sunt și foarte puțini marii autori comici
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
și pe mine mă-ncântă ori de câte ori se-ntâmplă să-l recitesc. Dar Caragiale nu este un umorist. Este un mare autor comic, printre cei câțiva - șase, șapte, opt, câți or fi, nu i-am numărat, poate mai puțini - creatori de comic monumental, fiindcă nu se poate concepe comicul, marele comic, decât ca monumental. De aceea sunt și foarte puțini marii autori comici, și toți sunt de mărimea întâi. Și fiindcă această conferință se înscrie într-un ciclu care se numește „Mărturia
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
-l recitesc. Dar Caragiale nu este un umorist. Este un mare autor comic, printre cei câțiva - șase, șapte, opt, câți or fi, nu i-am numărat, poate mai puțini - creatori de comic monumental, fiindcă nu se poate concepe comicul, marele comic, decât ca monumental. De aceea sunt și foarte puțini marii autori comici, și toți sunt de mărimea întâi. Și fiindcă această conferință se înscrie într-un ciclu care se numește „Mărturia unei generații”, nu știam cum să plasez subiectul meu
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
comic, printre cei câțiva - șase, șapte, opt, câți or fi, nu i-am numărat, poate mai puțini - creatori de comic monumental, fiindcă nu se poate concepe comicul, marele comic, decât ca monumental. De aceea sunt și foarte puțini marii autori comici, și toți sunt de mărimea întâi. Și fiindcă această conferință se înscrie într-un ciclu care se numește „Mărturia unei generații”, nu știam cum să plasez subiectul meu în cadrul acestei idei de „mărturie a unei generații”, da’ acuma-mi vine
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
adesea : „Bine, tu vrei să scrii o carte despre Caragiale ? Scrie una despre Kant !” „Despre Kant s-au scris, n-o s-aduc nimica nou despre Kant !” - el spune în cartea aceasta a lui, ultima, Cele șase maladii ale spiritului, despre comic, în general (au filozofii această manie a generalului) : comicul este ceea ce ne arată că ceea ce este nu este decât ceea ce este ! Nu e decât asta. Asta face comicul : divulgă mediocritatea fenomenelor înconjurătoare. Asta nu e decât asta. Mai știm că
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
critic, deci că tot timpul era fotograful care prinde instantaneele cele mai divulgante pentru racilele societății. Și noi am învățat cu toții prin școli - nu știu dacă și acuma se mai învață chestia asta - că sunt trei grade, trei efecte ale comicului : comedia sau comicul de caracter, care ar fi treapta superioară, comicul de moravuri ar fi cea medie și, în fine, treapta cea mai de jos, comicul de situație. Mania kantiană a ierarhizărilor categoriale ! M-am gândit multă vreme dacă nu
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
fi treapta superioară, comicul de moravuri ar fi cea medie și, în fine, treapta cea mai de jos, comicul de situație. Mania kantiană a ierarhizărilor categoriale ! M-am gândit multă vreme dacă nu cumva nu există un singur fel de comic : cel de situație. Căci nu văd de ce comediile de caracter - să luăm piesele lui Molière cele mai clasice - nu sunt, dacă le faci analiza lor formală, comedii de situație, în care se divulgă caracterul prin situațiile în care este pus
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
situație, în care se divulgă caracterul prin situațiile în care este pus, de pildă, Harpagon. Și am fost foarte bucuros să întâlnesc, acum poate un an, o tabletă a lui Philippide, în care am citit același lucru : nu există decât comic de situație. De altminteri, și comicul de limbaj, dacă ne gândim, e tot de situație : e vorba de situația cuvântului în context sau de avatariile cuvântului. De pildă, discursul lui Farfuridi e un comic de situație. Și alterările de cuvinte
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
citit același lucru : nu există decât comic de situație. De altminteri, și comicul de limbaj, dacă ne gândim, e tot de situație : e vorba de situația cuvântului în context sau de avatariile cuvântului. De pildă, discursul lui Farfuridi e un comic de situație. Și alterările de cuvinte, forme deci mai puțin impunătoare ale genului comic decât discursul lui Farfuridi sau al lui Cațavencu, constituie un comic de situație, din punct de vedere lexical. Ei, nu este alt comic decât comicul de
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
limbaj, dacă ne gândim, e tot de situație : e vorba de situația cuvântului în context sau de avatariile cuvântului. De pildă, discursul lui Farfuridi e un comic de situație. Și alterările de cuvinte, forme deci mai puțin impunătoare ale genului comic decât discursul lui Farfuridi sau al lui Cațavencu, constituie un comic de situație, din punct de vedere lexical. Ei, nu este alt comic decât comicul de situație. Da’ comicul de situație este, după opinia mea modestă, esența marelui comic, a
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
situația cuvântului în context sau de avatariile cuvântului. De pildă, discursul lui Farfuridi e un comic de situație. Și alterările de cuvinte, forme deci mai puțin impunătoare ale genului comic decât discursul lui Farfuridi sau al lui Cațavencu, constituie un comic de situație, din punct de vedere lexical. Ei, nu este alt comic decât comicul de situație. Da’ comicul de situație este, după opinia mea modestă, esența marelui comic, a comicului monumental, de care vorbeam. Și de ce folosesc cuvântul „monumental” ? Baudelaire
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
Farfuridi e un comic de situație. Și alterările de cuvinte, forme deci mai puțin impunătoare ale genului comic decât discursul lui Farfuridi sau al lui Cațavencu, constituie un comic de situație, din punct de vedere lexical. Ei, nu este alt comic decât comicul de situație. Da’ comicul de situație este, după opinia mea modestă, esența marelui comic, a comicului monumental, de care vorbeam. Și de ce folosesc cuvântul „monumental” ? Baudelaire, în eseul lui despre „râs și caricatură”, se referă la un concept
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]
-
genului comic decât discursul lui Farfuridi sau al lui Cațavencu, constituie un comic de situație, din punct de vedere lexical. Ei, nu este alt comic decât comicul de situație. Da’ comicul de situație este, după opinia mea modestă, esența marelui comic, a comicului monumental, de care vorbeam. Și de ce folosesc cuvântul „monumental” ? Baudelaire, în eseul lui despre „râs și caricatură”, se referă la un concept pe care el îl numea comicul absolut. Dar el îl definea oarecum legat de un comic
Despre lucrurile cu adev\rat importante by Alexandru Paleologu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/827_a_1562]