8,741 matches
-
de a hoț...rî În deplin... libertate, așa cum doresc și atunci cînd doresc, statutul lor politic intern și extern, f...r... nici un amestec din afar..., si de a Înf...ptui conform voinței lor dezvoltarea lor politic..., economic..., social... și cultural...”. Ins... contrar tuturor aștept...rilor, speranța schimb...rîi a venit, În definitiv, nu din exterior, ci chiar din interiorul sistemului, odat... cu alegerea lui Gorbaciov; acesta și-a anunțat f...r... Întîrziere dublă intenție de a „restructura” („perestroika”) sistemul sovietic și
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
drepturilor omului, s... pun... În circulație ziare clandestine și s... creeze comitete de ap...rare a acordurilor de la Helsinki. Desigur, oricît de curajoase ar fi, dac... ținem cont de duritatea represiunii, aceste acțiuni nu zdruncin... cu adev...raț dominația sovietic..., Ins... ele au meritul de a contribui la a ține vie - atît În cele trei state, cît și În Occident - flac...ra naționalismului. La momentul potrivit, ea poate fi ușor reaprins..., c...l...uzînd marea parte a celor trei populații. La
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
l...uzînd marea parte a celor trei populații. La ce dat... și În ce Împrejur...ri precise societatea baltic... recap...ț... suficient... speranț... În posibilitatea unei schimb...ri decisive a statutului ei? Asupra acestui aspect p...rerile sînt Împ...rțite, Ins... unii martori insist... asupra ecoului deosebit pe care l-a avut În 1968 „Prim...vară de la Praga”: „Toți ne Întrebăm, Își amintește lituanianul Algirdas Kairys, cum era posibil așa ceva! Ce se Întîmplă oare acolo? (numeroși rezerviști din sat au fost
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
hidroelectric pe fluviul Daugava. Avertizîndu-i pe manifestanți cu privire la manipul...rile mediilor politice externe, Gorbaciov nu r...mine totuși surd la Îngrijorarea populației, deoarece, nou... luni mai tîrziu, Consiliul de Miniștri al URSS-ului hoț...r...ște s... stopeze construirea barajului. Ins... contestația nu se limiteaz... la domeniul ecologic. Ea se extinde la falsificarea și ocultarea anumitor evenimente istorice de c...tre puterea sovietic.... În Letonia, tar... aflat... În fruntea luptei În acel an 1987, grupul Helsinki 86 sfideaz... autorit...țile printr-
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
moderat... și consensual... a Fronturilor e criticat... atît de radicalii din Partidul Estonian pentru Independent... (creat În august), cît și de Liga Lituanian... pentru Libertate, format... din foști deținuți politici și foști lupt...tori din rezistent..., adepții unei independente totale. Ins... ciocnirile cele mai grave se produc cu minorit...țile naționale (preponderent ruși), consistente În Estonia și mai ales In Letonia. Acestea, confruntate cu valul naționalist pe care Îl consider... tot mai ameninț...tor, se organizeaz... cu sprijinul activ al aripii
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
mare, recunoașterea limbii moldovenești că limb... de stat și renunțarea la alfabetul chirilic În favoarea celui latin. La 19 octombrie, e rîndul Belarusului s... creeze un Front Popular. Gorbaciov și echipa lui sînt conștienți de riscurile de contagiune ale crizei baltice, Ins... par convinși c... o pot controla și chiar profita de ea pentru a le impune conservatorilor o restructurare rezonabil... a Uniunii. E suficient, cred ei Într-o prim... faz..., s... calmeze spiritele aruncînd lest (schimbarea celor mai contestați responsabili, acordarea
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
a Partidului: f...r... lozinci secesioniste. F...cînd bilanțul unui turneu În republicile baltice, Iakovlev spunea c... nu trebuie s... condamn...m fronturile populare. Ne-a asigurat c... «toți balticii» sînt «pentru perestroika și pentru Uniune». Acest optimism era liniștitor, Ins... mi s-a p...rut exagerat”. Anumite semne ar fi trebuit s... le deschid... ochii conduc...torilor sovietici. Astfel, chiar la Începutul lui aprilie, la Congresul asociațiilor culturale de la Tallinn, editorul revistei Raduga a Îndr...znit s... menționeze pentru prima
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
la Congresul asociațiilor culturale de la Tallinn, editorul revistei Raduga a Îndr...znit s... menționeze pentru prima dat... eventualitatea unei secesiuni. La fel, cu prilejul „Reuniunii cîntecului” din Estonia, pe 11 septembrie, presedintele Societ...ții pentru protejarea patrimoniului vorbește despre independent.... Ins... actul cel mai marcant din acest punct de vedere este decizia parlamentului estonian (254 voturi pentru și 7 Împotriv...), luat... la 16 noiembrie, de a proclama „suveranitatea” republicii. De acum Înainte legile votate la Moscova nu vor fi aplicate În
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
tenia. O alt... problem..., și ea cu consecințe grave, o ridic... serviciul militar. La Început, revendic...rile erau moderate: i se solicită ministrului sovietic al Ap...r...rîi că tinerii care efectuau stagiul militar s... r...min... În republicile lor. Ins... acum cererile devin tot mai exigente. În ianuarie 1989, În timpul unui miting În Lituania, se lanseaz... ideea boicot...rîi serviciului militar În forțele armate sovietice, idee reluat... de Sajudis sub forma obiecției de conștiinț.... Puterea central... a r...spuns imediat
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
În același timp ferm („Lituania nu va ieși din Uniunea Sovietic...”, spune f...r... ocolișuri), alarmist („Independența v... va duce la confruntarea cu piața mondial... și veți ceda!”) și deschis, preconizînd dialogul și anunțînd o transformare fundamental... a unionismului sovietic. Ins..., evident, acest discurs vine prea tîrziu; el amintește de discursul lui Ludovic al XVI-lea din 5 mai 1789. Lituanienii, ca de altfel toți balticii, au obosit s... aștepte reforme mirifice; și mai ales au ajuns prea departe pe calea
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
rusofoni Încearc... s... ia cu asalt Parlamentul. Atunci primul-ministru lanseaz... un apel la radio c...tre populație, s... sar... „În ap...rărea republicii”. Imediat Își fac apariția 20 000 de persoane. În cele din urm... anti-secesioniștii accept... s... se retrag.... Ins... departe de a abandona lupta, ei declanșeaz... În marile Întreprinderi o serie de greve. Și În Letonia se instaureaz... „un fel de dualitate a puterii” (R. Yakemciuc); unele orașe aplic... declarația de independent..., altele refuz... s-o fac.... Tot de
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
periculos de acest episod sîngeros, procesul Își g...sește În mod neașteptat un deznod...mint favorabil În august 1991. Ruperea alianței tactice cu conservatorii, În aprilie 1991, și apropierea de aripă progresist... Îi modificaser... lui Gorbaciov poziția În problema baltic...; Ins... incontestabil, sl...birea lui și marginalizarea de c...tre Boris Elțîn, dup... puciul eșuat din august 1991, le ofer... naționaliștilor baltici ocazia s... se afirme. Ei profit... de vidul de putere momentan și anunț..., pe 19 și 20 august, restabilirea
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
și unu de ani mai Înainte. Capitolul 9 Implozia regimurilor comuniste din Europa de Sud Introduse din voința a doi oameni, Țîțo și Hodja, regimurile comuniste din Iugoslavia și Albania s-au menținut doar cîțiva ani dup... moartea fondatorilor lor. Ins... dispariția acestora nu poate explica singur... pr...bușirea regimurilor. Deși nu mai aparțineau de mult... vreme ariei geopolitice sovietice, ambele state se revendicau de la marxism și astfel erau În parte legate de soarta celorlalte state comuniste europene. Prin urmare, nu
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
indicii duc la ipoteza unei crime politice, pus... la cale, dup... toate aparențele, de c...tre ministrul de Interne - executat și el doi ani mai tîrziu! Mai greu este s... stabilim cauzele c...derii brutale În dizgrație a lui Shehu, Ins... putem b...nui c... e vorba de unele divergențe În privința regiunii Kosovo și a deschiderii făt... de Occident; sau pur și simplu de o r...bufnire de revolt... a b...trînului Hodja făt... de ideea c... trebuie s...-i cedeze
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
comuniști din ț...rile Învecinate, s-a mulțumit s... guverneze cum a putut, aruncînd lest sub dublă presiune a necesit...ților economice și a redeștept...rîi unei p...rți din societatea civil.... A crezut c... În felul acesta salveaz... regimul, Ins... de fapt a reușit doar s...-i mai prelungeasc... existența cu puțin timp. Pe plan extern, s-a dat atenție În special deschiderii mai mari a ț...rîi, chiar dac... relativ.... În 1986 au fost inaugurate o linie aerian... cu
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
mersul Întreprinderilor; și c... a permis, În ansamblu, o mai bun... recunoaștere a drepturilor naționale ale minorit...ților. Totodat..., populația avea sentimentul c... a trecut prin aventuri comune puternice, precum lupta antifascist... În timpul r...zboiului sau rezistență Împotriva lui Stalin. Ins... acest incontestabil tezaur comun a fost În mare parte prejudiciat de gafele și greșelile majore ale puterii titoiste. Modul ei de a gestiona criză croat... din prim...vara anului 1971 a fost una dintre greșeli. Criză a Îmbr...cat inițial
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
În noua Constituție din 1974); acest fapt sl...bea, desigur, controlul și autoritatea Republicii SÎrbe asupra celor dou... teritorii. Astfel, unanimitatea ce p...rea s... domine În momentul funeraliilor lui Țîțo din 1980 era una Înșel...toare. Statul iugoslav, prin Ins...și acțiunile liderului s...u, era deja serios fisurat. Criza multiform... din anii ’80 Moartea lui Țîțo, la 4 mai 1980, dup... o lung... boal..., a provocat o emoție real... În rîndurile populației. Aflat În fruntea ț...rîi din 1945
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
mic decît În Șerbia! Denunțarea acestor enorme disparit...ți economice reprezenta nucleul revendic...rilor miilor de manifestanți care, pe 11, 26 martie și În primele zile din aprilie 1981, au invadat str...zile din Pristina și din celelalte orașe kosovare; Ins... acesta nu era singurul lor obiectiv. Ei cereau mai mult... libertate și statutul de „republic...” de sine st...ț...toare, respingîndu-l că insultant pe cel de „provincie autonom...”, obținut În 1974. „Ei pretindeau c... Muntenegru, cu cei 584 310 locuitori
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
spre Șerbia a unora dintre congenerii lor, „obligați”, spuneau, s...-și vînd... propriet...țile albanezilor și s... p...r...seasc... „p...mîntul str...bunilor lor”. Cu toate acestea, la Începutul anilor ’80, coexistența dintre sîrbi și kosovari r...mînea posibil.... Ins... era de ajuns că În Șerbia - ca de altfel și În Croația sau Slovenia - s... apar... cîțiva politicieni ambițioși pentru a aprinde butoiul cu pulbere. Criză din Kosovo este orice mai puțin un tr...snet c...zut din senin. Dimpotriv
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
introducerea pluralismului și organizarea de alegeri libere și, pe de alt... parte, Șerbia, care li se opune. În cele din urm..., În 1990 au loc alegeri În ambele republici. În Slovenia, o coaliție anticomunist... (Demos) cîștig... alegerile legislative din aprilie, Ins... este Învins... la prezidențiale de un candidat comunist reformator. În Croația, votanții Îl aleg În mai pe Franjo Tudjman președinte al republicii, fapt ce-i Îngrijoreaz... pe cei 600 000 de sîrbi din Croația, care Înființeaz... un „Consiliu Național SÎrb
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
În timp ce Slobodan Milosevici este reales În Șerbia. În loc de a calma febră naționalist..., alegerile o Întețesc, cu atît mai mult cu cît În Kosovo deputații albanezi au proclamat pe 2 iulie independența făt... de Șerbia, ridicînd provincia la rangul de republic.... Ins... evenimentul capital de la sfîrșitul anului 1990 este referendumul organizat În Slovenia pe 23 decembrie, prin care 86% dintre votanți s-au pronunțat În favoarea suveranit...ții și a independenței. Federația iugoslav... într... atunci În agonie. Cu toate eforturile lui Ante Markovici
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
sustr...gînd armele Armatei federale. Împreun... cu Croația, hoț...r...ște În februarie 1991 s... suspende autoritatea federal... pe fiecare teritoriu respectiv și propune crearea unui alt tip de federație. În Șerbia, se Încearc... organizarea unei opoziții făt... de Milosevici, Ins... acesta o În...bus... brutal În prim...vara anului 1991, cu complicitatea Armatei federale. Concomitent, liderul sîrb Îi Încurajeaz... pe sîrbii din Croația s... formeze grupuri paramilitare. În martie, primele ciocniri dintre poliția croat... și Armata federal... se soldeaz... cu
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
puțin sîngeros, primul r...zboi balcanic, desf...surat În Slovenia, a fost totuși un eveniment capital, deoarece a pecetluit definitiv soarta statului iugoslav. PÎn... atunci, totul era Inc... posibil; se putea spera o modificare sub forma unei alte confederații. Izbucnind Ins... r...zboiul, „ieșeau din discuție, recunoaște președintele sloven Kucan, șansele de stabilire pe teritoriul fostei Iugoslavii a unei noi comunit...ți de state suverane”. Conflictul sloven, care izbucnește la dou... zile dup... proclamația de „disociere” a Sloveniei de Federația iugoslav
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
forțe reprezint... „vîrful de lance al lui Milosevici În r...zboiul Împotriva Croației” (Renéo Lukic). Ele primesc arme de la Armată federal... și de la poliția sîrb.... De asemenea, la lupte iau parte rezerviști și voluntari originari din Șerbia și din Muntenegru. Ins... combatanții de baz... aparțin milițiilor create În regiunile croate locuite de sîrbi. Acestea, cum ar fi Krajina cu capitala la Knin, În sudul Dalmației, aflat... În fierbere din vara lui 1990, primesc arme de la Belgrad. Populația sîrb... e indignat... de
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]
-
În timpul celui de-al doilea r...zboi mondial, pare s... confirme propagandă naționalist... a Belgradului și convinge populația sîrb... c... se afl... În pericol. Armata croat..., format... din unit...ți ale Ap...r...rîi teritoriului, este numeric inferioar... coaliției pro-sîrbe, Ins... Însuflețit... de o voinț... aprig... de a-si ap...ra teritoriul; voinț... Înzecit... de distrugerile deliberate ale patrimoniului și mai ales de atrocit...țile comise de c...tre grupurile paramilitare pro-sîrbești. Operațiunile au loc pe mai multe fronturi simultan, În
[Corola-publishinghouse/Science/2022_a_3347]