5,057 matches
-
orice cauză are nevoie de campioni, și că progresul este datorat talentului suținătorilor. Cu toate acestea, la fel de importanți pentru societate sunt și cei care informează despre evenimentele controversate. Este datoria unui ziarist de a face acest lucru, nu ca un partizan, ci ca un observator obiectiv". Citând cauza obiectivității, directorii de ziare s-au opus sindicalizării, pe motiv că "orice grup care și-a luat deja angajamentul de a fi o organizație ce răspunde în fața problemelor publice controversate" nu poate fi
[Corola-publishinghouse/Science/84971_a_85756]
-
și politică a mișcării muncitorești europene, împărțită în numeroase curente; ea este departe de a accepta numai marxismul și principalul său rival de moment, anarhismul. Militanții "Fabian"* și sindicaliștii englezi, "posibiliștii" și conducătorii inspirați de modelul lui Blanqui** în Franța, partizani ai unui "socialism integral", conceput ca un fel de umanism, influențat de neo-kantism și "socialiștii de la catedră" în Germania, iată numai trei exemple de țări în care aceste curente abundă. Diferitele lor forme politice se explică în primul rînd prin
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
o are luteranismul asupra populației; el este pregătit să conducă acțiuni comune cu forțele politice burgheze pentru cîștigarea votului universal, dar această orientare va fi contestată de o aripă de stînga din care fac parte Pannekoek, Görter și H. Roland-Holst, partizani ai unor metode de luptă mai radicale. Pe aceștia îi vom regăsi, între 1907-1908, alături de Rosa Luxemburg, apoi la începutul anilor '20, adepți ai "comunismului de stînga" și membri mai mult sau mai puțin trecători ai Partidului Comunist din Olanda
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
devină organizatorul luptei pentru unele reforme sociale pozitive și urgente. Ideea unei transformări a societății după un program definit în prealabil îi este complet străină: dacă Fabian Society, creată în 1880, se revendică socialistă, ea este, dimpotrivă, total opusă marxismului. Partizani ai temporizării, compromisului și ai reformelor pe termen lung, adepții săi nu consideră socialismul o mișcare revoluționară, ci mai degrabă un proces gradual, o evoluție lentă. Mai "politic" este Independent Labour Party, organizat începînd din 1893, care se deosebește atît
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
ale cărui idei încearcă să le răspîndească în Franța, dar este adevărat sub o formă schematică și dogmatică. Federația va dispare foarte repede datorită plecării cooperatorilor, a pozitiviștilor și a radicalilor, apoi, în 1884, și a anarhiștilor. În anul următor, partizanii lui Paul Brousse, "posibiliștii", organizați într-o Federație a lucrătorilor sociali, încearcă să obțină "ceea ce este posibil" și chiar mai mult împotriva Statului considerat autoritar și centralizator; ei își concentrează acțiunea pe plan municipal, fără a exclude însă posibilitatea de
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
reacția guvernamentală și redeschiderea "cazului Millerand" duce, doi ani mai tîrziu, la Congresul de la Lyon, la formarea a două partide distincte: Partidul Socialist Francez, în care se găsesc independenți, broussiști și allemaniști, și Partidul Socialist din Franța, unde se întîlnesc partizanii lui Guesde și ai lui Vaillant. Unificarea acestor două formațiuni se va face în 1905, în mare parte datorită intervenției directe a Internaționalei a II-a și a deciziilor sale luate în congresul de la Amsterdam (august 1904), datorită și rolului
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
în problema, aparent minoră, a statutelor partidului revoluționar. Bolșevicii vor să construiască un partid autoritar și centralizat, în timp ce menșevicii apără concepția unei organizații mai ample și care să fie deschisă simpatizanților. După cum se știe, divergențele iau proporții considerabile între bolșevici, partizani ai dictaturii proletariatului și menșevicii atașați de aspectul democratic al Revoluției. Această scindare va fi urmată și de alte divizări, chiar dacă, evident, la acest început de secol, nimeni nu poate să-i prevadă urmările. Această dezbatere, precum și importanța pe care
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
condamnare a politicii coloniale burgheze să fie făcută publică. În rîndurile socialiștilor se operează o diversificare, deoarece în congresul următor (Amsterdam, 1904), unii dintre aceștia (Bracke, de Brouckère, Hyndman) denunță imperialismul, contrar opiniilor lui Bernstein și ale olandezului Van Kol partizanii unei "politici coloniale socialiste, pozitive". Dacă, teoretic, toți socialiștii sînt de acord cu noțiunea de egalitate a raselor, faptele demonstrează contrariul. Agravarea tensiunii internaționale revoltele din Madagascar, Congo, sud-estul Africii (coloniile germane) precum și din Tonkin îi constrîng pe aceștia să
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
socialiștii francezi hotărăsc votarea creditelor de război în cazul în care Franța va fi atacată de Germania. A doua zi, aceasta declară război Franței, iar parlamentarii din SPD decid cu 78 de voturi contra 14 acordarea creditelor pentru apărarea națională. Partizanul unui vot negativ în eventualitatea în care războiul ar fi "ofensiv" și nu "defensiv", Kautsky se află în minoritate. Socialiștii germani au acționat în acest sens, convinși de faptul că SFIO nu va pune nici o piedică politicii guvernului francez. Într-
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
Internaționala reprezintă un instrument util pe timp de pace, dar nu și în timp de război. Devine deci o chestiune urgentă, aceea de a nu face nimic și de a nu întreprinde nici o inițiativă. Această expectativă este unanim criticată de partizanii unei neutralități active a Internaționalei (elvețieni și italieni), de socialiștii revoluționari (Lenin), și, în sfîrșit, de susținătorii Uniunii sacre (germani, belgieni și francezi). La inițiativa lui Vanderverde, socialiștii țărilor aliate sînt invitați la Londra, în 14 februarie 1915. După ce au
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
internațional vara anului 1914, un anumit număr de inițiative luate în mai multe țări, de către anumite partide demonstrează totuși că noțiunea de internaționalism nu a dispărut chiar complet. Încă din septembrie 1914, excluderea Partidului Socialist Italian al lui Mussolini 13, partizan al unei neutralități "active" și în special "absolute", dovedește voința majoritară a acestei organizații de a nu se lăsa antrenată în conflict. La 27 septembrie 1914, socialiștii elvețieni și italieni se întîlnesc în Elveția, la Lugano, pentru a examina situația
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
aceștia, Lenin este cel mai cunoscut și, la inițiativa sa, va fi redactat un text care denunță oportunismul, punînd sub semnul întrebării mijloacele de combatere a războiului. Începînd cu această dată, Lenin devine dornic de a rupe relațiile cu "social-patrioții", partizani ai războiului. O mică grupare minoritară în care se regăsesc în special Troțki, A. Balabanova, R. Grimm și H. Roland-Holst apără o poziție intermediară. În ciuda acestor divergențe, la care se adaugă numeroase alte divizări, Zimmerwald rămîne un moment important pentru
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
Zimmerwald, perspectiva unei rupturi de Internaționala a II-a devine iminentă. Consolidarea și devierea opozițiilor față de război caracterizează conferința de la Kienthal, considerată drept actul de naștere al Internaționalei a III-a. Cu toate acestea, datorită situației create, tezele lui Lenin, partizan al transformării războiului imperialist în război civil rămîn încă minoritare. Zimmerwald și Kienthal 15 reprezintă o etapă importantă în regruparea opozanților în cadrul Uniunii sacre. Aceste conferințe își găsesc ecou în Anglia, în special în cadrul Partidului Laburist (Independ Labour Party); în
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
iasă din conflict, lăsînd Franța, Marea Britanie și Italia singure, față în față cu Puterile Centrale. S-ar putea crede că această evoluție favorizează curentele cele mai "de dreapta" ale socialismului francez, dar ea este contrabalansată de efectele dictatului lui Clemenceau, partizan înverșunat al războiului, care nu ezită să închidă numeroși militanți pacifiști și antimilitariști. Aceste două cauze, care acționează în sens opus, mențin socialismul francez pe o linie mediană, distinctă atît de social-patriotismul, cît și de defetismul revoluționar propovăduit de Lenin
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
gîndește la răsturnarea monarhiei, ci cum să evite orice formă de revoluție socială, asemănătoare celei sovietice de care are oroare. Divizarea sau slăbiciunea celorlalte forțe care se reclamă a fi socialiste vine în avantajul său: USPD numără printre membrii săi partizani, dar și adversari ai Revoluției sovietice, precum Kautsky; Spartakiștii, pradă unei represiuni dure, sînt insuficient organizați pentru a mobiliza victorios împotriva regimului miile de muncitori. Revoluția germană din noiembrie 1918 începe cu revolta marinarilor din Kiel, care antrenează pe muncitorii
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
se remarcă prin absență, iar "regăsirea" socialiștilor este dificilă: ca și socialiștii ruși, POB refuză să participe la o reuniune comună cu germanii, în ciuda eforturilor lui Vandervelde și ale lui d'Anseele. Considerînd inutil să se alăture celor mai fermi partizani ai Uniunii sacre, italienii, românii, serbii, elvețienii și bolșevicii rămîn fideli spiritului de la Zimmerwald. Socialiștii americani gîndesc că trimiterea delegaților la conferință nu are nici un rost, din moment ce tratatul de pace nu a fost semnat: toate aceste defecțiuni semnificative limitează ecoul
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
numai în cadrul Societății Națiunilor, un real ecou. Ele sînt expresia unui anumit "aer al epocii", convergent, cel puțin în parte, cu obiectivele explicite ale organizației de la Geneva și ale unor anumiți oameni de stat, precum Aristide Briand sau Gustave Stresemann, partizani ai soluțiilor negociate în cazul marilor probleme europene și mondiale. La acest sfîrșit al anilor '20, în momentul în care "diplomația de la Geneva" pare a fi în măsură să organizeze în mod pașnic Europa, la ora cînd anumite tratative întrețin
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
Europa de Nord, Belgia și Olanda, organizate sub egida Partidului Laburist. Socialiștii cehi și polonezi se alătură acestei grupări, total opusă oricărei eventuale apropieri de tezele comuniste și ostilă oricărei forme de acțiune împreună cu aceștia, oricît de nesemnificativă ar fi ea. Declarîndu-se partizanii unui socialism deschis, democratic, adaptat la noile condiții economice, capabil de a atrage clasele de mijloc, căutînd un larg fundament democratic, acești socialiști vor să rupă definitiv relațiile cu comunismul, pentru a evita aruncarea claselor mijlocii în brațele reacțiunii și
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
de stînga, aflați de mai bine de un deceniu în exil, sînt vizibil reduși la doar cîteva unități! Eterogenitatea politică a acestei reuniuni este o regulă care se aplică și în cea a ISM, organizată cu cîteva zile mai devreme. Partizani ai reunificării mișcării muncitorești cu ajutorul social-democrației, norvegienii și francezii din PUP estimează că orice acțiune comună cu IC este imposibilă, contrar ILP-ului britanic pentru care unitatea de acțiune este dorită și necesară. În sfîrșit, alte organizații condamnă aspru "falimentul
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
spre un pacifism din ce în ce mai afirmat. Pînă la cel de-al Doilea Război mondial, el își continuă în mod asiduu activitatea de ziarist, însă aceasta nu mai are nimic de-a face cu mișcarea socialistă. În Franța, ideile planiste își găsesc partizani îndeosebi în CGT. Începînd din 1932, CGT va susține ideea unui sistem economic mixt, intermediar între capitalism și socialism. Planul CGT nu se înscrie în perspectiva unei transformări socialiste a societății, ci reprezintă "un tot indivizibil, care stabilește bazele unei
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
arătat modul în care această viziune a lucrurilor a generat efecte politice dintre cele mai surprinzătoare și a împiedicat pregătirea luptei împotriva fascismului. În plus, chestiunea războiului divizează numeroase partide naționale și nu numai socialiste tot mai împărțite între "belicoși", partizani ai unei politici de fermitate față de fascism și "pacifiști", aflați în căutarea unor soluții de împăcare cu acesta din urmă. În ajunul celui de-al Doilea Război mondial, în timpul Congresului său de la Nantes, din mai 193959, SFIO se află pe
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
relații într-un mod sau altul cu ocupantul în scopul de a încerca să salveze ceea ce mai poate fi salvat 3. În general, organizațiile socialiste se divizează între susținătorii luptei antifasciste care participă diferențiat, în funcție de conjunctura națională, la Rezistență și partizanii unei politici de înțelegere cu învingătorii, care va duce pe unii dintre aceștia foarte departe de idealurile lor inițiale. Să ne amintim că la începutul războiului, confuzia și generalizarea ating apogeul în rîndul mișcării muncitorești, pactul germano-sovietic venind să agraveze
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
în Franța, Belgia și Norvegia. În Franța, SFIO se află în prag de fragmentare, în timpul Congresului său de la Nantes (mai 1939), între pacifiști reprezentați în principal de secretarul administrativ, Paul Faure, precum și de numeroase cadre și parlamentari ai Partidului și partizanii unei politici de fermitate, simbolizată de Léon Blum și de o manieră mai clară, dar aflați în minoritate, de Jean Zyromski. Această divizare se regăsește și în Belgia, între președintele POB-ului, H. de Man pacifist sub masca neutralității și
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
sfîrșit de război și cu care toată lumea nu poate fi decît de acord, mai există încă divergențe asupra problemelor imediate: în timp ce Laburiștii, sprijiniți și de alte partide, în special de socialiștii polonezi, insistă asupra culpabilităților colective a poporului german, declarîndu-se partizani ai dezmembrării Germaniei și ai rectificării frontierelor sale, delegații SFIO sînt în mod vizibil mult mai moderați în condamnarea lor, pronunțîndu-se în favoarea creerii unei zone de securitate în Ruhr, Renania și Saar. Diferențele de apreciere sînt reale, iar pentru socialiștii
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]
-
aceasta scoate în evidență profunde dezacorduri privind Uniunea Europeană. Belgienii, francezii și olandezii intervin în favoarea unei consolidări a mișcării socialiste europene și propun chiar organizarea unui grup parlamentar comun, în cadrul Adunării de la Strasbourg. Ei apără un punct de vedere federalist, fiind partizanii unei mișcări europene, olandezii mergînd chiar pînă la a evoca "un mare Commonwealth european în interesul tuturor țărilor". Față de aceștia, scandinavii, elvețienii și mai ales britanicii au o optică mult diferită. Fără a nega interesul perspectivei construcției europene, D. Healey
Europa socialiştilor by Michel Dreyfus [Corola-publishinghouse/Science/1438_a_2680]