3,603 matches
-
complexă, caracterizată prin alteralitatea manifestată prin procesul patologic. Boala psihică, din perspectiva gândirii psihopatologice, este o experiență ontologică a alienării persoanei umane. Diferențele dintre cele două forme de anormalitate sunt reproduse în tabelul de mai jos. Tipul de anormalitate Boala somatică Boala psihică Are reprezentare spațială în raport cu schema corporală/imaginea de sine. Nu are reprezentare spațială, dar afectează imaginea de sine. Este recunoscută și acceptată ca alteralitate. Nu este recunoscută și nici acceptată ca alteralitate. Este trăită ca suferință personală, autentică
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
obiectivă. Este trăită ca o schimbare a naturii proprii. Este comunicată celorlalți. Nu este comunicată celorlalți. Produce compasiune din partea celorlalți. Produce teamă și repulsie din partea celorlalți. Se poate obiectiva. Este parțial sau deloc obiectivabilă. Reprezintă, de regulă, o tulburare organică, somatică. Reprezintă o experiență/trăire sufletească interioară. Nu afectează raporturile de comunicare interpersonală. Afectează în diferite forme și intensități raporturile și comunicarea interpersonală. Solicită și acceptă tratamentul medical. În majoritatea situațiilor nu acceptă sau refuză tratamentul medical. Acceptă statutul de bolnav
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
sau refuză tratamentul medical. Acceptă statutul de bolnav. Refuză statutul de bolnav. Are caracter invalidant. Are caracter alienant. Îmbracă aspectul de alteralitate al normalității. Îmbracă aspectul de alienare în raport cu normalitatea. Cele de mai sus, privind pe de o parte boala somatică, iar pe de altă parte boala psihică, sunt rezultatul a două modele de gândire, dar și a două atitudini metodologice: viziunea medicală și viziunea psihologică. Să încercăm să analizăm aceste două aspecte. Punctul de vedere medical convertește, în plan epistemic
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
pe de altă parte boala psihică, sunt rezultatul a două modele de gândire, dar și a două atitudini metodologice: viziunea medicală și viziunea psihologică. Să încercăm să analizăm aceste două aspecte. Punctul de vedere medical convertește, în plan epistemic, suferința somatică în boală. Procesul patologic reprezintă o fixare a atenției predominant sau chiar exclusiv asupra sferei biologicului, a „trupului carnal” atins de starea de alteralitate, considerată ca boală. Boala este o denaturare a „firescului” stării de normalitate. Punctul de vedere psihopatologic
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
evoluție psiho-biografică a acesteia, datorită evenimentelor psiho-traumatizante ale istoriei sale personale. Punctul de vedere medical, întemeiat pe observații biologice, este însă corelat cu punctul de vedere psihopatologic, întemeiat pe înțelegerea suferinței bolnavului. Ceea ce le reunește este faptul că atât boala somatică, cât și boala psihică sunt atribute ale persoanei umane, care cuprinde în structura ei atât somaticul, cât și psihicul. În plus, și într-o situație și în alta, fie că este vorba de boala somatică sau de boala psihică, suferința
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
pe observații biologice, este însă corelat cu punctul de vedere psihopatologic, întemeiat pe înțelegerea suferinței bolnavului. Ceea ce le reunește este faptul că atât boala somatică, cât și boala psihică sunt atribute ale persoanei umane, care cuprinde în structura ei atât somaticul, cât și psihicul. În plus, și într-o situație și în alta, fie că este vorba de boala somatică sau de boala psihică, suferința este reprezentată și trăită de individ în planul conștiinței sale, ca pe o stare de alteralitate
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
este faptul că atât boala somatică, cât și boala psihică sunt atribute ale persoanei umane, care cuprinde în structura ei atât somaticul, cât și psihicul. În plus, și într-o situație și în alta, fie că este vorba de boala somatică sau de boala psihică, suferința este reprezentată și trăită de individ în planul conștiinței sale, ca pe o stare de alteralitate a normalului. Ceea ce se apropie și chiar șterge diferențele dintre ele este această suferință trăită în sfera conștiinței individuale
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
o semnificație valorică, care, în plan epistemologic, plasează înțelesul suferinței umane, indiferent de cauzele care au produs-o și de natura ei, în planul înțelegerii și al interpretării antropologice a persoanei umane. Astfel pusă problema, între suferința produsă de boala somatică și suferința produsă de boala psihică, se deschide perspectiva metodică a unei înțelegeri comune, oferită de metoda de interpretare filozofică de factură fenomenologică și comprehensivă (E. Minkowski, K. Jaspers, L. Binswanger, V.E. von Gebsattel, R. Kuhn, H. Tellenbach). Semnificația antropologică
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
Minkowski, K. Jaspers, G. Lanteri-Laura, A. Tatosian). Dincolo de aparența manifestărilor exterioare a tulburărilor psihice, dincolo de „factologia clinico-psihiatrică”, psihopatologia caută să descopere și să înțeleagă semnificația acestor tulburări, considerate ca „experiențe sufletești interioare” ale persoanei umane. Spre deosebire însă de tulburările somatice care, având un caracter material prin substratul lor anatomo-fiziologic ce le face a fi obiectivabile, tulburările psihice au caracter de subiectivitate pură și, din acest motiv, ele rămân interioare fiind prin aceasta strict individuale persoanei bolnavului. Aceasta determină ca procesul
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
mintal” al modelului socio-cultural respectiv. Dezacordul dintre „câmpul epistemic” și „spațiul mintal” va duce la conflicte, respingeri, nerecunoașterea sau chiar negarea nebuniei și în final la dizolvarea psihiatriei ca știință și la excluderea psihiatrului. Aceste aspecte nu privesc și patologia somatică care nu vizează valorile culturale ale modelului social. Bolnavul somatic și medicul acceptă în mod reciproc existența bolii, iar discursul medical se constituie din analiza clinică a simptomelor. În cazul bolii psihice, fiind pusă în discuție conștiința bolnavului, se va
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
spațiul mintal” va duce la conflicte, respingeri, nerecunoașterea sau chiar negarea nebuniei și în final la dizolvarea psihiatriei ca știință și la excluderea psihiatrului. Aceste aspecte nu privesc și patologia somatică care nu vizează valorile culturale ale modelului social. Bolnavul somatic și medicul acceptă în mod reciproc existența bolii, iar discursul medical se constituie din analiza clinică a simptomelor. În cazul bolii psihice, fiind pusă în discuție conștiința bolnavului, se va apela pentru interpretarea „cazului” la sistemul supraordonat al valorilor umane
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
de întâlnire acestor domenii, împrumutând câte ceva de la fiecare. Din „concepțiile teoretice despre om” se va dezvolta ca o formă a praxis-ului „Îngrijirea Omului” care va avea două aspecte principale: formarea omului, a personalității acestuia (paideia - educația) și restaurarea echilibrului somatic, psihic și moral al acestuia (therapia - terapia). În prima grupă se situează morala, pedagogia și psihologia, iar în ceea cea de-a doua grupă se situează medicina somatică și psihiatria. Un loc aparte între acestea va fi ocupat de psihanaliză
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
aspecte principale: formarea omului, a personalității acestuia (paideia - educația) și restaurarea echilibrului somatic, psihic și moral al acestuia (therapia - terapia). În prima grupă se situează morala, pedagogia și psihologia, iar în ceea cea de-a doua grupă se situează medicina somatică și psihiatria. Un loc aparte între acestea va fi ocupat de psihanaliză care, într-o formă sintetică, preia elemente de la fiecare urmărind să explice anormalitatea și să ofere soluții terapeutice în aceste situații. Psihopatologia se constituie abia acum ca disciplină
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
vieții trăite. Fenomenele subiective ale vieții psihice morbide, reprezentând „psihopatologia fenomenologică” (tulburări de conștiință, halucinații, afecte, tulburări de gândire). 2) Performanțele psihice ca performanțe obiective ale vieții psihice (apercepția, memoria, activitatea, inteligența). Acestea sunt în raport cu „psihologia formei” (Gestaltpsychologie). 3) Componenta somatică a evenimentelor psihice, în care sunt incluse componentele și efectele somatice ca simptome ale activității psihice, ele reprezentând „somato-psihologia”. 4) Semnificația fenomenelor obiective, ele reprezentând „psihopatologia comprehensivă”. Pentru K. Jaspers, ceea ce are valoare pentru psihopatologie sunt, în primul rând experiențele
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
tulburări de conștiință, halucinații, afecte, tulburări de gândire). 2) Performanțele psihice ca performanțe obiective ale vieții psihice (apercepția, memoria, activitatea, inteligența). Acestea sunt în raport cu „psihologia formei” (Gestaltpsychologie). 3) Componenta somatică a evenimentelor psihice, în care sunt incluse componentele și efectele somatice ca simptome ale activității psihice, ele reprezentând „somato-psihologia”. 4) Semnificația fenomenelor obiective, ele reprezentând „psihopatologia comprehensivă”. Pentru K. Jaspers, ceea ce are valoare pentru psihopatologie sunt, în primul rând experiențele umane, fie că este vorba de „experiențele vieții trăite”, ca manifestări
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
consecințelor și terapiei bolilor. Din acest motiv, domeniul antropologiei medicale reprezintă, în esența sa, o cunoaștere particulară a umanului. Medicina orientată biologic, după modelul științelor naturii, are anumite limite și ea nu poate explica simptomele bolii decât în raport cu un substrat somatic care le cauzează. În cazul bolilor psihice acest aspect are particularități specifice. Se pune adesea întrebarea „de ce omul se îmbolnăvește într-o anumită situație de viață critică pentru el și ce semnificație are în acest caz boala, precum și ce mod
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
seama. Din acest motiv nu trebuie să facem o separație între „trup” și „suflet” ci ele să fie considerate împreună în cadrul „persoanei umane”. Medicina biologică se limitează la tablourile clinice ale bolilor, ca la ceva care există concret în planul somatic, corporal. Este o referire la formele obiective, concrete ale realității corporale a bolnavului. Medicina antropologică pune însă accentul pe latura vitală, ca modalitate de trăire, și pe cea umană, în raport direct și permanent cu sistemele de valori. Medicina biologică
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
așa cum se poate înțelege de mai sus, reduce omul la o imagine lipsită în cea mai mare măsură de orizontul subiectiv și prin urmare de interioritate, punând accentul pe obiectivitatea lui externă și procesele fiziologice în relație directă cu sfera somatică. Medicina antropologică dimpotrivă, consideră omul ca subiect care se înțelege pe sine într-o unitate existențială cu lumea externă. Prin aceasta se afirmă în prim plan aspectele psihologice normale, precum și cele ale psihopatologiei, „fenomenul uman” fiind interpretat din punct de
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
și „corpul psihic” este reprezentată prin „Eul psiho-fizic” individual, care are un caracter de sinteză (D. Franck). El este cel care conferă identitatea și coeziunea internă a persoanei umane. Prin aceasta Eul este instanța care realizează conjugarea sau uniunea dintre „somatic” și „psihic”. Experiențele individuale ne apar ca manifestări ale unui „Eu psihic incarnat și incorporat” (D. Franck). Nu este posibilă nici o experiență fără corp, fapt care ne obligă să admitem că somaticul obiectivează sfera sufletească a persoanei. Acest aspect este
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
este instanța care realizează conjugarea sau uniunea dintre „somatic” și „psihic”. Experiențele individuale ne apar ca manifestări ale unui „Eu psihic incarnat și incorporat” (D. Franck). Nu este posibilă nici o experiență fără corp, fapt care ne obligă să admitem că somaticul obiectivează sfera sufletească a persoanei. Acest aspect este de altfel confirmat în cazul tipurilor constituționale, expresie a relației dintre trup și suflet. Orice individ este, așa cum spunea mai sus, o „prezență”. Ca prezență orice persoană este în primul rând un
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
sete, somn, oboseală, durere, infirmități etc. Toate acestea reprezintă „obiectivări ale trupului” prin care acesta își manifestă tendințele sale exterioare. Un aspect important îl reprezintă „durerea” care apare la frontiera dintre Eu și trup (G. Marcel). Durerea, în cazul bolilor somatice, ne relevează raportul „trup/suflet”, sentimentul conștient de „a-avea-un-corp”. Ea este expresia unui conflict între trup și suflet, a unui dezacord. Se produce un clivaj, o „dedublare” a persoanei între „trup” și „suflet”, resimțită în sfera propriului Eu (A. Tatosian
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
demonică) asupra oamenilor. Pentru Renaștere este specifică o boală nouă, venită în Europa din America: sifilisul. În secolul al XVII-lea și al XVIII-lea apar bolile de pletoră (apoplexia, obezitatea, guta). Epoca Romantică este legată de proliferarea ftiziei, „febra somatică”, dar și de începutul utilizării drogurilor stupefiante (eteromania, opiomania, hașișul) ca o expresie a evadării omului în „universurile imaginare”. Secolul XX schimbă complet modul de viață, felul de a gândi și de a acționa al omului, dar, odată cu acestea, și
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
și experiența spitalicească; c) spațializarea terțiară se referă la ansamblul de gesturi prin care boala, în cadrul social, este „privită” (atitudinea medico-socială). Având în vedere aspectele mai sus precizate, să analizăm în continuare aspectele particulare privind semnificația bolii în raport cu natura acesteia: somatică sau psihică. În cazul bolilor somatice, bolnavul este cooperant cu medicul său. El are o atitudine critică față de propria suferință, solicitând medicului sprijin terapeutic pentru rezolvarea acesteia. În cazul bolilor mintale, bolnavul se identifică, de regulă, cu însăși boala sa
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
se referă la ansamblul de gesturi prin care boala, în cadrul social, este „privită” (atitudinea medico-socială). Având în vedere aspectele mai sus precizate, să analizăm în continuare aspectele particulare privind semnificația bolii în raport cu natura acesteia: somatică sau psihică. În cazul bolilor somatice, bolnavul este cooperant cu medicul său. El are o atitudine critică față de propria suferință, solicitând medicului sprijin terapeutic pentru rezolvarea acesteia. În cazul bolilor mintale, bolnavul se identifică, de regulă, cu însăși boala sa, în diferite grade de atingere și
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
în asemenea măsură încât el refuză statutul de bolnav și în consecință, va fi necooperant cu medicul sau chiar va avea o atitudine ostilă față de orice propunere sau acțiune terapeutică din partea acestuia. Aceste aspecte particulare, care fac diferențele dintre bolnavul somatic și bolnavul psihic se pot vedea și în imaginile schematice de mai jos: fig. p. ms. 57 B Bolnav somatic Medic În figura de mai sus este reprezentată schematic relația „medic - bolnav” în cazul bolii somatice. În interiorul cercurilor mari, cercurile
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]