7,832 matches
-
mai redusă cu care o astfel de perspectivă duală apare în narațiunile la persoana întîi în raport cu narațiunile la persoana a treia. Diferența reflectă faptul că aici o perspectivă duală nu are ca rezultat o dublare reală a perspectivei, deoarece eul narator reține în ultimul rînd o legătură existențială cu eul său care trăiește anterior. Pînă acum stilul indirect liber din narațiunile la persoana întîi a fost considerat doar un mijloc de redare a gîndurilor și percepțiilor. Poate apărea, de asemenea, ca
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
la diferența dintre stilul indirect liber ca tehnică pentru reproducerea gîndirii, pe de o parte, și pentru incorporarea vorbirii personale, pe de altă parte, trebuie să ne amintim că, în cadrul unei situații narative la persoana întîi, doar gîndurile personale ale naratorului pot fi redate prin această metodă. În mod contrar, stilul indirect liber din cadrul unei situații narative poate fi de asemenea folosit pentru a reda vorbirea celorlalte personaje, din moment ce orizontul de cunoaștere al naratorului la persoana întîi nu este limitat în
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
la persoana întîi, doar gîndurile personale ale naratorului pot fi redate prin această metodă. În mod contrar, stilul indirect liber din cadrul unei situații narative poate fi de asemenea folosit pentru a reda vorbirea celorlalte personaje, din moment ce orizontul de cunoaștere al naratorului la persoana întîi nu este limitat în sensul reprezentării vorbirii. Este important, oricum, faptul că într-o narațiune la persoana întîi redarea gîndurilor și a vorbirii prin intermediul stilului indirect liber poate produce efecte cu totul diferite. Atunci cînd David Copperfield
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
asemănător aflat cu două pagini mai departe conferă cuvintelor Dorei un sunet special în urechile cititorului. Stilul indirect liber face ca isteria reacției imaturei și răsfățatei Dora să devină mai limpede decît ar face-o vorbirea directă, deoarece vocea eului narator, David, probabil se poate auzi prin ea în timp ce acesta își amintește această scenă cu o anumită uimire, ani mai tîrziu, dar cu siguranță nu cu stupefacția pe care a trăit-o în acel moment. Efectul redării strigătelor isterice ale Dorei
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
aici un efect mai puternic decît ar avea vorbirea directă: "lamentația alintatei neveste-copile Dora nu numai că atinge în mod mai convingător urechea cititorului, ci se pare că această formă de reproducere a vorbirii exprimă de asemenea un reproș al naratorului împotriva lui însuși, un reproș întîrziat direcționat împotriva nebuniei lui de altădată"510. Karpf nu ia în considerare suficient faptul că stilul indirect liber apare aici într-o situație narativă la persoana întîi și prin urmare că, orice efect ar
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
stilul indirect liber apare aici într-o situație narativă la persoana întîi și prin urmare că, orice efect ar avea cuvintele Dorei asupra eului care trăiește al lui David, acestea sînt privite aici din perspectiva mai matură a eului său narator. Cu ajutorul unui citat mai lung din romanul epistolar a lui Richardson, Clarissa Harlowe, voi arăta acum că intonația caracteristică și sunetul vorbirii unui personaj ficțional pot fi exprimate prin intermediul stilului indirect liber nu doar mai precis decît în vorbirea indirectă
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
să existe vreo diferență între forma de narațiune la persoana a treia și cea la persoana întîi. Situația este cumva diferită atunci cînd stilul indirect liber este folosit pentru a reda gîndurile. Perspectiva dublă caracteristică stilului indirect liber apare între narator și personajul ficțional care gîndește, simte sau percepe într-o situație narativă auctorială sau într-una auctorial-personală. Această perspectivă dublă implică două persoane cu puncte de vedere, opinii, judecăți etc. diferite. Lucrurile stau altfel într-o situație narativă la persoana
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
sau într-una auctorial-personală. Această perspectivă dublă implică două persoane cu puncte de vedere, opinii, judecăți etc. diferite. Lucrurile stau altfel într-o situație narativă la persoana întîi. Aici stilul indirect liber este posibil doar pentru gîndurile, sentimentele și percepțiile naratorului la persoana întîi. Perspectiva dublă apare aici, așa cum Cohn a explicat deja, între eul narator și eul care trăiește: "exact așa cum stilul indirect liber apare în romanul la persoana a treia doar cînd naratorul dispare complet în spatele personajului lui fictiv
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
judecăți etc. diferite. Lucrurile stau altfel într-o situație narativă la persoana întîi. Aici stilul indirect liber este posibil doar pentru gîndurile, sentimentele și percepțiile naratorului la persoana întîi. Perspectiva dublă apare aici, așa cum Cohn a explicat deja, între eul narator și eul care trăiește: "exact așa cum stilul indirect liber apare în romanul la persoana a treia doar cînd naratorul dispare complet în spatele personajului lui fictiv și actul narativ însuși este neaccentuat, stilul indirect liber se găsește în romanul la persoana
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
doar pentru gîndurile, sentimentele și percepțiile naratorului la persoana întîi. Perspectiva dublă apare aici, așa cum Cohn a explicat deja, între eul narator și eul care trăiește: "exact așa cum stilul indirect liber apare în romanul la persoana a treia doar cînd naratorul dispare complet în spatele personajului lui fictiv și actul narativ însuși este neaccentuat, stilul indirect liber se găsește în romanul la persoana întîi doar atunci cînd accentul cade în întregime pe eul care trăiește, cînd eul narator este, prin urmare, neaccentuat
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
a treia doar cînd naratorul dispare complet în spatele personajului lui fictiv și actul narativ însuși este neaccentuat, stilul indirect liber se găsește în romanul la persoana întîi doar atunci cînd accentul cade în întregime pe eul care trăiește, cînd eul narator este, prin urmare, neaccentuat, chiar nereprezentat"513. Această viziune ar trebui poate să fie modificată și accentul indicat de cuvintele mele în italice să fie omis, pentru a slăbi cumva criteriul excluderii formulat de Cohn. În narațiunea la persoana întîi
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
cumva criteriul excluderii formulat de Cohn. În narațiunea la persoana întîi, folosirea stilului indirect liber pentru a reda gîndurile are efect, de fapt, prin îngustarea centrului focal al reprezentării la eul care trăiește în propriul lui Aici și Acum. Eul narator este suprimat, dar prezența lui nu este negată complet; de altfel, ar trebui să vorbim nu despre stilul indirect liber, ci despre un monolog tăcut. Stilul indirect liber, ca formă de redare a gîndirii într-o situație narativă la persoana
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
de redare a gîndirii într-o situație narativă la persoana întîi, creează un spațiu de expresie pentru subiectivitatea experienței eului care trăiește, în care acesta se poate dezvolta, cu toate că adesea doar temporar, netulburat de cealaltă persona a persoanei sale, eul narator. Prin urmare, într-o situație narativă la persoana întîi, stilul indirect liber încurajează empatia cititorului cu eul care trăiește mult mai frecvent decît ironizează sau creează distanță între eul care trăiește și eul narator. Pe de altă parte, într-o
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
cealaltă persona a persoanei sale, eul narator. Prin urmare, într-o situație narativă la persoana întîi, stilul indirect liber încurajează empatia cititorului cu eul care trăiește mult mai frecvent decît ironizează sau creează distanță între eul care trăiește și eul narator. Pe de altă parte, într-o situație narativă auctorială (nu personală!), stilul indirect liber distanțează destul de des cititorul de personajele ficționale, deoarece această distanță este deja inerentă perspectivei duble a naratorului și a personajului. În consecință, stilul indirect liber trebuie
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
sau creează distanță între eul care trăiește și eul narator. Pe de altă parte, într-o situație narativă auctorială (nu personală!), stilul indirect liber distanțează destul de des cititorul de personajele ficționale, deoarece această distanță este deja inerentă perspectivei duble a naratorului și a personajului. În consecință, stilul indirect liber trebuie considerat un mijloc de ghidare a simpatiei cititorului, dar efectul lui în acest sens este dependent de situația narativă în care apare. 7.3. De la situația narativă la persoana întîi la
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
aici sînt pe cît de de diverse, pe atît de artistice și adesea greu de apreciat. În afară de romanul epistolar, acest sector al cercului tipologic nu a fost ocupat cu destulă densitate înainte de apariția ficțiunii moderne. În mod normal, retragerea eului narator și concentrarea simultană a orientării prezentării asupra eului care trăiește pot fi observate, de asemenea, în romanul la persoana întîi cvasiautobiografic, cu toate că doar temporar. Schimbarea accentului prezentării de la eul narator la eul care trăiește și din nou la eul narator
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
densitate înainte de apariția ficțiunii moderne. În mod normal, retragerea eului narator și concentrarea simultană a orientării prezentării asupra eului care trăiește pot fi observate, de asemenea, în romanul la persoana întîi cvasiautobiografic, cu toate că doar temporar. Schimbarea accentului prezentării de la eul narator la eul care trăiește și din nou la eul narator este chiar o trăsătură structurală a acestei forme la persoana întîi, care poate fi, de asemenea, descrisă ca o succesiune de pasaje în care prezentarea se focalizează alternativ asupra eului
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
narator și concentrarea simultană a orientării prezentării asupra eului care trăiește pot fi observate, de asemenea, în romanul la persoana întîi cvasiautobiografic, cu toate că doar temporar. Schimbarea accentului prezentării de la eul narator la eul care trăiește și din nou la eul narator este chiar o trăsătură structurală a acestei forme la persoana întîi, care poate fi, de asemenea, descrisă ca o succesiune de pasaje în care prezentarea se focalizează alternativ asupra eului narator și asupra eului care trăiește. În romanele la persoana
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
la eul care trăiește și din nou la eul narator este chiar o trăsătură structurală a acestei forme la persoana întîi, care poate fi, de asemenea, descrisă ca o succesiune de pasaje în care prezentarea se focalizează alternativ asupra eului narator și asupra eului care trăiește. În romanele la persoana întîi precum Huckleberry Finn, De veghe în lanul de secară sau Prins în mreje al lui Iris Murdoch, eul narator și eul care trăiește sînt greu de distins, din moment ce accentul prezentării
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
succesiune de pasaje în care prezentarea se focalizează alternativ asupra eului narator și asupra eului care trăiește. În romanele la persoana întîi precum Huckleberry Finn, De veghe în lanul de secară sau Prins în mreje al lui Iris Murdoch, eul narator și eul care trăiește sînt greu de distins, din moment ce accentul prezentării cade aici aproape în întregime asupra eului dintr-un Aici și Acum al experienței. Romanul-jurnal Greața al lui Sartre anticipează un aspect al monologului interior: jurnalul însuși nu se
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
persoana a doua implicată în romanul De veghe în lanul de secară și în narațiunile colocviale la persoana întîi similare este un cititor implicit, în timp ce persoana a doua implicată în monologul dramatic este un personaj ficțional implicit. Spontaneitatea exprimării "eului" narator este comună ambelor forme, narațiunea colocvială la persoana întîi și monologul dramatic. Această spontaneitate apare de asemenea în conjuncție cu monologul interior. Pînă în secolul XX, monologul dramatic era aproape complet limitat la poezie (de exemplu, My Last Duchess de
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
degrabă își dezvăluie conținutul conștiinței involuntar. Prin urmare, în timp ce eul unui roman-jurnal (Roquentin din Greața) este încă un personaj-narator, eul unui monolog interior (Gustl din Lieutnant Gustl de Schnitzler) este cel mai bine înțeles ca un personaj-reflector. Granița dintre spațiul naratorului și cel al reflectorului pe cercul tipologic se află între aceste două forme narative de partea persoanei întîi a cercului. Acestă graniță este de asemenea deschisă. "Eul" din Malone Dies de Beckett, de exemplu, este un personaj-reflector, atît timp cît
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
o consideră una categorică un text narativ, cred ei, trebuie să fie scris în forma gramaticală a persoanei întîi sau a treia 518 -, nu este una imposibilă, așa cum am putut să demonstrez anterior prin intermediul continuum-ului de forme învecinate polului naratorului dintre situația narativă auctorială la persoana a treia și cea la persoana întîi. Zonele de tranziție dintre referința la persoana a treia și cea la persoana întîi din vecinătatea polului reflector, care marchează împărțirea între situațiile narative personale și cele
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
dacă narațiunea are loc la persoana întîi sau la a treia. 7.3.1. Cum se moare la persoana întîi Zbor ... visez .... dorm .... vis... vis zb ... (Arthur Schnitzler, finalul textului "Fräulein Else") Dificultățile care derivă din prezentarea morții unui "eu" narator nu i-au împiedicat pe autori să selecteze forma de persoana întîi pentru prezentarea ficțională a acestei situații extreme. Romanul timpuriu a folosit în principal forma epistolară pentru acest subiect, pentru că îi permite autorului să reprezinte autoprezentarea intimă a gîndurilor
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]
-
a acestei situații extreme. Romanul timpuriu a folosit în principal forma epistolară pentru acest subiect, pentru că îi permite autorului să reprezinte autoprezentarea intimă a gîndurilor și a sentimentelor persoanei care moare pînă în pragul de la finalul vieții. După moarte, un narator auctorial în rolul editorului scrisorilor apare de obicei pentru a completa povestirea, ca în romanul Suferințele tînărului Werther; sau ceilalți corespondenți încheie narațiunea, cîteodată cu editorul ficțional pătrunzînd în narațiune, ca în Clarissa Harlowe. În toate aceste cazuri, narațiunea este
by Franz Karl Stanzel [Corola-publishinghouse/Science/1079_a_2587]