3,792 matches
-
mai mulți conducători, nu exista nici un popor "pur" din punct de vedere etnic. În ajunul invaziei otomane, un grup de slavofoni îi separau pe românii și pe ungurii din nord de zonele din sud în care se vorbeau albaneza și greaca. În fiecare din aceste regiuni, populația reprezenta o fuziune între locuitorii originari și invadatorii ulteriori, un amalgam realizat prin cucerirea lor militară de către o armată mai puternică, prin absorbția unei populații de către alta datorită proporției ei numerice mai mari sau
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
albaneze au fost în schimb asimilați. În Bulgaria a avut loc o fuziune între rezidenții slavi și cuceritorii bulgari turanici. Locuitorii Principatelor Române erau descendenții dacilor, romanilor, slavilor și ai altor popoare. Și Imperiul Bizantin, a cărui limbă oficială era greaca, avea o populație amestecată. Spre sfîrșitul perioadei medievale, nu numai că fuseseră puse temeliile națiunilor moderne, dar regiunea era împărțită de o îndelungată separare culturală, ale cărei granițe erau aproximativ cele ale imperiilor romane de răsărit și de apus. Fundamentală
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
sinod rezervate laicilor și avînd grijă ca posturile vacante din administrația bisericii să fie ocupate de candidați obedienți. Perioada controlului fanariot asupra problemelor Ortodoxiei a coincis cu deplasarea accentului de pe universalism pe caracterul național grecesc, în special în privința vîrfurilor clerului. Greaca fusese întotodeauna limba Patriarhiei, dar nu și a majorității bisericilor balcanice. Bisericile slave, Patriarhia de la Peć, arhiepiscopia de la Ohrid și instituțiile ecleziastice românești foloseau în primul rînd slava veche bisericească. Exista și presupunerea că Patriarhia de la Constantinopol îi reprezenta pe
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
imediat numele și titlurile presupușilor lor strămoși. Scopul lor final, o viziune care includea întreaga lume ortodoxă, nu era altceva decît recrearea unui Imperiu Bizantin triumfător, pe care ei îl concepeau ca pe un stat multinațional condus de nobilimea grecească, greaca fiind limba lui oficială. Biserica ortodoxă era deci puternic influențată de o clasă care avea pretenția să fie moștenitoarea Imperiului Otoman, înlocuind regimul musulman cu unul grec-ortodox. În secolul următor, acest concept avea să constituie baza Marii Idei (Megali Idea
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
cele suferite de sîrbi. Aceștia din urmă beneficiaseră întotdeauna de o autoritate alternativă la Sremski Karlovci, care a rămas un centru puternic al influenței sîrbești. Pentru bulgari, pierderea arhiepiscopiei slave a dus la instaurarea unei perioade de dominație culturală grecească. Greaca a devenit limba serviciilor publice chiar și în zonele majoritar slave. Învățămîntul disponibil la vremea aceea se făcea tot în limba aceasta. Ținînd seama de faptul că greaca era și limba comerțului, dominația culturală a civilizației grecești poate fi perfect
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
arhiepiscopiei slave a dus la instaurarea unei perioade de dominație culturală grecească. Greaca a devenit limba serviciilor publice chiar și în zonele majoritar slave. Învățămîntul disponibil la vremea aceea se făcea tot în limba aceasta. Ținînd seama de faptul că greaca era și limba comerțului, dominația culturală a civilizației grecești poate fi perfect înțeleasă. În ciuda faptului că, în secolul al optsprezecelea, regiunea aceasta nu a fost scena vreunor bătălii importante, ea nu a fost cruțată de urmările războaielor și de anarhia
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
limbii și a istoriei poporului lor. Limba implica o serie de probleme foarte dificile. Așa cum am menționat, populația peninsulei era în mare parte alcătuită din țărani, care vorbeau o multitudine de dialecte, toate încadrîndu-se însă în principalele compartimente ale limbilor greacă, albaneză, română și slavă de sud. Pe măsură ce tiparul devenea tot mai accesibil și tot mai mulți scriitori doreau să folosească limba lor națională, era firește necesar să se ia o hotărîre relativ la limbile literare standard care să fie predate și
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
literară artificială cunoscută sub numele de katharevousa, care urma să fie adoptată ca limbă oficială a instituțiilor și educației în viitorul stat grec. Rigas Feraios este cel mai bine cunoscut ca scriitor și agitator revoluționar. Spre deosebire de Korais, el scria în greaca demotică, limba vorbită de poporul său. Punctul lui de vedere extrem de emoțional și naționalist este exprimat în al său Imn al Războiului, care ilustrează de minune sentimentele înflăcărate ale naționalismului balcanic. Cît timp, eroi ai mei, vom mai trăi în
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
o cerere permanentă pe piața habsburgică de materii prime balcanice, ca bumbac, lînă, tutun, cherestea și vite. Negustorii angajați în aceste afaceri comerciale, de obicei ortodocși, erau supuși ai monarhiei și în cea mai mare parte de naționalitate sîrbă sau greacă. Ca și omologii lor din teritoriile otomane, ei dețineau o poziție care le permitea să poată studia condițiile locale și aveau agenți în Balcani. Acești negustori ortodocși alcătuiau o parte importantă a populației Vienei și a altor orașe habsburgice. S-
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
al folclorului. Posturile înalte din ierarhia bisericii erau însă deținute de greci. La sfîrșitul secolului al optsprezecelea și la începutul celui de al nouăsprezecelea, slava bisericească, o limbă apropiată de bulgară, fusese înlocuită în cea mai parte a slujbelor cu greaca. Instituirea bulgarei ca limbă literară era deci esențială. Prima istorie a Bulgariei a fost terminată în 1762 de Paisie, un călugăr de la mînăstirea Hilandar de la Muntele Athos. Țelul lui era să demonstreze că și bulgarii aveau un trecut istoric glorios
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
se rezumau la citirea și la scrierea în slava bisericească. Ele nu asigurau instruirea necesară comerțului și nici nu-și familiarizau elevii cu problemele lumii din afară. Cele mai bune instituții laice erau așa-numitele școli eleno-bulgare. Aici studenții învățau greaca, care avea avantajul de a fi o limbă comercială a zonei Mării Negre. Școlile grecești îi puneau pe elevii lor în contact și cu ideile politice progresiste ale Europei, în special cu liberalismul și cu naționalismul. Prima instituție pur bulgară de
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
aparțin este specific Orientului Apropiat (zona care include și Israelul), unde a trăit predicatorul. Rămășițele au fost descoperite într-o cutie de marmură, în care s-a mai găsit o piatră vulcanică ce provine din Turcia, cu o inscripție în greaca veche, care vorbește de Sfântul Ioan Botezătorul și care face referire și la ”servitorul Domnului, Toma”, cel care a adus probabil prețioasele oeminte în Bulgaria. În Turcia, în orașul antic Antiohia s-a aflat păstrată mâna dreaptă a predicatorului, până în
Presupusele osemintele ale lui Ioan Botezătoru, într-o biserică din Bulgaria () [Corola-journal/Journalistic/66544_a_67869]
-
biserică". De ce este greșită forma rituos? Pentru că adverbul cu pricina se trage din cuvântul grecesc rhetós, cu același înțeles ca în română, dar lipsit de acel u pe care i-l adaugă astăzi unii vorbitori urmașului său românesc. Pronunțat în greaca modernă ritós, termenul acesta a fost împrumutat la noi în vremea fanarioților, probabil în îmbinări de cuvinte unde își mai păstra înțelesul dintâi din greaca veche, acela de "precis, bine stabilit, convenit". În greacă, rhetós își are obârșia în aceeași
VOCI DIN PUBLIC () [Corola-journal/Journalistic/14076_a_15401]
-
acel u pe care i-l adaugă astăzi unii vorbitori urmașului său românesc. Pronunțat în greaca modernă ritós, termenul acesta a fost împrumutat la noi în vremea fanarioților, probabil în îmbinări de cuvinte unde își mai păstra înțelesul dintâi din greaca veche, acela de "precis, bine stabilit, convenit". În greacă, rhetós își are obârșia în aceeași rădăcină cu unul din verbele vorbirii (eíro "a spune, a zice") și se înrudește de aproape cu alte cuvinte precum rhétor "vorbitor, cel care cuvântă
VOCI DIN PUBLIC () [Corola-journal/Journalistic/14076_a_15401]
-
vorbitori urmașului său românesc. Pronunțat în greaca modernă ritós, termenul acesta a fost împrumutat la noi în vremea fanarioților, probabil în îmbinări de cuvinte unde își mai păstra înțelesul dintâi din greaca veche, acela de "precis, bine stabilit, convenit". În greacă, rhetós își are obârșia în aceeași rădăcină cu unul din verbele vorbirii (eíro "a spune, a zice") și se înrudește de aproape cu alte cuvinte precum rhétor "vorbitor, cel care cuvântă, ins priceput în arta cuvântării" și rhetoriké ștékhneț "meșteșugul
VOCI DIN PUBLIC () [Corola-journal/Journalistic/14076_a_15401]
-
promovată de regimul comunist. Tânărul se poartă ca și cum i s-ar fi încredințat o misiune, extrem de importantă. Aflăm indirect, despre el, că știe de mic copil germana și franceza, că a învățat ulterior maghiara și engleza, că este inițiat în greaca veche și latină. Îl "vedem" însuflețit, deopotrivă, de o "vinovată" pasiune pentru literatură și de o adevărată fervoare mistică. Îl contemplăm - împreună cu septuagenarul Nicolae Balotă, care ne ghidează prin comentarii comprehensive și melancolice în explorarea psihologiei lui de tânăr - regândindu-i
Nicolae Balota, un erou al culturii by Alex. Ștefănescu () [Corola-journal/Journalistic/8518_a_9843]
-
de cartier". Etimologia termenul este cunoscută, până la un punct: cocalar este un derivat, cu sufixul de agent -ar, de la substantivul țigănesc kokalo, -a "os" (înregistrat în dicționarul lui Gh. Sarău, din 1992; cuvânt curent în limba romani, ca împrumut din greacă). Circulă o anume explicație a sensului - neînregistrată în lucrări de lingvistică, din câte știu, dar foarte prezentă în internet - , conform căreia denumirea s-ar referi, la origine, la țiganii cei mai săraci, care adunau din gunoaie oase (pentru a face
Cocalar by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/7456_a_8781]
-
de bază (domnie, prietenie, prostie, hoție etc.), -, cu mai multe valori (nume de acțiune, de însușire, colectiv etc.) - a fost considerat la un moment dat „viu, dar neproductiv”. Sufixul vechi, de origine latină, a fost întărit și prin împrumuturi din greacă, din limbile slave, ulterior din cele romanice moderne. S-a constatat că în româna veche sufixul era chiar mai bine reprezentat decît astăzi, fiind prezent și în cuvinte care apoi au ieșit din uz (înțelepție, păgânie etc.). Restrîngerea relativă a
„Șomerie“, „boemie“, „membrie“... by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/13163_a_14488]
-
gratulat, nu pregetă a-și mărturisi aci despărțirea de filosofie. Cu simțămîntul că n-a pierdut nimic, altminteri zis că filosofia nu-i aparținea organic: "încetînd să traduc, către 40 de ani, din comentatori aristotelici și din Platon, am pierdut greaca. Grav e, de asemenea, că revenirea la toți aceștia nu mă mai atrage. în afară de o anumită carență care ține de Ťprofesiať mea, nu simt în fapt că am pierdut ceva. Pasiunea pură care mă purta către Ťa știť un autor
Pe marginea unui jurnal by Gheorghe Grigurcu () [Corola-journal/Journalistic/9772_a_11097]
-
le-ai cizelat în ani de laborios chin să le vezi terfelite sub influența noilor moravuri literare. Latina, ale cărei desinențe erau pîrghia cea mai potrivită pentru a da rigoare minților tinere, o vezi degradată la treapta unui idiom mort. Greaca, din hexametrii căreia s-a ridicat mitologia Europei, e privită cu acel ochi complezent ce se cuvine moaștelor prăfuite. Iar Antichitatea, cu temele din interpretarea cărora ne făceam un titlu de vanitate, e doar numele unei cripte în care zac
Decadența Teatrului by Sorin Lavric () [Corola-journal/Journalistic/2713_a_4038]
-
Ecumenică, la Institutul Pontifical al Universității Gregoriene din Roma și și-a luat doctoratul în drept canonic. A studiat apoi la Institutul Ecumenic de la Bossey și la Universitatea din München, specializându-se în drept bisericesc. Bartolomeu vorbește fluent șapte limbi: greaca, turca, engleza, latina, italiana, franceza și germana. El este membru fondator al „Societății pentru Justiție pentru Țările Ortodoxe”, al cărei vicepreședinte a fost. În 1968 s-a reîntors la Constantinopol, iar în 1969 a fost hirotonit preot. Când Dimitrie a
Agenda2005-18-05-supliment de pasti () [Corola-journal/Journalistic/283647_a_284976]
-
celor 12 poete: Ana Blandiana (a doua oară prezenta într-o antologie greacă în același an), Constantă Buzea, Magda Cârneci, Nina Cassian, Denișa Comănescu, Daniela Crăsnaru, Carmen Firan, Ioana Ieronim, Monica Săvulescu-Voudouris, Saviana Stănescu, Grețe Tartler, Liliana Ursu. Transpunerea în greacă a unei pălețe tematice și stilistice atât de variate, chiar și în cazul poetelor care aparțin aceleiași generații, n-a fost deloc o sarcină ușoară, de aceea inițiatorii și realizatorii antologiei au tratat problemă cu atenție și profesionalism. Traducerea propriu-zisă
în Grecia Lirica feminină românească by Elena Lazăr () [Corola-journal/Journalistic/8874_a_10199]
-
omul este inteligent că să supraviețuiască. Pentru asta trebuie să-l înfrîngă pe adversar atunci cînd viața o cere. Iar cea mai puternică armă pe care omul o are la îndemînă în acest scop este inteligența. Dialectica eristică (eris în greacă înseamnă ceartă, dispută) nu surprinde decît latura de agresivitate psihologică, eminamente verbală, a acestei inteligențe. E ca și cum ai avea o panoplie de arme psihologice, un fel de rastel în ale cărui rafturi, în loc de puști și grenade, găsești subterfugii și șiretlicuri
Ticăloasa fire by Sorin Lavric () [Corola-journal/Journalistic/8928_a_10253]
-
asigura întreținerea într-o școală de retor; dar, în scurtă vreme el s-a rebelat și a obținut trimiterea la școală, mai întîi în regiunea natală, apoi în Ionia, posibil în final la Antiohia, important centru intelectual al Imperiului Roman. Greaca nu era limba lui maternă. După încheierea studiilor el ține conferințe în Grecia, Macedonia și Italia; ceva mai tîrziu s-a așezat pentru cîtăva vreme într-unul din orașele grecești ale Galiei meridionale. Către 160 el revine în Orient, din
Războiul stelelor în versiunea lui Lucian din Samosata by Gheorghe CeauȘescu () [Corola-journal/Journalistic/17375_a_18700]
-
vorbitorul n-a mai recunoscut originea cuvintelor. Limba veche era, nu doar mai înțeleaptă, dar și mai senzuală decât cea de astăzi. Ea purta un univers mult mai bogat și o istorie încă perceptibilă în forma și sensul metaforelor. În greacă, de unde provine, metaforă însemna transport. Grecii numesc camionul metaphora. O sursă extraordinară pentru cunoașterea limbii sunt scriitori ca Rabelais sau La Fontaine. Cine se va încumeta să scrie o astfel de carte la noi? Poate tot un scriitor. Schopenhauer, erou
Meridiane () [Corola-journal/Journalistic/4774_a_6099]