915 matches
-
și raționali, amorali și asociali. Societatea nu poa-te și nu trebuie să fie redusă la o piață. Chiar la sociologii cei mai individualiști, cum sunt Max Weber și W. Pareto, punerea în lumină a îngustimii cîmpului de validare a individualismului raționalist îi deschide tocmai spre dimensiunea propriu-zis sociologică a operei lor. Slăbiciunea relativă a sociologiei ca disciplină provine din faptul că ea nu a reușit să definească in mod clar și limpede alte premise decît cele individualiste. Ea încearcă diferite abordări
[Corola-publishinghouse/Science/1513_a_2811]
-
al Liceului Piarist din Cluj. Din 1843, primind o bursă de studii din partea Episcopiei din Blaj, urmează cursuri de teologie și filosofie la Colegiul „Sf. Barbara” din Viena. Acum se conturează formația sa intelectuală, P. orientându-se hotărâtor înspre filosofia raționalistă a Luminilor, devenită, ca și pentru ceilalți cărturari ardeleni, temeiul unui program de „luminare” a românilor din Transilvania în vederea consolidării culturii naționale. Idealurile sale iluministe și patriotice sunt enunțate și în programul societății studențești „Românimea cea tânără”, pe care o
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289063_a_290392]
-
în fond dreptate? Probabil că decăderea religiei a durat mai mult decât anticipaseră ei? O asemenea concluzie ar putea fi discutabilă. Chemarea religiei, atât în formele ei tradiționale, cât și în cele noi, este probabil să fie încă durabilă. Gândirea raționalistă modernă și perspectiva religioasă coexistă într-o stare incomodă. O perspectivă raționalistă a cucerit multe aspecte ale existenței noastre, iar puterea ei nu pare să slăbească în viitorul apropiat. Cu toate acestea, vor exista cu siguranță reacții împotriva raționalismului, ce
by Ion Petrică [Corola-publishinghouse/Science/1120_a_2628]
-
anticipaseră ei? O asemenea concluzie ar putea fi discutabilă. Chemarea religiei, atât în formele ei tradiționale, cât și în cele noi, este probabil să fie încă durabilă. Gândirea raționalistă modernă și perspectiva religioasă coexistă într-o stare incomodă. O perspectivă raționalistă a cucerit multe aspecte ale existenței noastre, iar puterea ei nu pare să slăbească în viitorul apropiat. Cu toate acestea, vor exista cu siguranță reacții împotriva raționalismului, ce vor duce la perioade de renaștere religioasă. Există probabil puțini oameni în
by Ion Petrică [Corola-publishinghouse/Science/1120_a_2628]
-
viitorul apropiat. Cu toate acestea, vor exista cu siguranță reacții împotriva raționalismului, ce vor duce la perioade de renaștere religioasă. Există probabil puțini oameni în lume care să nu fi fost niciodată atinși de sentimente religioase, iar știința și gândirea raționalistă nu pot răspunde la asemenea întrebări fundamentale, cum ar fi scopul vieții în general probleme care s-au aflat dintotdeauna în interiorul religiei." (Giddens, 2000, p. 502). Schwartz și Huismans (1995) spun că religia oferă o bază pentru a înțelege de ce
by Ion Petrică [Corola-publishinghouse/Science/1120_a_2628]
-
trebuie să le respecte pentru a atinge un obiectiv comun. În cazul securității, regimurile funcționează ca mediu reglementat de discuții și negocieri prin care se încearcă reducerea neîncrederii și fricii reciproce. Funcționarea unui regim de securitate se bazează pe tradiția raționalistă groțiană ce afirmă necesitatea cooperării în atingerea unui obiectiv comun. Pentru aceasta nu este nevoie de un nivel foarte ridicat de încredere în ceilalți participanți, presupunându-se existența unor mecanisme de control reciproc al angajamentelor. Gradul de eficiență al unui
RELATII INTERNATIONALE by Radu-Sebastian Ungureanu () [Corola-publishinghouse/Science/798_a_1523]
-
cu dezvoltarea este una productivă (Hirschteld, Gelman, 1994). Sa născut, astfel, un nou concept integrator, în fapt o nouă perspectivă integratoare pentru unitatea dintre situația de învățare mediată extern, sociocultural,si cea manifestată intern, prin starea pregătitoare, biologică, numită perspectiva raționalistă situativă (Resnick, 1994). La întrebarea ce este, așadar, învățarea umană, vom sintetiza răspunsurile spunând că este: un proces esențialmente formativ; acumulare de experiență și schimbare în comportamentul uman, ca urmare a interacțiunii subiect-mediu (J. Lompscher); un proces al cărui rezultat
Învăţarea şcolară by Burlacu Gabriela Rodica () [Corola-publishinghouse/Science/1242_a_1884]
-
liric de la Dimitrie Cantemir la Arghezi. Deși se ocupă mai rar de poeți, S. urmărește semnele lirismului în alte genuri, de la roman („fântânile arteziene” din epica lui G. Călinescu) la literatura de călătorie, jurnal, corespondență, identificând-o, neașteptat, în scrisorile „raționalistului”, „scepticului” și „cinicului” Paul Zarifopol, de pildă, sau în cele ale ilustrului său congener I. L. Caragiale. Și analizele critice proprii conțin o discretă undă lirică, mai ales în secvențele narativ-evocatoare. Abordând îndeobște autori și opere pentru care are afinități, comentatorul
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289469_a_290798]
-
Paul al VI-lea a făcut ceea ce făcea în mod normal Ioan al XXIII-lea, adică a explicat situația Bisericii recurgând la o logică, la o cultură, la o problematică ne-ecleziastică, ba chiar exterioară Bisericii: aceea a lumii laice, raționaliste, poate chiar socialiste - chiar și reduse și anesteziate prin sociologie. O privire fulgerătoare aruncată „din afară” Bisericii i-a fost suficientă Papei ca să înțeleagă situația istorică reală, situație care, revăzută apoi „din interior”, a rezultat că era tragică. Acesta a
[Corola-publishinghouse/Science/2224_a_3549]
-
și asta este cel mai rău - este, cel puțin în ultimele secole, și o istorie a ignoranței. Nimeni n-ar putea demonstra, de exemplu, că a mai vorbi astăzi despre Sfântul Toma din Aquino ignorând, în primul rând, cultura liberală, raționalistă și laică și apoi cultura marxistă în politică și pe cea freudiană în psihologie (ca să rămân în limitele unor scheme elementare) nu este un act de subcultură. Ignoranța Bisericii în aceste ultime două secole a fost paradigmatică, mai ales în ceea ce privește
[Corola-publishinghouse/Science/2224_a_3549]
-
instrumentelor de comunicare de care dispune puterea (în special a televiziunii). Ca niște pui de crescătorie, din acel moment italienii au acceptat noua sacralitate, nenumită, a mărfii și a consumului. În acest context, vechile noastre argumente de laici, iluminiști și raționaliști nu sunt doar tocite și inutile, ci, mai mult, fac jocul puterii. A spune că viața nu este sacră și că sentimentul este stupid înseamnă a face o imensă favoare producătorilor. Și, de altfel, este ceea ce se cheamă „a turna
[Corola-publishinghouse/Science/2224_a_3549]
-
deja o face) între sacralitatea vieții și sentimente, pe de o parte, și între patrimoniu și proprietatea particulară, de cealaltă, preferându-le pe cele din urmă. Spre deosebire de Calvino, eu cred că, fără a renunța la tradiția noastră mentală umanistă și raționalistă, nu mai trebuie să ne temem - cum pe bună dreptate ne temeam odinioară - că nu discredităm suficient sacrul sau că avem o inimă. 1 februarie 1975. Articolul despre licurici 1tc "1 februarie 1975. Articolul despre licurici1" „Distincția dintre fascism ca
[Corola-publishinghouse/Science/2224_a_3549]
-
ai culturii latine și franceze, dar provenind, în același timp, dintr-o țară că Spania, care, ca oricare alta țară ce făcea parte din periferia "barbara" a Europei, nu a avut parte de o Renaștere în sensul strict al cuvântului, raționalist și științific, crescuți într-un continent nou și imens, scriitorii latino-americani se simțeau mai pregătiți să-i simtă și înțeleagă pe Dostoievski, Tolstoi, Kierkegaard, Nietzsche și Kafka. Se poate spune că, față de culturile ultrarafinate, "barbarii", ca să rămânem la termenul pe
[Corola-publishinghouse/Science/1473_a_2771]
-
mai frecvent, sinestezia reprezintă însă o tehnică literară, o formă de transpunere metaforică, o expresie stilizată a unei atitudini metafizic-estetice față de viață. Istoric, această atitudine și acest stil sunt caracteristice pentru perioada barocului și pentru romantism, fiind repudiate de perioadele raționaliste oare urmăresc mai degrabă viziuni "clare și precise" decât corespondențe", analogii și unificări. *5 Încă în prima lui scriere critică, T. S. Eliot a preconizat o concepție complexă despre poet, potrivit căreia poetul ar recapitula - sau, mai bine zis, ar
[Corola-publishinghouse/Science/85058_a_85845]
-
a codurilor aferente ei (precum scrierile lui Eusebiu din Cesareea despre natura divină a împăratului); altele pot deschide o direcție de interpretare, până când aceasta se decantează în timp și ajunge ea însăți o paradigmă sau o formă epistemică (precum atacurile raționaliste ale lui René Descartes, în 1637 și 1641, asupra funcției imaginației, implicit asupra imaginarului). Întoarcerea la textele sau la teoriile clasice, de altfel îndelung comentate, pentru a căuta un răspuns posibil la o întrebare poate nouă, este validă pentru că: ... un
[Corola-publishinghouse/Science/84997_a_85782]
-
limbii latine târzii (odată cu funus imaginarium, despre care vorbeam anterior și căruia îi vom dedica o analiză atentă), cum de a revenit conceptul atât de puternic în cultura modernă și în științele contemporane, după ce a fost definit negativ în discursul raționalist al secolului XVII? Cum se explică faptul că putem denumi astăzi un fenomen de creație și de memorare colectivă "imaginarul medieval", atât timp cât în perioada respectivă termenul își pierduse referința sa originară (obiectul denumit), iar rolul lui socio-simbolic se estompase încă
[Corola-publishinghouse/Science/84997_a_85782]
-
cu următoarele două înțelesuri: traducerea din textul filosofic grecesc înseamnă "facultatea reproductivă a spiritului", pe când termenul transliterat din greacă în latină și atestat începând cu perioada lui Pliniu cel Bătrân semnifică "o facultate de recompunere și de invenție spirituală". Secolul raționalist, după cum se știe, formulează cel mai aspru discurs critic la adresa acestor termeni, care, de altfel, apar uneori și cu definiții, și cu utilizări inversate - ceea ce denotă atât fragilizarea în timp a semantismului lor, cât și restrângerea utilizării și a relevanței
[Corola-publishinghouse/Science/84997_a_85782]
-
și fantezia). Gândirea greacă, despre politic și imagine I. Elemente de teorie a politicului în filosofia greacă În viziunea Greciei antice, funcției imaginative i s-a alocat, din cât se știe, un rol intermediar între epistēmē și dóxa. Chiar dacă filosofia raționalistă europeană avea să ceară mai târziu renunțarea la analogii și metafore în demersul cognitiv, tot ea a ezitat, chiar a eșuat în încercarea de devalorizare a imaginației, ca punte între cunoaștere și opinie. Nici nu a fost, de altfel, așa cum
[Corola-publishinghouse/Science/84997_a_85782]
-
și a altor imagini, ale celorlalte personaje sau ale unor ipostazieri sacre (Théotokos, Fecioara Orantă, Sfântul Ioan Botezătorul, Răstignirea etc.). Venerarea, ca act religios, era pregătită dogmatic încă din secolele precedente (Tristan 318-28, 331-39, 410-21). Paralel cu puternicul curent iconoclast raționalist, se deschide în creștinism era unei noi estetici a imaginii sacre, pe care arta bizantină o va continua și o va rafina timp de alte câteva secole după Marea Schismă. Se va ajunge la forme variate de idolatrie, prin mariolatrie
[Corola-publishinghouse/Science/84997_a_85782]
-
însă, opțiunea pentru gândirea divinului în cheia tradiției post-platoniciane a devenit mai explicită prin opoziția manifestată de partida monahală (din nou) față de Varlaam din Calabria (condamnat la Conciliul din 1341 de la Constantinopol), dar și față de Nikephor Gregoras (fără să fie raționalist și aristotelic precum primul, a formulat o argumentație vehementă anti-palamită, ceea ce a dus la întemnițarea sa în 1351, după ce a fost confirmată teologia isihastă, canonizată mai târziu, în 1368). Alegând să se închine ortodoxiei, în perioada de afirmare și de
[Corola-publishinghouse/Science/84997_a_85782]
-
sistemelor integrate succesiv (biocenoză, biotop, ecosistem, biosferă). În locul abordării moniste care presupunea un singur model de interpretare, se recunoaște complexitatea nivelelor realității, ireductibilitatea problemelor puse și se propune o metodologie pluralistă care folosește diverse principii de evaluare. În locul unei abordări raționaliste bazată pe bipolaritate (natură/cultură, rațiune/natură, raționalitate/animalitate, rațiune/sentiment, fapt/ valoare, bărbat/ femeie ș.a.m.d.) și care este suspectă de a contribui la perpetuarea formelor de dominație și control social, exercitată în detrimentul naturii, al femeii și al
[Corola-publishinghouse/Science/84952_a_85737]
-
legitățile. De aceea, potrivit lui Engels, „a ști dacă gândirea umană poate ajunge la un adevăr obiectiv nu este o problemă teoretică, ci una practică. în practică, omul trebuie să dovedească adevărul, adică realitatea, obiectivitatea gândirii”. O triplă dimensiune, deopotrivă materialistă, raționalistă și istorică, definește știința și o opune filozofiei, asimilată unei ideologii* fără consistență, unei simple speculații. Marxism-leninismul* pune în evidență, ca peste tot în natură, legi ce guvernează o evoluție, o istorie. Cei doi termeni pot fi apropiați: dedicându-i
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
decît eficient și ineficient, iar diferența este determinată de o multitudine de cauze. Concepțiile enunțate sunt foarte apropiate de cele ale economiștilor instituționaliști, cu deosebirea că în cazul de față avem de-a face cu o eliberare voită de dogma raționalistă ce are la bază paradigma lui homo oeconomicus. Recapitulînd în final, iată care sunt principalele contribuții ale lui Janos Kornai: ciclicitatea ca o caracteristică a oricărui sistem economic, caracterul "genetic" al funcționării sistemelor economice, punerea în evidență a interacțiunilor dintre
[Corola-publishinghouse/Science/1553_a_2851]
-
nu are frontiere. O viziune maniheistă împarte lumea în buni și răi, și asta pare să-i fie singura ideologie, dusă însă pînă la fundamentalism și accente mesianice, în evidentă disonanță cu rafinamentele culturii umaniste europene și cu scepticismul său raționalist, de-acum tradițional. Imperiul american mizează pe globalizare, pe creșterea interdependențelor, pe uniformizarea tehnologiilor și pe o nouă politică a dominației, pe care unii o cataloghează drept neocolonialism. Într-adevăr, trăim într-o lume ce a atins un asemenea grad
[Corola-publishinghouse/Science/1553_a_2851]
-
manifestare utopică generează, mai devreme sau mai tîrziu, o reacție anti-utopică. Pentru ca una sau cealaltă dintre cele doua atitudini să se manifeste preponderent, este nevoie de contexte favorizante. Astfel, atitudinea utopică a dominat secolele în care se puneau, de pe poziții raționaliste, bazele culturii și civilizației vestice, exploatînd potențialul constructiv al omului, în timp ce atitudinea distopică se manifestă cu precădere pe fondul deziluziilor provocate de punerea în practică a unor idei utopice. Se recunoaște că sentimentul, temperamentul, impulsul utopic reprezintă o caracteristică a
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]