980 matches
-
parcurs emoțional. Nu credem că eroul din Moara cu noroc e unul tragic, dar modul în care acesta își duce povara vinii și suferința eșecului i-a determinat pe unii critici să-l așeze în rândul personajelor care cunosc "prăpastia tragicului"193. Vinovatul fără vină nu reprezintă subiectul preferat al nuvelisticii scriitorului, el va deveni eroul predilect al romanului indiferent de momentul în care a fost scris. Preferința pentru personajele tragice și spațiul mai mare manevră pe care i-l oferă
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
al Ilenei Mălăncioiu despre vina tragică sau cartea despre tragic a lui Gabriel Liiceanu susținute ca teze de doctorat în anii 1975-1976, asemenea erori nu mai pot fi admise. Ceea ce rămâne e preocuparea de a așeza sau nu sub semnul tragicului o lume preocupată categoric de raportul cu Limita în condițiile unui dialog permanent dintre aceasta (finis) și conștiință. "A fi om în lumea lui Dumnezeu" acesta e scopul existențial al multor "anonimi" din creația scriitorului ardelean pe care Slavici îl
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
păstrarea imaginii de sine de la marii "vinovați tragici". De la Antigona la Stavroghin, de la Oedip la Joseph K., între sublim și grotesc sau ridicol (cum vede Ileana Mălăncioiu parcursul lor existențial sau capătul de drum), personajele ce se așază sub orizontul tragicului nu se dezic niciodată de sine, tragismul lor rezultă tocmai din căutarea unei soluții în rațiune pentru a putea rezolva optim inadaptarea la conștiință a problemei de viață cu care se confruntă. Vinovații tragici "au capacitatea de a suferi pentru
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
de consacrata definiție dată sublimului de către Mihail Dragomirescu 213! Avem impresia că aparține lui Slavici de la primul până la ultimul cuvânt, Slavici cel atât de îndrăgostit de tragic și atât de fidel ... chiar dacă a fost adeseori trădat. 6.4. Slavici și tragicul... ca vocație Trei lucrări celebre au dezbătut, fiecare la vremea sa cu maximă putere de convingere, problema caducității tragediei. Nietzsche și Steiner se așază amândoi în tabăra celor care vorbesc despre moartea tragediei 214, chiar și atunci când propun o viziune
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
cu divinitatea, precum vechii greci. Dar tragedia este acea formă de artă care cere cu necesitate prezența divinității. Ea este moartă, pentru că umbra acesteia nu mai cade peste noi așa cum cădea peste Agamemnon"216. Jean-Marie Domenach realizează o analiză a tragicului din perspectiva multiplelor sale metamorfoze. În ciuda formelor diferite de manifestare, tragicul este însoțitorul permanent al finței umane. El este aventura insolită a omului în marele ceas al întâlnirii cu sine. Tragicul stă sub semnul inefabilului, al unei infinite proiecții spre
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
artă care cere cu necesitate prezența divinității. Ea este moartă, pentru că umbra acesteia nu mai cade peste noi așa cum cădea peste Agamemnon"216. Jean-Marie Domenach realizează o analiză a tragicului din perspectiva multiplelor sale metamorfoze. În ciuda formelor diferite de manifestare, tragicul este însoțitorul permanent al finței umane. El este aventura insolită a omului în marele ceas al întâlnirii cu sine. Tragicul stă sub semnul inefabilului, al unei infinite proiecții spre un spațiu indeterminat. Această continuă deschidere duce la imposibilitatea închiderii sale
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
peste Agamemnon"216. Jean-Marie Domenach realizează o analiză a tragicului din perspectiva multiplelor sale metamorfoze. În ciuda formelor diferite de manifestare, tragicul este însoțitorul permanent al finței umane. El este aventura insolită a omului în marele ceas al întâlnirii cu sine. Tragicul stă sub semnul inefabilului, al unei infinite proiecții spre un spațiu indeterminat. Această continuă deschidere duce la imposibilitatea închiderii sale în "carcera conceptului": "Producție sălbatică a spiritului chiar atunci când secole de clasicism l-au versificat, l-au împodobit tragicul nu
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
sine. Tragicul stă sub semnul inefabilului, al unei infinite proiecții spre un spațiu indeterminat. Această continuă deschidere duce la imposibilitatea închiderii sale în "carcera conceptului": "Producție sălbatică a spiritului chiar atunci când secole de clasicism l-au versificat, l-au împodobit tragicul nu este domesticit și nimic nu-i garantează aceluia care se atinge de el că nu va cădea și el victimă a capcanelor lui. Dar înseamnă un risc frumos la care se expune"217. Tragedia reașază mereu spiritul uman în fața
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
expune"217. Tragedia reașază mereu spiritul uman în fața răului nejustificabil. Nimic nu justifică fericirile ucise, libertățile zdrobite sau triumful macabru al violenței. Dacă tragedia greacă ne-a dăruit arhetipuri eterne ca Agamemnon, Ajax sau Oedip, "marele inocent pedepsit", odată cu creștinismul, tragicul se mută în sfera valorilor, devine un tragic de tip cartezian. Locul Destinului din tragedia greacă este luat de ciocnirea voințelor și valorilor de semn contrar. Rezultă că nu zeii creează ireconciliabilul, ci omul însuși atunci când trebuie să aleagă între
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
obișnuitului și a concretului. Este lumea vieții morale "care nu mai e o sucursală a paradisului, ci o junglă unde viața este făurită din omoruri". Domenach își intitulează sugestiv a doua parte a lucrării sale Renașterea Tragediei. În mod paradoxal, tragicul renaște într-o societate dominată de aparentă fericire și de "lucruri". Tragicul reînvie în acest univers uman care "prin toate fibrele sale respinge tragicul". Timpul este anotimpul veșnicului supliciu, este timpul în agonie, mai rău decât moartea. Omul este devorat
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
o sucursală a paradisului, ci o junglă unde viața este făurită din omoruri". Domenach își intitulează sugestiv a doua parte a lucrării sale Renașterea Tragediei. În mod paradoxal, tragicul renaște într-o societate dominată de aparentă fericire și de "lucruri". Tragicul reînvie în acest univers uman care "prin toate fibrele sale respinge tragicul". Timpul este anotimpul veșnicului supliciu, este timpul în agonie, mai rău decât moartea. Omul este devorat de cuvinte care reprezintă totodată tot ceea ce îi rămâne ca probă a
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
omoruri". Domenach își intitulează sugestiv a doua parte a lucrării sale Renașterea Tragediei. În mod paradoxal, tragicul renaște într-o societate dominată de aparentă fericire și de "lucruri". Tragicul reînvie în acest univers uman care "prin toate fibrele sale respinge tragicul". Timpul este anotimpul veșnicului supliciu, este timpul în agonie, mai rău decât moartea. Omul este devorat de cuvinte care reprezintă totodată tot ceea ce îi rămâne ca probă a existenței. Domenach nu concepe lumea fără tragic. Tragicul este "nostalgia după un
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
toate fibrele sale respinge tragicul". Timpul este anotimpul veșnicului supliciu, este timpul în agonie, mai rău decât moartea. Omul este devorat de cuvinte care reprezintă totodată tot ceea ce îi rămâne ca probă a existenței. Domenach nu concepe lumea fără tragic. Tragicul este "nostalgia după un destin mai pur și mai complet, mărturie a unui eșec ce-l cheamă pe altul pentru "a reînnoda" unitatea pierdută care cheamă la viață pentru a reîncepe aventura integrală"219. În cursul vremurilor, tragicul se naște
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
fără tragic. Tragicul este "nostalgia după un destin mai pur și mai complet, mărturie a unui eșec ce-l cheamă pe altul pentru "a reînnoda" unitatea pierdută care cheamă la viață pentru a reîncepe aventura integrală"219. În cursul vremurilor, tragicul se naște și renaște mereu. El este, de fapt, cea mai bună garanție a noastră împotriva "pierzaniei omului". Dacă lucrurile stau așa, propensiunea către tragic a intuitivului Slavici este remarcabilă, ca și alegerea "psihologiei abisale" drept cale de sondaj a
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
reflexiunea stării mele sufletești și pentru aceea mie foarte plăcute. Dacă vor plăcea și altora și plăcerea mea va fi mai mare222. Scriitorul a numit cu precizie, încă din anii debutului literar, două dintre înzestrările sale: instinctul teatral și vocația tragicului. Că acestea vor fi turnate neașteptat în materia epicului, asta e altă problemă. Ambele rămân sursele cele mai bogate ale literaturii sale, factorii săi cei mai înnoitori, forțele care vor pune în funcțiune toate resurse imaginative ale scriitorului. Capitolul 7
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
24, Breazu Ion, "Slavici și Confucius", în Studii literare, vol. IV, Tipografia Cartea românească, Cluj, 1946. Breazu Ion, "Prefață" la Ioan Slavici, Nuvele, vol. I-II, Editura de stat pentru literatură și artă, București, 1958. Cheie-Pantea I., "Slavici și vocația tragicului", în Palingeneza valorilor, Editura Facla, Timișoara, 1982. Constantinescu Pompiliu, "Mara", în Scrieri, vol. IV, Editura Minerva, București, 1970. Constantinescu Pompiliu, "Nuvele", (vol. IV) și "Nuvele" (vol. VI), în Scrieri, vol. IV, Editura Minerva, București, 1970. Constantinescu Pompiliu, "Realism și construcție
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
traducere românească de ierom.Iosif Pop și Ciprian Șpan, Editura Arhiepiscopiei Alba-Iulia, Alba-Iulia, 1997. Collett Peter, Cartea gesturilor: cum putem citi gândurile oamenilor din acțiunile lor, traducere din limba engleză de Alexandra Borș, Editura Trei, București, 2005. Domenach Jean-Marie, Întoarcerea Tragicului, Traducere de Alexandru Baciu, Editura Meridiane, București, 1995. Evdokimov Paul, Taina iubirii, traducere de Gabriela Moldoveanu, verificarea și îmbunătățirea traducerii pr. lect. univ. dr. Vasile Răducă, Asociația medicală creștină "Christiana", București, 1994. Florenski Pavel, Stâlpul și Temelia Adevărului. Încercare de
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
Meridiane, București, 1983. Jankélévitch Vladimir, Paradoxul moralei, traducere de Janina Ianoși, postfață de Ion Ianoși, Editura Echinox, Cluj-Napoca, 1997. Johnston William M., Spiritul Vienei. O istorie intelectuală și socială 1848 1938, traducere de Magda Teodorescu, Editura Polirom, 2000. Liiceanu Gabriel, Tragicul: O fenomenologie a limitei și depășirii, Editura Humanitas, București, 2005. Mann J.J., Stanley M., Psychopathology of Suicidal Behavior, Analele Academiei de Științe, vol. 487, New York, 1986. Marian S. Fl., Înmormântarea la români. Studiu etnologic, Editura Saeculum I.O., București, 2000
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
Jose Ortega y Gasset, Studii despre iubire, Editura Humanitas, București, 1995, p. 62. 93 Constantin Crișan, "Schiță pentru o poetică sociologică a personajelor", în vol. Evaluări critice, Editura Facla, Timișoara, 1977, p. 71. 94 I. Cheie Pantea, "Slavici și vocația tragicului", în vol. Palingeneza valorilor, Editura Facla, Timișoara,1982, p. 40. 95 Elisabeta Lăsconi, "Moara cu Noroc sau biruirea balaurului", în Adevărul literar și artistic, Anul XI, nr. 605, 19 februarie 2002, p. 9. 96 Sara Iercoșan, "Moara cu noroc", în
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
Vezi Pompiliu Constantinescu, "Ioan Slavici-Mara" (ediția a II-a)-1925 în Scrieri, vol.IV, Editura Minerva, București, 1970; Nicolae Manolescu, "Săraca văduvă cu doi copii", în Arca lui Noe, vol. I, Editura Minerva, București, 1980; Iosif Cheie-Pantea, "Slavici și vocația tragicului", în Palingeneza valorilor, Editura Facla, Timișoara, 1982 . 129 G. Călinescu, Istoria literaturii române de la origini până în prezent, Editura Minerva, București, 1986, p. 513. 130 George Munteanu, "Slavici necunoscutul", în Sub semnul lui Aristarc, Editura Eminescu, București, 1975, p. 253. 131
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
Editura Nemira, București, 1995, p. 57. 204 Idem., p. 89. 205 Idem., p. 48. 206 Ion Breazu, "Prefață" la Ioan Slavici Nuvele, Editura de stat pentru luteratură și artă, București, 1958, p. 31. 207 Idem., p. 35. 208 Gabriel Liiceanu, Tragicul: O fenomenologie a limitei și depășirii, Editura Humanitas, București, 2005, p. 56. 209 George Munteanu, op. cit., p. 351. 210 Am arătat în subcapitolul dedicat romanului Mara că Persida se confrundă, de fapt, doar cu interdincția de natură psihologică, cea mai
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
Steiner, The Death of Tragedy, Faber and Faber, London, 1961. 215 Friedrich Nietzsche, "Nașterea Tragediei", traducere de I. Dobrogeanu-Gherea și Ion Herdan, în De la Apollo la Faust, Editura Meridiane, 1978. 216 George Steiner, op. cit., p. 258. 217 Jean-Marie Domenach, Întoarcerea Tragicului, traducere de Alexandru Baciu, Editura Meridiane, București, 1995, p. 25. 218 Idem., p. 61. 219 Idem., p. 277. 220 I.E. Torouțiu, op. cit., p. 189. 221 Idem., p. 185. 222 Idem., p. 189. 223 "Ioan Slavici către Titu Maiorescu, Sibiu, 4
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
doi dintre discipolii lui Noica, de Gabriel Liiceanu și Andrei Pleșu, deși Într-o manieră care contrazice viziunea maestrului. Pentru Liiceanu, pe urmele mai degrabă ale lui Heidegger,destinul trebuie judecat În funcție de noțiunea fundamentală a limitei. În prima sa carte, Tragicul, argumentele erau extrase mai ales din literatură, din tragicii greci; În cea mai importantă lucrare Însă, Despre limită, destinul apare drept o celebrare a secvenței de depășit, de atins și el reprezintă răspunsul paradoxal al individului conștient de limita de
ACCEPȚIILE VIEȚII ÎNTRE NOROC ȘI SOARTĂ ÎN PROZA POPULARĂ by Ion –Horia BÎrleanu () [Corola-publishinghouse/Science/772_a_1549]
-
emoțională a personajului istoric diferă nu doar de la o călătorie la alta, ci chiar în cursul aceleiași întrevederi. Iată un exemplu de privire retrospectivă, consemnata în decursul penultimei întrevederi (ianuarie 1948): "Era ceva deopotrivă tragic și hidos în senilitatea lui. Tragicul era invizibil - erau frânturi de gand că declinul este inevitabil, chiar și în cazul unei personalități atât de mari. Urâțenia continuă să se adune tot timpul. Deși îi plăcuse mereu să mănânce bine, Stalin dădea acum dovadă de lăcomie, de parcă
[Corola-publishinghouse/Science/84981_a_85766]
-
explorări, 72-77; Manolescu, Lista, I, 359-364; Petraș, Panorama, 511-515; Cristea-Enache, Concert, 398-414; Lefter, Scriit. rom. ’80-’90, III, 54-56; Pop, Viață, 218-233; Mircea Iorgulescu, Ionescologie cu profesor, „22”, 2002, 15; Mircea A. Diaconu, Ceremoniile demistificării, CL, 2002, 4; Ștefan Borbély, Tragicul lucidității: „Apocalipsa după Marta”, LAI, 2003, 39; Marie-France Ionesco, Portretul scriitorului în secol. Eugène Ionesco. 1909-1994, București, 2003, passim. A.Tr.
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288793_a_290122]