5,342 matches
-
lui Pavel Dan, unde inedite detalii memorialistice și de istorie literară completează traseele analitice în universul operei. În versuri ce cultivă prozodia clasică - multe adunate postum în volumul Cântece de pe coline (1974) - B. rămâne la temele liricii ardelene: nostalgia satului mitic („satul cu minuni”), dezrădăcinarea, o anume încrâncenare rurală cu sugestii folclorice. Se adaugă trecerea ineluctabilă a timpului, regresia în vegetal, cu accente panteiste, regăsite și în climatul sentimental-erotic, tonalitatea grav-meditativă, supusă universului de „semne” al unei alte lumi. Centrat pe
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285866_a_287195]
-
cetatea lui Priam, altele se referă la rătăcirile lui Odiseu/Ulise, pentru a ajunge înapoi în Itaca, regatul său, în Asia are loc prima descriere a unei lupte războinice între greci și troieni. Marele rapsod, Homer, introduce astfel întunericul istoriei mitice în lumina unor spații sportive a eroilor războinici, în jurul cărora ne plimbăm, pentru a depăși Marea Mediterană, spre ocean prin coloanele lui Hercule/Gibraltar. Hercule rămâne eroul caracteristic pentru sportivitate, lasă impresia unui model fără moarte, geniul grecilor și romanilor întăresc
DIALOG ÎNTRE SPORT ŞI SOCIETATE by Mihai Radu IACOB, Ioan IACOB () [Corola-publishinghouse/Science/100989_a_102281]
-
seamănă cu aceea a eroilor este simbolică (existența patinatorilor pe gheață sugerează că mintea omenească, organizată ulterior prin senzații și plăcere, elaborează treptat ideea abstractizării și estetizării mișcării). Puntea de legătură între mișcarea culturală obișnuită și motricitatea sportivă rămâne valoarea mitică a povestirii competiției, competiția evidențiind un atribut magic, o calitate vizibilă, uneori, prin intermediul ritmului jocului sportiv, care pare că spune altceva decât mișcarea obișnuită. In constituirea unei imagini culturale, în cadrul funcțiilor motrice apare un fenomen de îngroșare al trupului. În
DIALOG ÎNTRE SPORT ŞI SOCIETATE by Mihai Radu IACOB, Ioan IACOB () [Corola-publishinghouse/Science/100989_a_102281]
-
ființele supranaturale. Fiecare individ posedă ceva din forța sacră a divinității, sufletul reprezintă cheia de boltă a personalități ajutată de voință, sufletul locuiește într-un corp. Sportivii încearcă prin trupuri să răspundă la întrebări esențiale: Ce corpuri au alte ființe mitice și ce trupuri au avut strămoșii? Din strămoși se cunoaște sufletul și spiritul, oare corpul strămoșilor se manifestă în trupul sportivilor? Există în relațiile sportive un sens logic și unul formal, al cărui caracter misterios și muzical îl descifrează publicul
DIALOG ÎNTRE SPORT ŞI SOCIETATE by Mihai Radu IACOB, Ioan IACOB () [Corola-publishinghouse/Science/100989_a_102281]
-
și simboluri în etapele gândirii sportive, 5. semne și simboluri sportive magico - religioase. 1. CODURI SPORTIVE DE RECUNOAȘTERE ȘI IDENTIFICARE Sportul este o formă de socializare modernă, apărută în a doua jumătate a secolului al XIX-lea, sportul preia semne mitice antice și le transformă în legături ferme ideologice, fenomenul sportiv devenind o problematică a lumii contemporane. Ceea ce nu exclude moduri de reîntoarcere spre limbajul primitiv, non verbal, precum sunt semnele cu brațele la pompieri, semne existente la începutul, în mijlocul sau
DIALOG ÎNTRE SPORT ŞI SOCIETATE by Mihai Radu IACOB, Ioan IACOB () [Corola-publishinghouse/Science/100989_a_102281]
-
1981) e, de asemenea, o comedie lirică, totul petrecându-se într-o stațiune montană, în Bucegi. Un cuplu se destramă, pentru ca meteorologul Petre să își găsească, chiar în noaptea de revelion, o nouă pereche, refăcând într-o altă dimensiune cuplul mitic Adam și Eva. Rămas-bun, tinerețe! (1983) (unde „Tinerețea” este și organul de presă al Uniunii Tineretului Comunist), o dramă cu trei personaje idealiste (Magda, Andrei și Marius), folosește procedeul retrospectivei și construcția de caractere pe tipicul din Nota zero la
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289517_a_290846]
-
în laturile ei fundamentale, un mare roman, printre cele mai bune (alături de Moromeții, Bietul Ioanide, Cel mai iubit dintre pământeni) date de literatura română după 1945. D. impune un stil epic și stilul se bazează pe renunțarea la lirismul, viziunea mitică, umorul, fabulosul, dominante până atunci în proza românească. În linia Hortensia Papadat-Bengescu, Camil Petrescu, G. Călinescu, el orientează romanul spre studiul de caractere și creația de tipuri, cum cerea G. Călinescu în Sensul clasicismului. Cronica socială se transformă, în acest
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286915_a_288244]
-
inginer-matematician la Centrul de Calcul din Chișinău, stagiar la Institutul de Investiții Nucleare, inginer la Universitatea de Stat din Republica Moldova, apoi redactor la revista „Limba română”. În volumul Mai multă dragoste decât ură (1989), B. își vede satul ca o mitică pasăre Phoenix, ca pe o arenă unde viața se logodește cu moartea, versurile fiind scrise într-un limbaj prozaizant. Cel de-al doilea volum, Palpabilitatea marginilor (1993), conține o poezie de atmosferă, cu reflecții și proiecții existențiale. SCRIERI: Mai multă
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285817_a_287146]
-
șase: critica marxistă, critica de orientare lingvistică (formaliștii ruși, Vossler, Spitzer, Auerbach, Damaso Alonso, I. A. Richards, Empson, Cleanth Brooks), formalismul organic (Croce, Gundolf, Valéry, T. S. Eliot, F. H. Leavis, J. C. Ransom, Allen Täte, Wimsatt), critica antropologică și mitică (Wilson Knight, Maud Botkin, Weelwright, Northrop Frye), existențialistă (J.-P. Sartre, Marcel Raymond, A. Béguin, G. Poulet, M. Blanchot, J. Hills Miller) și freudistă (Friedrich Clark Prescott, Herbert Read). Această enumerare, deși creionează toate direcțiile critice principale, este încă destul de
[Corola-publishinghouse/Science/85132_a_85919]
-
esență caracterul unei multiple și cuprinzătoare sinteze în termeni antinomici": între tendințele tradiționaliste și tendințele moderniste, între "fondul nostru nelatin" (păgân, dionisiac) și creștinismul nostru, între tema "satului preistoric" și cea a "ființei istorice", între discursul filosofic și cel nefilosofic (mitic, literar, religios etc)6. Miza cercetării pe care o voi desfășura nu stă în întregime în ideea de mai sus, cum sugerează titlul. Desigur, voi începe prin a pune în evidență, într-o manieră mai sistematică, structurarea gândirii filosofice blagiene
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
absolut originală: ideea de direcție în cunoaștere. Are nevoie de aceasta pentru a acredita în planul teoriei cunoașterii metoda dogmatică. În acest sens, filosoful român observă că, deși s-a știut că sunt posibile diverse tipuri sau variante ale cunoașterii (mitică, rațională, intuitivă, dialectică etc.), tuturor acestor tipuri li s-a atribuit același sens: de reducere la minimum a misterului cosmic 89. Blaga susține, însă, că există mai mult decât acest sens. Se poate face o diferențiere a cunoașterii pe direcții
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
al unei ontologii censoriale"178. În acest sens, el deosebea două forme de convertire apologică: revelația disimulatoare și integrarea în mister ca atare. Dacă revelația disimulatoare este proprie cunoașterii paradisiace și tuturor celorlalte forme de cunoaștere dinafara cunoașterii înțelegătoare (concretă, mitică, magică), singura care realizează integrarea în mister este cunoașterea luciferică. Ceea ce este specific acestei forme de convertire apologică a misterului e faptul că este singura în care intervine conștiința misterului, ideea de mister, în care dispare iluzia adecvației. Ceea ce vreau
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
pură a misterelor existenței. Prin însăși structura cunoașterii individuate, orice revelare de mister este cenzurată, luând înfățișarea paradoxală a unei "revelații disimulatoare"198. Nu există mod al cunoașterii care să nu înglobeze acest principiu paradoxal: "Cunoașterea concretă, cunoașterea paradisiacă, cunoașterea mitică și în cea mai mare parte cunoașterea ocultă sunt clădite, deși fiecare în felul său, după unul și același principiu: fiecare dintre aceste cunoașteri are semnificația unei revelații disimulatorii a misterului existențial. Prin fiecare dintre aceste cunoașteri, misterul existențial e
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
Marele Anonim. Acesta se anunță mai curând în negativitatea sa, ca mister existențial profund, descoperind o maximă îndepărtare, o asimetrie totală, o disanalogie profundă cu lumea. Ideea misterului existențial, ideea unei metafizici întemeiate nu pe concepte abstracte ci pe plăsmuiri mitice și metafore, predilecția pentru paradox și antinomie, toate acestea îl apropie mult pe Blaga de gândirea răsăriteană. Singura problemă care apare este că tema abisului divin nu este proprie doar spațiului răsăritean. Ea se întâlnește și în gândirea anumitor filosofi
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
cu privire la misterul cosmic, care, cu cât este dezvăluit mai mult, cu atât se ascunde mai tare, solicitând o altă modalitate de cunoaștere pentru cuprinderea sa. Blaga vorbea de cuprinderea misterului ca mister, prin minus-cunoaștere. Mircea Eliade va vorbi despre gândirea mitică și simbolică, ce funcționează după o altă logică decât cea obișnuită, în care misterul sau paradoxul totalizării nu este în nici un fel știrbit. Cel de-al doilea obiect al hermeneuticii lui Mircea Eliade este simbolul. Eliade se preocupă de simbol
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
p. 517. 206 Ibidem, p. 542. 207 În acest sens, Blaga afirmă în "Ființa istorică", încercând să argumenteze că existența întru mister și pentru revelare face omul deplin: "acest om deplin se simte chemat să-și reveleze sieși, prin plăsmuiri mitice, prin abstracțiuni conceptuale, prin imagini de artă, prin viziuni sau prin teorii, misterele ce i se deschid dincolo de orizontul dat" (Lucian Blaga, " Ființa istorică", în op. cit., p. 492). 208 Lucian Blaga, " Geneza metaforei și sensul culturii", în op. cit., p. 442
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
Grecia antică. Conceptul lor de existență sau ființă este reprezentativ pentru cotitura filosofică a gândirii, pentru orientarea ei spre inteligibil și absolut. Ființa autentică, pe care filosofia vrea să o surprindă și să o reveleze, dincolo de natură, nu este supranaturalul mitic; ea este o realitate de un cu totul alt ordin: abstracția pură, identitatea cu sine, însuși principiul gândirii raționale, obiectivat sub formă de logos" (Jean-Pierre Vernant, Mit și gîndire în Grecia antică, Editura Meridiane, 1995, p. 455). 249 Athanase Joja
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
vedea Lucian Blaga, Încercări filosofice, partea I. 406 Cf. Ștefan Afloroaei, "Lucian Blaga și fenomenologia dualității originare", în Opinia, nr. 3, 1978. 407 Vasile Bancilă, Lucian Blaga, energie românească, Editura Marineasa, Timișoara, 1995. 408 Acestea ar fi: categoria esențelor ontologice, miticul, stihialul, dogmaticul, divinul și agnosticismul înțelegător (Ibidem, pp. 25-37). 409 Ibidem, pp. 145-146. 410 Ibidem, p. 146. 411 Dumitru Isac, op.cit., pp. 99-104. 412 Lucian Blaga, "Spațiul mioritic", în Opere, vol. 9 (Trilogia culturii), Editura Minerva, București, 1985. 413 Tudor
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
spre un centru sacru). Aceste căi ale interpretării structurează și alte eseuri. Cel despre Ion Creangă (datat 1979-1988) reține atenția prin lectura basmelor Povestea porcului și Povestea lui Harap Alb („basm metafizic”) ca „epopei abreviate”, în care criticul identifică schema mitică a cuceririi unui „centru sacru”. Organizarea discursului critic este ingenioasă, cu o savuroasă punere în scenă a ideilor, din perspectiva carnavalescului, ca în cazul eseului Liviu Rebreanu (datat 1984). SCRIERI: Romancierul în fața oglinzii, București, 1989; Meșterul Manole. Prozatori ai lumii
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288745_a_290074]
-
fi sub ocrotirea Patriarhiei Române (conform canonului creștin ortodox), darmite să gândească la Tezaurul românesc. Încât o voce a unui intelectual normal, ca a lui Serghei Golubițki, rămâne, deocamdată, o rara avis. Totuși, e un început de spargere a unanimității mitice în care trăiește încă Marea Rusie. XIV. Vă așteptăm de 22 de ani!" Ceea ce am relatat în capitolul anterior n-a fost decât începutul prelungirii țarismului în bolșevism. "Pierdută" în 1918, prin întoarcerea la matca firească a etnicității ei, Basarabia
[Corola-publishinghouse/Science/1562_a_2860]
-
în 1897. Și, ca simbol al răului, noul Dracula n-avea alt drum de urmat decât pe acela al țapului ispășitor. În precreștinism, rezolvarea unei crize violente care se năpustea peste o comunitate, nu se putea stopa decât la modul mitic, prin mecanismul victimei ispășitoare, ca în cazul Tebei lui Oedip. Or, comunismul, ateu fiind prin natura lui, a fost, în realitate, o formă de cădere în mitologie. Mecanismul victimei ispășitoare a fost strălucit înțeles și explicat de către René Girard aproape
[Corola-publishinghouse/Science/1562_a_2860]
-
schimbare la față. Rezumând, toate energiile negative dezlănțuite, după un secol de demonizare a României, pe fondul mitologiei "legendei negre", s-au canalizat, răzbunător, asupra cuplului prezidențial, transformat, inevitabil, în țap ispășitor. În decembrie 1989, se ajunsese la realizarea condiției mitice toți-contra-unu, prin unu, în cazul de față, înțelegându-se cuplul prezidențial. Moartea sacrificială a țapului ispășitor s-a produs într-o zi simbolică pentru creștini: ziua de Crăciun. A fost semnul ocult care aviza că răzbunarea colectivă asupra victimei ispășitoare
[Corola-publishinghouse/Science/1562_a_2860]
-
tot atâția câte zodii sunt, pentru a dărui fiecăruia odaia sa - se dezvoltă mai multe fire narative, cu tentația unei simbolistici care privilegiază două repere: semnele și cartea. Fiecare fiu își are bildungsul său, fiecare existență trimite la o ipostază mitică, dar textul e hibrid, în pofida marilor lui ambiții. Ca poet, S. aduce în versurile din Cuvântul cuvânt (1994) și Purtătorul de cuvânt (1996) variațiuni pe aceeași temă: cuvântul. Investit cu puteri magice, acesta poate metamorfoza („iată scriu și oasele mâinii
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289984_a_291313]
-
de mioara năzdrăvană. În ambele poeme domină sentimentul de iertare. Ce apare în plus în Piispa Henrikin Surmavirsi este finalul prin care este răzbunată uciderea lui Henric prin pedepsirea criminalului. Despre ambele balade se spune că evocă evenimente de natură mitică, insistându-se în finalul articolului pe această idee de "omenii surori"204 și anume cultura finlandeză și cea românească 205. Metamorfoze lirice finlandeze este următorul capitol la revistei și propune o serie de texte lirice cuprinse în Kanteletar, poezii semnate
[Corola-publishinghouse/Science/84965_a_85750]
-
își duce traiul. Muumin are ocazia de a-l întâlni și de a încerca să comunice cu el; o încercare de reconectare cu originile, de închidere a unui cerc genealogic. Textul lui Tove Jansson este, într-adevăr, plin de referințe mitice, iar planul arhaic este înțesat cu referințe culturale. Muumin-ul devine un model de seriozitate în abordarea problemelor capitale cu care se poate confrunta un individ la un moment dat. Respect și deschidere spre comunicarea cu ceilalți, dincolo de prejudecăți. Muumin nu
[Corola-publishinghouse/Science/84965_a_85750]