4,018 matches
-
venituri de transfer) la fel, producătorii nu vor face angajări decât dacă au reușit (sau cred că vor reuși) să vândă o cantitate suficientă din producția lor la un preț considerat remunerator. În afară de aceasta s-a semnalat importanța fenomenelor de substituție și de complementaritate atât la nivelul consumatorilor, cât și la cel al producătorilor”. Specificul pieței muncii asupra celorlalte piețe reiese din faptul că mutațiile intervenite În raportul cerere-ofertă pe piața muncii, se regăsesc, sub aspectul consecințelor, pe celelalte piețe, după
Intervenţia statului pe piaţa muncii : reglementări naţionale şi europene by Dragomir Ion, Cosmin Cernat () [Corola-publishinghouse/Administrative/1207_a_2241]
-
concurenței în creștere, se va restrînge pînă la un nivel apropiat de nivelul mediu al venitului net.3 O parte dintre contribuțiile lui Alfred Marshall în domeniul economiei politice au la bază noțiunile larg utilizate și astăzi ca: (efect de) substituție, coeficienți de elasticitate, termen scurt și lung, renta consumatorului. Temelia operei sale se sprijină pe doi iluștri economiști: clasicul Ricardo și colegul de breaslă, Jevons. Marshall încearcă să demonstreze că Ricardo nu a fost adeptul teoriei valorii-muncă, fiindcă, dorind să
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
în agricultură, este valabilă legea randamentelor descrescînde. Marshall a observat că, pe măsură ce se adaugă o cantitate suplimentară dintr-un factor de producție (pămînt, muncă, capital) variabil, în condițiile existenței unuia factor de producție fix, randamentele obținute după suplimentare descresc. Principiul substituției arată că dacă o persoană posedă un bun care poate oferi mai multe posibilități de a fi utilizat, atunci îl va folosi pentru acele necesități astfel încît să obțină aceeași utilitate marginală (echilibrul consumatorului). Dacă, spre exemplu, avem două bunuri
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
astfel încît să obțină aceeași utilitate marginală (echilibrul consumatorului). Dacă, spre exemplu, avem două bunuri X și Y, iar utilitatea marginală a lui X este mai mare decît cea a lui Y, atunci individul va prefera bunul X lui Y (substituția lui Y de către X) pînă cînd are loc egalitatea dintre utilitățile marginale ale acestora. Altfel, dacă ultima unitate de venit cheltuită pentru bunul X îi oferă consumatorului o utilitate marginală inferioară, atunci îl va substitui cu Y, cel care îi
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
are loc egalitatea dintre utilitățile marginale ale acestora. Altfel, dacă ultima unitate de venit cheltuită pentru bunul X îi oferă consumatorului o utilitate marginală inferioară, atunci îl va substitui cu Y, cel care îi oferă o utilitate marginală mai mare. Substituția unui bun cu un altul care prezintă o utilitate marginală mai bună pînă la momentul în care utilitatea marginală a fiecărui bun este proporțională cu prețul său și raporturile prețurilor tuturor bunurilor este egală cu raportul utilităților marginale ale acestora
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
altul care prezintă o utilitate marginală mai bună pînă la momentul în care utilitatea marginală a fiecărui bun este proporțională cu prețul său și raporturile prețurilor tuturor bunurilor este egală cu raportul utilităților marginale ale acestora se numește principiul proporționalității (substituției). Umx / Px = Umy / Py, rezultă că Umx / Umy = Px / Py Marshall emite ideea "prețurilor optime", stabilite de monopoluri corespunzătoare atît cerințelor cumpărătorilor, cît și ale capitaliștilor. Are și o nouă teorie a salariilor, direct proporționale cu productivitatea, salariile avînd tendința
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
Y), astfel încît utilitatea marginală a celor două bunuri să fie egală. Într-adevăr, dacă UmX > UmY, consumatorul îi va crește utilitatea totală prin substituirea unei unități din bunul Y cu o unitate din bunul X. El va continua această substituție cîtă vreme UmX > UmY. Utilitatea marginală fiind o funcție descrescătoare a cantității consumate, UmX diminuează, în timp ce UmY crește, atingîndu-se finalmente un punct de egalitate al celor două Um. Dincolo de acest punct, UmX < UmY, și atunci ar deveni rațională substituirea lui
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
nu sînt perfect substituibile. Dacă bunurile X și Y sînt perfect substituibile, atunci pe individ îl interesează doar cantitatea lor totală, indiferent de nivelul consumului. În acest caz, curba de indiferență este o dreaptă. 5.3.3. Rata marginală de substituție Forma curbelor de indiferență este determinată, pînă la urmă, de ritmul în care bunul X și bunul Y sînt schimbate de-a lungul acestor curbe. Acest "ritm", sau "rata de schimb", este numit rată de substituție. Rata marginală de substituție
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
3. Rata marginală de substituție Forma curbelor de indiferență este determinată, pînă la urmă, de ritmul în care bunul X și bunul Y sînt schimbate de-a lungul acestor curbe. Acest "ritm", sau "rata de schimb", este numit rată de substituție. Rata marginală de substituție (RMS) între două bunuri X și Y măsoară variația cantității consumate din bunul Y ce este necesară, de-a lungul unei curbe de indiferență, pentru a compensa o variație infinitezimală a cantității consumate din bunul X
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
substituție Forma curbelor de indiferență este determinată, pînă la urmă, de ritmul în care bunul X și bunul Y sînt schimbate de-a lungul acestor curbe. Acest "ritm", sau "rata de schimb", este numit rată de substituție. Rata marginală de substituție (RMS) între două bunuri X și Y măsoară variația cantității consumate din bunul Y ce este necesară, de-a lungul unei curbe de indiferență, pentru a compensa o variație infinitezimală a cantității consumate din bunul X. RMS variază în fiecare
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
indiferență (dy/dx) și cea a dreptei bugetare (Px/Py) se confundă. Vom avea deci: , or, prin definiție: RMS =, deci RMS = . Se poate demonstra că acest rezultat este compatibil cu cel din teoria utilității marginale. Într-adevăr, rata marginală de substituție (RMS) este egală cu raportul utilităților marginale ale lui X și Y. În consecință, în punctul de echilibru al consumatorului (E) vom avea: RMS = , ceea ce, multiplicînd cele două părți prin UmY, apoi divizîndu-le prin Px, conduce la: . Regăsim astfel legea
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
teoria valorii-muncă și teoria valorii-utilitate; * legea proporționalității utilităților marginale cu prețurile produselor; * legea egalităților utilităților ponderate ale bunurilor; * randamentul capitalului; * modelul echilibrului general walrasian; * primatul consumului sau primatul producției? * cost de oportunitate; * curbă de indiferență; * harta indiferenței; * rata marginală de substituție; * constrîngerea bugetară; * dreapta bugetară. Probleme de studiat: * Cine sînt creatorii teoriilor marginaliste? * În ce constă teoria utilității marginale, sau teoria subiectivă a valorii? * Ce este tabloul personal de trebuințe al unui individ, în contextul teoriei lui Karl Menger? * Ce este
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
este o funcție descrescătoare a prețului său. Bineînțeles, acest rezultat nu este valabil decît dacă toate celelalte variabile sînt constante (ceteris paribus), mai ales prețurile altor bunuri, calitatea acestora, venitul, climatul ș.a. 6.1.1.1. Efectul-venit și efectul de substituție Am ajuns deci la următorul rezultat: cererea pentru un bun este o funcție descrescătoare a prețului său, ceteris paribus. Dar, din păcate, variația prețului bunului X nu lasă celelalte "lucruri" egale, celelalte cum spuneam variabile constante, deoarece ea modifică puterea
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
este o funcție descrescătoare a prețului său, ceteris paribus. Dar, din păcate, variația prețului bunului X nu lasă celelalte "lucruri" egale, celelalte cum spuneam variabile constante, deoarece ea modifică puterea de cumpărare a consumatorului. Există deci, totodată, un efect-preț (de substituție) și un efect-venit. Efectul de substituție măsoară variația consumului unui bun, consecutivă unei schimbări a prețului său relativ, pentru un venit real constant. Acest efect este întotdeauna negativ: variația prețului relativ a unui bun în raport cu alte bunuri substituibile antrenează întotdeauna
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
său, ceteris paribus. Dar, din păcate, variația prețului bunului X nu lasă celelalte "lucruri" egale, celelalte cum spuneam variabile constante, deoarece ea modifică puterea de cumpărare a consumatorului. Există deci, totodată, un efect-preț (de substituție) și un efect-venit. Efectul de substituție măsoară variația consumului unui bun, consecutivă unei schimbări a prețului său relativ, pentru un venit real constant. Acest efect este întotdeauna negativ: variația prețului relativ a unui bun în raport cu alte bunuri substituibile antrenează întotdeauna o variație în sens invers a
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
real") a individului crește cînd X devine mai ieftin și scade cînd X devine mai scump. Această variație a venitului real influențează, de asemenea, consumul. Evoluția constantă a consumului bunului X reflectă deci cele două efecte: un efect-preț "pur", de substituție și cel al variației venitului real. Construind curba (dreapta) cererii din ultima figură prezentată, am presupus, în mod implicit, că întreaga variație observată a bunului X între E1 și E2, apoi între E2 și E3 ar fi imputabilă doar efectului-preț
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
cererii "pură" (numită și "curbă a cererii compensate"), a fost necesară eliminarea părții de variație a consumului, imputabilă evoluției puterii de cumpărare sau așa-numitului "efect-venit". 6.1.1.2. Paradoxul lui Giffen Cel mai adesea, efectul-venit și efectul de substituție se susțin unul pe celălalt. Astfel, creșterea prețului unui bun incită la a-i substitui alte bunuri devenite relativ mai scumpe; în caz contrar, această creștere de preț reduce puterea de cumpărare și incită la reducerea mai drastică a consumului
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
etc.). Cînd nivelul de trai crește, consumul acestor bunuri "inferioare" scade în beneficiul bunurilor "normale"; cînd nivelul de trai regresează, asistăm la un fenomen invers. Considerînd că X este un bun inferior, ce se întîmplă cînd Px crește? Efectul de substituție va incita la reducerea consumului lui X. Dar reculul puterii de cumpărare provocat de creșterea lui Px poate incita la creșterea consumului lui X: în acest caz, efectul-venit acționează în sens invers celui de substituție și îl poate, eventual, domina
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
cînd Px crește? Efectul de substituție va incita la reducerea consumului lui X. Dar reculul puterii de cumpărare provocat de creșterea lui Px poate incita la creșterea consumului lui X: în acest caz, efectul-venit acționează în sens invers celui de substituție și îl poate, eventual, domina pe acesta din urmă. Într-adevăr, dacă bunul X este unul de primă necesitate, ocupînd o parte importantă din bugetul unei populații cu venituri modeste, indivizii pot să se simtă atît de amenințați, de sărăciți
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
cel puțin meritul pedagogic de a ne face să înțelegem distincția dintre efectul-preț și efectul-venit. Cererea este, așadar, întotdeauna o funcție descrescătoare a prețului, cu condiția de a nu se reține decît efectul pur, al schimbării prețurilor relative (efectul de substituție). 6.1.1.3. De la cererea individuală la cererea pieței Este clar faptul că cererea individuală a domnului Popescu din Iași nu interesează în mod direct analiza economică. Teoria cererii are ca obiect pertinent cererea totală referitoare la un bun
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
Dacă Eî > 0, cele două bunuri sînt substituibile, o variație a lui Py antrenînd o variație mai puțin decît proporțională și în același sens a consumului lui X. • Dacă Eî > 1, se spune că avem de-a face cu o "substituție strînsă", o variație a lui Py antrenînd o variație mai mult decît proporțională și în același sens a consumului lui X. • Dacă Eî < 0, cele două bunuri sînt complementare, o variație a lui Py antrenînd o variație mai puțin decît
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
se justifică prin faptul că este exactă sau realistă, ci prin acela că poate fi o metodă de previziune eficace a comportamentelor. Concepte de bază: * elasticitate-preț, elasticitate-venit și elasticitate încrucișată; * bunuri normale, inferioare și superioare; * curba cererii; * efectul-preț (sau de substituție) și efectul-venit; * paradoxul lui Giffen; * elasticitatea-arc și elasticitatea-punct; * curbele Engel; * modurile de consum; * alegerile noncomerciale; * costul timpului; * capitalul uman. Probleme de studiat: * Ce reprezintă curba cererii individuale? * În ce constă efectul-preț (sau efectul de substituție)? * În ce constă efectul-venit? * În
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
curba cererii; * efectul-preț (sau de substituție) și efectul-venit; * paradoxul lui Giffen; * elasticitatea-arc și elasticitatea-punct; * curbele Engel; * modurile de consum; * alegerile noncomerciale; * costul timpului; * capitalul uman. Probleme de studiat: * Ce reprezintă curba cererii individuale? * În ce constă efectul-preț (sau efectul de substituție)? * În ce constă efectul-venit? * În ce constă "Paradoxul lui Giffen"? * Ce reprezintă elasticitatea-preț a cererii? * Ce reprezintă elasticitatea-arc, elasticitatea-punct și elasticitatea încrucișată? * Ce reprezintă "curbele lui Engel"? * Ce este elasticitatea-venit a cererii? * Care sînt limitele teoriei tradiționale a consumului? * În
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
la o simplă schimbare de scară a producției, fără a modifica partea fiecărui factor. De asemenea, el poate modifica talia întreprinderii sale modificînd raportul muncă/capital în favoarea unui factor sau altul; atunci, el procedează la o schimbare de scară cu substituție. Trei tipuri de comportamente sînt deci de studiat pe termen lung: • alegerea combinației K-M optimale, pentru un volum de producție dat; • schimbarea scării fără substituție; • schimbarea scării cu substituție. a) Cadrul de analiză Pe plan formal, teoria microeconomică utilizează
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]
-
în favoarea unui factor sau altul; atunci, el procedează la o schimbare de scară cu substituție. Trei tipuri de comportamente sînt deci de studiat pe termen lung: • alegerea combinației K-M optimale, pentru un volum de producție dat; • schimbarea scării fără substituție; • schimbarea scării cu substituție. a) Cadrul de analiză Pe plan formal, teoria microeconomică utilizează aici un model analog celui al teoriei curbelor de indiferență. Într-adevăr, ca și consumatorul care alege între două bunuri, X și Y, producătorul efectuează un
Economie politică by Tiberiu Brăilean, Aurelian P. Plopeanu [Corola-publishinghouse/Administrative/1420_a_2662]