3,272 matches
-
relatările” bolnavilor, adesea veritabile construcții narative, constituie pentru specialiști un material psihopatologic particular etichetat ca „roman pato-biografic” (A. Stockvis, M. Robert, C. Enăchescu). Acest limbaj care exprimă noua experiență de viață a bolnavilor psihici este „materialul psihopatologic” din care medicul psihiatru va reconstitui ulterior configurația personalității bolnavului, „imaginea clinică a bolii”, dar și limbajul epistemic, care să delimiteze sfera disciplinei respective. Se poate desprinde clar acum, pe baza celor relatate mai sus, că în cazul psihopatologiei, câmpul epistemologic al acesteia se
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
în cazul psihopatologiei, câmpul epistemologic al acesteia se fundamentează pe și prin limbaj. El fiind rezultatul analizei limbajului empiric din care se elaborează ulterior limbajul științific. În felul acesta câmpul epistemic al psihopatologiei reunește atât limbajul bolnavului, cât și limbajul psihiatrului. Primul are caracter expozitiv-narativ, cel de-al doilea, caracter conceptual-explicativ. Pe aceste considerente, atunci când ne referim la câmpul epistemic al psihopatologiei, trebuie să avem în vedere ambele aspecte: nu numai pe cel al specialistului, ci și relatarea bolnavului. Este un
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
cazul patologiei psihiatrice obiectul științei este interiorizat în persoana bolnavului și are un caracter subiectiv. El nu poate fi obiectivat decât prin intermediul limbajului, mai exact spus, prin acordul care se stabilește între limbajul empiric al bolnavului și limbajul științific al psihiatrului. Aici însă pot apărea confuzii sau exagerări, de regulă din partea psihiatrului, a modului său de „a vedea” și de „a înțelege” atât limbajul bolnavului, cât și, prin intermediul acestuia, persoana lui. De regulă apar exagerări de „medicalizare” ce duc la construcția
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
are un caracter subiectiv. El nu poate fi obiectivat decât prin intermediul limbajului, mai exact spus, prin acordul care se stabilește între limbajul empiric al bolnavului și limbajul științific al psihiatrului. Aici însă pot apărea confuzii sau exagerări, de regulă din partea psihiatrului, a modului său de „a vedea” și de „a înțelege” atât limbajul bolnavului, cât și, prin intermediul acestuia, persoana lui. De regulă apar exagerări de „medicalizare” ce duc la construcția unor „imagini” exagerate sau chiar false ale tulburărilor psihice; mai mult
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
mult decât atât, pot fi „văzute” tulburări psihice acolo unde ele lipsesc. Aceste erori de înțelegere a fenomenului psihic morbid construiesc un „fals domeniu de cunoaștere”, favorizând disputele antipsihiatrice, care, în esența lor, privesc „confuziile” dintre limbajul bolnavului și limbajul psihiatrului. Aceste confuzii datorate „dezacordului” înțelegerii dintre cei doi interlocutori compromit sau chiar desființează „obiectul” psihopatologiei sau eșuează în discuții sterile. Din aceste considerente limbajul, atât în psihologie, cât și în psihopatologie, ni se pare a fi una dintre problemele cele
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
Acum se poate desprinde clar, din cele mai sus prezentate, faptul că „limbajul” și „discursul” referitor la denumirea și descrierea fenomenelor psihice morbide, propriu psihopatologiei, constituie una dintre laturile esențiale ale acestei discipline. Plecând de la „observarea” și „ascultarea” bolnavilor psihici, psihiatrul reconstituie „istoria psiho-biografică interioară” a acestora sub forma unui „context lingvistic” în care cuvintele înlocuiesc imaginile concret-obiective ale suferinței somatice din medicina generală, ele fiind purtătoarele trăirilor subiective ale bolnavilor psihici. În felul acesta psihopatologia se constituie ca un domeniu
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
știință. Filozofia realizează efortul de „a intra cu forța în fundamentul încă neexplorat al certitudinii pe care omul îl poate avea despre el însuși”. Din aceste considerente, K. Jaspers insistă asupra faptului, că dincolo de aspectele empirice ale practicii clinico-psihiatrice, „medicii psihiatri trebuie să învețe să gândească”, metodologia fiind fundamentată pe atitudinea reflexivă, care este un act al intelectului. Raportul „obiect-metodă” în psihopatologie Gândirea obiectului, atât în psihologie medicală, în psihiatrie, dar mai cu seamă în psihopatologie, nu se poate constitui ca
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
concretul” corporal, anatomo-fiziologic. În cazul psihopatologiei actul de observație clinică este înlocuit printr-o „deplasare logică” din sfera observației către registrul „privirii care înțelege” adresându-se sensurilor interioare invizibile ale experienței sufletești a semenului. În psihopatologie bolnavul psihic este pentru psihiatru un „celălalt”. Relația clinică se va deplasa, prin urmare, din planul concretului trupesc în planul subiectului sufletesc; sau de la vizibil la invizibil. Cum se face trecerea de la vizibil la invizibil sau, mai exact spus, cum se face „intrarea în celălalt
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
este cea a omului delirant, este structura noii sale ființe în lume”. La aceasta G.E. Morselli va adăuga faptul că „traversând biologicul, trebuie să descoperim umanul”. Elementul care intervine, în cazul trecerii de la vizibil la invizibil, este, pentru psiholog sau psihiatru, considerarea „prezenței celuilalt”, a bolnavului psihic, ca „obiectivitate”. Obiectivarea subiectului de către observator are semnificație numai în cazul în care celălalt, respectiv bolnavul psihic, se înfățișează ca „prezență prin persoană”. Numai această „prezență” poate stabili o „legătură fundamentală” între observator și
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
rezultat al unei sinteze a gândirii medicale sau psihologice având ca surse următoarele: observarea (imaginea bolnavului) și ascultarea (discursul suferinței); 2) Examenul clinico-psihiatric transformă persoana care suferă în bolnav psihic sau „dedublează persoana în bolnav”. 3) Examenul clinico-psihiatric „dedublează persoana psihiatrului” în două sensuri: a) explicator al semnificației medico-psihologice a suferinței (atribuie diagnosticul clinic al bolii); b) executor al puterii medicale de decizie privind destinul bolnavului (se pronunță asupra prognosticului și aplică tratamentul). Orice investigare sau cunoaștere a unei persoane cu
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
care le enumeră și care sunt pentru medic simptomele sau semnele clinice care exprimă suferința. 2) Etapa de analiză, sinteză și clasificare a simptomelor într-o ordine logică în conformitate cu gravitatea, primaritatea sau secundaritatea lor, ierarhia apariției, evoluției clinice etc. 3) Psihiatrul operează, în final, un act de „reducție fenomenologică” punând între paranteze datele culese anterior de la bolnav, din relatările acestuia, sau observația clinică directă. 4) Rezultatul reducției fenomenologice va fi reprezentat printr-un grupaj sindromologic, un veritabil „complex de simptome” reprezentând
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
realizării unor interese ale acestora. În alte situații, bolnavii psihic, mai ales în cazul copiilor cu tulburări psihice, poate fi „simptomul” unor stări de tensiune, conflicte sau probleme de altă natură din familia respectivă. Cea mai bună atitudine a medicului psihiatru sau a psihologului care investighează anturajul bolnavului psihic este cea de „neutralitate”. Orice fel de informație trebuie luată sub o anumită rezervă care să nu angajeze nici una din părți. Trebuie să se arate aceeași bunăvoință neutră față de bolnav, cât și
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
în neinteligibil, sau a bolii psihice asupra sănătății mintale. Elementul central al hermeneuticii psihiatrice îl constituie „facultatea de a înțelege” atât a persoanei, cât și a naturii sale sufletești. Orice întâlnire cu un bolnav psihic pune următoarele întrebări pentru medicul psihiatru: a) Cum trebuie să înțeleg ceea ce spune ? b) Cum gândește acesta ? c) Cum acționează ? d) Care este sensul gândirii și al acțiunii acestuia ? Cu aceste întrebări intrăm în domeniul hermeneuticii psihopatologice. În această situație obiectul este reprezentat „prin ceea ce intervine
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
însă „demascată” analitic prin interpretare (H. Tellenbach). Actul hermeneutic este însă reprezentat prin „întâlnirea dintre bolnavul care comunică și medicul care ascultă”. Această comunicare, realizează un tip special de „relație atmosferică” (H. Tellenbach) în care sunt concentrate experiența și cunoștințele psihiatrului cu impresiile venite din partea bolnavului, considerat ca interlocutor, așa cum se poate vedea în schema de mai jos: BOLNAV „narator” MEDIC „ascultător interpret” „Atmosfera” După H. Tellenbach cei doi sunt uniți prin „ceva-sferic” care-i unește și-i învăluie oferindu-le
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
putem pune de acord, că nu ne potrivim împreună, că nu ne găsim, că nu ne putem înțelege între noi. Din acest motiv o încercare de contact hermeneutic pe baza unei sfere comune nu se va putea realiza”. Ceea ce medicul psihiatru percepe la bolnavul psihic ca pe o „emanație schizofrenică”, apare ca ceva de neînțeles (Müller-Suur), ca o „nepotrivire, un dezacord comun al simțirii atmosferice, în sensul că simțul medicului nu mai reușește să se întâlnească și să se pună de
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
Atmosferă alienată ? MEDIC Atmosferă normală Spațiul comun de întâlnire/comunicare medic-bolnav În cazul de mai sus, din punct de vedere hermeneutic nu se mai poate realiza o „întâlnire/contopire a orizonturilor” înțelegerii celor „doi interlocutori”. Imposibilitatea „contopirii orizontului” între medicul psihiatru și bolnavul psihotic, pare a bloca orice formă de comunicare sau de colaborare comună, anulând în felul acesta orice posibilitate de înțelegere. Medicul psihiatru percepe, vede ceea ce este „străin” spiritului logic, normal, în cazul bolnavului psihotic, schizofrenic, în „spațiul relației
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
poate realiza o „întâlnire/contopire a orizonturilor” înțelegerii celor „doi interlocutori”. Imposibilitatea „contopirii orizontului” între medicul psihiatru și bolnavul psihotic, pare a bloca orice formă de comunicare sau de colaborare comună, anulând în felul acesta orice posibilitate de înțelegere. Medicul psihiatru percepe, vede ceea ce este „străin” spiritului logic, normal, în cazul bolnavului psihotic, schizofrenic, în „spațiul relației atmosferice”, dar el nu poate realiza „înțelegerea” acestui „alt fel de a fi” a persoanei „diferite” a bolnavului psihotic. Ceea ce are importanță esențială în
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
directe cu bolnavi (medicii igieniști, anatomo-patologii, medicii de laborator etc). În raport cu confrații lor din clinici sau de la Facultate, acești specialiști trăiesc un „complex de inferioritate”, un „sentiment de frustrare” atât material, cât și moral în raport cu celelalte categorii de medici. Medicul psihiatru În cadrul specialităților medicale, psihiatria ocupă un loc aparte. Ea este o disciplină particulară care cere din partea medicului aptitudini speciale. Pregătirea viitorilor specialiști privește, în mod obligatoriu, cunoașterea anatomiei și a fiziologiei sistemului nervos, dar și o serioasă și aprofundată cunoaștere
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
nervos, dar și o serioasă și aprofundată cunoaștere a psihologiei. În al doilea rând, o solidă cunoaștere a patologiei generale medico-chirurgicale, dublată de cunoștințe de specialitate privind afecțiunile neurologice și cele ale vieții psihice. Pentru a putea fi un autentic psihiatru, se cer următoarele calități psihologice, morale și profesionale: a) Răbdare și calm. Interviurile cu bolnavii psihici sunt lungi, minuțioase, adesea greu de realizat și de dus până la capăt. Ele presupun captarea interesului și a încrederii bolnavului și a familiei acestuia
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
g) Crearea unei atmosfere de intimitate, încredere, siguranță care să favorizeze comunicarea deschisă cu bolnavul și receptivitatea acestuia la măsurile terapeutice. Pregătirea medicului în vederea practicării psihiatriei presupune o cultură generală solidă care să fie dublată de cunoștințe teoretice profesionale. Medicul psihiatru trebuie să aibă mare experiență clinică. Să fie în contact permanent cu bolnavii, să-i observe, să le urmărească evoluția clinică, să-i revadă periodic după externarea din spital și să compare diferitele lor „stadii de evoluție clinică”. Psihiatrul trebuie
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
Medicul psihiatru trebuie să aibă mare experiență clinică. Să fie în contact permanent cu bolnavii, să-i observe, să le urmărească evoluția clinică, să-i revadă periodic după externarea din spital și să compare diferitele lor „stadii de evoluție clinică”. Psihiatrul trebuie să aibă o ținută demnă, să inspire încredere și siguranță, să nu piardă nici un moment acțiunea directoare asupra bolnavului. Să nu se lase intimidat sau speriat de manifestările acestuia, nici să nu influențeze „observația clinică” a cazului cu propria
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
-l putea ajuta. El trebuie să-și iubească bolnavii, să fie alături de ei, dar să nu uite niciodată că „rolul” său este de a-i reda familiei și societății și nu de „a-i păstra în clinică”. Prin aceasta, rolul psihiatrului se relevă a fi de „intermediar” între spitalul de boli psihice și societate. El primește bolnavii pentru a-i vindeca, a-i recupera și reda familiei și societății, cărora aceștia îi aparțin. Una dintre funcțiile psihiatrului este și cea didactică
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
clinică”. Prin aceasta, rolul psihiatrului se relevă a fi de „intermediar” între spitalul de boli psihice și societate. El primește bolnavii pentru a-i vindeca, a-i recupera și reda familiei și societății, cărora aceștia îi aparțin. Una dintre funcțiile psihiatrului este și cea didactică. El are datoria de a explica familiei și uneori chiar bolnavilor capabili de a înțelege, starea lor „critică”, respectiv, boala, precum și de a da „informații de specialitate” în cadrul „Comisiilor de expertiză psihiatrică medico-legală” sau privind „evaluarea
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
a înțelege, starea lor „critică”, respectiv, boala, precum și de a da „informații de specialitate” în cadrul „Comisiilor de expertiză psihiatrică medico-legală” sau privind „evaluarea capacității de muncă” a bolnavilor pe care-i are în îngrijire și observație medicală. În plus, medicul psihiatru, în calitate de „cadru didactic”, are rolul de a instrui tinerii medici care se formează în specialitatea de psihiatrie. Formarea tineretului medical ca viitori psihiatri trebuie făcută ținându-se seama de calitățile psihologice, morale și profesionale, mai sus menționate. În cazul lor
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
capacității de muncă” a bolnavilor pe care-i are în îngrijire și observație medicală. În plus, medicul psihiatru, în calitate de „cadru didactic”, are rolul de a instrui tinerii medici care se formează în specialitatea de psihiatrie. Formarea tineretului medical ca viitori psihiatri trebuie făcută ținându-se seama de calitățile psihologice, morale și profesionale, mai sus menționate. În cazul lor, profesorul este „modelul” pe care ei îl vor interioriza, pe care-l vor imita ca viitori profesioniști. Din aceste considerente, trebuie ca cei
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]