33,137 matches
-
răzeșești, în formă de bazine rotunde, sate înconjurate din toate părțile de coline împădurite (Vrancea, Tg. Ocna, Cașin, Tazlău, Câmpulung Moldovenesc). Aceste sate medievale de moșneni și răzeși sunt cele care au trecut de la faza locurească la cea "umblătoare pe bătrâni", cu origini vechi, păstrate de tradiție. La temelia tuturor satelor românești stă o ceată de neam întemeiată de urmași ce s-au menținut până la mijlocul secolului al XX-lea. De la început ceata întemeiată și-a delimitat hotarul, adică teritoriul satului
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
spune că ei nu sunt conduși de un singur om, ci trăiesc din vechime în rânduiala democrației militare, treburile lor sunt hotărâte de obște. Adunarea triburilor este cea care decide, iar comandantul militar (voievodul) era ajutat de un sfat al bătrânilor. Deplasările lor nu se făceau de întregul trib, ci fărâmițat, în grupuri separate, mari sau mici, conduse de un șef militar (Ardagast). Temelia structurii sociale a obștilor sătești slave o reprezenta familia patriarhală slavii trăiau încă în faza relațiilor gentilice
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
latini. Astfel avem noțiuni de famile: om (homo), bărbat (barbatus), femeie-muiere (mulier), părinte (parentem), fiu (filius), fiică (filia), soră (soror), frate (frater), cumnat (cognatus), socru (socer), ginere (generem), nepot (nepos), însușiri fizice și sufletești: bun (bonus), frumos (formosus), tânăr (tener), bătrân (veteranus). Pentru îndeletniciri agricole avem termenii: a ara (arare), a semăna (seminare), a treiera (tribulare), a secera (sicilare), a măcina (machinare), a culege (colligere); plante agricole: grâu (granum), secară (secale), orz (hordeum), alac (alia), parâng (exclusiv local), mălai, spic (spicum
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
secolul al XV-lea, reprezintă o instituție identică cu aceea din Transilvania și Moldova. Și cnezii din Muntenia au fost stăpâni de sate și de oameni, alcătuind o nobilime veche, anterioară ctitoririi statului. Cnezii munteni, pe vremea lui Mircea cel Bătrân (1386-1418), erau stăpâni ereditari de sate, stăpâni peste oameni dependenți. Dar, spre deosebire de boieri, care se bucurau de imunitate, denumită "ohabă" la sud de Carpați, cnezii munteni plăteau bir pentru că nu erau privilegiați. Rezultă fără echivoc că acești cnezi erau stăpâni
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
de pildă) considerau că se face referire la Țara Oltului și Basarab ban, dar Panaitescu crede că mențiunea nu privește teritoriile românești, ci Polonia și Lituania. Despre implicarea românilor în luptele cu tătarii, un cronicar al vremii, Marino Sanudo cel Bătrân spune: "după retragerea tătarilor, ...olahii și secuii au închis pasurile munților, ca să nu mai poată trece din nou". La rândul ei, cronica veche rusă consemnează că, după înfrângerea ungurilor, tătarii s-au luptat cu românii: "Tătarii au izgonit pe unguri
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
În 1381, Lycostomo se afla în stăpânirea Genovei, o mulțime de negustori își desfăceau mărfurile în port, între care și negustori mongoli. Stăpânirea genoveză la Chilia a fost de scurtă durată: în 1404, cetatea trecea sub stăpânirea lui Mircea cel Bătrân și apoi a lui Alexandru cel Bun. În partea de sus a Dunării, negustorii italieni n-au întemeiat alte colonii (porturi), ele nu apar în actele Genovei și Veneției. Pe de altă parte, de la centrele comerțului genovez de la Marea Neagră, Caffa
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
se numesc țări sau voievodate. Închegarea acestora este, împreună cu formarea domeniului cnezial, încă un element social-politic ce a contribuit la întemeierea statului. Peste tot, existau asociații de sate, cu o căpetenie aleasă pentru nevoi militare, ajutat de un sfat de bătrâni. În epoca medievală, mai precis secolul al X-lea, la români, un astfel de embrion statal purta numele de "țară", lat. "terra", slv. "zemlia", cu sensul de țară, pământ. La slavi, în sudul Dunării, "zemlia" era alcătuită din asocierea jupanilor
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
și a instalat acolo ca ban pe Dionisie. Până la moartea regelui, în 1342, Basarab a continuat să rămână "necredinciosul nostru valah" (infidelis Olacus noster"). El a continuat să domnească, dar l-a asociat la domnie pe fiul său, Nicolae Alexandru. Bătrânul voievod Basarab s-a sfârșit "la anul 6860 (1352)", conform unei însemnări pe peretele bisericii Sf. Nicolae din Curtea de Argeș. Noul rege Ludovic I a trimis solii la Alexandru, în 1343, pentru a trata pacea și înțelegerea între ei. Ajuns moștenitor
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
acord cu Ausgleich-ul, a dominat guvernul, fiind cel mai puternic partid maghiar. Cu toate că succesorii lui Tisza au dus, după 1890, aceeași politică generală, opoziția a crescut. Centrul principal al acesteia era Partidul Independenței, al cărui program era bazat pe idealurile bătrînului revoluționar Lajos Kossuth, care trăia încă în exil. Obiectivul lui prioritar era slăbirea legăturii cu Viena. În 1895, după moartea lui Kossuth, survenită cu un an înainte, fiul acestuia, Ferenc s-a întors în țară și s-a instalat la
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
că situația economică le obliga și le încuraja în același timp pe femei să caute slujbe în afara căminelor lor. Statul insista totodată asupra drepturilor lui de a interveni în relațiile dintre părinți și copii, astfel încît autoritatea taților și a bătrînilor din cadrul familiilor era și ea subminată. Cu toate acestea, vechile obiceiuri și moduri de a gîndi sunt greu de schimbat. Pe lîngă faptul că alcătuia un ansamlu de relații economice și emoționale, familia asigurase întotdeauna ajutorul și apărarea necesară împotriva
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
prin mărirea prețurilor, tratament medical gratuit și un învățămînt mai eficient pentru copiii lor devenea astfel ceea ce nici un program politic rațional nu putea deveni vreodată. Timp de un an întreg, în vreme ce politicienii sofisticați se întrebau dacă stratagema avea să reușească, bătrînul a trecut din sat în sat într-o comuniune ciudat de entuziastă și totuși aproape mistică cu oamenii.6 Criza care a dus la căderea guvernului Karamanlis a fost totuși precipitată dintr-o altă direcție. Am văzut că premierul fusese
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
trăiau într-o epocă cînd nu era de așteptat ca guvernele centrale să asigure servicii sociale, ei depindeau de unitățile reprezentate de sat și familie, care ofereau protecție unei populații cu o economie de subzistență și care îi adăpostea pe bătrîni, bolnavi, tineri și pe cei care nu puteau rezolva altfel problemele acestor vremuri zbuciumate. În împrejurări normale, autoritățile locale și cele bisericești aveau putere de decizie asupra celei mai mari părți a problemelor legate de viața satului și de menținerea
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
orașului rămânea neînsemnat, ultima categorie fiscală care apare în catagrafii este cea a stărilor nesupuse dărilor. Membrii lor alcătuiau la 1845, în cinci din cele mai importante orașe ale Moldovei, peste 0,90% din totalul familiilor. Cei mai numeroși erau bătrânii și nevolnicii, apoi văduvele și orfanii, eclesiasticii, slugile boierești și privilegiații (căpitani, polcovnicei, în general ranguri mărunte, scutiți de obligații fiscale pentru serviciile aduse statului). Numărul lor real era cu siguranță mai mare, dat fiind că, de pildă, slugile boierești
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
din mâini, de unde și una din doleanțele esențiale ale „țării”: domn pământean. Cine anume era pământean o decidea Poarta, și nu numai după locul nașterii. Poarta avea nevoie de un domnitor slugă. Era veche experiența ostatecilor (între care și fiii bătrânului Constantin Cantemir), dar ea dovedise că nu oferea suficiente garanții ale fidelității domnitorului. S-a impus ideea unor domnitori servili cu rădăcini, fie și transplantate, la Constantinopol. AIIAI, tom XXII/1, Iași, 1985, p. 281-292. II.2.2. PRINCIPATELE ROMÂNE
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
dinastici ca Prusia și-au urmărit propriul lor interes fără a se sinchisi de Moldo-Valahia, marele aliat rus a întrebuințat forțele armate române în folosul realizării ambițiilor lui teritoriale. Cei Mari au trimis România la statutul ei de stat balcanic. Bătrînii de la 1848, ca Alecsandri, propun o temelie latină, total latină, a identității națiunii, în timp ce poeții chemați în serviciul unei culturi populare, ca de exemplu Coșbuc, vor fi curînd invitați mai degrabă să celebreze, pentru copiii din școli, acțiunea fondatoare a
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]
-
sanitar al armatei, dă o cifră de 10 infirmi la o sută de tineri înscriși. El observă: "Timpurile cînd se spunea: "dacă vreți să vedeți un tip de om bine făcut mergeți la țară" au trecut. Pe toate fizionomiile, copii, bătrîni, se citește doar oboseală fizică, lîncezeală, apatie, cloranemie. Acești oameni sînt îmbătrîniți înainte de vreme și au un moral foarte abătut. Am încercat să aflu cauza și peste tot am văzut mizeria. Toți au atîtea datorii că nu știu cum să le plătească
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]
-
în 1866. Lectura culturală a junimismului pune accentul pe formația germană a majorității adepților săi, ca și cum schematic modelul german ar înlocui modelul francez de la 1848. Analiza politică scoate în evidență conservatorismul modern al junimiștilor care îl înlocuiește pe cel al bătrînilor boieri rusofili. Ei introduc, în principal, un nou stil, destabilizează proiectul romantic în numele metodelor științifice aplicate în domeniile esteticii și politicii. Timpul junimiștilor nu mai este cel al romanticilor împinși de urgență în plin șoc al primăverii popoarelor. Ei impun
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]
-
Mircea Eliade toți adunați în jurul lui Nae lonescu -, iar din cealaltă tinerii intelectuali de la Criterion, atrași de străinătate, care refuză închiderile naționaliste de genul celor profesate de revista poporanistă de stînga Viața Românească, de directorul său Mihail Ralea și de bătrânul socialist Stere (pe care îl consideră o epavă). Dacă există o radicalitate a împărțirilor și a apartenențelor ideologice, aceasta este marcată de multiplicitatea de imagini pe care o sugerează o plimbare la români. Morand vorbește despre "un album pitoresc", acest
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]
-
1933, la oarecare distanță față de discipolii săi legionari, apropiindu-se de dreapta cu aura unui conservatorism rezonabil și nesîngeros. El negociază cu naționalistul Goga care a intervenit în sprijinul său, în afara procesului, și favorizează, în 1935, apropierea lui Goga de bătrînul Cuza de la Iași, în ciuda moliciunii pe care i-o reproșează primului și a sterilității intelectuale a celui de al doilea. Colaborarea dintre Goga și Cuza, care va fi folositoare pentru Carol II, este pusă la punct prin intermediul lui Crainic. El
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]
-
Maria Stoian, a tăiat firele centralei telefonice și a tras clopotele. Bolșevicii au tras în sus cît au putut. [...] Apoi, spre amiază, cred că pe la ora 10, a venit Securitatea cu mitraliere și tot felul de arme grele. Femeile și bătrînii au căzut în genunchi: "Nu trageți în noi și nici în copii! Și voi aveți copii și părinți bătrîni. Murim de foame și ne-am adunat pentru a striga să nu ne ia grîul". Locotenentul major Stănescu Marin a dat
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]
-
lăsată de regimul de exploatare analfabetismul, marasmul a fost lichidată. O vastă rețea de școli și de instituții de învățămînt preșcolar elementar, mediu și superior cuprinde orașele și satele țării". Brucan povestește că a văzut în fundul unui sat izolat un bătrîn de optzeci și doi de ani învățînd să citească... Încadrarea, după cum spune ideologul Leonte Răutu în numeroasele sale articole din revista Lupta de clasă, este esențială. Formația ideologică se bazează pe un enunț deschis și o cenzură abilă. În anii
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]
-
luarea puterii; el nu este un internaționalist; el nu a cunoscut nici Spania anilor '30, nici Uniunea Sovietică în război; el nu aparține comunității de mari intelectuali evrei comuniști, nu este un tehnocrat de mare anvergură; el a rămas pentru bătrînii din închisoare un tînăr intrigant; el nu este un naționalist antisovietic (și cum să fie, el care datorează totul eliberării de către ruși, mentorilor săi de la Academia Frunze și lui Bodnăraș?). El este produsul unui aparat, a unei organizații care l-
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]
-
ei un summum al civilizației, toate calitățile. Ei își manifestă sentimentele, păstrînd o naivitate pe care Occidentul a pierdut-o. Pentru că mergem cu viteză scăzută, ori de cîte ori traversăm o localitate, văd de aproape fețele țăranilor: neschimbați, fini, simpatici. Bătrînii salută cu o ridicare a pălăriei, gest plin de noblețe. Mă las în voia lirismului pe care mi-1 inspiră acești oameni rămași neschimbați cu toată colectivizarea rurală... prin ce minune?" Aceste reflecții ale Sandei Stolojan un lirism al neschimbării
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]
-
socialistă. Ceaușescu rămîne la un discurs politic înghețat într-un limbaj elaborat în 1948. Această continuitate deranjează în timp ce se vrea cuvîntul de dispreț, fidel spiritului unui Jdanov, de la începutul războiului rece: pentru tînăra generație, această continuitate este lipsită de sens. Bătrînii sînt nostalgici, tineretul este total demobilizat, cei aflați în floarea vîrstei sînt supărați că și-au pierdut speranțele apărute odată cu alianța din 1968. Ritualul ceaușist este dezvoltat prin intermediul Scînteii sau prin articolele de politică externă din săptămînalul Lumea. Afirmarea competenței
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]
-
execuția Ceaușeștilor vor veni mult mai tîrziu, în paginile unei prese care va mai căuta și după cinci ani să deznoade firele momentelor ascunse. Imaginile oferite abundent de mijloacele de informare occidentale fotografii ale vieții faraonice a unei perechi de bătrîni îmbogățiți -, aceste imagini nu au scandalos nimic altceva decît emfaza bine gîndită a legendelor care le însoțesc și se emoționează de privilegiile și gusturile de bogătași ale comuniștilor care n-ar fi trebuit să fie așa Elena Ceaușescu avea șase
by CATHERINE DURANDIN [Corola-publishinghouse/Science/1105_a_2613]