32,884 matches
-
de dezvoltare intrauterină însă, secreția de IGF-I este într-o măsură covârșitoare independentă de GH . începând cu diferențierea celor trei straturi embrionare ectoderm, mezoderm și endoderm se produce o diferențiere a acțiunii factorilor de creștere în funcție de originea embrionară a țesuturilor. Totodată, alți factori de creștere acționează într-o etapă ulterioară, atunci când s-a produs deja o diferențiere tisulară semnificativă (de exemplu, atunci când sistemul nervos, țesutul osos sau țesutul adipos sunt deja diferențiate planșa 1) . Efectele diverșilor factori la nivelul cartilagiului
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
și endoderm se produce o diferențiere a acțiunii factorilor de creștere în funcție de originea embrionară a țesuturilor. Totodată, alți factori de creștere acționează într-o etapă ulterioară, atunci când s-a produs deja o diferențiere tisulară semnificativă (de exemplu, atunci când sistemul nervos, țesutul osos sau țesutul adipos sunt deja diferențiate planșa 1) . Efectele diverșilor factori la nivelul cartilagiului de creștere al oaselor lungi vor fi detaliate ulterior. Talia produsului de concepție este mai bine corelată cu talia mamei decât cu cea a tatălui
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
produce o diferențiere a acțiunii factorilor de creștere în funcție de originea embrionară a țesuturilor. Totodată, alți factori de creștere acționează într-o etapă ulterioară, atunci când s-a produs deja o diferențiere tisulară semnificativă (de exemplu, atunci când sistemul nervos, țesutul osos sau țesutul adipos sunt deja diferențiate planșa 1) . Efectele diverșilor factori la nivelul cartilagiului de creștere al oaselor lungi vor fi detaliate ulterior. Talia produsului de concepție este mai bine corelată cu talia mamei decât cu cea a tatălui, probabil și pentru că
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
dimerizează și pătrund intranuclear, unde se fixează în regiunea promotor a genelor dependente de GH, activând procesele de transcripție a mARN (planșa 3). Efectele hGH Majoritatea efectelor de stimulare a creșterii cauzate de rGH (creșterea în lungime a oaselor, creșterea țesuturilor moi, precum musculatura, tegumentele și mucoasele, creșterea viscerelor, precum cordul, ficatul sau tiroida) sunt mediate de un alt hormon peptidic, insulin like growth factor I (IGF-I, vezi mai jos) . Secreția IGF-I este sub strictă dependență de GH, începând
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
Totodată, hGH favorizează direct utilizarea tisulară a aminoacizilor prin stimularea transportului acestora, având și unele efecte directe de stimulare a proliferării cartilagiului de creștere. Prin toate aceste efecte, indirecte și directe, hGH menține un raport optim între masa musculară și țesutul adipos, scăzând riscul de hipoglicemie și având în multe cazuri un rol important în menținerea calității vieții. Câteva dintre efectele importante ale GH sunt prezentate în planșa 4. 1.2.1.2. Insulin like growth factor I (IGF-I) Acest
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
hipoglicemie și având în multe cazuri un rol important în menținerea calității vieții. Câteva dintre efectele importante ale GH sunt prezentate în planșa 4. 1.2.1.2. Insulin like growth factor I (IGF-I) Acest hormon secretat ubicvitar în țesuturile aflate în creștere, face parte din familia hormonilor peptidici cu structură asemănătoare cu a proinsulinei, de unde și denumirea de insulin like. Este înrudit ca structură și mecanism de acțiune cu IGF-II, dar, spre deosebire de acesta din urmă, important mai ales în
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
era cea de somatomedină. Gena pentru IGF-I IGF-I este sintetizat sub forma unui pre-prohormon a cărui genă este localizată la nivelul brațului lung al cromozomului 12. IGF-I secreție, structură IGF-I e secretat în diverse organe și țesuturi, secreția sa fiind stimulată direct de hGH. Hepatocitele reprezintă sursa principală a IGF-I din circulația generală . IGF-I circulant pare a fi important în stimularea creșterii, la fel ca IGF-I secretat local, la nivelul țesuturilor în creștere. Prin
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
diverse organe și țesuturi, secreția sa fiind stimulată direct de hGH. Hepatocitele reprezintă sursa principală a IGF-I din circulația generală . IGF-I circulant pare a fi important în stimularea creșterii, la fel ca IGF-I secretat local, la nivelul țesuturilor în creștere. Prin fenomenul alternative splicing pot apărea mai multe izoforme de IGF-I, cu diverse roluri în funcție de țesutul unde sunt sintetizate sau în funcție de stadiul de evoluție al produsului de concepție. Cea mai importantă izoformă și cea mai bogat reprezentată
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
circulația generală . IGF-I circulant pare a fi important în stimularea creșterii, la fel ca IGF-I secretat local, la nivelul țesuturilor în creștere. Prin fenomenul alternative splicing pot apărea mai multe izoforme de IGF-I, cu diverse roluri în funcție de țesutul unde sunt sintetizate sau în funcție de stadiul de evoluție al produsului de concepție. Cea mai importantă izoformă și cea mai bogat reprezentată în perioada postnatală este cea alcătuită din 70 de aminoacizi (figura 5). Receptorii pentru IGF-I, mesageri secunzi, efecte
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
regiune neosificată, cunoscută sub numele de cartilagiu epifizar, platou epifizar sau cartilagiu de creștere (planșa 7). Cartilagiul epifizar este alcătuit din celule cartilaginoase sau condrocite, având capacitatea de a prolifera. Astfel, diafiza poate fi considerată o zonă osificată înconjurată de țesut cartilaginos: cartilagiul articular, care se continuă în spațiul de separare dintre epifiză și diafiză cu cartilagiul de creștere sau epifizar (planșa 7). Din punct de vedere histologic, cartilagiul epifizar este alcătuit din mai multe straturi celulare. Un prim strat periferic
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
în dimensiuni a celulelor condrocitare. Alungirea cartilagiului de creștere începe așadar de la nivelul unui strat inițial proximal de celule precursor, denumite condroblaste. în același timp, la polul opus, distal, al cartilagiului de creștere, condrocitele mature sunt lizate și înlocuite cu țesut osos. Orice alungire proximală a cartilagiului de creștere este așadar însoțită de o alungire a diafizei prin osificarea distală a cartilagiului de creștere. Dacă înlocuirea cartilagiului de creștere cu țesut osificat nu ar avea loc, atunci s-ar produce o
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
cartilagiului de creștere, condrocitele mature sunt lizate și înlocuite cu țesut osos. Orice alungire proximală a cartilagiului de creștere este așadar însoțită de o alungire a diafizei prin osificarea distală a cartilagiului de creștere. Dacă înlocuirea cartilagiului de creștere cu țesut osificat nu ar avea loc, atunci s-ar produce o creștere excesivă și aberantă a cartilagiului de creștere, cu deformări osoase și fragilitate sporită, fenomen observat, de exemplu, în cazul modificărilor de tip rahitism apărute în cazul deficitului sever de
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
glucocorticoizi determină, indiferent de etiologie, o încetinire rapidă a vitezei de creștere și o oprire a maturării osoase, atât prin inhibiția secreției de GH și antagonizarea acțiunilor IGF-I la nivelul cartilagiilor de creștere, cât și prin efectele catabolice asupra țesutului conjunctiv, musculaturii și osului. d. Vitamina D Deficitul sever de vitamină D la copil, sau rahitismul, determină incapacitatea calcificării cartilagiului epifizar în regiunea sa distală, fenomen care duce la creșterea aberantă a cartilagiului de creștere, cu deformări osoase specifice . Vitamina
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
determina la un moment dat scăderea drastică a vitezei de creștere cu oprirea definitivă a creșterii și atingerea taliei finale. Se cunoaște faptul că în lanțul steroidian de sinteză androgenii sunt precursorii estrogenilor atât în gonade, cât și în alte țesuturi, ca, de exemplu, în țesutul adipos sau creier. Transformarea androgenilor în estrogeni (de pildă a testosteronului în estradiol) are loc printr-o reacție de aromatizare, sub acțiunea unor enzime numite aromataze (planșa 11). Există astăzi suficiente dovezi care pledează în favoarea
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
scăderea drastică a vitezei de creștere cu oprirea definitivă a creșterii și atingerea taliei finale. Se cunoaște faptul că în lanțul steroidian de sinteză androgenii sunt precursorii estrogenilor atât în gonade, cât și în alte țesuturi, ca, de exemplu, în țesutul adipos sau creier. Transformarea androgenilor în estrogeni (de pildă a testosteronului în estradiol) are loc printr-o reacție de aromatizare, sub acțiunea unor enzime numite aromataze (planșa 11). Există astăzi suficiente dovezi care pledează în favoarea unei conversii inițiale obligatorii a
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
cea mai elocventă este un experiment al naturii. Există bărbați care au fie mutații inactivatoare ale receptorilor estrogenici, fie un deficit genetic al aromatazei; așadar, sunt fie lipsiți de răspuns la acțiunea estrogenilor, fie incapabili de a sintetiza estrogeni în țesut, inclusiv în țesutul osos sau cartilagiul de creștere. Acești bărbați își vor declanșa pubertatea la termen și vor avea un puseu pubertar de creștere, dar creșterea va continua pe termen nedeterminat, din cauza lipsei capacității de închidere a cartilagiilor de creștere
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
este un experiment al naturii. Există bărbați care au fie mutații inactivatoare ale receptorilor estrogenici, fie un deficit genetic al aromatazei; așadar, sunt fie lipsiți de răspuns la acțiunea estrogenilor, fie incapabili de a sintetiza estrogeni în țesut, inclusiv în țesutul osos sau cartilagiul de creștere. Acești bărbați își vor declanșa pubertatea la termen și vor avea un puseu pubertar de creștere, dar creșterea va continua pe termen nedeterminat, din cauza lipsei capacității de închidere a cartilagiilor de creștere, astfel încât talia finală
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
Cauza apariției taliei mici nu este suficient cunoscută, anomaliile cromozomiale neafectând major axa somatotropă, decât cel mult indirect, prin favorizarea unei rezistențe la acțiunea IGF-I. Este posibil ca afectarea cromozomială să aibă un impact direct asupra creșterii și dezvoltării țesuturilor normale . Mai jos, vom trece în revistă câteva dintre anomaliile cromozomiale frecvent întâlnite și însoțite de tulburări de creștere. a. Sindromul Turner Sindroamele de disgenezie gonadică asociate deleției unui cromozom X/mutațiilor de la nivelul cromozomului X (sindromul Turner și variante
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
hipercalorică) a determinat apariția unei adevărate epidemii de obezitate, care s-a extins la vârste mici, inclusiv la copii . Copiii obezi au tendința de a-și declanșa pubertatea mai rapid, un posibil factor favorizant fiind atingerea unei mase critice de țesut adipos. Au o viteză de creștere peste media generală și o vârstă osoasă mai avansată. Prin urmare, în decursul copilăriei și pubertății, copiii obezi sunt mai curând înalți pentru vârsta lor . Copiii obezi cu talie mică sunt cu atât mai
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
menarhă la vârste mari, iar băieții au micropenis și o incidență crescută a criptorhidismului. Trebuie remarcat că, în general, băieții obezi par a avea micropenis în perioada prepubertară (figura 31, stânga), deoarece o bună parte din penis este îngropată de țesutul adipos. De aceea, înainte de a pronunța diagnostice rare, alarmante pentru părinți, trebuie să se efectueze cu conștiinciozitate un examen local al organelor genitale externe, cu împingerea posterioară, înspre simfiza pubiană, a stratului adipos care învelește penisul. Hipogonadismul din sindromul Prader-Willi
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
aceștia câștigarea câtorva centimetri nu implică o ameliorare semnificativă a calității vieții. Terapia cu GH determină însă și o importantă modificare a compoziției corporale a acestor copii. Astfel, terapia le crește masa musculară și uneori le permite diminuarea masei de țesut adipos. Ajustarea compoziției corporale permite în multe cazuri scăderea riscului de diabet zaharat, cu normalizarea toleranței la glucoză . Trebuie totuși să se țină seama că GH este un hormon cu acțiuni directe hiperglicemiante, așa că terapia trebuie urmărită cu atenție pentru
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
Terapia cu hormon de creștere la acești copii este în curs de testare . Progeria (sindromul Hutchinson-Gilford, figura 36) reprezintă o involuție rapidă a produsului de concepție, care apare începând cu vârsta de 2 ani. Copilul suferă o pierdere progresivă de țesut adipos subcutanat, precum și o pierdere a părului. Progeria se mai caracterizează prin: hipoplazie a unghiilor, tulburări de maturare a cartilagiilor de creștere și rămânere în urmă în ce privește talia, evidentă de la o vârstă mică (6-18 luni), apariția precoce a aterosclerozei, urmată
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
greutatea corporală sau circumferința capului. Creșterea postnatală a acestor copii este și ea încetinită. Copiii cu IUGR asimetrică (tip II) sunt născuți frecvent din mame malnutrite, au dimensiuni scheletice mici pentru vârsta lor gestațională și prezintă o reducere semnificativă a țesuturilor moi. La naștere, acești copii au dimensiuni scheletice reduse pentru vârsta gestațională, cu circumferința craniană în limitele normalului, având tendința de a prezenta întârziere de creștere mai severe decât în cazul celor din prima categorie . a. Factorii intrinseci fetali Așa cum
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
cu talia fătului și sunt reduse la fetușii cu IUGR . în plus, rarele cazuri de deleție a genei pentru IGF-I sunt însoțite de IUGR severă . Așadar, secreția tisulară locală de IGF-I este foarte importantă pentru creșterea intrauterină a țesutului respectiv și este în mare măsură independentă de secreția intrauterină de GH. Nivelul foarte crescut al GH intrauterin sugerează că feedbackul negativ exercitat de IGF-I asupra secreției de GH este și el ineficient în perioada intrauterină, conturându-se abia
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
lipsa de sensibilitate tisulară la acțiunea GH persistă și în primul an de viață postnatală . De altfel, în primul an de viață postnatală nivelul circulant de GH se menține crescut peste limita superioară a normalului, în ciuda lipsei de sensibilitate a țesuturilor la acțiunea lui . în aparent contrast cu cele descrise mai sus, nou-născuții cu deficit de receptor pentru GH au și un nivel foarte scăzut de IGF-I, sugerând că secreția de IGF-I are un important grad de dependență de
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]