4,561 matches
-
mod mai radical viața culturală și socială. Există totuși și o versiune mai optimistă a teoriei postmoderniste care transpune unele din tendințele și realizările progresiste ale anilor '60 în discurs teoretic și practică culturală. Ceea ce Hal Foster (1983) a denumit "postmodernismul rezistenței" încearcă să dezvolte practici teoretice și culturale de opoziție îndreptate împotriva celor mai oprimate trăsături și atitudini ale culturii și societății contemporane. Pînă în anii '90, multe din noile discursuri teoretice s-au plasat la rubrica "multiculturalism". Această perspectivă
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
studiile culturale britanice (care, în prezent, concurează teoria postmodernistă în privința popularității și atenției) ca abordare critică a studiilor asupra culturii și societății și voi indica atît contribuțiile, cît și unele din limitările sale. Discut, apoi, schimbarea de direcție reprezentată de postmodernism în teoriile culturale și voi explica unele încercări de a dezvolta studiile culturale postmoderne... În cele ce vor urma, mă voi concentra în primul rînd asupra unor aspecte ale acestor direcții tradiționale, pe care le consider utile în domeniul studiilor
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
înaltă, aproape eliminînd-o, cu cîteva excepții, din domeniul lor de interes. Ele pot fi puse în contrast în această privință cu Școala de la Frankfurt, care celebrează calitățile antagonice ale anumitor tipuri de cultură "înaltă" (în special modernismul critic), și cu postmodernismul o reacție estetică îndreptată împotriva modernismului elevat, care combină trăsături ale așa-numitelor culturi "înaltă" și "comună". Studiile culturale britanice nu au reușit însă să angajeze modernismul și nici vreo altă formă de cultură "înaltă", neglijînd astfel potențialul de opoziție
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
produsul și expresia epocii moderne (pe care mulți teoreticieni postmoderni o consideră încheiată, impunîndu-se, așadar, necesitatea unor noi abordări ale culturii și societății, a unei noi politici, a unei noi mentalități etc.)? Diferiți autori de studii culturale folosesc discursul despre postmodernism, dar uită de obicei să ofere o discuție consistentă și dau termenului o multitudine de sensuri contradictorii. E greu de spus, așadar, care anume sens confuz și imprecis este avut în vedere și există suspiciunea că, în cele din urmă
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
de obicei să ofere o discuție consistentă și dau termenului o multitudine de sensuri contradictorii. E greu de spus, așadar, care anume sens confuz și imprecis este avut în vedere și există suspiciunea că, în cele din urmă, discursul despre postmodernism a creat mai multă confuzie decît claritate, mai multe nelămuriri decît înțelegere 38. Mulți teoreticieni ai postmodernismului sau cei care expun în mod sistematic termenul, adesea nu fac decît să ofere o listă de caracteristici arbitrare despre care se face
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
de spus, așadar, care anume sens confuz și imprecis este avut în vedere și există suspiciunea că, în cele din urmă, discursul despre postmodernism a creat mai multă confuzie decît claritate, mai multe nelămuriri decît înțelegere 38. Mulți teoreticieni ai postmodernismului sau cei care expun în mod sistematic termenul, adesea nu fac decît să ofere o listă de caracteristici arbitrare despre care se face afirmația că sînt "postmoderne", ilustrate de exemple discutabile. Multe din aceste liste și exemple cuprind și caracteristici-cheie
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
caracteristici arbitrare despre care se face afirmația că sînt "postmoderne", ilustrate de exemple discutabile. Multe din aceste liste și exemple cuprind și caracteristici-cheie sau creații moderne, și ca urmare eșuează în tentativa lor de a teoretiza în mod adecvat fenomenul postmodernismului. Unii dintre cei care susțin o reorientare postmodernistă în studiile culturale, ca Denzin (1991), dau prea multe definiții termenului, în vreme ce alții îl definesc insuficient. Pentru Denzin, tot ce apare în perioada următoare celui de Al Doilea Război Mondial în Statele Unite
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
dispute cu semnificații istorice, să fi ocupat un teren semantic în care se consideră că există ceva prețios și important. Voi lua, așadar, ca punct de pornire (poate unul novator) ideea că gradul de complexitate semantică și supraîncărcare a termenului "postmodernism" din acest moment semnalizează existența unui număr semnificativ de oameni cu interese și păreri opuse care simt prezența unei mize suficient de importante ca să merite confruntarea și disputa." (Williams, 1988: 182) După conturarea cîtorva dintre pozițiile-cheie ale teoriei postmoderne, Hebdige
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
alte discursuri teoretice majore ale prezentului. Sînt, de asemenea, în acord cu opinia lui Hebdige că "numai prin fundamentarea analizei noastre în studiul unor obiecte și imagini anume" vom putea învinge limitările discursurilor excesiv de teoretice ale deceniilor precedente și "zăpăceala postmodernismului" (1988: coperta). Însă, în încheierea anexelor volumului său, Hebdige are o poziție ezitantă și, în final, este destul de neclar locul în care el însuși se plasează în discursul despre postmodernitate. În studiile care urmează, voi cerceta atent diferitele accepțiuni ale
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
în care el însuși se plasează în discursul despre postmodernitate. În studiile care urmează, voi cerceta atent diferitele accepțiuni ale discursurilor despre postmodernitate, pentru a vedea dacă termenul acesta clarifică sau sporește confuzia în înțelegerea fenomenului în chestiune. Deși discursul postmodernismului adesea mai degrabă încurcă decît clarifică, el are totuși o anumită valoare simptomatică. Utilizarea sa neglijentă și superficială trimite la fenomene sau subiecte care trebuie teoretizate; așadar, termenul semnalizează că ceva este neclar sau insuficient teoretizat. În sens negativ, termenul
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
conținut cognitiv, se impun anumite distincții, iar familia de cuvinte a termenului "postmodernist" trebuia întrucîtva diferențiată de cea a cuvîntului "modern". În textele anterioare, am făcut diferența între modernitate și postmodernitate, ele fiind două epoci istorice diferite; între modernism și postmodernism, ele fiind două stiluri culturale și estetice diferite; între teoria modernă și postmodernă, ca între două tipuri de discursuri teoretice diferite (vezi Kellner, 1988; Best și Kellner, 1991). Bazîndu-mă pe aceste analize și pe genealogie istorică, doresc să ofer în
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
culturii mediatice, prin punerea sub semnul întrebării a barierelor dintre artist și spectator. Aceste noi forme estetice ca, de exemplu, picturile lui Andy Warhol sau romanele lui John Barth și Thomas Pynchon au devenit în cele din urmă exemple de "postmodernism", ca parte a noii configurații culturale care respingea trăsăturile modernismului clasic. Termenul de postmodern a căpătat pentru prima dată largă circulație în domeniul arhitecturii. Mai mulți teoreticieni și arhitecți au pus în contrast noile forme de arhitectură postmodernistă care respingeau
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
studiul lui Robert Venturi, Învățînd de la Las Vegas (1972), arhitectura postmodernă și-a însușit formele tradiționale, a expus decorațiuni și culori evitate de arhitectura modernistă și a încercat să adapteze arhitectura la condițiile locale. Articularea unor diferențe între modernism și postmodernism în literatură, cinematografie, dans, teatru și în alte arte s-a dovedit însă mai dificilă. Suprapunerile și continuitățile apar aici mai evident și este dificil să se identifice trăsături ale artei și literaturii postmoderniste care să nu fi fost anticipate
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
fost anticipate de formele moderniste. Totuși, deși aici nu există o fisură sau o ruptură evidentă, ca în domeniul arhitecturii, anumiți teoreticieni ca Jameson (1991) și Hutcheon (1989) au descris constelații culturale care manifestă suficiente trăsături comune încît conceptul de postmodernism în arte să aibă substanță analitică, așa cum voi arăta în studiile ce urmează 41. Postmodernismul în arte a fost, însă, adesea discutat ca element al unei noi "culturi postmoderne", al "scenei postmoderne" sau al "condiției postmoderne" și conceptul mai larg
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
evidentă, ca în domeniul arhitecturii, anumiți teoreticieni ca Jameson (1991) și Hutcheon (1989) au descris constelații culturale care manifestă suficiente trăsături comune încît conceptul de postmodernism în arte să aibă substanță analitică, așa cum voi arăta în studiile ce urmează 41. Postmodernismul în arte a fost, însă, adesea discutat ca element al unei noi "culturi postmoderne", al "scenei postmoderne" sau al "condiției postmoderne" și conceptul mai larg de "eră postmodernă", de ruptură cu modernitatea, a început să apară după 1970 în teoriile
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
ei s-ar fi detașat în mod decisiv de ipotezele teoriei moderne, astfel apărînd o varietate de teorii postmoderne. Nu se poate vorbi de o singură teorie postmodernă, sau de o singură definiție a postmodernității ca epocă istorică, sau a postmodernismului în arte. Aceste discursuri sînt ele însele contestate, intrînd în conflict cu opiniile unor teoreticieni care încearcă să-și impună propriile definiții ale conceptului. Așadar, discursul postmodernist este un construct cultural și teoretic, nu un obiect sau o stare de
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
de teoreticieni. Aceste concepte sînt generate sub formă de constructe teoretice utilizate pentru a interpreta o familie de fenomene, artefacte sau practici. Ca urmare, discursul postmodernist își produce propriile obiecte, fie sub forma unei epoci istorice a postmodernității, fie ca postmodernism în artă. Există, firește, fenomene sociale și istorice concrete, de la care teoreticienii derivă concepte precum cel de postmodernitate, dar și practici, artefacte și artiști din domeniul culturii de la care ei derivă termenul de "postmodernism". Însă care anume fenomene, practici, artefacte
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
epoci istorice a postmodernității, fie ca postmodernism în artă. Există, firește, fenomene sociale și istorice concrete, de la care teoreticienii derivă concepte precum cel de postmodernitate, dar și practici, artefacte și artiști din domeniul culturii de la care ei derivă termenul de "postmodernism". Însă care anume fenomene, practici, artefacte etc. sînt considerate "postmoderne" depinde de discursul teoretic care le numește "postmoderne" pe unele și nu pe altele. În consecință, familia de concepte legate de "postmodern" este formată din simple constructe abstracte destinate să
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
termenul este pur și simplu folosit ca o formă fără fond, ca în discursurile teoretice și jurnalistice citate mai sus). Așa cum reamintește Mike Featherstone (1991: ff), jurnaliștii, impresarii culturali și teoreticienii inventează și pun în circulație discursuri precum cel despre postmodernism cu scopul de a-și spori capitalul cultural, de a se face remarcați, de a promova anumite artefacte sau practici culturale ca fiind de ultimă oră, de a vehicula noi idei și sensuri. Discursul postmodern atrage în special tineretul în
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
fi amuzantă, permițînd angajarea în întreprinderi adesea dezordonate, în care regulile și convențiile existente sînt uitate, pe măsură ce se caută noi reguli sau convenții sau se încearcă evitarea oricăror reguli sau convenții. Ar fi însă o eroare să catalogăm discursul despre postmodernism drept un simplu capriciu sau o modă efemeră. Căci, după cum se vede, discursul a suscitat un mare interes și a provocat numeroase controverse în ultimul deceniu (1983-1993) care nu par că s-ar termina curînd. Deși mulți au prezis că
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
discuția genealogică din Best și Kellner, 1991). 43 Acesta este un punct de vedere evident dar adesea neglijat: majoritatea teoreticienilor postmodernității, ori a celor ce folosesc cuvîntul fără să-l teoretizeze, pretind că există ceva acolo care poate fi numit "postmodernism" și care așteaptă doar să fie descoperit sau descris. Termenii de genul acesta își produc obiectele, făcînd ca anumite obiecte să fie etichetate drept "postmoderne" și altele nu. 44 De la început, au existat mulți indivizi, în cadrul fiecărei discipline, care au
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
intitulată Antiestetica (1983), iar cartea lui Mark Berman asupra modernității și culturii moderne, intitulată All that is Solid Melts in to Air (1982), se vede undeva pe o masă. Cele două cărți menționate formulează atitudini estetice contemporane opuse (modernism vs postmodernism). Consider că Linklater își propune să combine strategii estetice moderne și postmoderne și că filmul se plasează, așadar, între cele două curente 20. În plus, viziunea din Slacker a unei vieți cu multiple alternative, în care o mare varietate de
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
în discuție mai tîrziu, tinerii Slackers citeau și cărți, făcînd referiri la Tolstoi, Dostoievski, de Sade și alți scriitori, deși diferențele dintre cărți, televiziune și filme par să fie eliminate, personajele reducînd totul la semnale și clișee. 19 Conceptul de "postmodernism" pe care îl folosesc aici îi aparține lui Jameson (1991) care se concentrează asupra experiențelor sau imaginilor plate, unidimensionale, lipsite de legătură între ele și fragmentate, dar punctate de momente de euforică intensitate. Acest concept descrie atît forma filmului Slacker
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
se turna filmul, eu predam un curs despre modernitate/postmodernitate, foloseam în cursul meu cele două cărți ce apar în scena de la cafenea, iar cîțiva dintre studenții mei apar, și ei, în film. Ca urmare, dezbaterile estetice cu privire la modernism și postmodernism pluteau în aer în acea perioadă, iar Linklater, pe care îl cunosc de multă vreme, a folosit în mod evident aceste idei, incorporîndu-le în filmul său într-o manieră novatoare. 21 Beavis și Butt-Head s-a bazat pe un desen
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
unidimensionale care "încetează să mai aibă un sens", care rezistă sensului și interpretării, muzica rap este adesea o mașină de creat sensurile care solicită interpretări, care multiplică sensul, semnificația și mesajele politice. În sensul în care eu folosesc termenul de "postmodernism" (cu mult diferit față de cel dat de Jameson, 1991), rapul este în mod disputabil modernist. Rapul este o formă extrem de expresivă, iar raperii au voci, stiluri și mesaje distincte, adesea legate de politica modernă. În opoziție cu textele postmoderne fragmentare
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]