1,132 matches
-
în sintagmatic. Selecția numelor de materie (metaforele "argint" "aur") din "clasele de ocurență" și combinarea în planul expresiei poetice pun în valoare o prelucrare specială a sinonimiei (argint/aur = luminozitate cosmică). În constituirea mesajului poetic, în general, selecția (din planul paradigmatic al limbii) - realizată în baza unor principii de echivalență (sinonimie, antonimie etc.) - și combinarea (în sintagmatic) - realizată prin contiguitate - se succed. În versurile lui V. Voiculescu: Atunci singurătatea se scoală-ngândurată/ Și umblă, visătoare, prin streșini de-nălțime" (V. Voiculescu
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
RACAI) al Academiei Române. Direcții de cercetare în terminologia românească actuală În sens larg, trei sunt direcțiile de doctrină consemnate în literatura de specialitate (I. Druță, 2013: 31): 1) direcția lingvistică (orientarea "descriptiv-lingvistică") privind termenii și sensul lor, analizați din perspectivă paradigmatică și sincronică. Urmărește "standardizarea conceptuală și denominativă"; 2) direcția traducerii specializate, a cărei prioritate este stabilirea echivalențelor terminologice în două sau mai multe limbi. Este relevantă pentru optimizarea /calitatea traducerii textelor specializate; 3) direcția planificării și a normalizării terminologiei, a
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
terminologia cognitivă (pe care se bazează în realitate, terminologia descriptiv-lingvistică). Dintre argumentele aduse de Angela Bidu-Vrănceanu, care susțin orientarea teoretică reținem: termenul este "semn lingvistic viu" (L. Depecker, 2002: 21); analiza termenilor se poate realiza prin mai multe metode lingvistice (paradigmatice, sintagmatice etc.); exploatarea relației dintre lexicul comun și lexicul specializat este una dintre direcțiile predilecte de cercetare; analiza termenilor se realizează în uzaj; terminologia descriptiv-lingvistică nu este limitată la termenii-etichetă din nomenclatoarele specializate, ci are în vedere studiul termenilor în
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
uzaj; terminologia descriptiv-lingvistică nu este limitată la termenii-etichetă din nomenclatoarele specializate, ci are în vedere studiul termenilor în uzaj (în texte și contexte). Școala Universității din București admite variația în terminologie. Variația se produce pe axa sintagmatică, "dar are efecte paradigmatice, ducând la o dinamică a sensului specializat [...]". Relația dintre dicționare și texte pune în valoare dinamica sensurilor specializate în terminologia lexicalistă /lexicalist-semasiologică. Formele de variație terminologică se datorează circulației sociale a termenilor, fenomen ce trebuie supus "unui reglej reprezentat de
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
cele extralingvistice" (A. Bidu-Vrănceanu, 2012: 40-41); criteriul extralingvistic, având diferite reflectări lingvistice este considerat ca fiind relevant pentru interpretarea neologiei /schimbării semantice, mai ales în cercetarea evoluției conceptuale a unor termeni. Este criteriul care "se concretizează lingvistic atât la nivel paradigmatic, cât și sintagmatic, cele două aspecte intercondiționând în exprimarea neologiei semantice" (A. Bidu-Vrănceanu, 2012: 44). Metodologic, Angela Bidu-Vrănceanu propune utilizarea metodelor lexicologiei generale, de unde denumirea de "terminologie lexicală descriptivă". De aici derivă rolul dicținarelor generale și specializate, rolul lecturii definiției
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
Jean Cohen realizează distincția între conceptul de "nepertinență semantică" și acela de metaforă, prima fiind o modalitate de pervertire a codului vorbirii - la nivel sintagmatic, iar a doua, în speță metafora, fiind o modalitate de pervertire a codului - la nivelul paradigmatic al limbii. Emile Benveniste (E. Benveniste, 1966), M. Black (M. Black, 1962) etc. - adepți ai "teoriei tensiunii" - abordează problema din perspectiva semanticii, considerând că efectul metaforei trebuie cercetat la nivelul enunțului, nu la nivelul cuvântului. Benveniste realizează distincția necesară dintre
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
termenii unor echivalențe accesibile unui public inegal (intelectual/ cultural); fenomenele cele mai simplu de conceptualizat prin strategiile specifice sunt cele legate de experiența culturală a unei comunități, de experiența senzorială și corporală. Mecanismul acestor transferuri este de natură conceptuală. Analiza paradigmatică ne-a permis interpretarea sensurilor, iar metoda sintagmatică privind textele și contextele în care echivalența are un rol fundamental permite cercetarea dinamicii metaforei jurnalistice. Aceasta, cu atât mai mult, cu cât variația conținutului conceptual și informațional în funcție de contextele în care
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
de evoluția domeniului medical, de nevoile comunicării, iar compunerea a devenit un mijloc de creare a noi termeni. Tipologia compuselor tematice este deosebit de variată. Frecvente sunt cazurile de monoreferențializare prin afixoidare secundară (cardiotirotoxicoză): fr. oesogastroduodénofibroscopie (ro. esogastroduodenofibroscopie). VI.5. Relații paradigmatice la nivelul afixoidelor Excerptând datele din textele de specialitate și din Dicționarele medicale ce acoperă diferitele subramuri ale terminologiei, observăm că identitatea și opoziția sunt raporturi paradigmatice de sens care leagă numeroase unități terminologice (E. Mincu, 2009). Relațiile paradigmatice de
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
de monoreferențializare prin afixoidare secundară (cardiotirotoxicoză): fr. oesogastroduodénofibroscopie (ro. esogastroduodenofibroscopie). VI.5. Relații paradigmatice la nivelul afixoidelor Excerptând datele din textele de specialitate și din Dicționarele medicale ce acoperă diferitele subramuri ale terminologiei, observăm că identitatea și opoziția sunt raporturi paradigmatice de sens care leagă numeroase unități terminologice (E. Mincu, 2009). Relațiile paradigmatice de sinonimie nu sunt acceptate în limbajul științei. În general, acest tip de relație se manifestă doar din perspectiva unor factori specifici, dintre care: (1) Termenii generici, de
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
Relații paradigmatice la nivelul afixoidelor Excerptând datele din textele de specialitate și din Dicționarele medicale ce acoperă diferitele subramuri ale terminologiei, observăm că identitatea și opoziția sunt raporturi paradigmatice de sens care leagă numeroase unități terminologice (E. Mincu, 2009). Relațiile paradigmatice de sinonimie nu sunt acceptate în limbajul științei. În general, acest tip de relație se manifestă doar din perspectiva unor factori specifici, dintre care: (1) Termenii generici, de bază, pot fi cvasiechivalenți, diacronic și/ sau sincronic. În locul termenului boală înțeles
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
oferi câteva argumente. Relațiile sintagmatice se desfășoară pe axa contiguității și sunt condiționate de caracterul linear al semnului (prin semnificant) și al enunțului lingvistic. Saussure considera raporturile sintagmatice raporturi in praesentia, bazate pe doi sau mai mulți termeni (spre deosebire de relațiile paradigmatice care unesc termeni in absentia). Semnele lingvistice sunt consecutive unul altuia, în dezvoltarea celor mai simple "sintagme", care sunt cuvintele derivate. Rolul relațiilor sintagmatice este de a actualiza unitățile conceptuale ale termenilor: re- gener(a)-re, reconsider(a)-re. Aceste
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
cuvintele derivate. Rolul relațiilor sintagmatice este de a actualiza unitățile conceptuale ale termenilor: re- gener(a)-re, reconsider(a)-re. Aceste relații pot modifica desfășurarea opoziției și implicit, a semnificației (regenerat - (refăcut), (de)-generat) și/ sau o pot neutraliza. Corelațiile paradigmatice ilustrează constituirea termenilor ca semne lingvistice: (1) din unități lingvistice inferioare, în cazul când semnul este simplu (r-e-g-u-l-ă); din unități variate, dacă semnul este complex (făcut-refăcut; venin-contravenin; metropie-hipermetropie). Semnul lingvistic își fundamentează semnificațiile prin intersectarea axei relațiilor sintagmatice cu axa
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
constituirea termenilor ca semne lingvistice: (1) din unități lingvistice inferioare, în cazul când semnul este simplu (r-e-g-u-l-ă); din unități variate, dacă semnul este complex (făcut-refăcut; venin-contravenin; metropie-hipermetropie). Semnul lingvistic își fundamentează semnificațiile prin intersectarea axei relațiilor sintagmatice cu axa relațiilor paradigmatice, ca expresie a influenței semnelor învecinate și a relațiilor pe care le stabilesc. Prin prefixul hipo- de pe axa sintagmatică internă, semnul complex, derivat - hipoglicemie - este asociat unei întregi clase de semne (realizate și posibile), structurate în mod identic: hipotensiune, hipoaciditate
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
metaforele terminologice: gr. δρόσος, -ου (s.f.) ,,rouă", gr. έχίνος, -ου (s.m.) "arici, cu ghimpi" etc. VII.3. Criteriul contextual de cercetare a metaforei/ termenilor interdisciplinari Angela Bidu-Vrănceanu propune trei criterii de cercetare a limbajului științific interdisciplinar: criteriul cantitativ, criteriul semantic (paradigmatic), criteriul contextual (sintagmatic). În cercetarea caracterului interdisciplinar al terminologiei medicale ne vom baza doar pe ultimul criteriu, criteriul contextual (sintagmatic). Analiza contextual-minimală este relevantă pentru precizia semantică a constructelor metaforice (și nu numai!). Sunt contexte pe care le regăsim în
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
general. VII.7.5. Rolul hiponimiei în dinamica dezvoltării subdomeniului/ ramurii medicale Dintr-o perspectivă generală, hiponimia este o relație lexico-semantică. Termenul de hiponimie a fost creat de A.J. Greimas (1966) prin analogie cu alți termeni ce definesc relațiile paradigmatice de sens, respectiv, antonimie, sinonimie. În ciuda caracterului novator al expresiei lingvistice, conținutul/ conceptul definit prin "hiponimie" a existat încă din Antichitate, fiind acceptat ca principiu de organizare a limbilor naturale. În prelungirea teoriei lingvistice a lui A.J. Greimas, J.
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
novator al expresiei lingvistice, conținutul/ conceptul definit prin "hiponimie" a existat încă din Antichitate, fiind acceptat ca principiu de organizare a limbilor naturale. În prelungirea teoriei lingvistice a lui A.J. Greimas, J. Lyons (1977) formalizează acest tip de relație paradigmatică, considerând-o un echivalent al relației de incluziune între clase, din domeniul logicii. În procesul de cunoaștere, relația de hiponimie se stabilește în baza unui raport binar între clasa unităților- referenți, sensuri- și un hiperonim, adică, "între termenul supraordonat sau
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
anume, "fosetă", "duoden"; tot două hiperonime are și hiponimul "fosetă mezenterico-parietală Waldeyer", respectiv, "fosetă" și "mezenterico-parietală" Hiponimele care au două sau mai multe hiperonime, păstrează trăsăturile conceptuale ale tuturor claselor supraordonate. Cea de-a doua trăsătură privind hiponimia, ca relație paradigmatică de sens este incompatibilitatea. Hiponimele medicale (spre deosebire de sinonime) sunt unite printr-o relație de incompatibilitate. "Hernie paraduodenală", "hernie paracecală", "hernie supravezicală" sunt doar câteva exemple de hiponime care se exclud reciproc: "Hernia paraduodenală" nu poate fi "hernie paracecală" și nici
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
sémiotique, Complexe, Bruxelles. HOEK, L., 1972: Hoek, Leo, Description d` un archonte: Preliminaires a une theorie du titre a partir du Nouveau Roman, în Nouveau Roman: hier, aujourd` hui, Union Generale d`edition, Paris. HOMETKOVSKI, L., 2012: Ludmila Hometkovski, Taxonomia paradigmatică și sintagmatică în terminologia dreptului comunitar, ULIM, Chișinău. HUMBLEY, J., 2006: John Humbley, La traduction des métaphores dans les langues de spécialité: le cas des virus informatiques, Lynx 52, pp. 49-62. (John Humbley, " La traduction des métaphores dans les langues
[Corola-publishinghouse/Science/84964_a_85749]
-
footnote>, iar Sfântul Ioan Gură de Aur, a cărui operă am mai citat-o deja, se declară pentru neamânarea botezului copiilor<footnote În Omilia a XL-a la cartea Facerii, Sfântul Ioan, printre altele, vorbește în cuvinte encomiastice despre patriarhul paradigmatic Avraam, care a împlinit îndată ce i s-a poruncit Și a pus semnul poruncit de Dumnezeu, tăierea împrejur adică, lui Ismail (fiul său), tuturor celor născuți în casa sa Și celor cumpărați cu bani, precum i-a poruncit Dumnezeu (Fac
Familia în societatea contemporană by Liviu Petcu () [Corola-publishinghouse/Science/130_a_148]
-
pentru om. Altfel spus, omul poate folosi din natură orice dorește, dar natura ca atare nu a fost făcută de-a gata pentru folosul omului. Îi revine omului sarcina de a o transforma pentru a-i fi de folos. Exemplul paradigmatic este cel al bucății de ceară care este transformată de om după cum dorește. Bacon vorbise deja despre transformarea practică a naturii cu ajutorul tehnologiei bazată pe știință. Putem cunoaște și înțelege natura, o putem transforma cu ajutorul tehnologiei. Această înțelegere a fost
[Corola-publishinghouse/Science/84952_a_85737]
-
noi, eu/alții (ceilalți), al eului creator/al creației, al eului/al noneului; real/ideal, individual/universal, uman/di vin, angelic/demoniac, concret/abstract, aparență/esență etc. La nivelul întregului text, văzut ca un „corpus“, aceste planuri structurale se combină paradigmatic, corelate prin raporturi de analogie, de opoziție sau de complementaritate. 2.6. Moduri de expunere în opera literară Modul de expunere este maniera concretă în care scriitorul își construiește textul, apelând la forme discursive adecvate contextului stilistic și situației de
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2894]
-
interior, ale unui obiect sau fenomen, ale unei ființe etc. Inclusă frecvent în textul narativ, secvența descriptivă are rol de pauză, fiindcă întrerupe șirul întâmplărilor și suspendă timpul diegetic. Secvența descriptivă este caracterizată prin organizare spațială, de obicei, sincronică (structură paradigmatică semnalată prin indici spațiali multipli). Frecvent, ia forma unui discurs enumerativ și figurativ. Organizarea tematică este evidențiată prin câmpuri semantice în care predomină substantivele și adjectivele. Ca secvență textuală, descrierea artistică recurge la combinarea imprevizibilă a strategiilor și tehnicilor descriptive
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2894]
-
cu intriga, fixând situația inițială doar în secvența a doua) sau absența expozițiunii, suprimarea unor momente sau multiplicarea lor etc. Deconstrucția postmo dernă a schemei narative clasice anulează indicii de coerență textuală: temporalitatea lineară, raportul stabil între instanțele narative, organizarea paradigmatică a momentelor subiectului. 3.2.8. Specii ale genului epic Specia literară desemnează, în cadrul fiecărui gen (epic, liric și dramatic), o categorie de opere literare reunite pe baza unor criterii diverse. Pentru genul epic, criteriile vizează mai ales modul de
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2894]
-
obiectiv. [...] Un observator omniscient desigur, dar lipsit de voce proprie.“ (N. Manolescu, Arca lui Noe) Cele două părți (însumând 13 capitole) au titluri metaforice, Glasul pământului, Glasul iubirii, punând în opoziție „vocea“ rațiunii și cea a pasiunii (conflict psihologic). Spațiul paradigmatic al lumii lui Ion este satul Pripas, construit ca un cronotop arhetipal, funcționând ca un spațiu închis, cu un tipar de existență și de gândire statornicit prin tradiții arhaice. Numele simbolic al satului poate sugera blestemul vieții trăite în pripă
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2894]
-
Începutul (titlul inițial: Veselie), iar ultimul, Sfârșitul, sugerând ideea de incipit și final, dar și imaginea „unui corp sferoid“ (L. Rebreanu, Jurnal). Între cele două capitole, se închide un destin tragic, cel al eroului care dă și titlul romanului. Spațiul paradigmatic al lumii lui Ion este satul Pripas, construit ca un cronotop arhetipal, funcționând ca un spațiu închis, cu un tipar de existență și de gândire statornicit prin tradiții arhaice. Numele simbolic al satului poate sugera blestemul vieții trăite în pripă
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2894]