36,856 matches
-
rare "victime" ale tranziției își vor găsi susținători binevoitori. Compasiune? Sau complicități anterioare ce nu trebuie dezvăluite? Să spunem că e vorba de milă. Cincisprezece ani după momentele de derută din 1989-1990, aceleași personalități (care se vor recunoaște aici) se regăsesc încă, fie la Academie inamovibili -, fie la conducerea Arhivelor în numele competenței -, fie în fruntea Bisericii ortodoxe în numele respectului pentru această instituție, garantă a tradiției. Rețelele familiale funcționează și ele: cutare doamnă, istoric, susținătoare înflăcărată a național-comunismului din anii 1980, în
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
bună purtare sub control pentru a convinge NATO sau UE, în 1993 și până în primii ani ai secolului XXI, că se petrecuse într-adevăr o mutație profundă 6. O eliberare zbuciumată Aceste frământări nespuse, puțin spuse căci graba de a regăsi bucuria de a trăi înlătură poverile inutile explică șocurile în cascadă care vor lovi elitele, și mai ales elitele intelectuale, foarte prezente în media. O mare parte dintre acești intelectuali a dorit cu ardoare libertatea, toate libertățile în 1990 și
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
2000-2004, și nu este sancționat de către o parte a societății, care vrea să "uite" ca să accelereze ritmul, totul este învăluit în mister, mascând adevărul despre trecutul multora. Cu excepția câtorva tornade care dezvăluie câte ceva... Numai că scrupulele de conștiință și familiaritatea regăsită cu mișcările de gândire din Europa și Statele Unite provoacă unora insomnii care, uneori, devin coșmaruri atunci când trezirea este prea brutală. Timpul dezvăluirii crimelor comunismului, pentru a relua formula istoricului Stéphane Courtois, a fost într-un fel confortabil. Căci puterea politică
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
națiunea, ș.a.m.d.; verbul putea aparține sferei semantice a existenței, a edificării, a rezistenței, a creației: orice atribut al excelenței asociat uneia dintre ipostazele Sinelui avea acces la eternitate. Îndărătul acestei pompoase triade, al obsesiei imperative a continuității multimilenare, regăsim o voință faustică de încremenire a timpului. Istoriografia oficială îmbălsăma astfel poporul român abstractizat într-un regim de istoricitate al eternei reîntoarceri, cu o logică de taxidermist care confunda trecutul, prezentul și viitorul. Nu voi uita stupoarea prietenului meu, marele
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
caracterul precumpănitor mimetic, de punere în scenă ca spectacol a restructurărilor care ar trebui să afecteze fondul raporturilor și structurilor sociale, dar rămân prea adesea pur formale, contrabalansate în planul invizibil al faptelor de o îndârjită sabotare a inovației, se regăsește in nuce în aceste episoade originare ale revoluției la televizor. Drept consecință, constatăm că, încă din primele luni ale anului 1990, una dintre marile bătălii dintre putere și opoziție are drept obiect accesul la televiziunea încă unică și strict controlată
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
decembrie 2006, p. 62746 În Polonia, apoi în Cehoslovacia și Ungaria, primele alegeri cu adevărat libere, chiar dacă negociate, au fost dovada incontestabilă a voinței majoritare, de la dreapta la stânga spectrului politic, de a rupe orice legătură cu comunismul și de a regăsi, pe cât posibil, vechiul cadru al democrației parlamentare antebelice și al unei societăți burgheze, mai mult sau mai puțin modernizate. În România acea Românie care își cucerise libertatea printr-o revoltă populară reprimată în sânge -, prăbușirea regimului lui Ceaușescu nu a
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
ca în cazul cooperativei de frizeri "Higiena liberă". Rapizi în a sezisa umorul unor situații, românii decid că și Securitatea se numește acum "Securitatea română liberă". Nici în plan internațional, soarta românilor nu era mai clar definită. Aproape instinctiv, Occidentul regăsise, la Malta, termenii originari ai acordului de la Ialta: organizarea de alegeri cu adevărat libere de această dată în toate țările lagărului socialist din Europa, cu o puternică influență occidentală în Europa Centrală și o puternică influență sovietică în România și
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
educate, dar istoria ulterioară, destul de accidentată, a liberalismului a provocat multe sciziuni și regrupări care nu au consolidat această tendință într-o măsură suficientă. În această situație, e relativ lesne de înțeles de ce, sub aspect programatic, cele trei partide își regăsesc în mare măsură prioritățile tradiționale din anii premergători celui de-al Doilea Război Mondial: pe 10 ianuarie 1990, prima declarație publică a lui Corneliu Coposu trimite la Proclamația de la Alba Iulia din 1918 pentru drepturile minorităților și la Constituția din
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
intoleranța față de opoziție, instituțiile statului de la funcționarii ministerelor la procurori și magistrați și de la cadrele superioare din armată la serviciile secrete -, care se situau oricum într-un regim de continuitate, sunt inevitabil aduse, după abia câteva săptămâni de la revoluție, să regăsească reflexele dominării de către un singur partid și să internalizeze imediat teza caracterului subversiv al opoziției politice, procedând în consecință. Așa se explică de altfel și faptul că, în ciuda câștigării alegerilor în 1996 și în parte chiar a celor din 2004
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
decenii de-a rândul propagandei sistematice împotriva "democrației burgheze". În acest mediu, imagistica primilor ani de dictatură comunistă, care păruse definitiv obliterată de spectacolul național-comunist al unității întregului popor, vădește o surprinzătoare reziliență. Spontan sau provocat, segmentele conservatoare ale societății regăsesc în memoria lor latentă teme pe care educația elementară din anii copilăriei le sădise mai durabil decât se putea imagina: poncife și falsuri propagandistice despre "partidele burgheze" care spoliaseră poporul și înăbușiseră, invariabil "în sânge", revolta maselor. Un caz clasic
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
morali al PNȚCD. Pe de altă parte, pe cât părea de simplă dinafara partidelor ideea unității Opoziției, pe atât era ea de dificil de realizat în logica de partid mai ales a unor partide persecutate vreme de decenii, și care își regăseau cu febrilitate și mândrie identitatea. Moștenitoare ale unei culturi politice tradițional dominate de acerba concurență care le mobilizase înainte de război, conducerile celor două partide istorice importante, PNȚCD și PNL, erau cu mult mai preocupate de propria identitate în raport unul
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
oferă suportul imaginar indispensabil voinței de schimbare. Ca nouă formă de sociabilitate, mitingurile permit identificarea susținătorilor opoziției, fac să se întâlnească de aceeași parte a baricadei grupuri foarte diverse, dar și consolidează solidaritatea fiecărui grup, care se recunoaște și se regăsește în mulțime, permițând fiecărui participant să constate că nu era izolat. Mitingul scoate opoziția din zona comunicării prudente, șoptite și subversive, și o situează în zona libertății asumate în comun. Imposibil de ocolit de către mass-media, inclusiv de către televiziune, mitingurile se
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
PDSR, în frunte cu Ion Iliescu și Adrian Năstase, să denunțe cu patos "complotul" Occidentului contra integrității României. Era pentru prima dată în istorie când cele două state, Ungaria și România și, încă și mai important, cele două popoare se regăseau în aceeași tabără. Reconcilierea istorică între România și Ungaria, între maghiari și români, a îndepărtat pe termen lung de Europa Centrală riscurile "balcanzării", fără să afecteze în vreun fel nici integritatea teritorială sau suveranitatea statelor din regiune, nici soliditatea tratatelor
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
istorii simplificate peste măsură. Agenda 2000, redactată de birocrații de la Bruxelles în 1997 pentru a pregăti lărgirea Uniunii Europene, este produsul prin excelență al acestui manicheism latent. Acolo, pe două coloane, sunt examinate statele aspirante, iar România și Bulgaria se regăsesc mereu în coloana negativă, în vreme ce statele din Europa centrală sau septentrională sunt invariabil pe drumul cel bun al integrării. Cu excepția Slovaciei, care, în acea vreme, contrazicea prin naționalism această geografie imaginară a celor două Europe. Ulterior, decidenții politici ai Uniunii
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
de vecinele ei din Europa Centrală. Dacă traiectoria ei postcomunistă a fost într-o mare măsură diferită înainte de 1996, asta nu e atât consecința inevitabilă a istoriei ei mai vechi sau mai recente, cât consecința unei opțiuni deliberate, îndărătul căreia regăsim voința unor oameni. Adevărata excepție românească din postcomunism a constat în rezistența încăpățânată a elitelor moștenite din epoca lui Dej și mai ales Ceaușescu în fața dezideratului firesc de divizare a puterii cu alte forțe politice, singura formă de pluralism care
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
Humanitas, București, 1994. 22 Irina Bădescu, "La trahison des clercs: édition revue et augmentée: 1968", Caietele Echinox, nr. 1, 2001, http://www. Dacia.ro/ echinox.htlm. 23 Emil Constantinescu, Adevărul despre revoluție, p. 33. 24 Dincolo de propria mea experiență, am regăsit aceeași idee la R. A. Hall, "Theories of Collective Action and Revolution: Evidence from the Romanian Transition of December 1989", Europe-Asia Studies, vol. 52, nr. 6, 2000, pp. 1069-1093. 25 În 1990, Gheorghe Rodeanu a fost avansat în grad. Ulterior, pe
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
bună parte a nedumeririlor puterii instalate derivă și de aici: citind 21 decembrie exclusiv ca pe un fenomen anticeaușist, Iliescu nu putea înțelege ce vor, de fapt, cei din Piața Universității. 68 În mai mic, de altminteri, aceeași experiență se regăsește și în alte medii odată cu primul mare miting de opoziție, pretutindeni unde asemenea acțiuni s-au organizat și indiferent de data acestora. Fiecare dintre aceste evenimente reprezintă, deopotrivă, repetarea simbolică a "mitingului originar" din decembrie și o experiență eliberatoare pentru
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
lasă condus; - vitalitatea lui este peste măsura răutății dușmanului; - trece drept invincibil, invulnerabil, inaccesibil la loviturile sorții potrivnice și ale dușmanului (în final); - (!!) dar pe parcurs, are momente când este învins, vulnerabil, suportă loviturile, are însă tăria de a se regăsi; - eroul pozitiv nu mai este judecat după morala obișnuită; ci, din punct de vedere al extraordinarului, al nemaipomenitului, al lipsei de măsură; - eroul iese din dimensiunile umane; din momentul când trece în aventură el nu mai este la cheremul patimilor
Noțiuni de teorie literară pentru gimnaziu by Doina Munteanu () [Corola-publishinghouse/Science/91833_a_93194]
-
picioare. În al doilea rând, "deșteptarea" națională sugerează o schimbare de gestalt, un proces cvasi-instantaneu de conștientizare a realei apartenențe naționale. Într-un anumit sens, termenul de "deșteptare" lasă impresia unei subite epifanii colective, în care un întreg popor își regăsește propria identitate prin activarea conștiinței naționale. Această concepție poate fi numită "doctrina revelaționismului național". Se înțelege, din argumentul desfășurat până în acest punct, că această doctrină este evident eronată. Departe de a fi o conversie fulger, o "re- deșteptare" subită, dezvoltarea
[Corola-publishinghouse/Science/84968_a_85753]
-
era nu doar o contradicție în termeni, ci și o aberație conceptuală în logica politică a orânduirii feudale. Această compresie a națiunii la elita sa socială - înțelegere care a dominat scrierile cărturarilor ardeleni pe durata secolului al XVIII-lea - se regăsește în Transilvania lui Inochentie Micu- Klein cât și în Franța lui Montesquieu. Un pasaj din Spiritul legilor ilustrează înțelegerea elitistă (în spiritul vremii) pe care filosoful jurist al luminilor o dădea națiunii: "Națiunea, adică seniorii și episcopii: nu era vorba
[Corola-publishinghouse/Science/84968_a_85753]
-
trebuie înțeles ca o forțare imaginativă a unor descoperiri istorice. În această cheie pot fi înțelese atât excesele latiniste ale Școlii Ardelene (romanitatea pură a românilor, exterminarea totală a dacilor), cât și replica dacistă (în cea mai autohtonistă formulă aceasta regăsindu-se în fanteziile pelasgice ale lui Nicolae Densusianu). Deși extreme, ambele poziții își au originea în constatări factuale suportate de investigații arheologice și lingvistice. Conștiința istorică românească a fost configurată prin extrapolarea imaginativă pe baza elementelor factuale, mult dincolo de parametri
[Corola-publishinghouse/Science/84968_a_85753]
-
sporită a cenzurii față de materialele didactice, care erau (și continuă să fie) supuse unui control suplimentar. Datorită acestor motive, infiltrațiile romantice, prezente deja în climatul intelectual al culturii române încă din anii '30 ai secolului al XIX-lea, nu se regăsesc în conținutul literaturii didactice decât într-o doză foarte limitată. Logica provincială de periodizare a trecutului. Naționalismul politic, i.e., ideea potrivită căreia unitatea etnică trebuie să coincidă cu unitatea statal-politică astfel încât toți etnicii români să fie reuniți sub o singură
[Corola-publishinghouse/Science/84968_a_85753]
-
reperabil și în cazul Manualului de istoria principatului Moldavei, publicat câțiva ani mai târziu de către Ioan Albineț (1845). Lucrarea tratează exclusiv trecutul moldav, folosind ca modalitate de partiționare a trecutului aceeași schemă periodică în trei reprize: vechi-mediu-nou, pe care o regăsim și la Aaron: a) istoria veche, care debutează de la cele mai vechi întâmplări ale Daciei, încheindu-se cu momentul întemeierii statului Moldovei prin venirea lui Bogdan Dragoș; b) istoria de mijloc, fixată temporal între fundarea statului moldav odată cu Bogdan Dragoș
[Corola-publishinghouse/Science/84968_a_85753]
-
defensiv-emancipatoare, apologeții săi urmărind să dobândească pe spinarea ei recunoașterea parității neamului românesc cu celelalte popoare învecinate. Ca idee integratoare, latinismul aspira deci la ieșirea poporului român, descendent al marilor romani, din starea de acută inferioritate politică în care se regăsea. Acesta este motivul pentru care latinismul ca program cultural-politic nu doar că a apărut și s-a afirmat cel mai plenar în Ardeal - unde a continuat să rămână doctrina identității naționale mult după ce în principate latinismul a devenit anacronic -, ci
[Corola-publishinghouse/Science/84968_a_85753]
-
Catolicismul păcătuiește pentru că este antinațional, neținânt cont de formele naționale eterne pe care încearcă să le dizolve într-o monolitică supra-unitate confesională. Protestantismul, dimpotrivă, este prea individualist, raționalist și impersonal. Între aceste extreme, ortodoxia singură este "ritmul în care se regăsește însăși suflarea cea mai autentică a vieții totale" (p. 66). Direcționându-și raționamentul pe calea polemicii cu doctrina românismului propusă de C. Rădulescu-Motru (1936) drept "catehismul noii spiritualități" românești evacuată de ortodoxie, Stăniloae protestează vehement subliniind centralitatea ortodoxiei ca polul spiritual
[Corola-publishinghouse/Science/84968_a_85753]