4,039 matches
-
acestea însă pe cari-i reprezintă cultura publică generală și cari-au contribuit la ea nu sânt ei înșii oameni culți în sens strict; ei au fost învățați, artiști, legislatori, oameni de stat, însă nu numai și nu întotdeauna oameni culți; așadar, în privirea acestor opere și manifestațiuni a culturei, noțiunea ei e cu totului diferită cîndu-i de popor vorba și cîndu-i de oamenii singulari. Și mai esențial e că cultura publică sau națională consistă din niște elemente foarte importante, cari
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
esențial e că cultura publică sau națională consistă din niște elemente foarte importante, cari nu sânt opera oamenilor singurateci ci-s comune absolut tuturor; acestea-s elemente ale spiritului poporului pe care, comparîndu-l cu alte spirite ale popoarălor, îl numim cult, precum sânt de es. moravuri, religiuni, maniera de-a privi lumea și îndeosebi limba, care-i oglinda tuturor acestora; un popor poate poseda o limbă foarte dezvoltată, cultă în sensul cel mai nalt; ea va fi semnul și testimoniul cum
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
spiritului poporului pe care, comparîndu-l cu alte spirite ale popoarălor, îl numim cult, precum sânt de es. moravuri, religiuni, maniera de-a privi lumea și îndeosebi limba, care-i oglinda tuturor acestora; un popor poate poseda o limbă foarte dezvoltată, cultă în sensul cel mai nalt; ea va fi semnul și testimoniul cum că națiunea e cultă, însă cel cult și cel necult, cel ce știe mai puțin și cel mai învățat vorbesc aceeași limbă, atât e diferită cultura cu privire la un
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
es. moravuri, religiuni, maniera de-a privi lumea și îndeosebi limba, care-i oglinda tuturor acestora; un popor poate poseda o limbă foarte dezvoltată, cultă în sensul cel mai nalt; ea va fi semnul și testimoniul cum că națiunea e cultă, însă cel cult și cel necult, cel ce știe mai puțin și cel mai învățat vorbesc aceeași limbă, atât e diferită cultura cu privire la un popor și la un individ. Moravurile unei națiuni pot, ca expresiune a individualității naționale și în
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
necult, cel ce știe mai puțin și cel mai învățat vorbesc aceeași limbă, atât e diferită cultura cu privire la un popor și la un individ. Moravurile unei națiuni pot, ca expresiune a individualității naționale și în comparațiune cu altele, să fie culte, însă omul singular care exercită aceste moravuri nu demonstră prin asta încă cultură, ci numai morigenitate, civilitate. {EminescuOpXIV 916} Unui spirit poporal sau unui popor i se pot atribui așadar toate semnele caracteristice ale culturei cari vor rezulta în decursul
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
Unui spirit poporal sau unui popor i se pot atribui așadar toate semnele caracteristice ale culturei cari vor rezulta în decursul studiului nostru, fără din aceasta să urmeze cumva cum că indivizii singulari ai acestui popor sânt într-adevăr oameni culți. Studiul nostru se îndreaptă exclusiv asupra culturei individuale sau a aceleia care-i numită astfel în sens restrâns și propriu. Cuprinsul și esența culturei nu e simplă, sânt mai multe și deosebite elemente cari la un loc luate constituiesc și
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
antiteza lor cu alte (speții) soiuri ale vieții spirituale și ale dezvoltării inteligenței, și îndeosebi cu a științei. - După aceea noțiunea culturei mai însamnă și un mod anumit al acțiunii, conduitei și-a manierelor; cu deosebire cerem de la un om cult împlinirea celora ce pretinde moralitatea de la om; cultura e privită ca un izvor deosebit al moralității și ca motiv propriu al simțămintelor (convicțiunilor), totodată însă ea cere multe în privirea împlinirei chemării noastre omenești cari sânt străine sau indiferente pentru
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
etica și religiozitatea pură. Acest al doilea element al culturei se va putea caracteriza mai bine prin despărțirea lui de elementul moralității. În fine cultura mai conține încă un raport și o îmbinare deosebit de intimă cu frumusețea; la fiecare om cult nu presupunem numai o resimțire tare și agilă a frumuseței, ci și o reprezentare relativă a acesteia, se cere cel puțin expres ca în și pe el să nu se prezinte nimic nefrumos, ba și împrejurul lui să nu fie
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
acestuia, ci artei sau științei din el. Ce raport este dar între cultură și știință, la diversitatea deplină a scopului și la identitatea deplină a cuprinsului lor? Ca spectatorul în fața artei, ca credinciosul cu biserica, astfel e raportul dintre cei culți și știință. Cugetătorii și învățații lucrează, cei culți consumă știința; învățații sânt preoții științei, cei culți sânt obștea credincioșilor; ceea ce nu exclude ca un laic să priceapă adesea mai mult din teologie decât duhovnicul său. Știința este reprezentarea și dezvălirea
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
raport este dar între cultură și știință, la diversitatea deplină a scopului și la identitatea deplină a cuprinsului lor? Ca spectatorul în fața artei, ca credinciosul cu biserica, astfel e raportul dintre cei culți și știință. Cugetătorii și învățații lucrează, cei culți consumă știința; învățații sânt preoții științei, cei culți sânt obștea credincioșilor; ceea ce nu exclude ca un laic să priceapă adesea mai mult din teologie decât duhovnicul său. Știința este reprezentarea și dezvălirea spiritului național într-o direcțiune, acea a științei
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
diversitatea deplină a scopului și la identitatea deplină a cuprinsului lor? Ca spectatorul în fața artei, ca credinciosul cu biserica, astfel e raportul dintre cei culți și știință. Cugetătorii și învățații lucrează, cei culți consumă știința; învățații sânt preoții științei, cei culți sânt obștea credincioșilor; ceea ce nu exclude ca un laic să priceapă adesea mai mult din teologie decât duhovnicul său. Știința este reprezentarea și dezvălirea spiritului național într-o direcțiune, acea a științei; valoarea și ființa ei, viața și scopul ei
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
Știința și servii ei, învățații, ei lucrează numai pentru națiunea lor, pentru susținerea și înălțarea spiritului național; ei lucrează pentru-a aduce izvoarele sucului vieții lor în spiritul public comun și spre a-l aduce pre acesta la înflorire. Cei culți dintr-o națiune sânt aceia cari mai dintâi și cu deosebire recepează în ei cele câștigate pe terenul științei pentru spiritul public, și de aceea nu-i indiferent daca numărul de oameni culți ce-și apropriază știința și rezultatele ei
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
-l aduce pre acesta la înflorire. Cei culți dintr-o națiune sânt aceia cari mai dintâi și cu deosebire recepează în ei cele câștigate pe terenul științei pentru spiritul public, și de aceea nu-i indiferent daca numărul de oameni culți ce-și apropriază știința și rezultatele ei gata este mai mare sau mai mic. Înălțimea și demnitatea spiritului național nu se determinează numai prin cuprinsul celor știute (în știință), ci și după întinderea numerică a celor culți. Beoțienii rămân beoțieni
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
numărul de oameni culți ce-și apropriază știința și rezultatele ei gata este mai mare sau mai mic. Înălțimea și demnitatea spiritului național nu se determinează numai prin cuprinsul celor știute (în știință), ci și după întinderea numerică a celor culți. Beoțienii rămân beoțieni și abderiții abderiți, deși unii au avut pe Pindar, ceilalți pe Democrit. Nu preoții constituiesc biserica; ei nu o pot face decât în cea mai strânsă comunitate cu credincioșii; tot astfel nu constituiesc învățații spiritul științific al
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
unii au avut pe Pindar, ceilalți pe Democrit. Nu preoții constituiesc biserica; ei nu o pot face decât în cea mai strânsă comunitate cu credincioșii; tot astfel nu constituiesc învățații spiritul științific al națiunii, ci numai întregul număr al celor culți prin știință. Și înălțimea artistică a unui popor nu se măsură numai după artiști, ci după cunoscătorii și protectorii artei. Pe pomul cunoștinței, care crește din pământul spiritului național, știința se poate compara cu acele intime puteri agente cari, sugând
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
peste mărgini are un scop mai întins decât cel personal, și adică: în perpetuarea transmisă a culturei. Cu deosebire se poate susținea aceasta despre cultura aceea care se referă la moralitatea și frumuseța unui om, la viața si purtarea cea cultă; aicea influința unei împrejurimi culte nu e numai esențială, ci neînlocuibilă. Simțul estetic în genere și probarea lui în viața proprie îndeosebi cere o îngrijire atât de durabilă și practică cum ea nu se prezintă (geboten) decât prin relațiunea și
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
mai întins decât cel personal, și adică: în perpetuarea transmisă a culturei. Cu deosebire se poate susținea aceasta despre cultura aceea care se referă la moralitatea și frumuseța unui om, la viața si purtarea cea cultă; aicea influința unei împrejurimi culte nu e numai esențială, ci neînlocuibilă. Simțul estetic în genere și probarea lui în viața proprie îndeosebi cere o îngrijire atât de durabilă și practică cum ea nu se prezintă (geboten) decât prin relațiunea și societatea celor culți, pe când orce
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
unei împrejurimi culte nu e numai esențială, ci neînlocuibilă. Simțul estetic în genere și probarea lui în viața proprie îndeosebi cere o îngrijire atât de durabilă și practică cum ea nu se prezintă (geboten) decât prin relațiunea și societatea celor culți, pe când orce știință teoretică despre el și orice nizuire solitară după el ni se arată în genere a fi zadarnice. De acolo și esperiența deasă cum că și oameni foarte cultivabili și culți înăuntrul lor, dacă în anii lor primitivi
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
geboten) decât prin relațiunea și societatea celor culți, pe când orce știință teoretică despre el și orice nizuire solitară după el ni se arată în genere a fi zadarnice. De acolo și esperiența deasă cum că și oameni foarte cultivabili și culți înăuntrul lor, dacă în anii lor primitivi n-au crescut sau n-au ieșit din o societate cultă, vor avea, cu toate calitățile lor preferabile, lipsa-de acel ceva care ni se prezintă îndată și-ntotdeauna ca semnul caracteristic cel mai
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
după el ni se arată în genere a fi zadarnice. De acolo și esperiența deasă cum că și oameni foarte cultivabili și culți înăuntrul lor, dacă în anii lor primitivi n-au crescut sau n-au ieșit din o societate cultă, vor avea, cu toate calitățile lor preferabile, lipsa-de acel ceva care ni se prezintă îndată și-ntotdeauna ca semnul caracteristic cel mai revelat a unui om cult. În laturea aceasta a culturei autodidacții rămân întotdeauna îndărăt; numai, cum am zice
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
anii lor primitivi n-au crescut sau n-au ieșit din o societate cultă, vor avea, cu toate calitățile lor preferabile, lipsa-de acel ceva care ni se prezintă îndată și-ntotdeauna ca semnul caracteristic cel mai revelat a unui om cult. În laturea aceasta a culturei autodidacții rămân întotdeauna îndărăt; numai, cum am zice, geniul culturei va poseda și în casa de melc a singurătății acele fine fire sensitive pentru tot ce-i convenabil, de șic și frumos în formele vieții
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
rămân întotdeauna îndărăt; numai, cum am zice, geniul culturei va poseda și în casa de melc a singurătății acele fine fire sensitive pentru tot ce-i convenabil, de șic și frumos în formele vieții. Prăsirea culturei intelectuale însă prin cei culți se-ntîmplă-ntotdeuna într-o măsură numai foarte mică, și și aceea într-un mod pervers dacă nu intervine știința. Unde numai cei culți singuri vor să producă și să perpetueze cultura inteligenței, fie-n educațiunea copiilor or în influința literară asupra
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
pentru tot ce-i convenabil, de șic și frumos în formele vieții. Prăsirea culturei intelectuale însă prin cei culți se-ntîmplă-ntotdeuna într-o măsură numai foarte mică, și și aceea într-un mod pervers dacă nu intervine știința. Unde numai cei culți singuri vor să producă și să perpetueze cultura inteligenței, fie-n educațiunea copiilor or în influința literară asupra publicului, acolo semidoctismul și secăciunea (fraza goală) sânt aproape; orce răsad al culturei trebuie să pornească de la știință însăși; nu se poate
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
sensul de azi cultură generală nu prea e lățit în genere la greci și la romani, activitatea urmărește un scop practic sau totuși general; pe lângă acestea găsim un simț estetic foarte dibaci și, ca urmare a lui, foarte fine și culte forme de viață; însă chiar arta, aptă mai mult decât orce direcție a vieții spirituale de a da teren individului, chiar ea este în legătura cea mai strânsă cu 220 r religiunea și statul. Unde însă totuși apare cultura proprie
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]
-
deosebire era un grad nalt de cultură publică, însă oamenii singulari o posedau nemijlocit și nu și-o câștigau nici în sensul, nici cu intențiunea morală a culturei, tot așa de puțin cum omul prost nu-și apropriază limba noastră cultă spre scopul și ca un element al culturei. De acolo și modul propriu al arătării sale - la greci lăudată și cântată, ca deosebit înflorită, sub Heteri, la domnia romană în vremea mai târzie (cea dinainte n-o cunoștea de fel
Opere 14 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295592_a_296921]