4,702 matches
-
să permită frumuseții ascunse să strălucească din sine”<footnote Dionisie Areopagitul, Despre Teologia mistică, 2, P. G. III, col. 1025. footnote>. Al Patrulea Conciliul de la Lateran (1215) a formulat Și determinat, în mod oficial, conceptul de teologie negativă în Biserica Apuseană după cum urmează: „Între Creator Și creatură nu poate fi afirmată nici o similaritate, fără a afirma o disimilaritate Și mai mare între ei”<footnote „Quia inter creatorem et creaturam non potest similtudo notari, quim inter eos maior sit dissimilitudo notanda” H.
Adversus haereses by Liviu Petcu () [Corola-publishinghouse/Science/153_a_172]
-
verbală” (dacă vine de la cuvântul φημί = a spune)<footnote Ivana Noble, The Apophatic Way in Gregory of Nyssa, în Petr Pokorný, Jan Roskovec (eds.), Philosophical Hermeneutics and Biblical Exegesis, Tübingen, Mohr Siebeck, 2002, p. 338. footnote>. Teologia negativă a Bisericii Apusene Și teologia apofatică a Bisericii de Răsărit ar trebui, cu toate acestea, deosebite în mod clar. Teologia apofatică nu însemnează o definiție a lui Dumnezeu, oricare ar fi ea - pozitivă sau negativă. A vorbi în chip apofatic despre Dumnezeu însemnează
Adversus haereses by Liviu Petcu () [Corola-publishinghouse/Science/153_a_172]
-
de Răsărit este renunțarea radicală la fiecare definiție a lui Dumnezeu, indiferent dacă pozitivă sau negativă. Diferența dintre teologia apofatică Și negativă desemnează o diferență între Răsărit Și Apus: în acest sens, teologia apofatică a Bisericii de Răsărit transcende teologia apuseană negativă Și naturală<footnote C. Yannaras, De l’absence et de l’inconnaisance de Dieu, Paris, Cerf, 1971, p. 79-80. footnote>. Paul Rorem scrie următoarele despre Teologia mistică a lui Sfântului Dionisie Areopagitul: „Scopul fundamental al călătoriei dionisiene Și al
Adversus haereses by Liviu Petcu () [Corola-publishinghouse/Science/153_a_172]
-
Răsărit, la fel cum prin Augustin, în cea de Apus. De asemenea, Sfântul Grigorie „a fost cel care a indicat calea către Areopagit, deși, acesta din urmă, pentru o lungă perioadă l-a eclipsat de fapt, mai ales în teologia apuseană, lăsându-l realmente pradă uitării”<footnote F. Heiler, Die Ostkirchen, Munich Reinhardt, 1971, p. 281; cf. L. Thunberg, Microcosmos and Mediator. The Theological Anthropology of Maximos the Confessor, Lund: Gleerup, 1965, p. 433. „Rămâne un fapt că Grigorie de Nyssa
Adversus haereses by Liviu Petcu () [Corola-publishinghouse/Science/153_a_172]
-
avantajul anchetei orale la domiciliu, avantaj ce ține și de proporția mai redusă a nonrăspunsurilor. Este, probabil, și unul dintre motivele revenirii în forță a anchetelor prin telefon. Într-adevăr, tehnica în cauză este astăzi în mare vogă în țările apusene și se vorbește chiar de o înlocuire completă a anchetei față în față cu una „la distanță”. Ancheta prin telefon a cunoscut momentele sale de glorie prin anii ’30-’40 în America, însă unele eșecuri în predicția câștigătorilor scrutinurilor electorale
[Corola-publishinghouse/Science/1855_a_3180]
-
rețete fixe, condițiile concrete în care se desfășoară ancheta contând extrem de mult, ceea ce nu înseamnă ignorarea efectelor cauzate de lungimea și complexitatea instrumentelor utilizate. Astfel, într-o cercetare efectuată împreună cu alți colegi sociologi clujeni, la sfârșitul anilor ’70, în Munții Apuseni, am aplicat persoanelor din unitățile gospodărești vizitate o listă foarte lungă de întrebări. Din cauza distanțelor și topografiei locului, accesul la cele mai multe gospodării era extrem de greu, astfel că revenirea devenea aproape imposibilă, prin costurile pe care le presupunea. S-a convenit
[Corola-publishinghouse/Science/1855_a_3180]
-
perioadă de liberalism. Se înțelege că acest liberalism este un termen relativ, care trebuie abordat numai în contextul socialismului românesc. Termenul care ar putea defini cel mai semnificativ perioada 1965-1974 este cel de destindere atît internă cît și externă. Autorii apuseni (este și cazul celor doi autori ai "Istoriei Europei") definesc epoca respectivă prin conceptul de independență. Acest termen ni se pare exagerat, deoarece oricît de mare ar fi dorința clasei conducătoare românești, despre o reală independență nu poate fi vorba
by Serge Berstein, Pierre Milza [Corola-publishinghouse/Science/964_a_2472]
-
oricît de mare ar fi dorința clasei conducătoare românești, despre o reală independență nu poate fi vorba. Destindere, însă este un termen mai puțin categoric. El are avantajul de a defini atît noua realitate externă, dezangajarea de ruși, apropierea de apuseni, cît și atmosfera internă (cf. Vlad Georgescu, Istoria românilor de la origini pînă în zilele noastre, Ediția a III-a, București, Humanists, 1992, p. 274-283; Catherine Durandin, Istoria Românilor, Iași, Institutul European, 1998, p. 301-306; Marc de Bellet, La Politique exterieure
by Serge Berstein, Pierre Milza [Corola-publishinghouse/Science/964_a_2472]
-
Decii, doamnă-sa au făcut sfat cu ceilalți, cu toții, că de să va scula, va face mari răutăți, ci l-au otrăvit și au murit”) sau soția lui Grigore I Ghica, care le-a uimit pe „jupâneasa” cu hainele ei apusene („Doamna era îmbrăcată în haine frâncești foarte frumoase”) când s-a întors acasă, dar care, odată întoarsă în București, a reintrat în „codul” locului: „deci au lepădat hainele acelea și au luat rumânești”. Altfel, ținte ale unor proiecte matrimoniale, adesea
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
și București, așa încât pentru ai noștri era o cinste să se încuscrească [în cadrul unor relații ce vor deveni curând „schimburi de femei”, căci și domnițe ale românilor „coboară” în Balcani, de felul celor practicate - zice Georges Duby - de către dinastiile feudale apusene - nota mea, D.H.M.] cu ele. Pe vremea când se încheagă marele voievodat al țării Românești (1300-1350) erau trei neamuri de țări bulgărești, în cele trei Bulgarii ce se făcuseră pe atuncea: una la Marea Neagră, alta la Târnova și o a
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
din care cobora avea, între români, o distincție supremă, fiindcă era cel al Basarabilor. Sunt înclinat să leg de anii vienezi ai Ilincăi, de pildele ce i-au stat acolo la îndemână, multe dintre elementele de trai privat de culoare apuseană adăpostite de casele antacuzinești, ca și prețuirea pe care membrii acestei familii au arătat-o constant valorilor civilizației. Răpire de fecioară Dacă ne așezăm în tabăra celor ce manifestă mai puțină neîncredere în legendele adunate de Neculce în Sama sa
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
în fond, însă, și aceasta tot bizantină), ceea ce se întâmplă în veacului al XVIII-lea, „când ne dăm după așa-numiții fanarioți, care și ei se dădeau după stăpânii lor, turcii”, în fine, cea de-a patra înrâurire - mai nouă - apuseană, sosită prin mai multe filiere începând cu ultimul sfert al secolului al XVIII-lea312. Cercetătorii din timpurile mai noi l-au ascultat pe Nicolae Iorga, nuanțând ici și colo, în funcție de datele avute la dispoziție, judecățile și rafinându-le. Pentru Corina Nicolescu
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
a țării Românești privea, la început în veacului al XIV-lea, în materie de vestimentație, către Apus - probabil prin mijlocire ungurească 313. Doamnele Basarabilor, care s-au îngropat la Argeș, în biserica Sf. Nicolae, credincioase Bizanțului, nu disprețuiau, însă, moda apuseană. Tabloul votiv ne arată o soție de Voievod (prima care și-a lăsat chipul într-o frescă de biserică) care poartă „o scumpă și bogată haină, în înfățișare bizantină, iar pe cap are aceeași coroană înaltă ca a soțului ei
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
feminine, în înfățișări târzii și îndoielnică (cum se întâmplă cu pictura de pe peretele de apus al naosului Bisericii Domnești din Curtea de Argeș, unde portretul Doamnei Ana - probabil -, soția lui Vladislav, îmbrăcată într-un veșmânt bizantin, cu coroană așezată peste o scufie apuseană, a fost repictat în anul 1829) ori aflate pe obiecte de mult dispărute (ca acel epitrahil - l-am pomenit deja - de la Mănăstirea Bistrița, păstrat o vreme la Staraia Ladoga, în Rusia, unde era brodat și portretul Doamnei Marina, soția de
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
dovadă că străiul cernit nu reprezenta o exclusivitate inatacabilă în vestimentația văduvelor) peste care poartă o mantie de culoare roz, îmblănită 325. Dar socot că aceste câteva „demonstrații” sprijină îndestul titlul pe care l-am dat acestui paragraf. Și rochiile apusene erau purtate cu grație Când ajungeau, într-un fel sau altul, în Apus, Doamnele noastre nu se sfiau să adopte veșmintele acelor locuri. Ele se adaptau firesc la codul vestimentar al „celorlalți” - cum a făcut Doamna lui Grigore I Ghica
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
turci), mai sus pomenita Doamnă a „lepădat hainele acelea [care erau «foarte frumoaseț - nu se peste abține cronicarul să constate] și au luat românești”327. A reintrat, adică, sub presiunea circumstanțelor, în normele codului și ale cutumei. Și totuși, elementele apusene pătrundeau chiar în rigidul costum de ceremonie. într-o miniatură, Doamna Elena a lui Matei Basarab poartă pantofi cu tocul înalt de evidentă proveniență apuseană. în rest - spune Corina Nicolescu 328 - datele costumului îmbrăcat de soția voievodului - conteș de serasir
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
A reintrat, adică, sub presiunea circumstanțelor, în normele codului și ale cutumei. Și totuși, elementele apusene pătrundeau chiar în rigidul costum de ceremonie. într-o miniatură, Doamna Elena a lui Matei Basarab poartă pantofi cu tocul înalt de evidentă proveniență apuseană. în rest - spune Corina Nicolescu 328 - datele costumului îmbrăcat de soția voievodului - conteș de serasir îmblănit, cu mâneci până la cot, cu motive florale înscrise în ogive, având pe piept șapte rânduri de găitane cu nasturi mici, rochie de culoare albastru-gri
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
tradiția înțepenită și să o picteze așa cum putea fi văzută la Curte - și în sălile de recepție, dar și în odăile femeilor -, îmbrăcând „ghiordia înflorată cu aur, cu mânecile retezate și îmblănite, împodobită la gât cu freza rotundă de dantelă, apuseană, pe care o purtau și grofițele din Ardeal, ca și nobilele kievene”338. Schimbarea funcției unui veșmânt (este evocat conteșul, haina răsăriteană, purtată mai ales de polonezi și de unguri, care marchează un „privat” al membrilor familiei domnitoare 339) poate
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
ctitorul, cu sarcofagul său de piatră pe a cărui lespede din 1376 sunt săpate motive bizantine; Radu I, acceptat (drept ctitor al Mănăstirii Tismana) al cărui mormânt - din 1385 - este acoperit cu o lespede având sculptat pe ea un „gisant” apusean; Dan I, fiul lui Radu Basarab, mort la doar un an după tatăl său), prima necropolă domnească. I se va alătura în curând cea de-a doua necropolă (între timp Mircea cel Bătrân, mort la 31 ianuarie 1418, ridicase mănăstirea
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
cel Bătrân, mort la 31 ianuarie 1418, ridicase mănăstirea Cozia, unde sarcofagul său, aflat în pronaos, - „au domnit [...] ani 29 și au murit în domnie (notează Letopisețul Cantacuzinesc) și s-au îngropat la mănăstirea lui, la Cozia” - vădește concomitent înrâuriri apusene și sud-dunărene, Vlad țepeș zidise prima mănăstire de la Comana, unde se află - poate - îngropat, (capul i-a fost trimis sultanului la Istambul), iar Vlad Vodă Călugărul, ctitorise, Glavaciocul mănăstire ce-i adăpostește, din septembrie 1488, și mormântul, cea de la mănăstirea
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
unui traseu lesne de parcurs, în acel interval de timp când sufletul, încă nedesprins definitiv de „lăcașul” său, își caută cel mai proprice drum pentru a se plasa în altă „ordine” și a se stabiliza 20 - le citea Dimitrie Cantemir apusenilor în Descripțio Moldaviae, capitolul „De Moldovarum exeqhiis” (al XIX-lea din Cartea a II-a. „Canoanele Bisericii orientale - spunea Cantemir - sunt cele care dictează împlinirea celor cuvenite morților”. Bisericii îi revenea, într-adevăr, cuvântul hotărâtor în desfășurarea ritualului rezervat celor
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
în Cartea românească de învățătură, parte (afirmă J. Chiffoleanu 111) a ritului de trecere reprezentat de moarte, interval necesar pentru reintegrarea femeilor îndoliate în circuitul social 112 (pe care - ne asigură un cercetător [îl privise cu destulă mefiență] - dreptul canonic apusean nu-l stipula 113 iar legiuirile civile puteau fixa intervalul cu pricina la mai puțin de douăsprezece luni) chema sancțiuni asupra femeii neascultătoare: „de spune că încă muierea carea nu împle anul cel de jale, ce să mărită de ia
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
de citeți, 25 de cântăreți, 75 de ușieri, ostiari ș.a.m.d. (la un loc 600 de persoane)168. Văduvele - măcar cele trecute în rândul diaconițelor - își aflau astfel un loc de frunte în cadrul comunităților bizantine. Un discurs al Bisericii apusene despre văduvie Epistola Fericitului Augustin către „Iuliana văduva”, „religiosae famulae Dei”, falsă epistolă, de fapt (să ne amintim că și Neagoe Basarab își intitulase o orație funebră Scrisoare către oasele maicii sale...), cuprinde tratatul (autorul îi și spune astfel undeva
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
De bono viduitatis. Intrând în aceiași serie cu cărțile De bono conjugali, De sacra virginitate, Despre chipul în care trebuie să ne rugăm lui Dumnezeu, pentru văduve, Despre căsătorie și senzualitate, pentru cei căsătoriți și confirmând constanța cu care Părintele apusean a abordat chestiunile căsătoriei și familiei, tratatul consacrat foloaselor văduviei 169, îi prezintă Iulianei zisele Sfântului Apostol Pavel, „doctor gentium” („Apostoli de hac re doctrinam exponet) despre această „profesiune”(cu scurte comentarii ale episcopului Hipponiei). Nimic altceva: „Non sir ergo
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
in deliciis vivit” („Iar cea care trăiește în desfătări, deși vie, moartă”175). Totuși Ioan Gură de Aur nuanțează Cum sursa sacră era aceiași - opiniile Sfântului Apostol Pavel -, tezele Răsăritului cu privire la văduvie nu se vor deosebi mult de cele ale apusenilor. Directorul de conștiințe care a fost Ioan Chrisostom ține minte zisele Apostolului (în I Timotei 5, 14) - „ Vreau ca văduvele tinere să se mărite, să aibă copii, să-și vadă de case, și să nu dea potrivnicului nici un prilej de
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]