525 matches
-
participă la acțiune: "Ei, că bine mi te-am căptușit!" ; " Hei, hei! zise Spânul în sine, tremurând de ciudă: - Nu te-am știut eu că-mi ești de aceștia, că de mult îți făcem felul!" ( I. CreangăPovestea lui Harap- Alb). Dativul posesiv constă în utilizarea formei neaccentuate a pronumelui personal în dativ, stând uneori pe lângă un substantiv sau verb și având sens posesiv. Exemple de acest tip sunt frecvente în creația folclorică și în opera lui M. Eminescu: "Dar poate ...o
NOŢIUNI DE TEORIE LITERARĂ by LUCICA RAȚĂ () [Corola-publishinghouse/Science/1771_a_92267]
-
hei! zise Spânul în sine, tremurând de ciudă: - Nu te-am știut eu că-mi ești de aceștia, că de mult îți făcem felul!" ( I. CreangăPovestea lui Harap- Alb). Dativul posesiv constă în utilizarea formei neaccentuate a pronumelui personal în dativ, stând uneori pe lângă un substantiv sau verb și având sens posesiv. Exemple de acest tip sunt frecvente în creația folclorică și în opera lui M. Eminescu: "Dar poate ...o! capu-mi pustiu cu furtune, Gândirile- mi rele sugrum cele bune
NOŢIUNI DE TEORIE LITERARĂ by LUCICA RAȚĂ () [Corola-publishinghouse/Science/1771_a_92267]
-
flexiunea substantivală, cu pronumele (lu' ăsta, lu' asta, lu' ăștia); (c) în absența oricărui mijloc, rolul dezambiguizator revine în exclusivitate regentului, care, prin trăsăturile lui inerente, suplinește informația sintactică absentă: aparține BCR, unde aparține este un verb cu regim de dativ, conform GALR, unde conform este o prepoziție cu regim de dativ. Fără a intra aici în detalii, trebuie observat că inventarul și ponderea fiecărui mijloc variază substanțial de la un registru stilistic la altul 49. Dar ceea ce este comun, dincolo de variațiile
[Corola-publishinghouse/Science/85017_a_85803]
-
în absența oricărui mijloc, rolul dezambiguizator revine în exclusivitate regentului, care, prin trăsăturile lui inerente, suplinește informația sintactică absentă: aparține BCR, unde aparține este un verb cu regim de dativ, conform GALR, unde conform este o prepoziție cu regim de dativ. Fără a intra aici în detalii, trebuie observat că inventarul și ponderea fiecărui mijloc variază substanțial de la un registru stilistic la altul 49. Dar ceea ce este comun, dincolo de variațiile de registru și de normarea literară, este efectul general al acestor
[Corola-publishinghouse/Science/85017_a_85803]
-
de oxidare și potențialul redox. În prezent capacitatea ionilor metalici de a forma combinații complexe este corelată cu proprietatea lor de a funcționa ca acizi Lewis, și deci cu tendința lor de a accepta electroni, formând legături covalent coordinative sau dative. În acest sens reacțiile cu formare de combinații coordinative sunt considerate ca reacții între acizi și baze Lewis. Acizii Lewis (A) sunt specii chimice cu deficit de electroni ce au tendința de a accepta electroni,bazele Lewis (D) sunt specii
CHIMIE ANORGANICĂ SUPORT PENTRU PREGĂTIREA EXAMENELOR DE DEFINITIVAT, GRADUL II, TITULARIZARE, SUPLINIRE by Elena Iuliana Mandiuc, Maricica Aştefănoaiei, Vasile Sorohan () [Corola-publishinghouse/Science/726_a_1055]
-
lămpi"), la simbol al cunoașterii, sursă de luminare, nu doar de lumină ("îmi voi aprinde lampa"). Termenul-cheie al secvenței intratextuale invocate se încarcă semantic inclusiv prin trecerea treptată de la substantiv nearticulat la unul articulat cu articol hotărât, în plus, cu dativ posesiv asociat: lămpi-o lampă-lampa-lampa sa-îmi voi aprinde lampa. Lumina este galbenă sau roșie, iar corpul de iluminat poate fi și negru (interesantă sintagma în care se prezintă și astăzi, comercial, aceste obiecte: nu de luminat, ci de iluminat). Pentru
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
preferință, în contexte diferite, specifice, putând fi observată o anumită complementaritate a distribuției lor, în textele științifice (2.2.1-2.2.2). 5.6. Cuantificatorii/determinanții care au flexiune cazuală (articolul nehotărât, adjectivul distributiv oricare) exprimă flexionar cazul genitiv sau dativ al întregului grup nominal din care fac parte, fiind selectați și în contextele specifice altor cuantificatori sau în contextele în care (la nominativ-acuzativ) ar fi fost posibilă absența determinării. Criteriul morfologic - rolul de marcă flexionară a cazului - prevalează, astfel, în raport cu
[Corola-publishinghouse/Science/85010_a_85796]
-
parcă, exprimând predicații contrafactive: (257) Sună ca și când se grăbea să termine. (www.gamextv.ro) (e) GAdv cu centrul adverbul-substitut cum, interogativ sau relativ: (258) Cum sună vocea lui?/ Vocea lui sună cum o știam. Lexicalizarea Experimentatorului prin clitic în cazul Dativ este admisă în oricare dintre tiparele de complementare: (259) Muzica lor îmi sună bine. 6.2.3.Verbul a mirosi. Grila sintactică Verbul a mirosi participă la tipare mai diverse. Funcționează contextual ca verb impersonal (260a), cu poziția subiectului neacoperită
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
miros ("Florile nu au miros"). Primește două compliniri, un subiect Locativ și o complinire circumstanțială obligatorie, realizată printr-un grup prepozițional organizat în jurul prepoziției cu sens comparativ a: (262) Toată casa miroase a fum. Lexicalizarea Experimentatorului prin clitic în cazul Dativ este posibilă doar în tiparul semnlat mai sus la (260b): (263) Îmi miroase a parfum. 7. Pasivizarea verbelor de percepție. Efecte ale pasivizării Verbele de percepție care au posibilitatea construcției cu un obiect direct - cele de percepție nonintențională și cele
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
bască. 27 Conceptul modern de caz semantic are legătură cu observarea existenței unui nivel profund de organizare a limbii, dincolo de expresia grafică. 28 Vezi Stan (2005: 173). Lista inițială propusă de Fillmore include șase roluri semantice: Agent(iv)ul, Instrumentalul, Dativul, Factitivul, Locativul și Obiectivul. Ulterior s-au produs anumite modificări ale inventarului general, dintre care relevante pentru discuția de față sunt redefinirea Obiectivului ca Pacient sau Temă și reinterpretarea Dativului ca Experimentator. 29 Pentru o sinteză asupra problemei și a
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
de Fillmore include șase roluri semantice: Agent(iv)ul, Instrumentalul, Dativul, Factitivul, Locativul și Obiectivul. Ulterior s-au produs anumite modificări ale inventarului general, dintre care relevante pentru discuția de față sunt redefinirea Obiectivului ca Pacient sau Temă și reinterpretarea Dativului ca Experimentator. 29 Pentru o sinteză asupra problemei și a variațiilor/criticilor cu privire la listele de roluri tematice, vezi Stan (2003: 169-234) și Levin, Rappaport Hovav (2005: 35-50). 30 Vezi Stan (2005: 175). 31 Vezi Cornilescu (1995: 133). 32 Unii autori
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
țigări (Radio 21, 13.XI.2007), opiniile lu' fata asta (Antena 1, 3.XI.2007), mâna lu' fata care joacă în... (Radio 21, 30.X.2007). Mai rare (pentru că au o mai puternică marcă nonliterară) sunt construcțiile cu valoare de dativ cu prepoziția la: i-am dat două ciocane la butonul ăsta (Pro FM, 6.XI.2007). 3.2.2. Exprimarea (populară) analitică a cazurilor dativ și genitiv apare și în paradigma demonstrativului: i-a ținut lu' ăla mâinile (Antena 1
[Corola-publishinghouse/Science/85029_a_85815]
-
2007). Mai rare (pentru că au o mai puternică marcă nonliterară) sunt construcțiile cu valoare de dativ cu prepoziția la: i-am dat două ciocane la butonul ăsta (Pro FM, 6.XI.2007). 3.2.2. Exprimarea (populară) analitică a cazurilor dativ și genitiv apare și în paradigma demonstrativului: i-a ținut lu' ăla mâinile (Antena 1, 20.X.2007), eu împotriva lui ăsta votez (Antena 1, 27.XI.2007). 4. ACORDUL ÎN GRUPUL NOMINAL 4.1. Acordul numeralului 4.1.1
[Corola-publishinghouse/Science/85029_a_85815]
-
care îl mai avem aici (TVR 2, 13.III.2008), a patra întrebare care n-o mai contorizăm (TVR 2, 6.XII.2007), festivalul care-l organizați acolo (TVR Cultural, 12.XI.2007). 8.2. Relativul care în genitiv sau dativ nu are întotdeauna forma de gen și de număr impusă de acordul cu antecedentul său; confuziile se produc din cauza distanței dintre antecedent și relativ și adesea sub influența altor substantive din regentă sau chiar din relativă (acord prin atracție): am
[Corola-publishinghouse/Science/85029_a_85815]
-
un român (Realitatea TV, 5.XI.2007). 8.3. Mai îndepărtate de registrul cult scris sunt construcțiile relative în care pronumele care este folosit invariabil (în forma de nominativ-acuzativ), deși funcția sintactică în relativă i-ar impune o formă de dativ (marcată și de dublarea cu clitic în dativ): om simplu care nu are nicio putere, care îi e frică (Acasă TV, 31.X.2007). Caracterizabile ca anacoluturi, aceste construcții sunt tipice pentru oralitatea populară. 9. LIPSA DUBLĂRII CLITICE În limbajul
[Corola-publishinghouse/Science/85029_a_85815]
-
3. Mai îndepărtate de registrul cult scris sunt construcțiile relative în care pronumele care este folosit invariabil (în forma de nominativ-acuzativ), deși funcția sintactică în relativă i-ar impune o formă de dativ (marcată și de dublarea cu clitic în dativ): om simplu care nu are nicio putere, care îi e frică (Acasă TV, 31.X.2007). Caracterizabile ca anacoluturi, aceste construcții sunt tipice pentru oralitatea populară. 9. LIPSA DUBLĂRII CLITICE În limbajul standard-cult, mai ales în scris, dar și în
[Corola-publishinghouse/Science/85029_a_85815]
-
românilor (Antena 3, 23.X.2007). Fenomenul apare nu numai la substantive (care desemnează persoane), ci chiar și în cazul unor pronume: în fiecare zi deschidem pe unele dintre ele (Radio InfoPro, 6.III.2008). Marca pe și morfemele de dativ sunt, de fapt, mijloace suficiente de marcare a funcției sintactice, față de care dublarea funcționează redundant. 10. MODIFICĂRI ȘI UTILIZĂRI ALE ADVERBELOR 10.1. Se confirmă tendința de generalizare a formelor scurte maxim și minim ca adverbe în construcții cantitative (cu
[Corola-publishinghouse/Science/85029_a_85815]
-
și invers, de la persoana întâi la persoana a doua/a treia, de la timpul prezent la timpul trecut/viitor etc.; exerciții de utilizare a articolului hotărât/nehotărât; exerciții de fixare a formelor corecte de genitiv (în asociere cu articolul posesiv-genitival) și dativ; exerciții de completare a unor enunțuri cu formele potrivite de genitiv/dativ ale unor substantive comune/proprii; exerciții de diferențiere a formelor pronominale personale propriu-zise, respectiv de politețe; exerciții de adaptare a formelor pronominale și verbale la tipul de situație
Elemente de didactică a activităţilor de educare a limbajului: (etapa preşcolarităţii) by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Administrative/1425_a_2667]
-
timpul prezent la timpul trecut/viitor etc.; exerciții de utilizare a articolului hotărât/nehotărât; exerciții de fixare a formelor corecte de genitiv (în asociere cu articolul posesiv-genitival) și dativ; exerciții de completare a unor enunțuri cu formele potrivite de genitiv/dativ ale unor substantive comune/proprii; exerciții de diferențiere a formelor pronominale personale propriu-zise, respectiv de politețe; exerciții de adaptare a formelor pronominale și verbale la tipul de situație de comunicare; exerciții de realizare a acordului adjectiv substantiv determinat; exerciții de
Elemente de didactică a activităţilor de educare a limbajului: (etapa preşcolarităţii) by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Administrative/1425_a_2667]
-
copiii care urmează să intre în clasa I; funcția de diagnosticare (cel mai frecvent, la nivelul cauzelor care au provocat disfuncții în realizarea unei/unor componente a/ale unei activități instructiv-educative) de exemplu, cauzele folosirii incorecte a formelor de genitiv/dativ; funcția de prognosticare (a unor elemente ulterioare secvenței față de care se realizează raportarea) de exemplu, ce texte din literatura pentru copii contemporană ar putea fi valorificate pentru a facilita ancorarea copiilor preșcolari în lumea în care trăiesc; funcția de selecție
Elemente de didactică a activităţilor de educare a limbajului: (etapa preşcolarităţii) by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Administrative/1425_a_2667]
-
antrenează articularea lui d și se reia sinteza sunetelor ge, gi. - Transformarea semivocalei i în vocală, mai ales când sunetul gi se află în poziția finală a cuvântului, nu împiedică înțelegerea dar conferă vorbirii un aspect disgramatical, sugerând introducerea cazului dativ: Tu strângii crengii ? Indicând articularea scurtă a sunetului i semivocalic, corijăm defectul apărut în pronunție. - Pronunțarea disjunctă a grupului ge, gi în sunetele g-e sau g-i se datorează întârzierii vocalizării lui e și i sau intercalarea unei vocalizări excesive
Recuperarea şi investigaţii le paraclinice în tulburările de comunicare verbală by Bogdan Dionisie () [Corola-publishinghouse/Science/91643_a_93183]
-
hiperbole. Semnul distinctiv al oralității stilului lui Creangă este abundența expresiilor onomatopeice, a interjecțiilor și a verbelor imitative: ―haț!-, ―țuști!-, ―zbrrr!-, ―alelei-, ―hârști-, ―huștiuluc-, ―huța-, ―trosc-, ―pleosc-, ―a bocăni-, ―a bâzâi-, ―a clămpăni-, ―a găbui-. Creangă folosește în mod frecvent dativul etic, pentru a arăta că povestitorul sau ascultătorul participă sufletește la acțiune: ―aici mi-ai fost? -, ―și odată mi ți-l înșfacă cu dinții de cap-. Sintaxa frazei e și ea orală, adică autorul lasă să se înșire cuvintele după
Lumea lt;poveştilorgt; lui Creangă by Brînduşa-Georgiana Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1634_a_2971]
-
a limbii, este principiul care orientează evaluarea critică a tradiției etimologice. PRESCURTĂRI ac. - acuzativ adj. - adjectiv alb. - albanez arh. - arhaic arm. - armenesc arom. - aromân bașk. - bașchir bg. - bulgar bis. - bisericesc cf. - confer comp. - compară cum. - cuman cuv. - cuv nt dat. - dativ deriv. - derivat dial. - dialectal dim. - diminutiv engl. - englez fr. - francez frig. - frigian gen. - genitiv germ. - german got. - gotic gr. - grec i.e. - indoeuropean ind. - indian irl. - irlandez isl. - islandez it. - italian înv. - învechit lat. - latin let. - leton lit. - lituanian lusj. - lusaciana
Istoria cuvântului românesc by Mihai Lozbă () [Corola-publishinghouse/Science/1262_a_2207]
-
rol de terminații. Astfel, la un prim nivel de analiză etimologică distingem în cuvântul latin patria structura morfematică pa-tri-a, structură în care fiecare morfem, inclusiv terminația, are ascendența lexematică pierdută. La fel stau lucrurile cu terminația -ae din genitivul și dativul acestui cuvânt, patriae, și cu terminația -am din acuzativ, patriam. Aceeași lipsă de etimologie evidentă o întâlnim și la celelalte terminații ale sistemului de declinare nominală din latină, din slavă, din albaneză și din română, excepție făcând formele cu articol
Istoria cuvântului românesc by Mihai Lozbă () [Corola-publishinghouse/Science/1262_a_2207]
-
și are marca -t: hosszú elet-et élni „a trăi viață lungă”; jó napot „(vă doresc) o zi bună”. Marca obiectului direct este de origine pronominală. Ea are ascendență comună cu articolul hotărât din bulgară: -ăt, -ta, -to; te. IV. Cazul dativ. Sensul obiectului indirect se exprimă prin -nak, -nek „spre, către, la”: Jánosnak „lui Ianoș”; A fizetést átadom az asszonynak „Salariul îl predau soței”; neki „lui, ei”. Echivalentul german al afixului maghiar este nach, prepoziție cu dativul și cu același sens
Istoria cuvântului românesc by Mihai Lozbă () [Corola-publishinghouse/Science/1262_a_2207]