424 matches
-
și mulți de origine românească, toate silniciile, schingiuirile, spânzurătorile, execuțiile au fost făcute de unguri și secui, fără deosebire de clasă socială. Când, la 15 martie 1848, Dieta maghiară, întrunită la PojonBratislava, declară independența națiunii maghiare, desființarea obligațiilor feudale, a iobăgiei, dar și, lucru grav, unirea Transilvaniei cu Ungaria, fără, însă, să consulte voința românilor, începe războiul împotriva Austriei, românii se pun în mișcare și își alcătuiesc propriul program revoluționar, prezentat în Adunarea Națională de la Blaj, din 3/5 mai 1848
Nedumeriri postdecembriste by Ion Cernat () [Corola-publishinghouse/Memoirs/91868_a_93089]
-
mai putut îndura silniciile ungurești, s-au adunat din nou la Blaj, între 25-28 septembrie 1848 și au hotărât organizarea lor ostășească, după care au trecut la dezarmarea gărzilor secuiești și la preluarea administrației Transilvaniei. Cu toate că Dieta maghiară votase desființarea iobăgiei, nobilii maghiari din Transilvania au împiedicat aplicarea legii, voind să-și prelungească vechile privilegii pe seama iobagilor români. S-a ajuns la lupte și asasinate în masă: la Mihalț au fost omorâți 13 țărani români, iar la Luna 20. Centrul de
Nedumeriri postdecembriste by Ion Cernat () [Corola-publishinghouse/Memoirs/91868_a_93089]
-
iobagilor români de către nobilimea maghiară. Pe plan extern, Imperiul Habsburgic acaparează teritorii străine, le încorporează imperiului care devine un mozaic etnic și confesional. Nemulțumirile populației românești din Marele Principat al Transilvaniei, în cea mai mare parte aflată în stare de iobăgie pe domeniile nobiliare sau ale statului, au degenerat în conflicte cu autoritățile, cu fiscul și cu oamenii nobililor, refuzând să mai presteze munci (robota), să depună jurământul de credință față de împărăteasa Maria Tereza (1740-1780) și față de Iosif al II-lea
Pe Valea Dunăvăţului : Lunca, sat al bejenarilor bucovineni by Ion Cernat () [Corola-publishinghouse/Administrative/91889_a_93195]
-
munci (robota), să depună jurământul de credință față de împărăteasa Maria Tereza (1740-1780) și față de Iosif al II-lea, rămas singur împărat între 1780-1790 - Jurământul de credință trebuia depus de grănicerii Regimentului 2 Năsăud, cărora li s-a propus eliberarea din iobăgie, promisiune amânată care a amplificat bejenia țăranilor români din Ardeal spre zona de nord-vest a Moldovei care, începând cu toamna anului 1774, va fi ocupată de Imperiul Habsburgic, privind numele de Bucovina. în legătură cu bejenia țăranilor români din comitatele ardelene de la
Pe Valea Dunăvăţului : Lunca, sat al bejenarilor bucovineni by Ion Cernat () [Corola-publishinghouse/Administrative/91889_a_93195]
-
începe să se dezvolte conștiința națională românească, mișcarea pentru recunoașterea națiunii politice românești este susținută de intelectualitatea românească grupată în „Școala Ardeleană”. Politica „despotismului luminat” aplicată de împăratul Iosif al II-lea, numită „iosefinism”, prin care s-a decretat desființarea iobăgiei, a întâmpinat opoziția nobilimii maghiare care, după moartea împăratului în 1790, a anulat toate reformele progresiste inițiate de împărat. Inventarul nedreptăților îndurate de țăranii români din Ardeal n-ar fi complet dacă nu adăugăm și cauzele de ordin religios-confesional care
Pe Valea Dunăvăţului : Lunca, sat al bejenarilor bucovineni by Ion Cernat () [Corola-publishinghouse/Administrative/91889_a_93195]
-
români care și-au păstrat credința ortodoxă au pierdut moșiile și, treptat, au intrat în rândurile țărănimii aservite. Religia ortodoxă n-a fost recunoscută cu drepturi egale, alături de religia catolică, calvină, luterană și evanghelică. Preoții ortodocși erau în stare de iobăgie, trăiau aidoma comunității sătești, nu se bucurau de niciun drept. Asupra românilor s-a abătut mai întâi urgia reformei religioase. Nobilii unguri, trecuți la catolicism, voiau să-i atragă și pe români, dar s-au lovit de rezistența credincioșilor ortodocși
Pe Valea Dunăvăţului : Lunca, sat al bejenarilor bucovineni by Ion Cernat () [Corola-publishinghouse/Administrative/91889_a_93195]
-
Salva” din 10 mai 1763, condusă de Tănase Tudoran, care i-a îndemnat pe grăniceri să nu depun jurământul de credință față de împărat, atunci când se sfințeau steagurile regimentului grăniceresc din Năsăud. Această revoltă, determinată, în principal, de menținerea stării de iobăgie, a amplificat fenomenul de bejenie în Moldova, dup cum este scris în „Consignațiunea lui Enzenberg” din 1778, care, înainte de a ajunge guvernator militar al Bucovinei, a fost comandantul regimentului grăniceresc Năsăud. Bătrânul Tănase Tudoran a lăsat mărturie peste timp ca
Pe Valea Dunăvăţului : Lunca, sat al bejenarilor bucovineni by Ion Cernat () [Corola-publishinghouse/Administrative/91889_a_93195]
-
legi numite „Legea învoielilor agricole” lăsa pe țăran la cheremul proprietarului.32 Problema țărănească nu și-a găsit rezolvarea nici prin reglementări juridice, nici prin destul de desele împărțiri de pământuri. S-a vorbit în literatura socialpolitică românească despre o nouă iobăgie în plin secol XIX și la începutul secolului al XXlea, iar cei care lansaseră ideea (socialiștii români!) nu erau departe de adevăr.33 întradevăr, dupăă reforma agrară din 1864 cele 708.000 gospodării țărănești posedau 3.140.000 ha, mai
Pe Valea Dunăvăţului : Lunca, sat al bejenarilor bucovineni by Ion Cernat () [Corola-publishinghouse/Administrative/91889_a_93195]
-
Qing, ultima dinastie din China feudală, au început să desemneze funcțiile religioase în Tibet: Dalai Lama și Benchan Erdeni și a fost numit un reprezentant permanent al curții imperiale chineze în Tibet. În anii '50, în Tibet funcționa încă sistemul iobăgiei. Reforma democratică a început în Tibet în anul 1959, după care a urmat procesul de dezvoltare a regiunii. Podișul tibetan are o altitudine medie de aproximativ 4.000 m, iar înălțimea maximă este dată de Qomolangma, 8.844,43 m
[Corola-publishinghouse/Administrative/1478_a_2776]
-
și a cursurile de apă, dar fiecare familie deținea controlul asupra propriului ei pămînt. În schimb, situația putea fi mult mai rea pentru cei care cultivau moșiile nobililor sau ale bisericii, aceștia fiind legați de pămînt sub diferite forme de iobăgie. În atributele lor generale, șerbii din Balcani semănau cu omologii lor din apus. Pămînturile unei moșii erau de obicei împărțite, o parte din ele erau lucrate de țărani în beneficiul moșierului, iar celelalte erau subîmpărțite în loturi individuale de care
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
erau nevoiți să se ocupe în primul rînd de creșterea animalelor. Ei creșteau vite, oi și porci. În cazul în care condițiile locale se înrăutățeau prea mult sau taxele erau prea mari, familiile de țărani aveau posibilitatea să se mute. Iobăgia nu era foarte extinsă; în general, țăranul balcanic nu era legat de pămînt. Pe lîngă aceasta, autoritățile otomane nu au reușit niciodată să dețină controlul asupra întregii peninsule. Existau tot timpul regiuni îndepărtate dominate de dealuri și munți în care
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
agricultura, ci creșterea animalelor era ocupația principală. Evident, dominarea unei zone nu prezenta nici un avantaj pentru un proprietar funciar dacă aceasta nu avea o forță de muncă, astfel că s-au depus eforturi pentru ca țăranii să rămînă pe loc. Deși iobăgia datează oficial în țara Românească din timpul domniei lui Mihai Viteazul și a măsurilor luate la sfîrșitul secolului al șaisprezecelea, instituția era probabil în vigoare înainte de aceasta. Ulterior, boierii au reușit în repetate rînduri să încalce relațiile lor cu iobagii și
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
orice șerb care se va întoarce de bunăvoie în sat să fie eliberat. Dat fiind că măsura aceasta reprezenta evident un stimulent pentru fugari, divanul a fost obligată să facă următorul pas logic, cel de a aboli pur și simplu iobăgia. Dacă boierul nu era de acord, țăranul își putea dobîndi libertatea în schimbul sumei de zece taleri. În 1749, cînd Mavrocordat a devenit din nou domnitorul Moldovei, au fost luate și în această provincie măsuri asemănătoare, dar cu condiții mai stricte
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
scutirea de impozite a nobililor cît și dominarea țărănimii de către aceștia. Curînd după moartea mamei sale, cînd a fost mai liber să-și pună în aplicare propriile idei, împăratul a început să introducă reforme mai radicale, în primul rînd abolirea iobăgiei. Măsura aceasta a fost luată în 1785 în regatul Ungariei. Iobagului i se acordau drepturile arendașului: el putea să se căsătorească după bunul său plac, să învețe o meserie și să-și părăsească lotul dacă găsea pe cineva să-l
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
Un val de împotrivire față de reforme, concomitent cu reapariția unor vechi dificultăți externe, l-au forțat pe împărat să anuleze în ianuarie 1790 cea mai mare parte a schimbărilor, în special în Ungaria, dar nu și pe cele referitoare la iobăgie, nici Edictul Toleranței sau desființarea mînăstirilor. Acestea erau desigur măsuri foarte importante a căror transpunere în viață a avut o influență esențială asupra popoarelor balcanice din cadrul imperiului. Joseph a murit curînd după ce fusese nevoit să dea înapoi în alte privințe
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
în 1703 a unei revolte majore împotriva dominației habsburgice. Condusă de Ferenc Rákoczy, mișcarea avea drept obiective rezolvarea problemelor evident conflictuale ale opoziției nobilimii față de Viena și dorința țărănimii de a-și îmbunătăți statutul și eventual de a pune capăt iobăgiei. Nobilul și țăranul erau deci uniți împotriva dominației habsburgice. În ciuda faptului că armata habsburgică putea învinge forțele rebelilor, prin Pacea de la Szatmár (Satu-Mare), Carol al VI-lea a fost obligat în 1711 să accepte ceea ce constituia de fapt o soluție
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
au încetat astfel activitatea. Acest amestec brutal în ceea ce considerau ei ca fiind drepturile lor legale și istorice a dus la unirea nobililor croați și maghiari. Proprietarii de pămînturi, fie ei mari sau mici, s-au opus cu înverșunare abolirii iobăgiei și limitării scutirii lor tradiționale de impozite; atacurile la adresa privilegiilor bisericii catolice și ale mînăstirilor au stîrnit mînia croaților. Atît ungurii cît și croații s-au ridicat împotriva înlocuirii limbii latine ca limbă a administrației cu germana. Accentul pus pe
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
care se prevedea efectuarea unui recensămînt în satele din zona frontierei. Întrucît țăranii au crezut că măsura aceasta se aplica întregii țări, o mare parte a satelor au încercat să se alăture coloniilor de pe graniță. Ca soldați, țăranii scăpau de iobăgie și de corvezi. Cînd nobilimea locală a încercat să stopeze acțiunea, țăranii s-au organizat și s-au pregătit să reziste. S-a declanșat o răscoală de mari proporții, în cadrul căreia participanții și-au vărsat toată amărăciunea acumulată de secole
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
mari părți a Transilvaniei, iar nobilimea era îngrozită la culme. Punînd accentul pe loialitatea lor față de împărat, rebelii au declarat că mișcarea era îndreptată împotriva moșierilor transilvăneni. Programul lor era extrem de radical pentru perioada respectivă: el pretindea nu numai abolirea iobăgiei și instituirea egalității sociale, ci și împărțirea pămîntului moșiilor. Cu toate declarațiile de loialitate, guvernul habsburgic trebuia să acționeze. Deoarece nu a reușit la început să înăbușe răscoala prin forță, el a început să negocieze cu căpeteniile rebelilor, după care
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
însuși era perfect conștient de situația grea din Transilvania, deoarece călătorise incognito prin regiune în 1773, 1783 și 1786. Comisia lui de cercetare a stabilit că exploatarea țărănimii provocase izbucnirea revoltei. Împăratul a emis în 1785 un decret care abolea iobăgia și, ca și în alte regiuni, le garanta țăranilor libertatea individuală și le permitea să se mute cu condiția să-și fi îndeplinit obligațiile. Aspectul cel mai important, limitarea corvezilor, nu era rezolvată. Dieta a recunoscut în 1791 și 1792
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
ca și în alte regiuni, le garanta țăranilor libertatea individuală și le permitea să se mute cu condiția să-și fi îndeplinit obligațiile. Aspectul cel mai important, limitarea corvezilor, nu era rezolvată. Dieta a recunoscut în 1791 și 1792 desființarea iobăgiei, dar țăranul trebuia să anunțe cu cinci luni înainte de a pleca de pe moșie și să găsească un înlocuitor. Reformele radicale ale lui Joseph al II-lea au avut poate o importanță mai mare pentru Transilvania decît pentru celelalte regiuni prezentate
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
astfel de tendințe. Odată cu moartea lui Joseph al II-lea, principalele schimbări administrative din Transilvania au fost revocate. Provincia s-a întors la vechiul sistem de supremație a celor trei națiuni și patru religii recunoscute. Totuși, menținerea prevederilor care aboleau iobăgia și diminuau restricțiile impuse ortodocșilor a fost realmente în beneficiul populației românești. Mai mult, spre sfîrșitul secolului ea avea o clasă puțin numeroasă de intelectuali care puteau efectiv aduce argumente în favoarea îmbunătățirii situației românilor. O serie de membri ai acestui
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
nobilimii, mai ales cea din Ungaria, apelase la vocabularul specific Iluminismului întru susținerea păstrării privilegiilor lor naționale și feudale. În aceste împrejurări, guvernul austriac nu-și putea permite experimente de felul celor din timpul lui Joseph al II-lea. Abolirea iobăgiei și Edictul Toleranței au rămas în picioare, dar nici o altă reformă cu adevărat importantă nu va mai fi pusă în aplicare pînă în 1848. Următorul împărat, Francisc al II-lea (1792-1835), a pus astfel capăt epocii despotismului luminat. Înzestrat cu
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
reprezentat un progres clar față de sistemul existent anterior, dar asigurau controlarea țării de către boieri și de către ruși. Poziția puternică a boierimii privilegiate era de asemenea reflectată în secțiunile referitoare la chestiunea pămîntului și la statutul țăranului. Am văzut deja că iobăgia fusese abolită în România în secolul al optsprezecelea, dar problema dreptului de proprietate asupra pămîntului nu fusese rezolvată. Acest aspect nu era critic în perioada aceea, deoarece principala sursă de existență a țăranului era creșterea vitelor. Cel care poseda o
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
de asfalt. Uriașe sume de bani sunt cheltuite așa, în vreme ce ochii noștri de cetățeni nepricepuți ar vedea o cu totul altă ordine de priorități pentru Capitala: zeci de străzi au rămas ulițe cu pământ, ca într-un sat de pe vremea iobăgiei, iar fațadele atâtor imobile (ce ar arăta splendid de-ar fi renovate) stau în paragină, încât te fac să crezi că Bucureștiul tocmai a iesit dintr-un cataclism devastator. Asistând la această morisca (ceea ce astăzi facem mâine desfacem și o
Ochiul magic by Cronicar () [Corola-journal/Journalistic/5311_a_6636]