38,095 matches
-
muntean, ele au întîrziat cu mai bine de două luni, acțiunea lor menită a înăbuși revoluția. Aceasta s-a realizat numai în a doua jumătate a lunii septembrie, când, datorită conjuncturii internaționale propice și a stingerii flagelului în ambele principate, trupele ruse au silit la intervenția armată și Poarta otomană - puterea suzerană - să pună capăt regimului de la București și să instaureze în Țara Românească - până la Convenția de la Balta Liman (1849) - căimăcămia retrogradă a marelui boier rusofil Constantin Cantacuzino. Ca și marea
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
într-un spirit destul de conservator, piosul serdar își exprima, în versuri stângace, recunoștința față de Maica Domnului, apărătoarea norodului nostru împotriva marilor primejdii prilejuite "la leatul 1848" de înfiorătoarea molimă a holerei, de tulburările revoluționare din acel an și de invazia trupelor străine de ocupație, otomane și țariste, venite să instaureze "ordinea" în țară. Iată cum arătau versurile stihuitorului Zilot: Întâia primejdie și scăpare Boala, holera, un groaznic înger Cu sabia goală și cu chip sânger Junghia d-a rândul și mic
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
găsea depășit. Aproape 3 000 de bolnavi sufereau în condițiile unei veri toride. Între 22 iulie-9 august s-au înregistrat câte 100 de morți pe zi, răpuși de răni, holeră, tifos, scorbut și stresul bombardamentelor. La 13 august, în urma capitulării trupelor revoluționare ale Republicii Ungare la Șiria, a fost despresurată și cetatea Timișoara, punîndu-se capăt calvarului locuitorilor ei. În timpul asediului și al epidemiei de holeră s-au evidențiat două personalități medicale: medicul șef militar dr. Johann Martini și noul medic șef
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
articole publicate în "Wiener medizinische Wochenschrisft" din 1854. Astfel, el arată: "În 1849, holera reapăru, de astă dată însă numai în Muntenia Mică (Oltenia), și anume: numai în acele orașe (Turnu, Cerneți, Craiova, Rîmnic)340, prin care trecuse corpul de trupe al lui Puchner 341, venind din Banat, unde holera era atunci foarte răspândită. Față de aspectul acestei apariții parțiale a epidemiei, care acum a urmat o direcție opusă celei obișnuite (de la vest spre est), oare nu trebuie să ne îndoim de
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
țarului Nikolai I, a considerat momentul potrivit spre a lichida Imperiul Otoman, socotit "omul bolnav al Europei", supunîndu-l unor presiuni și cerințe inadmisibile spre a-i accepta condițiile. Astfel, pentru a-i sili pe turci la concesii, țarul a ordonat trupelor sale, puse sub comanda feldmareșalului cneaz Ivan Feodorovici Pașkevici, să treacă Prutul la 21 iunie/3 iulie 1853, fără declarație de război, și să ocupe militar Principatele Romîne 347. Dar în acestea bântuia sporadic holera, printre alte afecțiuni, ca febra
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
treacă Prutul la 21 iunie/3 iulie 1853, fără declarație de război, și să ocupe militar Principatele Romîne 347. Dar în acestea bântuia sporadic holera, printre alte afecțiuni, ca febra sau frigurile intermitente, dizenteria și diareea. De aceea odată cu instalarea trupelor țariste, mai întîi în Moldova, au fost organizate spitale vremelnice la Iași, Vaslui și Galați, iar unii bolnavi fiind internați în spitalul miliției ostășești din Capitala țării 348. Dată fiind primejdia izbucnirii unei epidemii mai serioase în capitală, medicul francez
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
și va împiedica revenirea și răspândirea epidemiei. Un corespondent anonim al revistei "Wiener medizinische Wochenschrift", medic în armata turcă, evidenția, în corespondența înaintată amintitului periodic și publicată în numărul din 15 octombrie (st.n.), știrile primite privind starea sanitară a trupelor ruse din Principate. Deși mai bună decât cea a localnicilor aflați sub ocupație, în cele 17 lazarete rusești nou înființate, printre care și două spitale mai mari, unul la București și celălalt lângă Prut, se aflau totuși internați soldați suferind
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
era bună, iar medicii și infirmierii, pricepuți; spitalele erau prevăzute cu băi de abur, iar alimentația, bazată pe carne și pâine, se dovedea a fi consistentă. Majoritatea bolnavilor se aflau internați la Iași, Focșani, București și Craiova; în schimb, în mijlocul trupelor turcești postate la sud de Dunăre și în Dobrogea se întîlneau ca maladii, mai cu seamă, pleureziile și pneumoniile, ca și frigurile intermitente și diareea, dar nu holera, care nu-și făcuse încă apariția; organizarea spitalelor turcești era precară și
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
Principatele Române au fost ocupate de ruși, fără declarație de război, iar turcii erau postați în fața lor, la Dunăre, n-a durat însă multă vreme. În urma respingerii ultimatumului adresat Rusiei, la 27 septembrie/9 octombrie 1853, de a-și retrage trupele peste Prut și a evacua Principatele, Turcia i-a declarat război, la 4/16 octombrie, fiind sprijinită de puterile maritime, Franța și Marea Britanie, ale căror flote s-au deplasat spre Dardanele 353. Dată fiind noua conjunctură, domnitorii Barbu Știrbei, al
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
Țările Române, exilîndu-se la Viena. Rușii au instaurat în Țara Românească și Moldova un regim de ocupație militară, punîndu-le sub administrația unui Divan condus de generalul baron Alexandru Ivanovici Budberg, numit "comisar extraordinar și plenipotent pentru amândouă Principatele"354. Situația trupelor ruse din Principate nu era dintre cele mai strălucite. Staționând pe un teritoriu străin afectat de diferite maladii și, mai ales, de holeră, moralul lor era destul de scăzut din pricina a patru luni de inactivitate, iulie-octombre, când singurul lor inamic au
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
și lazarete pentru bolnavi ușori. Nu există lipsă de medici în orașe. Dar ele sunt pline cu militari ruși și cu familiile lor; între ei sunt bolnavi, astfel medicii sunt foarte ocupați cu acești oaspeți. În general, starea sanitară a trupelor staționate în orașe e bună; locuințele bune și aprovizionarea excelentă contribuie mult la aceasta. Însă în sate și la trupele în marș există multe îmbolnăviri: friguri intermitente, dizenterii, pleurezii, reumatism și degerături. Între aceștia este răspândită holera; ei și dizenteriei
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
cu familiile lor; între ei sunt bolnavi, astfel medicii sunt foarte ocupați cu acești oaspeți. În general, starea sanitară a trupelor staționate în orașe e bună; locuințele bune și aprovizionarea excelentă contribuie mult la aceasta. Însă în sate și la trupele în marș există multe îmbolnăviri: friguri intermitente, dizenterii, pleurezii, reumatism și degerături. Între aceștia este răspândită holera; ei și dizenteriei li se datorează mortalitatea cea mai mare. Ea crește unde lipsește ajutorul potrivit în primele ceasuri. Din partea comandamentelor rusești se
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
s-au arătat"363. Astfel s-a încheiat primul "val" epidemic care a lovit Moldova în 1853, holera persistând însă sub forma unor focare endemice, care au răbufnit totuși în următorii doi ani, bântuind încă în Țara Românească. * Odată cu pătrunderea trupelor ruse în Principatul muntean s-a trecut la înființarea spitalelor de campanie. La 29 iunie/11 iulie au fost organizate la București și Buzău asemenea instituții sanitare pentru 600 de bolnavi, "cinuri de jos și 10 ofițeri". În Capitală funcționau
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
în corespondența amintită din "Wiener medizinische Wochenschrift" se mai amintea că holera bântuia nu numai la Brăila, dar și la Ismail și Reni, pe malul rusesc al Dunării, ca și la Călărași și Turnu Măgurele, unde se aflau concentrate multe trupe rusești 368. În ciuda măsurilor adoptate de turci spre a-și feri de contaminare trupele mobilizate pe malul drept al Dunării, molima a început să se răspândească datorită trecerilor clandestine de pe un mal pe celălalt al fluviului, iar primele cazuri de
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
numai la Brăila, dar și la Ismail și Reni, pe malul rusesc al Dunării, ca și la Călărași și Turnu Măgurele, unde se aflau concentrate multe trupe rusești 368. În ciuda măsurilor adoptate de turci spre a-și feri de contaminare trupele mobilizate pe malul drept al Dunării, molima a început să se răspândească datorită trecerilor clandestine de pe un mal pe celălalt al fluviului, iar primele cazuri de holeră s-au înregistrat la Karasu-Cernavodă, de pe urma unei schimbări de gardă din Rasova, localitate
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
abundentă, mai ales cu orez și carne de oaie au limitat numărul cazurilor, epidemia fiind ținută sub control 369. Dezlănțuirea ostilităților la Dunăre, prin atacul turcesc de la Oltenița, la 23 octombrie/4 noiembrie 1853, care a constituit un șoc pentru trupele ruse, ce au suferit acolo un eșec370, provoacă primele pierderi printre combatanți, îngreunînd sarcina medicilor din spitalele de campanie, care au trebuit să facă față nu numai combaterii bolilor ce bântuiau Principatul muntean - holera constituind o permanentă preocupare -, dar și
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
primirea de rezerve; 34 000 vor staționa între București și Brăila, deoarece două treimi din efectivele de luptă sunt înșirate pe linia Oltului și Jiului, între București, Giurgiu, Slatina și Craiova 372. Situația nu era mai strălucită nici în rândul trupelor otomane, conduse de Omer Pașa, unde se semnalau aceleași carențe în spitale și în organizarea sanitară. În corespondența publicată de "Wiener medizinische Wochenschrift" pe luna octombrie 1853 se preciza că turcii au instalat lazarete pe linia Dunării între Silistra și
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
au înregistrat 3 000 de victime, alți 8 000 de ostași fiind răniți și bolnavi, din efectivul total de 140 000373. În corespondența publicată pe noiembrie, periodicul vienez atestă însă că starea sanitară s-a mai ameliorat puțin în rândul trupelor otomane, probabil și datorită prezenței medicilor occidentali în tabăra turcă, în decembrie, semnalîndu-se holeră și dizenterie numai în regiunea Calafat 374. Deși nu de mare intensitate, prelungirea operațiilor militare pe linia Dunării, în cursul iernii 1853-1854, a pricinuit totuși numeroase
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
Patrițchi și Neiman; pentru Vlașca, medicul Hener; pentru Teleorman și Ialomița, doctorii Bubuchi și Gusi; pentru Dâmbovița (inclusiv Tîrgoviște) și Săcuieni, tot doctorul Gusi; în sfârșit, pentru Prahova, doctorul Gusi și medicul Maier 376. Alte amănunte asupra situației sanitare a trupelor combatante ruse și turce și a populației românești le aflăm din relatările medicilor austrieci corespondenți ai ziarului "Wiener medizinische Wochenschrift", acreditați pe lângă cele două tabere beligerante. În nr. 1 al periodicului, din 7 februarie 1854, se arăta că permanente convoaie
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
ruse și turce și a populației românești le aflăm din relatările medicilor austrieci corespondenți ai ziarului "Wiener medizinische Wochenschrift", acreditați pe lângă cele două tabere beligerante. În nr. 1 al periodicului, din 7 februarie 1854, se arăta că permanente convoaie de trupe ruse soseau din Basarabia prin Moldova, vreo 48 000 de soldați fiind repartizați pe linia Galați - Călărași și în Oltenia; deși aprovizionarea era bună, fiind asigurată de mari magazii amplasate în principalele orașe de pe Dunărea maritimă, totuși starea sanitară a
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
ruse soseau din Basarabia prin Moldova, vreo 48 000 de soldați fiind repartizați pe linia Galați - Călărași și în Oltenia; deși aprovizionarea era bună, fiind asigurată de mari magazii amplasate în principalele orașe de pe Dunărea maritimă, totuși starea sanitară a trupelor era proastă, cazarea lor fiind defectuoasă, îmbrăcămintea precară, iar staționarea făcîndu-se într-un mediu asaltat de febră tifoidă, holeră și pneumonii, la care se adăugau, ca tare specifice, scorbutul, gangrena și degerăturile; chiar și îmbolnăvirile ușoare aveau tendința de a
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
tifoidă, holeră și pneumonii, la care se adăugau, ca tare specifice, scorbutul, gangrena și degerăturile; chiar și îmbolnăvirile ușoare aveau tendința de a se maligniza 377. În nr. 4 al revistei, din 28 ianuarie, se preciza că mortalitatea în rândul trupelor ruse se ridica la 37%, afectând o zecime din efectivele lor; în București, tot mai multe locuințe particulare erau rechiziționate și transformate în spitale 378. La 4 martie, în nr. 9, se aprecia că, în luna ianuarie, 13% din totalul
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
ravagii, în timp ce medicii italieni care îngrijeau ostașii egipteni din armata otomană au fost și ei contaminați de bolile care pustiau regiunea dunăreană (holera, febra acută, dizenteria). La Varna au sosit foarte mulți observatori militari englezi și francezi, spre a asista trupele turcești, deși în oraș bântuiau holera, febra tifoidă, dizenteria, adăpostirea în corturile în aer liber dovedindu-se mai benefică decât în căzărmile infectate și supraaglomerate. Din Constanța, Șumla și Sofia soseau întăriri menite a consolida pozițiile turcești de la Măcin, Silistra
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
mare parte se aflau în spitale 381. În numărul 20 al revistei s-a publicat o corespondență din tabăra turcească, dintre 8 și 20 mai, precizîndu-se că, după debarcarea oștirilor aliate anglo-franceze la Varna, medicii aparținând acestor națiuni, inspectând pozițiile trupelor lui Omer Pașa la Silistra, au hotărât ca, în locurile desemnate ca strategice, să se ridice barăci de lemn pentru trebuințele serviciului medical de campanie. S-a preconizat, de asemenea, să se înființeze spitale pentru trupele europene la Varna, Eski-Șumla
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]
-
acestor națiuni, inspectând pozițiile trupelor lui Omer Pașa la Silistra, au hotărât ca, în locurile desemnate ca strategice, să se ridice barăci de lemn pentru trebuințele serviciului medical de campanie. S-a preconizat, de asemenea, să se înființeze spitale pentru trupele europene la Varna, Eski-Șumla, Razgrad, Sofia și Constanța, deși acest din urmă oraș fusese incendiat de trupele ruse. Spitalele centrale ale armatelor aliate s-au instalat la Varna (englez), Șumla (francez) și Kuciuc Kainardji (turc)382. Între timp, evoluția "problemei
Biciul holerei pe pământ românesc by Gheorghe Brătescu și Paul Cernovodeanu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295567_a_296896]