7,087 matches
-
reveriei se scaldă în fericirea de a visa lumea, se scaldă în bunăstarea unei lumi fericite”. Gândindu-se probabil la acest tip de reverie, Lagache (1963a/1984) o consideră o dimensiune esențială a sufletului omenesc și afirmă că, fără viață imaginară, omul ar rămâne, ca și animalul, înglodat în prezent și în lucruri. Există, spune Bachelard (1960), o posibilitate de a lărgi și adânci reveria, și anume lectura, întrucât „cărțile ne sunt adevărați maeștri de visare”. Imaginile noastre sărăcăcioase sunt prin
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
din noi poate să se inspire din propriul „teatru privat” (termen utilizat de Breuer) sau să se raporteze la propria-i copilărie spre a găsi exemple similare. Ne vom mărgini la citarea a două alte tipuri de reverie studiate: tovarășul imaginar și romanul familial. De asemenea, vor fi reproduse reverii ale lui Zorn (1977/1979), pe care le interpretează el însuși. A. Freud s-a consacrat cu pasiune temei tovarășului imaginar, care, în experiența clinică pe care o avea în privința copiilor
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
la citarea a două alte tipuri de reverie studiate: tovarășul imaginar și romanul familial. De asemenea, vor fi reproduse reverii ale lui Zorn (1977/1979), pe care le interpretează el însuși. A. Freud s-a consacrat cu pasiune temei tovarășului imaginar, care, în experiența clinică pe care o avea în privința copiilor, era adesea un animal- leu îmblânzit sau un câine (în Sandler, 1985/1989). După cum relatează Fraiberg (1959/1967), nepoata sa Jannie, la vârsta de doi ani și opt luni, își
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
pe care o avea în privința copiilor, era adesea un animal- leu îmblânzit sau un câine (în Sandler, 1985/1989). După cum relatează Fraiberg (1959/1967), nepoata sa Jannie, la vârsta de doi ani și opt luni, își inventase o veritabilă menajerie imaginară. La masă erau locuri rezervate pentru iepuri, câini și urși care invadau (în mod invizibil) casa. Personajul cel mai original era Tigrul-care-râde, pe care Fraiberg și-l imagina năpârlit și melancolic. Fetița îl crease ascultător și foarte civilizat și datorită
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
casa. Personajul cel mai original era Tigrul-care-râde, pe care Fraiberg și-l imagina năpârlit și melancolic. Fetița îl crease ascultător și foarte civilizat și datorită lui s-a vindecat de teama de animale. A reuși să domini, chiar și numai imaginar, un animal feroce nu-i oare cel mai bun leac pentru a elimina angoasa? Tendința fetiței de a-și alege ca tovarăș imaginar un animal provine, poate, și din faptul, remarcat de Freud (1926/1995), că la această vârstă, „prăpastia
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
și datorită lui s-a vindecat de teama de animale. A reuși să domini, chiar și numai imaginar, un animal feroce nu-i oare cel mai bun leac pentru a elimina angoasa? Tendința fetiței de a-și alege ca tovarăș imaginar un animal provine, poate, și din faptul, remarcat de Freud (1926/1995), că la această vârstă, „prăpastia dintre om și animal nu este încă recunoscută” și nu este atât de accentuată cum va fi mai târziu. La rândul lor, adulții
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
împreună?... Tu, fratele pe care nu-l voi avea vreodată, Sunt mai puțin singur acum că te-am creat. Când totul ne abandonează, Ne fabricăm câte-o familie”. Amado și Costes (1989) citează alte cazuri de căutare a unui tovarăș imaginar la adult. Blaise Cendrars îl crease pe Moravagine, care se presupunea că-l însoțește zi și noapte în timpul războiului. „Era al meu, eram al lui”, scrie Cendrars (citat de Amado și Costes). Mai târziu, Moravagine devine eroul romanului cu același
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
lui”, scrie Cendrars (citat de Amado și Costes). Mai târziu, Moravagine devine eroul romanului cu același nume. Asistăm astfel la alunecarea refugiului în reverie spre sublimare. Aragon și Marie Noël ne trimit și ei cu gândul la un dublu. Tovarășul imaginar - care va fi numit în acest caz tovarăș tardiv - reapare în reveriile anumitor persoane în vârstă. El îndeplinește, spune Péruchon (1992), „aceleași funcții de protecție și de liniștire” ca la copil. Adesea, la persoana în vârstă nu va fi vorba
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
să-și imagineze un tată prestigios. Alt beneficiu al acestui roman, remarcă Freud, constă într-o eventuală eliminare a culpabilității unui incest dorit cu sora. Acest roman nu trebuie să lase impresia că tandrețea pentru părinții reali a dispărut. Tatăl imaginar prestigios nu este decât imaginea celui în care copilul a crezut odinioară și „expresia regretului de a vedea că acele vremuri fericite s-au dus” (1909/1974). Iată, în sfârșit, relatate de el însuși, două reverii ale lui Zorn (1977
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
obstacolele cele mai variate: fantome, vrăjitori și zâne rele, dragoni și animale feroce. Tema romanului familial apare adesea în basme. Copii de sânge regesc sunt furați, apoi găsiți de oameni simpli și abia mai târziu își descoperă adevărații părinți. Tovarășul imaginar este de obicei un animal - câine, pisică, vulpe, mânz sau cal - care îl protejează pe erou de vrăji și-l sfătuiește (pentru că el vorbește asemenea oamenilor). Apoi mai sunt abordate și alte teme. Rivalitatea dintre frați și surori se sfârșește
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
1908c/1985) conform căreia basmele și miturile sunt „visele seculare ale tinerei umanități”. Relațiile cu alte mecanisme de apăraretc "Relațiile cu alte mecanisme de apărare" Sublimarea și refugiul în reverie au în comun faptul că amândouă sunt sursa unor producții imaginare. Două diferențe esențiale trebuie însă relevate: - în timp ce sublimarea ține cont de existența celuilalt, reveria este o expresie a narcisismului; - efortul este prezent în creație, dar lipsește în reverie. Deși, așa cum afirmă Bachelard (1960), „sub orice poem găsim o reverie”, elementele
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
formă creațiilor sale, grație talentului literar pe care-l posedă. În altă ordine de idei, sublimarea este o renunțare parțială la narcisismul și la magia ce caracterizează reveria. Sartre (1940/1986) subliniază acest aspect foarte primitiv al reveriei. „Actul de imaginare... este un act magic. Este o incantație menită să determine apariția obiectului la care ne gândim, a lucrului pe care-l dorim, astfel încât să-l putem lua în stăpânire. În acest act există întotdeauna ceva imperios și copilăresc, un refuz
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
presupune că pornind de la aceste reverii se dezvoltă stări hipnoide care sunt „fundamentul, condiția necesară unei isterii”. Chiar și în absența acestor stări hipnoide, se știe că, în cazul personalității isterice, în percepția realului se infiltrează o serie de reprezentări imaginare, iar reveriile romanești, fixațiile amoroase fără speranță și proiectele irealiste sunt cât se poate de frecvente (Lansier și Olivier-Martin, 1993). Un alt tip de patologie - personalitatea schizoidă - este caracterizată printr-o tendință spre visare, spre izolare, „spre abandonul vieții practice
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
interioare... Încă din copilărie, schizoidul dă dovadă de predilecție pentru tot ceea ce face omul să mediteze și să viseze (lecturile)... Este un visător treaz” (Lafon, 1973). Îngrijorător aici nu este atât excesul cantitativ al reveriei, cât preferința manifestată pentru activitatea imaginară în detrimentul vieții reale. Sartre (1940/1986), căruia îi datorăm această remarcă, subliniază faptul că indivizii preferă viața imaginară nu din cauza mediocrității vieții reale, ci pentru că ea „nu presupune nici o adaptare, în timp ce realul este întotdeauna imprevizibil. Nimic nu este lăsat la
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
viseze (lecturile)... Este un visător treaz” (Lafon, 1973). Îngrijorător aici nu este atât excesul cantitativ al reveriei, cât preferința manifestată pentru activitatea imaginară în detrimentul vieții reale. Sartre (1940/1986), căruia îi datorăm această remarcă, subliniază faptul că indivizii preferă viața imaginară nu din cauza mediocrității vieții reale, ci pentru că ea „nu presupune nici o adaptare, în timp ce realul este întotdeauna imprevizibil. Nimic nu este lăsat la voia întâmplării în reverie: totul este bine stabilit”. În sfârșit, o altă apropiere care s-ar putea face
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
Nimic nu este lăsat la voia întâmplării în reverie: totul este bine stabilit”. În sfârșit, o altă apropiere care s-ar putea face este aceea între refugiul în reverie și halucinație, manifestare patologică aflată și ea la originea unor producții imaginare create de subiect. Aici însă, confuzia între cele două este exclusă. Această distincție este cu claritate pusă în evidență de H.Faure (1965): „Subiectul (nesupus halucinației) știe că ele (reveriile sale) nu există decât pentru el și că le poartă
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
care se servește de imaginația sa și de ființele care o populează pentru a-și rezolva problemele lucrează în folosul propriei sănătăți mentale. El poate menține legăturile cu semenii săi, precum și un bun contact cu realitatea, conservându-și totodată universul imaginar”. Mai mult decât atât, imaginația ce se exprimă în joc este, pentru Winnicott (1957/1984), indiciul că, în fond, afecțiunea copilului nu e gravă, indiferent că el își udă așternutul, se bâlbâie, este furios sau deprimat: „Când copilul se joacă
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
copilul nu mai trăiește decât în imaginarul său. Aceasta este o eventualitate luată în serios de către Fraiberg (1959/1967). Când un copil abandonează universul real, când se arată incapabil să stabilească legături cu persoane reale, preferându-i pe prietenii săi imaginari, acest lucru trebuie să constituie o sursă de îngrijorare pentru anturajul său. Aceleași remarce sunt valabile și pentru adult. Excesul de reverie, scrie Freud, faptul că ele devin preponderente creează condițiile unei căderi în nevroză și în psihoză. „Aici începe
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
ei, lumea nu este decât o realitate la care trebuie să se adapteze și să se ajusteze. Sunt niște pseudonormali, a căror „normalitate este o carență a vieții fantasmatice” și care, în opinia lui McDougall (1978), „se îndepărtează de lumea imaginară pentru a se orienta exclusiv spre realitatea exterioară, factuală și dezafectată”. Pentru școala lui Marty, această lipsă de fantasmare, această hiperadaptare conduc spre o patologie, pentru că ele îi caracterizează pe subiecții cu afecțiuni psihosomatice. Refularetc "Refulare" Definițietc "Definiție" Respingerea în
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
lui o fragilă barieră de apărare, chiar și în situații aparent disperate”. Relațiile cu alte mecanisme de apăraretc "Relațiile cu alte mecanisme de apărare" Refugiul în reverie poate fi apropiat de retragerea apatică, prin faptul că evadarea într-o lume imaginară antrenează o scădere a interacțiunilor cu lumea înconjurătoare. Alte două mecanisme de apărare au puncte comune cu retragerea apatică, întrucât implică o eliminare a afectelor. Acestea sunt izolarea și intelectualizarea. Putem nota însă că, în izolare, activitatea subiectului nu este
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
de-a face cu o răsturnare a rolurilor sau cu o transformare a pasivității în activitate”. După cum explică Sandler, distincția între cele trei mecanisme este într-adevăr extrem de subtilă. La copil, apărarea prin refugiul în reverie se hrănește din transformarea imaginară în contrariu. Atunci când un copil se simte pe drept cuvânt inferior adulților, el își spune povești, își imaginează că este cel mai puternic, cel mai bogat, cel mai frumos. Sentimentele de inferioritate sunt transformate pe timpul reveriei în sentimente de superioritate
[Corola-publishinghouse/Science/2070_a_3395]
-
protagonist al "contractului social" modern, tinde să se piardă, am putea spune să se "consume" în comunitatea față de care este, sub toate aspectele, tributar. Idealul moral este bine organizat pentru a gestiona individul rațional. El este neputincios în fața (re)izbucnirii imaginarelor tribale. La o astfel de alunecare trebuie să fim atenți: sufletul colectiv tinde să prevaleze în fața spiritului individual. Am putut arăta în diverse moduri relația strânsă dintre raționalismul cartezian și logocentrismul care era o consecință a acestuia 14. Acest "gândesc
by Michel Maffesoli [Corola-publishinghouse/Science/1042_a_2550]
-
ciclică a ceea ce am crezut depășit este acolo pentru a ne-o dovedi. Cât despre legile fundamentale ale spiritului uman, ele variază foarte puțin. Acestea din urmă îmbracă o aparență contemporană. Asta e totul. Și atenția la invizibilul, dar operatorul imaginar societal ne forțează să admitem că o serie de fenomene actuale nu sunt decât repetarea unor vechi credințe, iluzii, emoții populare. Este frapant, în această privință, de observat cum o bună parte din producția culturală, aceea care atrage mai ales
by Michel Maffesoli [Corola-publishinghouse/Science/1042_a_2550]
-
vibrație a lucrurilor. Ele epifanizează organicitatea totală a umbrei și a luminii. Printre atâtea alte exemple în acest sens, cel al picturii neorealiste americane, ca cea a lui E. Hopper, unde accentuarea trăsăturilor realiste va conferi acestui real un efect imaginar 49. În toate aceste cazuri, jocul metamorfozelor, pe care îl putem repera și în "pointillismul" lui Seurat sau, mai general, în "fovism", trimite la un primitivism, la o întoarcere la arhaismul naturii umane ilustrându-se în multiple moduri în actualitatea
by Michel Maffesoli [Corola-publishinghouse/Science/1042_a_2550]
-
spiritului. Este acest phylum "johannic" pe care îl vom regăsi în cultele de mistere, în mistică, în bresle, într-o francmasonerie simbolistă și în alte societăți secrete. Este chiar ceea ce am numit eu "centralitate subterană" sau "socialitate", integrând dimensiunile onirice, imaginare, ludice, imateriale ale datului mundan, contra aspectului pur "pozitiv" al unui social rațional și contractual. Religiozitatea contemporană, sincretismul filosofic, relativismul teoretic ce se înscrie, desigur, într-o astfel de perspectivă. Carl Schmitt, pentru a sublinia aspectul complex al modului de
by Michel Maffesoli [Corola-publishinghouse/Science/1042_a_2550]