4,876 matches
-
5 zile pe săptămână, 5-7 săptămâni consecutiv) este utilă în cazul ablației tumorale subtotale, în cazul histologiei maligne sau pentru controlul progresiei tumorale în tumorile inaccesibile chirurgical. Radiochirurgia stereotactică (Gamma-Knife, LINAC, Cyberknife) se folosește în principal ca adjuvant în cazul recidivelor meningioamelor agresive, atipice și maligne, sau pentru controlul resturilor tumorale în meningioamele de bază de craniu (cu localizare perioptică) și parasagitale (cu invazia sinusului sagital superior). Dozele folosite variază între 10 Gy (când sunt implicați nervii optici), 15 Gy pentru
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
hiperplazie endometrială ca efect advers - și imunoterapia (inhibitori ai factorului de creștere epitelialăErlotinib, ai angiogenezei-Bevazucimab, ai ciclului celular-Lopinavir și ITF-ul alfa-2b) fac de asemenea parte din arsenalul terapiei adjuvante [6,30]. PROGNOSTICUL Meningioamele sunt predispuse în mod natural la recidivă. Totuși aceasta se produce de obicei după intervale lungi, cu atât mai mari cu cât gradul de malignitate al tumorii este mai mic și rezecția chirurgicală este mai completă. Rezecțiile extinse asigură un prognostic favorabil chiar și în meningioamele agresive
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
simptome o perioadă lungă de timp. Leziunea are densitate mixtă cu calcifieri la examinarea CT, în timp ce la examinarea RMN osteocondroamele apar ca leziuni heterogene cu focare mici hipointense. Rezecția chirurgicală completă este curativă, în timp ce cazurile cu rezecție incompletă pot prezenta recidive [6]. Condroamele Condroamele intracraniene sunt tumori cartilaginoase benigne, care apar cu predilecție la nivelul bazei în regiunea sfeno-etmoidă și rar sunt întâlnite la nivelul durei mater, falx, plexuri coroide [7,8]. Ele reprezintă aproximativ 0,15-0,3% din tumorile intracraniene
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
reprezentată de zona de necroză de lichefiere în timp ce tumora viabilă periferică, care are semnal scăzut în T2, captează intens substanța de contrast. Marginile slab definite ale tumorii sunt sugestive pentru invazia creierului [14,15]. Prognosticul este foarte rezervat cu multiple recidive și metastazare la distanță [5,17]. CONDROSARCOMUL Condrosarcomul este o neoplazie malignă care produce cartilaj și poate avea grade variate de diferențiere [19,20,23]. Localizare și manifestare clinică. Majoritatea condrosarcoamelor intracraniene sunt localizate la nivelul bazei fiind primare și
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
prognostic: rezecția chirurgicală în totalitate este tratamentul de elecție și poate rămâne singura variantă de terapie în condrosarcoamele clasice de grad mic. Radioterapia și chimioterapia intră în discuție în cazul condrosarcoamelor de grad înalt care au o rată crescută de recidivă locală și potențial de metastazare [19,20, 21,24]. Prognosticul este influențat de gradul histologic al tumorii, localizarea tumorii și gradul rezecției tumorale [1,19]. HEMANGIOPERICITOMUL Hemangipericitoamele sunt tumori mezenchimale localizate cel mai frecvent în sistemul musculoscheletal și piele, localizarea
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
deși s-au raportat tumori cu localizare pineală, selară, paraselar și excepțional localizări pur intraparenchimatoase, ventricul lateral, orbită, ventricul trei [25,28]. HPC este o neoplazie mezenchimală cu creștere rapidă, vascularizație bogată, capacitate de a invada structurile adiacente, tendință la recidivă locală dupa rezecție și potențial de metastazare. Majoritatea recurențelor au loc la nivelul tumorii inițiale, acestea aparând in general tardiv, perioada medie a recurenței fiind de 84 luni [25]. Hemangiopericitoamele intracraniene pot da metastaze extracraniane multiple în os, plămân, rinichi
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
din citoplasma melanocitelor. Tratamentul este chirurgical fiind indicat în formele clinic simptomatice. În tumorile de mici dimensiuni descoperite incidental, observarea clinicoimagistică la interval de 6-12 luni este suficientă. Tratamentul chirurgical va respecta principiile de radicalitate aplicate meningioamelor, cu scopul prevenirii recidivelor. În formele extinse la nivelul bazei nu se va tenta radicalitatea, decompresiunea cât mai largă fiind de regulă suficientă, urmată de o urmărire clinico-imagistică apropiată. În formele fără atipii celulare și mitoze nu este recomandabil tratamentul adjuvant. Din numărul cazurilor
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
regulă suficientă, urmată de o urmărire clinico-imagistică apropiată. În formele fără atipii celulare și mitoze nu este recomandabil tratamentul adjuvant. Din numărul cazurilor raportate în literatură nu se pot face recomandări foarte stricte legate de atitudinea terapeutică în caz de recidivă și mai ales cu privire la tratamentul adjuvant aplicabil după reintervenția chirurgicală, prognosticul fiind în aceste cazuri infaust [8]. MELANOMUL MALIGN CEREBRAL PRIMAR Tumoră extrem de rară, reprezentând mai puțin de 0,1% din tumorile sistemului nervos central, se prezintă ca un melanom
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
nu sunt candidați pentru tratament chirurgical; nu previne recidiva în cazul ablării subtotale [9-11]. Privitor la chimioterapie în ultimii ani este studiat rolul terapiei antiangiogenetice în tratamentul formelor recurente [12]. Prognosticul hemangioblastomului în cazul ablației complete este favorabil. Rata de recidivă este de sub 25%, fiind diferențiate două subtipuri histologice cu un comportament diferit pe termen lung: tipul reticular, cu o rată de recidivă de sub 8%, respectiv tipul celular la care rata de recidivă este mai mare, dar sub 25% [13]. LIMFOAME
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
rolul terapiei antiangiogenetice în tratamentul formelor recurente [12]. Prognosticul hemangioblastomului în cazul ablației complete este favorabil. Rata de recidivă este de sub 25%, fiind diferențiate două subtipuri histologice cu un comportament diferit pe termen lung: tipul reticular, cu o rată de recidivă de sub 8%, respectiv tipul celular la care rata de recidivă este mai mare, dar sub 25% [13]. LIMFOAME ȘI TUMORI HEMATOPOETICE. LIMFOMUL CEREBRAL PRIMAR IOAN ȘTEFAN FLORIAN Cuprinde o categorie de limfoame non-Hodkin care interesează parenchimul cerebral, meningele și ochiul
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
în cazul ablației complete este favorabil. Rata de recidivă este de sub 25%, fiind diferențiate două subtipuri histologice cu un comportament diferit pe termen lung: tipul reticular, cu o rată de recidivă de sub 8%, respectiv tipul celular la care rata de recidivă este mai mare, dar sub 25% [13]. LIMFOAME ȘI TUMORI HEMATOPOETICE. LIMFOMUL CEREBRAL PRIMAR IOAN ȘTEFAN FLORIAN Cuprinde o categorie de limfoame non-Hodkin care interesează parenchimul cerebral, meningele și ochiul, fiind reprezentate în proporție de 90% de limfoame cu celule
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
completă presupune și sacrificarea unei porțiuni a ganglionului sau ramurilor nervului trigemen, gest care poate avea drept consecință o hiperpatie trigeminală asupra căreia bolnavul trebuie prevenit. Rezecția subtotală este o soluție, dar trebuie ținut cont de faptul ca riscul de recidivă ce apare de obicei in primii 3 ani, este destul de ridicat [5]. Complicațiile tratamentului chirurgical. Cea mai frecventă postoperator este hiperpatia trigeminală, anterior menționată. Semne de afectare a altor nervi cranienei (oculomotor, abducens) se rezolvă în termen de aproximativ 3-4
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
recomandăm abținerea de la intervenții eroice, restul tumoral putând fi supus radioterapiei conformaționale hiperfracționate (fig. 4.127). Se pot observa nervul optic drept, chiasma, nervul optic stâng, artera carotidă până deasupra bifurcației. Patul tumoral a fost tapetat cu Surgicel. e) Tratamentul recidivelor. În opinia celor mai mulți autori cu experiență în domeniu, tratamentul recurențelor trebuie să fie în primul rând chirurgical, abordul endonazal endoscopic fiind soluția cea mai frecvent utilizată. În cazul unor recidive de mari dimensiuni, abordul fronto-temporal contralateral precedentei intervenții este opțiunea
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
bifurcației. Patul tumoral a fost tapetat cu Surgicel. e) Tratamentul recidivelor. În opinia celor mai mulți autori cu experiență în domeniu, tratamentul recurențelor trebuie să fie în primul rând chirurgical, abordul endonazal endoscopic fiind soluția cea mai frecvent utilizată. În cazul unor recidive de mari dimensiuni, abordul fronto-temporal contralateral precedentei intervenții este opțiunea noastră pentru a evita pătrunderea pe o zonă cicatricială cortico durală dificil de disecat. Reintervenția este de obicei urmată de Radiochirurgie (gamma knife) sau radioterapie conformațională hiperfracționată în vederea stabilizării leziunii
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
prognostic rezervat. Tipul papilar scuamos: se regăsește preponderent la persoanele adulte. Sunt îndeosebi solide, chistele intratumorale având peretele subțire, plin de vegetații. Acest tip tumoral nu prezintă noduli keratoizi și nici calcificări sau cristale de colesterol, prin urmare tendința la recidivă după rezecția chirurgicală radicală a tumorii este semnificativ redusă, ducând la un prognostic mai bun decât tipul adamantin. PREZENTAREA CLINICĂ Tabloul clinic al craniofaringioamelor este expresie atât a localizării tumorii, cât și a dimensiunilor acesteia și a vârstei pacientului. Întrucât
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
Mortalitatea postoperatorie a fost influențată de două progrese tehnologice: folosirea de rutină a glucocorticoizilor începând cu anul 1950 și introducerea din 1969 a microscopului operator în practica curentă chirurgicală. Mortalitatea postoperatorie are valori mai mari în cazul intervenției chirurgicale pentru recidive tumorale; aceasta s-ar datora aderențelor strânse la structurile neurovasculare, mult mai exprimate în cazul recurențelor. Radioterapia poate determina la rândul său, sporirea numărului de cicatrici și adeziuni corticale [2,20]. TUMORILE GERMINALE ALIN ȘTEFAN LUCIAN BLAGA, NICOLAE IANOVICI Tumorile
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
mai mari), putând infiltra elementele învecinate. Pot apare și zone hemoragice sau chistice intra-tumorale. Radioterapia reprezintă cea mai importantă componentă a tratamentului germinoamelor, acestea fiind tumori extrem de radiosensibile. Studiul multicentric prospectiv MAKEI a arătat supraviețuiri superioare de 90% fără recidivă tumorală cu doze utilizate de 30 Gy la nivelul tumorii și 15 Gy pe întregul neuraxis, astfel încât studiile ulterioare s-au concentrat pe aceste doze mai scăzute [18]. Având în vedere efectele adverse pe care le au radiațiile asupra SNC
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
bază de craniu, însoțite de radioterapie (radiochirurgie sau radioterapie stereotactică). Chimioterapia a fost de asemenea încercată dar cu rezultate contradictorii. Prognosticul pacienților la care a fost aplicat un tratament multimodal agresiv este cuprins între 58-83% supraviețuire la 5 ani fără recidiva tumorală [39]. TUMORI EMBRIONALE Conform clasificării WHO 2007 a tumorilor cerebrale, tumorile embrionale cuprind pe de o parte meduloblastomul (cu variantele sale, prezentat în Capitolul Tumori cerebrale la vârstă pediatrică) și tumorile primitive neuroectodermale ale sistemului nervos central (PNET sau
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
de ani (prin analogie cu regimurile terapeutice pentru glioame), agenții folosiți cel mai frecvent fiind ifosfamida, vincristin, metotrexat, cisplatin sau lomustin. În ciuda acestor tratamente complexe, prognosticul nu este deosebit de bun, după rezecție radicală urmată de chimio- și radioterapie, supraviețuirea fără recidiva tumorală fiind de doar 49,3% [42]. NEUROBLASTOMUL Neuroblastoamele sunt tumori rare ale SNC, ce afectează de obicei copii mici, apărând de regulă în regiunea fronto-temporală, dar putând apărea de-a lungul întregului neuraxis, incluzând trunchiul cerebral sau măduva. Histopatologic
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
cranial - în regiunea sfeno-occipitală (clivus) și 53% la nivel spinal - în regiunea sacro-coccigiană [4]. Mai puțin frecvent cele localizate vertebral se pot dezvolta și în regiunea superioară regiunii sacrate. Rata metastazelor este redusă (5-20%), dar au o rată crescută de recidivă locală postoperatorie de 85%, cu indicația de efectuarea radioterapiei postoperatorii [5]. HISTOPATOLOGIE Cordomul se dezvoltă din rămășițe ale notocordului. Aceste rămășițe notocordale pot fi găsite la nivelul discului intervertebral în porțiunea lui pulpoasă dar și la nivelul măduvei hematogene de la
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
evitată pe cât posibil pentru evitarea diseminării rectale [22]. ATITUDINEA TERAPEUTICĂ Stabilirea unui tratament ideal pentru condroamecondrosarcoame este dificil și controversat și depinde în special de experiența chirurgului. Obiectivul principal este obținerea unei perioade de timp cât mai lungi până la apariția recidivei tumorale. Opțiunile de tratament sunt: chirurgia, chirurgia urmată de radioterapie sau biopsie cu radioterapie. Cei mai mulți pacienți necesită o abordare multimodală [2]. Pacienții la care s-a reușit rezecția în totalitate a cordomului au avut un prognostic mult mai favorabil comparativ
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
avut un prognostic mult mai favorabil comparativ cu cei cu rezecții doar parțiale, respectiv pentru un interval de 5 ani s-a înregistrat o rată de supraviețuire de 78,4%, comparativ cu cei cu rezecții parțiale pentru care riscul de recidivă a fost de 3,83 ori mai mare și un risc de deces de 5,85 ori mai mare [23]. Tratamentul chirurgical. Datorită faptului că aceste tumori sunt localizate în principal la nivelul bazei craniului, iar recurențele locale sunt cele
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
se pot aplica abordurile bazei craniului (vezi capitolul „Principiile generale ale tratamentului chirurgical”). În două din cazurile operate de noi am utilizat și abordul pterional prin care am reușit ablația radicală a tumorii, într-unul din cazuri constatându-se absența recidivei la 6 ani postoperator (fig. 4.146). Radioterapia este indicată având în vedere imposibilitatea rezecțiilor în totalitate a tumorii pentru cele mai multe cazuri. Totuși, eficiența radioterapiei externe fracționate este discutabilă deoarece aceste tumori sunt considerate radiorezistente la dozele standard de mai
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
intraoperator, corticoterapia reprezintă tratamentul de elecție, asociat irigării continue a câmpului operator cu soluții saline; totuși se descriu frecvent cazuri de hidrocefalie care vor necesita plasarea unui sistem de derivație a LCR. Rolul radioterapiei sau chimioterapiei în cazul recurențelor sau recidivelor încă nu este încă bine stabilit [8]. CHISTUL DERMOID Chistul dermoid este o tumoră benignă care conține elemente tisulare atât epidermice cât și dermice, bine delimitată și de dimensiuni reduse. În plus față de chistul epidermoid, chistul dermoid conține elemente caracteristice
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
de contrast. Atitudinea terapeutică Tratamentul chirurgical este tratamentul optim în cazul chisturilor dermoide, fiind mai ușor de rezolvat din punct de vedere tehnic comparativ cu chisturile epidermoide datorită consistenței mai ferme. Rezecția totală reduce riscul meningitei chimice postoperatorii sau a recidivelor tumorale. Recidivele tumorale au fost descrise atât pentru chisturile dermoide cu localizare cranială cât și pentru cele cu localizare spinală, necesitând reintervenție chirurgicală. Radioterapia sau chimioterapia nu au indicație în prezent [7,8]. CHISTUL COLOID Chistul coloid este o tumora
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]