578 matches
-
aceste modele nu obținuse sprijinul majorității cosmologilor, a savanților care construiau modele teoretice și încercau să le valideze prin observații. Dovezile în favoarea unuia sau a celuilalt dintre modele nu erau incă bine cristalizate și, de multe ori, neconcludente. Pe scurt, cosmologia se afla în impas. Sau, altfel spus, cosmologia se afla în pragul unei schimbări de paradigmă, așa cum s-a mai întâmplat de-a lungul istoriei. Astfel astronomii, secole de-a rândul, au fost de acord cu paradigma modelului geocentric al
Din viaţa, activitatea şi gândurile unui profesor by Mihai TOMA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101007_a_102299]
-
savanților care construiau modele teoretice și încercau să le valideze prin observații. Dovezile în favoarea unuia sau a celuilalt dintre modele nu erau incă bine cristalizate și, de multe ori, neconcludente. Pe scurt, cosmologia se afla în impas. Sau, altfel spus, cosmologia se afla în pragul unei schimbări de paradigmă, așa cum s-a mai întâmplat de-a lungul istoriei. Astfel astronomii, secole de-a rândul, au fost de acord cu paradigma modelului geocentric al Universului observabil, căutând mereu să-l îmbunătățească pentru
Din viaţa, activitatea şi gândurile unui profesor by Mihai TOMA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101007_a_102299]
-
cei doi fizicieni au constatat mereu existența unui zgomot misterios și neîntrerupt: ceva, undeva, cumva emitea unde radio în domeniul microundelor. Cei doi radioastronomi nu realizaseră încă faptul că se aflau în fața uneia dintre cele mai mari descoperiri din istoria cosmologiei. Acest “zgomot” supărător se va dovedi a fi una dintre cele mai convingătoare dovezi în sprijinul modelului Big Bang. Era vorba despre acel semnal-relicvă prevăzut de Gamow, Alpher și Herman. Radiațiile luminoase care constituiau “oceanul” de lumină ce umplea universul
Din viaţa, activitatea şi gândurile unui profesor by Mihai TOMA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101007_a_102299]
-
privind modelul Big Bang a) Faza inflaționistă a universului Luate împreună expansiunea universului, radiația cosmică de fond și abundența elementelor chimice din univers reprezintă o dovadă puternică în sprijinul teoriei exploziei inițiale. Rămân însă o serie de întrebări pentru care cosmologii încearcă să găsească un răspuns. Una dintre ele este următoarea: care este originea micilor fluctuații de densitate descoperite de COBE, fluctuații care sunt atât de importante pentru apariția și dezvoltarea galaxiilor? Răspunsul la această întrebare constituie începutul unei „noi cosmologii
Din viaţa, activitatea şi gândurile unui profesor by Mihai TOMA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101007_a_102299]
-
cosmologii încearcă să găsească un răspuns. Una dintre ele este următoarea: care este originea micilor fluctuații de densitate descoperite de COBE, fluctuații care sunt atât de importante pentru apariția și dezvoltarea galaxiilor? Răspunsul la această întrebare constituie începutul unei „noi cosmologii”. Ipoteza centrală a acestei noi cosmologii este posibilitatea unui proces denumit „inflație”. Ideea vine din fizica particulelor de energie înaltă și a fost emisă de fizicianul american Allan Guth, în 1981. Aplicată modelului Big Bang ar rezulta următorul tablou: la
Din viaţa, activitatea şi gândurile unui profesor by Mihai TOMA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101007_a_102299]
-
Una dintre ele este următoarea: care este originea micilor fluctuații de densitate descoperite de COBE, fluctuații care sunt atât de importante pentru apariția și dezvoltarea galaxiilor? Răspunsul la această întrebare constituie începutul unei „noi cosmologii”. Ipoteza centrală a acestei noi cosmologii este posibilitatea unui proces denumit „inflație”. Ideea vine din fizica particulelor de energie înaltă și a fost emisă de fizicianul american Allan Guth, în 1981. Aplicată modelului Big Bang ar rezulta următorul tablou: la un moment anume din timpul primei
Din viaţa, activitatea şi gândurile unui profesor by Mihai TOMA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101007_a_102299]
-
accelerate a universului se numără printre cele mai mari provocări științifice ale secolului XXI. Forța care determină această expansiune accelerată rămâne un mister. Există ideea că această forță își are originea în așa numita „energie întunecată”, o altă provocare pentru cosmologii zilelor noastre. Modelul Big Bang este validat și pe deplin acceptat de comunitatea științifică, în partea lui esențială. Însă în lumina celor prezentate mai sus modelul va trebui completat. Universul Big Bang al secolului XXI va trebui să valideze perioada
Din viaţa, activitatea şi gândurile unui profesor by Mihai TOMA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101007_a_102299]
-
lui Galilei „n-au reușit să surprindă profunda semnificație nonliterară a Scripturilor care prezintă structura fizică a universului”. În anul 1999, Papa Ioan Paul al II-lea a pus capăt în mod simbolic conflictului vechi de secole dintre religie și cosmologie când a făcut un turneu în Polonia, țara sa natală. Vizitând locul în care s-a născut Copernic, Papa a lăudat realizările lui științifice. Cu toată această atitudine a Bisericii, unii cosmologi au continuat să-și pună problema dacă întradevăr
Din viaţa, activitatea şi gândurile unui profesor by Mihai TOMA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101007_a_102299]
-
Bang multiplu - este puțin probabil mai ales că, în momentul de față se pare că universul se extinde accelerat. f) Apariția materiei “din nimic” În ultima vreme, cum au mai amintit, fizica cuantică își face din ce în ce mai mult prezența în domeniul cosmologiei. Cosmologia cuantică oferă, cel puțin teoretic, diverse ipoteze potrivit cărora universul poate lua naștere „din nimic”. Acest „nimic” nu trebuie confundat cu neantul metafizic, cu spațiul în care nu există nimic. Este vorba despre vid în înțeles cuantic al termenului
Din viaţa, activitatea şi gândurile unui profesor by Mihai TOMA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101007_a_102299]
-
multiplu - este puțin probabil mai ales că, în momentul de față se pare că universul se extinde accelerat. f) Apariția materiei “din nimic” În ultima vreme, cum au mai amintit, fizica cuantică își face din ce în ce mai mult prezența în domeniul cosmologiei. Cosmologia cuantică oferă, cel puțin teoretic, diverse ipoteze potrivit cărora universul poate lua naștere „din nimic”. Acest „nimic” nu trebuie confundat cu neantul metafizic, cu spațiul în care nu există nimic. Este vorba despre vid în înțeles cuantic al termenului. Vidul
Din viaţa, activitatea şi gândurile unui profesor by Mihai TOMA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101007_a_102299]
-
pe paradoxalul ansamblu ordine-haos (Tharmas-Urizen), finit-infinit (Urizen-Los), trup-spirit/duh/suflet (Tharmas-Luvah), imaginație-rațiune (Los-Urizen), emoție-raționalitate (Luvah-Urizen), revoluție-antirevoluție (Orc-Urizen), libertate spirituală-libertate materială (Ierusalim-America), entropie-negentropie (Urizen-Tharmas), afirmație-negație (Zoa-Spectru), plin-gol (Vortex versus Neant, Non-Entity), viață-moarte (Iisus/Urthona-Satan/Urizen). Toate aceste corespondențe și concordante din cosmologia lui Blake converg spre validarea ipotezei interfinitudinii, pe care am descris-o pe larg în volumul nostru Romantismul german și englez ca fiind una dintre cele mai importante temelii ale gîndirii romantice. Iată ce spune Blake despre cele patru coordonate
by William Blake [Corola-publishinghouse/Science/1122_a_2630]
-
Damon în A Blake Dictionary) sugerează credință lui Blake aproape certă într-o dimensiune alfa-omega a creierului și a sistemului nervos, atît creierul omului ca individ, cît și "creierul" Universului că ansamblu al Creației. De aici ceea ce putem numi "pancerebralismul" cosmologiei lui Blake. Pe de altă parte, Ouroboros simbolizează rota philosophica, în calitate de ultimă treaptă a înțelepciunii Dumnezeului veterotestamentar, identificată cu alchimia însăși 113. Ouroboros-ul este astfel mandala alchimica fundamentală 114, reprezentînd "prima materia", materia primordială, fundamentală, "materia în sine"115 a
by William Blake [Corola-publishinghouse/Science/1122_a_2630]
-
bîndu hindus; sanscr. = "punct") cu ochiul acului care unește cele două capete ale compasului, i.e. cu Sophia, matricea divină. (Vezi Roob, op. cît., p. 629). Similar, în simbolismul masonic compasul semnifică rațiunea; că în sistemul lui Blake și Shaftesbury, în cosmologia de inspirație pitagoreico-creștină a francmasonilor Dumnezeu este Arhitectul Suprem care creeaza o ordine cosmică perfect geometrica, măsura tuturor lucrurilor fiind iubirea frățeasca. (Vezi ilustrația God measuring the world with the compass, în volumul Bible Moralisée, ca. 1250, în Roob, op.
by William Blake [Corola-publishinghouse/Science/1122_a_2630]
-
natură distructiva a Revoluției Științifice și Industriale, care, desfășurîndu-se tot mai mult, amenință să distrugă părți tot mai mari din natură. 314 (IX, 230) țîșnind din sine Universul explodează: Descriere care seamănă foarte mult cu Big Bang-ul postulat de cosmologia modernă că una dintre explicațiile posibile privind apariția Universului. 315 (IX, 233) Fiece fir de praf se cuibărește învîrtindu-se mereu în jurul centrului Pămîntului În chinurile unei Nașteri Veșnice: Blake pare să descrie formarea sistemelor cosmice din "praf stelar" prin gravitarea
by William Blake [Corola-publishinghouse/Science/1122_a_2630]
-
possiede in-sé principio e non prevede a-sé fine, perché divenga nuovamente totalità e unità di una congiunzione: quella tra îl fondamento cosmologico singolare e l'universale rivelato, quella tra mondo e tempo, appunto tra uomo e Dio; dunque meditazione sulla cosmologia proprio quale specificità di indagine e di ricerca del paolino tutto în tutti 16, dove la rivelazione di Dio è compiuta da Gesù come îl volto umano di Dio, l'Uomo che riscatta l'umanità e che nel compiere ciò
[Corola-publishinghouse/Science/84976_a_85761]
-
rilevanza non andrà a rinserrare l'osservazione, piuttosto riuscirà ad aprirla al tempo quale concetto trascendente îl tempo continuo-del-mondo (cioè îl χρόνος), poiché îl tempo è concetto, tuttavia contemporaneamente delinea l'ermeneutica del mondo tout court, ed è cardine della cosmologia înțesa quale discorso e riflessione sul mondo, dove lo stesso concetto di tempo, però, individua îl mondo essendo-nel-mondo, caratterizzando altresì l'universo come sua formă imprescindibile e come suo elemento ineludibile (l'αἰών). Esattamente șu tale versante interpretativo, nel corso
[Corola-publishinghouse/Science/84976_a_85761]
-
problema raționalității / 39 1.1.5. Destinul metafizic al metodei antinomiei transfigurate / 43 1.1.6. Perspectivele științifice ale metodei dogmatice / 47 1.1.7. Metoda dogmatică fundament al unui nou "eon" spiritual / 52 1.2. Metoda antinomiei transfigurate și cosmologia blagiană / 54 1.3. Antinomiile cunoașterii luciferice / 58 1.4. Ordinea metafizică a existenței umane și dimensiunea sa antinomică / 61 1.5. Sensul paradoxal al culturii. Antinomia ideii de stil / 66 1.6. Metafora și structura sa antinomică / 68 Capitolul
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
pe culoarele sistemului filosofic blagian, într-o manieră ce îmbină stringența logică cu eleganța stilului, suntem făcuți atenți la prezența extinsă (aproape structurală) a antinomicului în interiorul acestuia. Cunoașterea luciferică, situarea omului în ordinea metafizică, metafora, ideea de stil cultural ori cosmologia diferențialelor divine, toate acestea ne sunt arătate ca stând sub semnul antinomicului. Această nouă lectură a gândirii blagiene nu este, însă, singurul lucru ce recomandă cartea de față. Ea este doar un punct de plecare, nu miza întreagă, cum însuși
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
și-a început seria studiilor ce vor intra în componența Trilogiilor, antinomicul poate fi regăsit, în forme și nuanțe diferite, în teoria cunoașterii luciferice, în metafizica censurii transcendente, în teoria despre stilul cultural, în cea referitoare la metaforă, precum și în cosmologia "diferențialelor divine". Ideea prezenței antinomicului în filosofia blagiană a mai fost enunțată și chiar dezvoltată, în diferite forme și proporții, de unii autori. Primul care a dezvoltat-o parțial este, după câte se pare, Sergiu Al-George, în eseul său despre
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
poziție centrală, sugerându-se că sistemul blagian ar fi rezultatul aplicației acestei idei. La această interpretare contribuie și aspectul diacronic al operei blagiene, ideea antinomiei transfigurate fiind prima care apare în seria Trilogiilor. În plus, Blaga mărturisește că a construit cosmologia sa din Diferențialele divine ca o aplicație modernă a metodei dogmatice. Pe structura acestui scenariu, teoria cunoașterii luciferice a fost privită drept un produs al aplicării metodei antinomiei transfigurate 52. Fiind interpretări extreme, consider că nici unul dintre cele două scenarii
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
de-al doilea, nu cred că există suficiente argumente pentru a susține că Lucian Blaga și-a construit întreg sistemul filosofic prin aplicarea metodei antinomiei transfigurate. Singura parte în care Blaga pune, în mod declarat, la lucru propria metodă este cosmologia. Este adevărat, însă, că ideea antinomiei transfigurate a determinat construcția anumitor părți din sistemul acestuia, care au avut menirea de a integra sau a face posibilă această idee pe care filosoful român a descoperit-o foarte devreme. În acest sens
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
asupra gândirii lui Blaga. Tocmai datorită acestui rol privilegiat, o voi aborda mai întâi. Voi urmări, apoi, cum apare antinomicul în alte zone ale sistemului filosofic blagian. Mă voi referi în primul rând la aplicația metodei antinomiei transfigurate în construcția cosmologiei blagiene a "diferențialelor divine". În al doilea rând, voi urmări antinomiile care subîntind teoria "cunoașterii luciferice" și metafizica "censurii transcendente". Mă voi referi apoi la natura antinomică a ideii de "stil", iar în final voi analiza structura antinomică a ideii
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
prevede era atunci schițat în jurul ultimeia dintre aceste valori 154. Însemnele sale coincid destul de mult cu cele ale spiritualității aflate sub semnul absolutului: anonimat și colectivism spiritual, tendința spre simbol, dezvoltarea dogmatică a ideilor. 1.2. Metoda antinomiei transfigurate și cosmologia blagiană Lucian Blaga nu a articulat doar o metodă metafizică nouă, ci a pus-o el însuși la lucru. Nu a fost doar un vizionar al unei noi metafizici dogmatice, ci a vrut să fie chiar el primul ei reprezentant
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
teologică este viciată, căci toate cele trei argumente pe care teologia rațională le-a adus în sprijinul existenței lui Dumnezeu, argumentul ontologic, argumentul cosmologic și argumentul finalist, sunt demontate ca greșite de către Immanuel Kant. Am să mă opresc acum la cosmologia rațională și la antinomiile pe care rațiunea le produce în legătură cu Ideea cosmologică, căci acestea ne interesează aici. Universul, ca unitate necondiționată a tuturor fenomenelor ce se condiționează unele pe altele, ca totalitate a lor, este doar o idee a rațiunii
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]
-
îngăimate țărănește să se ivească și o învățătură despre Ființa de natură atât divină cât și demonică, despre Prundul din care au crescut cei doi frați, Fârtate și Nefârtate"438. După Ion Mihail Popescu, Blaga va realiza acest lucru în cosmologia sa, prin mitul metafizic al Marelui Anonim, contradictoriu în natura sa. Judecând aceste puncte de vedere, luând în calcul argumentele și contra-argumentele, nu cred că se poate trage o concluzie unilaterală cu privire la sursele gândirii antinomice blagiene. Dacă este să credem
Antinomicul în filosofia lui Lucian Blaga by Valică Mihuleac [Corola-publishinghouse/Science/886_a_2394]