824 matches
-
suportul esențial al cărții în Egipt și s-a răspîndit în lumea greacă și în Imperiul Roman; el a supraviețuit pînă în secolul al X-lea sau al XI-lea e.n., cînd nu mai era folosit decît de cancelaria romană. Papirusurile care ne-au parvenit nu reprezintă decît o infimă parte a celor care au existat. Aproape toate provin din Egipt, unde condițiile climatice au ușurat păstrarea lor; abia în anul 1962 s-a găsit un papirus pe pămîntul Greciei; în
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
decît de cancelaria romană. Papirusurile care ne-au parvenit nu reprezintă decît o infimă parte a celor care au existat. Aproape toate provin din Egipt, unde condițiile climatice au ușurat păstrarea lor; abia în anul 1962 s-a găsit un papirus pe pămîntul Greciei; în ceea ce le privește pe cele de la Herculanum, au fost carbonizate și nu trebuie să așteptăm multe informații din ele. Cartea din papirus se prezenta sub forma unui sul alcătuit din foi lipite unele în continuarea celorlalte
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
condițiile climatice au ușurat păstrarea lor; abia în anul 1962 s-a găsit un papirus pe pămîntul Greciei; în ceea ce le privește pe cele de la Herculanum, au fost carbonizate și nu trebuie să așteptăm multe informații din ele. Cartea din papirus se prezenta sub forma unui sul alcătuit din foi lipite unele în continuarea celorlalte, adesea în număr de zece. Lungimea medie a unui sul era de la 6 pînă la 10 metri, dar papirusul Harris (cronică a domniei lui Ramses al
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
așteptăm multe informații din ele. Cartea din papirus se prezenta sub forma unui sul alcătuit din foi lipite unele în continuarea celorlalte, adesea în număr de zece. Lungimea medie a unui sul era de la 6 pînă la 10 metri, dar papirusul Harris (cronică a domniei lui Ramses al III-lea) depășește 40 de metri, iar literatura bizantină menționează papirusuri de o sută de metri. Cartea se desfășura orizontal; ea era împărțită în coloane verticale și aproape întotdeauna scrisă pe o parte
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
unele în continuarea celorlalte, adesea în număr de zece. Lungimea medie a unui sul era de la 6 pînă la 10 metri, dar papirusul Harris (cronică a domniei lui Ramses al III-lea) depășește 40 de metri, iar literatura bizantină menționează papirusuri de o sută de metri. Cartea se desfășura orizontal; ea era împărțită în coloane verticale și aproape întotdeauna scrisă pe o parte, cea a sensului orizontal al fibrelor. Titlul se găsea la sfîrșit, uneori în interior sau pe o etichetă
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
coloane verticale și aproape întotdeauna scrisă pe o parte, cea a sensului orizontal al fibrelor. Titlul se găsea la sfîrșit, uneori în interior sau pe o etichetă atîrnată de cilindrul care înfășura sulul. Cea mai mare parte a cărților din papirus care ne-au rămas din vechiul Egipt au fost găsite în morminte; se depuneau lîngă corpuri texte sacre, rugăciuni, pentru a proteja sufletele defuncților în peregrinările lor: aceasta este originea Cărții morților, cunoscută chiar de la începutul celui de-al II
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
suporturi ale scrierii, atît în Orient cît și la greci, dar pergamentul este cu totul altceva. Invenția legendară îi este atribuită lui Eumenes al II-lea, rege al Pergamului, în Asia Mică, care voia să se sustragă monopolului egiptean de papirus. Ceea ce este sigur este că în jurul secolul al III-lea î.e.n. începe tratarea pieilor de animale spre a le face mai potrivite scrierii și că Pergamul a fost, fără îndoială, un centru important de fabricare a acestei noi materii, care
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
și apoi erau așezate într-un butoi umplut cu var; în sfîrșit, se spălau, se uscau întinzîndu-le, se subțiau, se lustruiau și se decupau în funcție de mărimea dorită. În același timp, pergamentul era o materie mai solidă și mai suplă decît papirusul și permitea zgîrierea și ștergerea. Totuși folosirea sa se generaliză lent și abia în secolul al IV-lea e.n. a înlocuit complet papirusul în realizarea cărților. Prețul pergamentului rămînea ridicat din cauza relativei rarități a materiei prime, dar și datorită costului
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
decupau în funcție de mărimea dorită. În același timp, pergamentul era o materie mai solidă și mai suplă decît papirusul și permitea zgîrierea și ștergerea. Totuși folosirea sa se generaliză lent și abia în secolul al IV-lea e.n. a înlocuit complet papirusul în realizarea cărților. Prețul pergamentului rămînea ridicat din cauza relativei rarități a materiei prime, dar și datorită costului mîinii de lucru și timpului pe care îl cerea pregătirea sa. CARTEA ÎN ANTICHITATEA GRECO-LATINĂ I. Condițiile generale Pentru a înțelege cartea antică
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
numeroase și identice. Se punea problema transmiterii textelor care prezentau variante ce diferențiau copiile diverse ale unei opere. Aceste variante puteau să rezulte din erorile scribilor sau din corecturile pe care le aducea autorul între mai multe cópii. Sulul de papirus, formă tradițională a cărții antice, se numea volumen în latină. Între secolele al II-lea și al IV-lea e.n. el a fost înlocuit progresiv de codex, făcut din foi inserate și pliate pentru a forma caiete legate între ele
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
o parte a textului la alta. Era incomod și trebuia ținut cu amîndouă mîinile, ceea ce nu permitea luarea de note de lectură, așa cum se va face mai tîrziu. Adesea, această transformare a fost legată de înlocuirea progresivă a pergamentului cu papirusul, care se efectua în aceeași perioadă. Codex-ul se preta mai puțin papirusului, destul de sfărîmicios, și dacă pergamentul oferea un suport bun volumen-ului, rezistența și suplețea sa permiteau să se dea cărții o formă mai practică. Dar această explicație rămîne
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
mîinile, ceea ce nu permitea luarea de note de lectură, așa cum se va face mai tîrziu. Adesea, această transformare a fost legată de înlocuirea progresivă a pergamentului cu papirusul, care se efectua în aceeași perioadă. Codex-ul se preta mai puțin papirusului, destul de sfărîmicios, și dacă pergamentul oferea un suport bun volumen-ului, rezistența și suplețea sa permiteau să se dea cărții o formă mai practică. Dar această explicație rămîne insuficientă, deoarece se cunosc volumina din pergament și codices din papirus. Și prețul
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
mai puțin papirusului, destul de sfărîmicios, și dacă pergamentul oferea un suport bun volumen-ului, rezistența și suplețea sa permiteau să se dea cărții o formă mai practică. Dar această explicație rămîne insuficientă, deoarece se cunosc volumina din pergament și codices din papirus. Și prețul materiilor a putut fi determinant; fabricat exclusiv în Egipt, papirusul era mai scump decît pergamentul, cu atît mai mult cu cît acesta din urmă avea avantajul de a se putea scrie pe ambele părți. Unii caută originea codex
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
volumen-ului, rezistența și suplețea sa permiteau să se dea cărții o formă mai practică. Dar această explicație rămîne insuficientă, deoarece se cunosc volumina din pergament și codices din papirus. Și prețul materiilor a putut fi determinant; fabricat exclusiv în Egipt, papirusul era mai scump decît pergamentul, cu atît mai mult cu cît acesta din urmă avea avantajul de a se putea scrie pe ambele părți. Unii caută originea codex-ului la neohitiți, pentru că pe stelele lor se văd obiecte asemănătoare cărților
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
cu cît acesta se pare că a fost precedat de un fel de polyptychon, grupînd foi separate și nu caiete. Alții leagă această evoluție de dezvoltarea creștinismului; creștinii aveau nevoie de cărți, dar erau prea săraci pentru a folosi costisitoarele papirusuri; în plus, în timpul persecuțiilor le era ușor să ascundă codices-urile, mai mici și mai ușor de mînuit. Tocmai aceste calități au constituit șansa codex-ului care a debutat prin literatura de masă pe care poate a și creat-o. El
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
dispărut; s-a păstrat mai nimic din cele 74 de lucrări ale lui Varro, care trecea drept unul dintre cei mai mari savanți ai timpului său. Desigur, cercetările arheologice întreprinse de un secol au scos la iveală 30 000 de papirusuri, dar o mare parte din ele nu sînt decît documente private, de altfel prețioase pentru cunoașterea vieții cotidiene a Egiptului greco-roman. Deci nu putem aștepta de la descoperirile arheologice decît fragmente de opere literare dispărute; au existat totuși unele excepționale, ca
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
a satirei latinești. Cu toate că poemele pot fi citite și ca embleme ale unor moravuri general umane, ținta otrăvurilor o constituie în primul rând contemporanii, care transpar cu ușurință îndărătul măștilor: „Marinidas, logograful, care singur consumă/ În fiece an recolta de papirus/ A unei întregi nome egipțiene, e mândru/ Că a socotit, fără greșeală, de câte ori/ Apare «moira» în piesele tragicilor autori” (Marinidas). În alianță cu tradiția poeziei „boabei și a fărâmei”, satira reapare sub formă fabulistică în Și animalele sunt oameni! (2002
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288331_a_289660]
-
Power (1997), The Audit Society. Rituals of Verification, Oxford University Press. footnote>, cele mai vechi forme de scris au fost chiar documente contabile. Cangemi și Singleton susțin chiar că unul dintre motivele pentru inventarea scrisului a fost nevoia de audit. Papirusurile Zenon documentează efectuarea de audituri asupra proprietăților egiptene ale conducătorului grec Ptolemeu al II-lea Philadelphus încă de acum 2.500 de ani. Scriitorii antici greci sau romani precum Aristofan, Cezar și Cicero au făcut referire la contabili, auditori, auditare
AUDIT FINANCIAR Misiuni de asigurare și servicii conexe by Horia NEAMŢU, Aureliana-Geta ROMAN, Eugeniu ŢURLEA () [Corola-publishinghouse/Science/187_a_181]
-
celebrarea dușmanilor care citează abundent textele victimelor lor (Origen, care atacă în mai multe cărți lucrarea Contra creștinilor a lui Celsus, asigură în acest fel transmiterea unei mari părți din ea către posteritate!) sau analiza rolului schimbărilor de suporturi (de la papirus la hârtie, de la scrierea manuscrisă la tipar, de la cartea pentru erudiți la edițiile de masă, de la grafosferă la mediasferă etc.). Prezenta Contraistorie nu se ocupă, din păcate, de această parte importantă a condițiilor istorice și sociologice de producere a unui
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
pagini consacrate celebrării urii față de lumea terestră - Platon: iată cum o civilizație poate fi orientată spre lumină sau spre întuneric. A aduna aceste fragmente, a găsi aceste pagini mototolite și rupte, aceste suluri care se fac praf și pulbere, aceste papirusuri fărâmițate sunt niște fapte care țin de noroc sau de întâmplare. Prima arheologie care permite accederea la aceste comori e clasică; ea presupune identificarea locului, șantierul, săpăturile efectuate întâi cu lopeți și cazmale, apoi cu mistria și cu stiletul, în
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
care avea și bibliotecă. Și se descoperă atunci, în cazul unui proprietar savant sau al unui loc reprezentativ pentru o școală, un ansamblu coerent de volume tematice: epicurismul campanian în vila familiei Piso din Herculanum, cele opt sute de suluri de papirus constituind biblioteca lui Philodem din Gadara, gnosticii egipteni într-un urcior de la Nag Hammadi, plin cu cincizeci de tratate păstrând încă legăturile din piele... Adesea arheologii scot la lumină câte o vilă neștiută de nimeni, pierdută, uitată, în care se
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
texte rezumând filosofia lui Epicur. Paradoxal, s-a reușit să se dea viață chiar și unor fragmente sortite în mod explicit morții: astfel, la Oxyrynchos, în Egipt, niște mumii au fost înfășurate în feșe de care erau atașate bucăți de papirus înmuiat în gips ce conțineau un anumit număr de texte. Unele banale (contabilitate, documente administrative), altele de cea mai mare valoare: fragmente din Homer, evanghelia gnostică a lui Toma, Sofocle și Pindar autentificați, Herondas, Callimah, dar și Sappho, care ar
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
care ar putea trece - dacă poeții ar avea drept de cetate în această Contraistorie a filosofiei! - drept predecesoarea hedonismului. În depozitul de gunoaie al orașului părăsit după schimbarea sistemului de irigații legat de revărsările Nilului au fost găsite și alte papirusuri... A doua arheologie are ca obiect o carte sau un corpus filosofic. La fel ca pe un șantier de săpături, sunt cercetate operele ce au supraviețuit, cu creionul în mână, în așteptarea apariției frazei, cuvântului, ideii, expresiei, a fragmentului de
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
provincie căruia și-au lăsat moștenire colecțiile obținute din jafuri nevinovate, din curiozități de cabinet și acumulări întâmplătoare. În astfel de îngrămădeli de obiecte heteroclite găsești uneori bijuterii. De exemplu, unica mărturie directă despre Empedocle, un manuscris sub forma unui papirus conținând șaptezeci și patru de versuri răspândite pe cincizeci și trei de fragmente, găsit în 1990 la biblioteca din Strasbourg, deținătoare a nu mai puțin de 5.000 de papirusuri din care 1.800 grecești, în cea mai mare parte neexplorate. Textul
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
De exemplu, unica mărturie directă despre Empedocle, un manuscris sub forma unui papirus conținând șaptezeci și patru de versuri răspândite pe cincizeci și trei de fragmente, găsit în 1990 la biblioteca din Strasbourg, deținătoare a nu mai puțin de 5.000 de papirusuri din care 1.800 grecești, în cea mai mare parte neexplorate. Textul restituie ceea ce subzistă dintr-o copie completă a cărților I și II ale Fizicii filosofului, adică o adevărată comoară, pentru că opera taumaturgului sicilian nu este cunoscută decât din
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]