39,170 matches
-
o propunere mai bună și aproape toți erau mulțumiți În sinea lor că Vietnamul era de domeniul trecutului. Doar Armata Franceză (mai exact, corpul ofițeresc profesionist) continua să fie nemulțumită. Unii ofițeri mai tineri, În special cei care luptaseră În Rezistență sau pentru Franța Liberă, au Început să nutrească resentimente difuze, dar periculoase. Încă o dată, șopteau ei, trupele franceze de pe câmpul de luptă au fost trădate de elita politică de la Paris. Odată cu pierderea Indochinei, atenția Franței s-a Îndreptat spre Africa de Nord
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
luate cu o majoritate de voturi În Consiliul de Miniștri interguvernamental. Retrăgându-se din convorbirile interguvernamentale, din iunie 1965 până când partenerii săi au acceptat finanțarea comunitară a agriculturii conform pretențiilor franceze, de Gaulle a blocat funcționarea mecanismelor Comunității. După o rezistență de șase luni, celelalte țări au cedat: În ianuarie 1966, ele au consimțit cu reticență ca, pe viitor, măsurile adoptate de Consiliul de Miniștri să nu mai poată trece cu vot majoritar. A fost prima derogare de la Tratat și, În
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
strategia lui Beria. Între 1953 și 1956, din Gulag au fost eliberați cinci milioane de prizonieri. În democrațiile populare, epoca de după moartea lui Stalin nu a fost marcată numai de revolta de la Berlin din 1953 (vezi capitolul VI): a existat rezistență chiar și În avanposturile imperiale obscure și terorizate ca Bulgaria, unde lucrătorii din industria tutunului s-au răsculat În mai-iunie 1953. Deși dominația Moscovei nu era nicăieri pusă În pericol, autoritățile sovietice au luat În serios amploarea nemulțumirii publice. Misiunea
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mai târziu, de o proclamație radiodifuzată din partea de est a Ungariei, ocupată deja de trupele sovietice, care anunța Înlocuirea lui Imre Nagy cu un nou guvern. În replică, Nagy Însuși a făcut un ultim apel către poporul maghiar, chemând la rezistență Împotriva invadatorilor. Apoi, Împreună cu cei mai apropiați colaboratori, s-a refugiat În ambasada Iugoslaviei, unde le-a fost acordat azil politic. Rezultatul confruntării militare n-a fost nici o clipă pus sub semnul Întrebării: În pofida unei rezistențe solide, forțele sovietice au
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
poporul maghiar, chemând la rezistență Împotriva invadatorilor. Apoi, Împreună cu cei mai apropiați colaboratori, s-a refugiat În ambasada Iugoslaviei, unde le-a fost acordat azil politic. Rezultatul confruntării militare n-a fost nici o clipă pus sub semnul Întrebării: În pofida unei rezistențe solide, forțele sovietice au pus stăpânire pe Budapesta În mai puțin de 72 de ore și, la 7 noiembrie, a fost instalat guvernul lui János Kádár. Unele consilii muncitorești au supraviețuit Încă o lună - Kádár preferând să nu le atace
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
primul rând, a constituit o lecție practică pentru diplomații occidentali. Până În acel moment, Statele Unite recunoșteau pe de o parte În mod oficial că sateliții est-europeni nu se pot desprinde de pe orbita sovietică, iar pe de altă parte Încurajau „spiritul de rezistență” În țările respective. Operațiunile secrete și sprijinul diplomatic aveau ca scop, conform Raportului Consiliului de Securitate Națională nr. 174 (decembrie 1953), „crearea unor condiții care vor permite, Într-un moment favorabil din viitor, eliberarea statelor-satelit”. Dar, după cum evidenția un alt
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
cenzură și presiuni sporadice. Pentru străini, simptomul cel mai cunoscut era puzderia de filme noi care abordau timid subiecte interzise până de curând - Ostre sledovane vlaky (Trenuri bine păzite, 1966) de Jiøí Menzel, care demonta delicat mitul comunist central al rezistenței antinaziste În timpul războiului, Îl avea drept coscenarist pe Josef Șkvorecký (autorul Lașilor, roman care, cu câțiva ani În urmă, consacrase o temă similară, suav schițată). Dar dramaturgii, poeții și romancierii - care erau adesea și scenariști, ca În cazul lui Kundera
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
câtorva milioane de cehi rătăciți. și așa, la 21 august 1968, 500.000 de soldați ai Pactului de la Varșovia - proveniți din Polonia, Ungaria, Bulgaria, Republica Democrată Germană și Uniunea Sovietică - au intrat În Cehoslovacia 14. Invazia a suscitat o oarecare rezistență pasivă și destul de multe proteste stradale, mai ales la Praga, dar, la ordinul urgent al guvernului ceh, nu s-au Înregistrat alte manifestări. Primirea ostilă a surprins Moscova, care fusese făcută să creadă că tancurile vor fi Întâmpinate cu bucurie
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mai pronunțate În Portugalia decât oriunde În Europa, iar guvernul autoritarist de la Lisabona sufoca orice inițiativă și opinie independentă. În 1969, numai 18% din populația adultă avea drept de vot. În absența unei opoziții interne, Salazar nu a Întâmpinat decât rezistența armatei, unica instituție independentă a țării. Forțele armate portugheze erau prost plătite - decât să risipească puținele resurse pe salarii, Salazar prefera să-i Încurajeze pe ofițerii săraci să se Însoare cu fete de burghezi Înstăriți. Dar până În 1961, regimul s-
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
și apropiații lui și au creat un guvern provizoriu având drept obiective democratizarea, decolonizarea și reforma economică. La fel ca puciul tinerilor ofițeri din 1926 prin care Salazar a ajuns prima oară la putere, lovitura de stat nu a Întâmpinat rezistență, iar liderii vechiului regim au putut fugi din țară - mai Întâi În Madeira, apoi În Brazilia. Generalul António de Spínola, fost șef de stat-major În armata portugheză și guvernator al Guineei din 1968 până În 1972, a fost pus de colegii
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
extremiste din epocă. și-a petrecut cea mai mare parte a celui de-al doilea război mondial ca tânăr funcționar În guvernul colaboraționist de la Vichy, trecând În tabăra opusă exact la timp pentru a ieși din război ca membru al Rezistenței. A Patra Republică i-a adus o carieră parlamentară și ministerială În diverse partide de centru-stânga, dintre care nici unul nu avea orientare marxistă. Chiar În 1965, când s-a prezentat (fără succes) la alegerile prezidențiale cu sprijinul partidelor din stânga oficială
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
poate avea pretenții exagerate de la oamenii obișnuiți, care abia luptau cu viața de zi cu zi. Majoritatea populației Își ducea existența Într-un fel de „zonă gri” morală, un spațiu sufocant, dar lipsit de pericole, unde resemnarea luase locul entuziasmului. Rezistența activă și plină de riscuri era greu de justificat deoarece (din nou: pentru majoritatea oamenilor obișnuiți) nu părea necesară. Nu te puteai aștepta decât la „fapte neeroice, realiste”. Discursul intelectualilor se adresa mai mult celorlalți intelectuali decât Întregii comunități: În
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
de la orice compromis cu marxismul, propunând Biserica nu doar ca pe un sanctuar tăcut, ci ca pe un pol alternativ de autoritate socială și morală. Cum au Înțeles prea bine comuniștii polonezi, noua poziție a Bisericii Catolice - de la compromis la rezistență - putea avea un efect destabilizator pe plan local, periclitând monopolul partidului asupra autorității. Pe de o parte fiindcă polonezii erau, În proporție covârșitoare, catolici fervenți; pe de altă parte, din cauza personalității lui Ioan Paul al II-lea. Dar nu puteau
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
practică de a apela la națiune În confruntarea cu criticii conservatori din aparatul de partid au transformat dinamica perestroikăi. Pornit ca reformator În interiorul partidului, secretarul general acționa acum tot mai mult, dacă nu Împotriva partidului, cel puțin pentru a dejuca rezistența acestuia la schimbare. În octombrie 1987, Gorbaciov a vorbit În public pentru prima dată despre crimele staliniste și a avertizat că, dacă partidul nu promovează reforma, avea să-și piardă rolul conducător În societate. La Conferința partidului din iunie 1988
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
reformist”, fie și numai pentru că Îl cunoscuse pe tânărul Mihail Gorbaciov În timpul studenției. Dar adevăratul motiv pentru care Iliescu a ajuns la conducerea României postceaușiste a fost capacitatea sa de a controla forțele armate, În special Securitatea, care au Încetat rezistența pe 27 decembrie. În afară de faptul că a autorizat reînființarea partidelor politice la 3 ianuarie 1990, noul președinte nu a făcut mai nimic pentru a desființa instituțiile vechiului regim. Cum aveau să demonstreze evenimentele ulterioare, aparatul care condusese țara sub Ceaușescu
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
și educație a fost interzisă și, printr-o măsură extrem de jignitoare (și detestată cu patimă), cetățenilor bulgari ce purtau nume de origine turcă li s-a cerut să adopte nume „bulgărești” corespunzătoare. Rezultatul a fost dezastruos. Minoritatea turcă a opus rezistență, iar aceasta a stârnit la rândul ei proteste În rândul intelectualilor bulgari. Comunitatea internațională a protestat vehement, Bulgaria fiind condamnată la ONU și la Curtea de Justiție Europeană. Între timp, ceilalți oligarhi comuniști din Est au Început să se distanțeze
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mult după o Întâlnire personală cu George Bush, În timpul vizitei președintelui american În URSS, cu numai trei săptămâni Înainte. Pe 19 august, el a denunțat public lovitura de la Kremlin, declarând-o ilegală, și și-a asumat poziția de șef al rezistenței, dirijând operațiunile din cartierul său general de la Parlamentul rus și mobilizând mulțimea adunată acolo să apere democrația Împotriva tancurilor. În același timp, sub privirile reporterilor internaționali, Elțîn se angaja În ample negocieri și conversații cu liderii mondiali - care i-au
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
reporterilor internaționali, Elțîn se angaja În ample negocieri și conversații cu liderii mondiali - care i-au oferit toți sprijinul lor neprecupețit și s-au abținut cu grijă să le acorde orice fel de recunoaștere conspiratorilor, ce erau din ce În ce mai izolați 17. Rezistența nu a fost o simplă formalitate: În noaptea de 20 spre 21 august, trei demonstranți au murit În ciocnirile cu armata. Dar protagoniștii loviturii de stat - pierzând inițiativa publică - Începeau să-și piardă curajul. Nu aveau susținerea armatei, indispensabilă pentru
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
locuitorii sârbi din Bosnia. Numai populația istorică din Serbia propriu-zisă folosește varianta „ekaviană”; când liderii naționaliști ai sârbilor bosniaci au Încercat după 1992 să le impună pronunția tradițională sârbilor din enclava creată În Bosnia, ei s-au lovit de o rezistență generală. Astfel, „croata”, recunoscută În 1974 ca limbă oficială a Republicii Croate - ca răspuns la solicitările „Declarației despre situația și denumirea limbii literare croate”, redactată În 1967 de un grup de intelectuali din Zagreb -, era Înainte de toate o etichetă identitară
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
provincia Kosovo: Belgradul persecuta majoritatea albaneză, respingând toate solicitările de autonomie teritorială și refuzând populației locale până și minima reprezentare instituțională. Dincolo de conducerea batjocorităși neputincioasă a moderatului Ibrahim Rugova, tinerii albanezi (sprijiniți moral și militar de Albania) renunțau treptat la rezistența nonviolentă, orientându-se spre UÇK (Armata de Eliberare din Kosovo). Creată În 1992 În Macedonia, UÇK avea ca obiectiv lupta armată pentru independența enclavei Kosovo (și poate unirea cu Albania). Tacticile ei - atacuri de gherilă asupra secțiilor de poliție izolate
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Creată În 1992 În Macedonia, UÇK avea ca obiectiv lupta armată pentru independența enclavei Kosovo (și poate unirea cu Albania). Tacticile ei - atacuri de gherilă asupra secțiilor de poliție izolate - i-au furnizat lui Miloševiæ pretextul pentru a condamna orice rezistență albaneză ca fiind teroristă și a intensifica violența propriilor campanii. În martie 1998, când forțele sârbe Înarmate cu obuze de mortieră și secondate de elicoptere militare au ucis și au rănit zeci de oameni În masacrele de la Drenica și din
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
ani, „societate civilă” a devenit În Europa Centrală o noțiune arhaică, interesantă doar pentru o mână de sociologi străini. Un fenomen destul de asemănător se petrecuse În Europa Occidentală după al doilea război mondial (vezi capitolul III), când tonul moralizator al Rezistenței a fost Înăbușit mai Întâi de problema practică a reconstrucției, apoi de Războiul Rece. Însă, dacă pe atunci scriitorii francezi sau italieni aveau Încă priză la public - și datorită angajării lor politice foarte ostentative -, cei din Ungaria sau Polonia postcomunistă
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
din „revoluția de catifea”. În Republica Cehă „lustrația” a părut să servească mai degrabă la legitimarea unei noi elite decât la abordarea onestă a trecutului recent. În iulie 1993, parlamentul ceh a adoptat o „Lege privind ilegalitatea regimului comunist și rezistența Împotriva acestuia”, prin care Partidul Comunist a fost declarat o organizație criminală. Teoretic, legea incrimina milioane de foști membri de partid, Însă a avut un impact pur retoric, nefiind urmată de vreo acțiune concretă. Departe de a discredita comunismul și
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
280.000 de deportați, 25.000 de supraviețuitori”, fără să menționeze o singură dată cuvântul evreu. Conform legislației promulgate În 1948, termenul déportés le putea fi aplicat numai cetățenilor sau rezidenților francezi deportați din motive politice sau pentru că au opus rezistență ocupantului. Nu se făceau distincții În funcție de lagărele În care au fost trimiși oamenii sau de soarta care-i aștepta la destinație. Copiii evrei ferecați În trenuri și expediați la Auschwitz pentru gazare au fost numiți În documentele oficiale „deportați politici
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
sugerat, contrabandiști. În Belgia, privarea evreilor de orice compensații postbelice a mers chiar mai departe. De vreme ce 95% din evreii deportați din Belgia fuseseră cetățeni străini sau apatrizi, o lege postbelică a decis că, În afară de cei care activaseră În mișcări de rezistență organizată, evreii supraviețuitori ajunși În Belgia după război nu vor primi nici un fel de despăgubiri. În octombrie 1944, autoritățile belgiene atribuiau automat naționalitatea „germană” oricărui supraviețuitor evreu din țară care nu-și putea dovedi cetățenia belgiană. Teoretic, această măsură desființa
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]