7,503 matches
-
spiritului, de la cupola bisericilor până la miniaturile manuscriselor și până la genul istoriografie. Nu e greu să observăm o puternică diferență între stilul bizantin și cel egiptean, sau între el și cel gotic. Tot astfel putem observa că din cultura bizantină lipsește sculptura de proporții monumentale, pe când ea prosperă în Egipt, în Elada și în romano-catolicism. Și să observă mai departe că din cultura arabo-mahomedană lipsesc atât sculptura cât și pictura, precum amândouă aceste forme lipsesc din mozaism și din protestantism. Aceste exemple
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
sau între el și cel gotic. Tot astfel putem observa că din cultura bizantină lipsește sculptura de proporții monumentale, pe când ea prosperă în Egipt, în Elada și în romano-catolicism. Și să observă mai departe că din cultura arabo-mahomedană lipsesc atât sculptura cât și pictura, precum amândouă aceste forme lipsesc din mozaism și din protestantism. Aceste exemple ne învață că există diferențe de stil și de preferințe în formele culturale nu numai de la religie la religie, dar chiar de la confesiune la confesiune
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
vădită decadență. Din cele spuse până acum, rezultă că rolul Bisericii e covârșitor în ce privește cultivarea și disciplinarea convergentă în unitatea de stil a artelor, care e de o evidență dominantă în toată istoria culturii omenești. Sunt arte ca arhitectura, pictura, sculptura și muzica, ce n-ar fi avut în nici un caz măreața amploare pe care o au. dacă n-ar fi fost Biserica să le cultive. Dar și contrariul e adevărat, și anume: că există ramuri de artă. care nu s-
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
n-ar fi fost Biserica să le cultive. Dar și contrariul e adevărat, și anume: că există ramuri de artă. care nu s-au putut dezvolta într-o arie culturală numai din pricină că Biserica nu le-a cultivat. Nu există o sculptură și o pictură arabă fiindcă mahomedanismul le interzice. Nu există o sculptură monumentală ortodoxă, fiindcă Biserica noastră n-o practică. O sculptură monumentală e adevărat că a existat și în Răsărit. Se citează mărețe statui ale Mântuitorului în orașe din
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
adevărat, și anume: că există ramuri de artă. care nu s-au putut dezvolta într-o arie culturală numai din pricină că Biserica nu le-a cultivat. Nu există o sculptură și o pictură arabă fiindcă mahomedanismul le interzice. Nu există o sculptură monumentală ortodoxă, fiindcă Biserica noastră n-o practică. O sculptură monumentală e adevărat că a existat și în Răsărit. Se citează mărețe statui ale Mântuitorului în orașe din Asia Mică. Una din acestea era așezată sus, la intrarea somptuosului palat
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
s-au putut dezvolta într-o arie culturală numai din pricină că Biserica nu le-a cultivat. Nu există o sculptură și o pictură arabă fiindcă mahomedanismul le interzice. Nu există o sculptură monumentală ortodoxă, fiindcă Biserica noastră n-o practică. O sculptură monumentală e adevărat că a existat și în Răsărit. Se citează mărețe statui ale Mântuitorului în orașe din Asia Mică. Una din acestea era așezată sus, la intrarea somptuosului palat imperial din Bizanț. Ea a fost dărâmată ca o consecință
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
Ea a fost dărâmată ca o consecință a luptelor iconoclaste. Ultima statuie cunoscută în istoria artei, aceea a unui împărat bizantin, cu crucea în mână, dar fără identitate, datează din veacul al Vll-lea. Cu toate acestea Biserica ortodoxă nu exclude sculptura. Dacă ea nu practică pe cea monumentală, cu destinație cultică, lucrul acesta îl înțelegem nu atât din interdicția, care vane din Vechiul Testament: „Să nu-ți faci ție chip cioplit!”cât din împrejurările istorice, în care creștinismul avea de luptat cu
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
minciuna religioasă reprezentată în marmură. Nu era o luptă împotriva artei, ci împotriva zeilor sculptați și a templelor unde se adăpostea deșertul lor cult. Totuși, nepracticând statuia monumentală, din aceste motive care au devenit tradiție, ortodoxia n-a exclus arta sculpturii. Ea o practică în diferitele forme decorative, de la dăltuirea savantă a pietrei ce participă la arhitectură până la aurăriile și argintăriile ce îmbracă icoanele, cărțile și odoarele cultice; și o practică deopotrivă în basoreliefuri și în miniaturile de ivoriu, lemn și
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
icoanele, cărțile și odoarele cultice; și o practică deopotrivă în basoreliefuri și în miniaturile de ivoriu, lemn și alte materii, care înfloresc cu o finețe și cu un gust fără pereche felurite obiecte necesare vieții religioase. Din această tradiție a sculpturii miniaturale, decorative, se trage îndeletnicirea acelor călugări, care fac și azi minunate jucării sacre din lemn cioplit. Restricția și nu excluderea în ce privește sculptura se observă și în ce privește muzica socotită în funcția ei cultică. E ocrotită muzica vocală și nu sunt
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
o finețe și cu un gust fără pereche felurite obiecte necesare vieții religioase. Din această tradiție a sculpturii miniaturale, decorative, se trage îndeletnicirea acelor călugări, care fac și azi minunate jucării sacre din lemn cioplit. Restricția și nu excluderea în ce privește sculptura se observă și în ce privește muzica socotită în funcția ei cultică. E ocrotită muzica vocală și nu sunt admise instrumentele muzicale, cum sunt admise în catolicism și în protestantism. Din punct de vedere al purității sentimentului religios, restricția e întemeiată. Pentru
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
de a simți, ea pare ceva impersonal și artificial. Admiri efectul artistic și uiți că ești în rugăciune de adorare. Bineînțeles, aceste restricții ortodoxe au repercusiuni dincolo de Biserică, în creația culturală. Nici în afară de cult popoarele ortodoxe n-au zămislit o sculptură monumentală și o muzică instrumentală de strălucirea și de amploarea artei statuare și a simfoniei occidentale. Unde lipsește stimulentul direct al religiei, lipsește și bogăția formelor de artă în discuție. Ar fi o absurditate să credem că popoarele ortodoxe n-
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
instrumentală de strălucirea și de amploarea artei statuare și a simfoniei occidentale. Unde lipsește stimulentul direct al religiei, lipsește și bogăția formelor de artă în discuție. Ar fi o absurditate să credem că popoarele ortodoxe n-au dispoziții naturale pentru sculptură și pentru muzica simfonică. Exemplul grecilor, care din cel mai sculptural popor din lume au devenit, prin ortodoxie, ca și inexistenți în această artă, ne arată că dispozițiile native adorm dacă nu există stimulentul metafizic al religiei, în aria ortodoxiei
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
și pentru muzica simfonică. Exemplul grecilor, care din cel mai sculptural popor din lume au devenit, prin ortodoxie, ca și inexistenți în această artă, ne arată că dispozițiile native adorm dacă nu există stimulentul metafizic al religiei, în aria ortodoxiei, sculptura statuară și muzica simfonică și dramatică sunt apariții moderne, venite pe cale profană, ca influențe din cultura apuseană. Nu e nevoie să ne avântăm în amănunte ilustrative pentru a înțelege măsura imensă în care religia influențează cultura ca putere stimulentă. ca
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
are originea în cugetarea greacă și este, într-o măsură, explicabilă prin mediul unde s-a format. Religia Eladei a fost o divinizare a naturii. Zeii ei personificau omenește fenomenele naturale și acest antropomorfism universal devenea obiectul artei. Îndeosebi al sculpturii. Zeul om sau omul zeu era reprezentat în același chip și trupul cel mai frumos modelat în palestră devenea prototipul viu al statuii. În poesie, de asemenea modelul zeilor e omul. Eroii olimpici ai poemelor homerice reproduc atât de veridic
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
scandată solemn în hexametri. E o artă care imită pe cât se poate natura, fiindcă zeii înșiși erau concepuți după chipul și asemănarea omului. Cele mai aberante patimi ale omului capătă prestigiul olimpic și justificarea practicii. Tragedia sângeră de incesturi monstruoase, sculptura glorifică pe efeb, obiectul celui mai scabros amor, poezia lirică exaltă același viciu sub numele safismului. Amorul monosexual e zeificat în mitul răpirii lui Ganymed și mânjește cu trivialitate imensă însăși sublimele concepții despre frumos ale lui Socrate și Platon
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
închipuiți-vă un palat sau o catedrală, care ar reproduce forma unui munte! Ar fi ceva monstruos. Arhitectura nu imită natura, cu toate apelurile romantice ale esteticianului englez John Ruskin care, îndrăgostit de nu știu ce straturi geologice, le dădea pildă arhitecților. Sculptura e într adevăr mai legată de anumite forme din natură. Obiectul ei e trupul omenesc și cel animalic. Și totuși modelajul sculptural nu e o reproducere sau o copie a formelor naturii. Sculptura egipteană e o stilizare hieratică a formelor
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
nu știu ce straturi geologice, le dădea pildă arhitecților. Sculptura e într adevăr mai legată de anumite forme din natură. Obiectul ei e trupul omenesc și cel animalic. Și totuși modelajul sculptural nu e o reproducere sau o copie a formelor naturii. Sculptura egipteană e o stilizare hieratică a formelor naturii, adică o puternică modificare a lor. Sculptura greacă e o idealizare sau o tipizare a detaliilor particulare din natura individuală, cu toată teoria imitației. Dar atât sculptura egipteană cât și cea greacă
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
forme din natură. Obiectul ei e trupul omenesc și cel animalic. Și totuși modelajul sculptural nu e o reproducere sau o copie a formelor naturii. Sculptura egipteană e o stilizare hieratică a formelor naturii, adică o puternică modificare a lor. Sculptura greacă e o idealizare sau o tipizare a detaliilor particulare din natura individuală, cu toată teoria imitației. Dar atât sculptura egipteană cât și cea greacă depășesc adesea modelele naturii, construind dincolo de ele figuri omenești cu cap de animal, ca zeii
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
o copie a formelor naturii. Sculptura egipteană e o stilizare hieratică a formelor naturii, adică o puternică modificare a lor. Sculptura greacă e o idealizare sau o tipizare a detaliilor particulare din natura individuală, cu toată teoria imitației. Dar atât sculptura egipteană cât și cea greacă depășesc adesea modelele naturii, construind dincolo de ele figuri omenești cu cap de animal, ca zeii Egiptului, sau figuri de animale cu cap de om, cum sunt Centaurii Eladei. La fel procedează sculptura gotică, imaginând pentru
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
imitației. Dar atât sculptura egipteană cât și cea greacă depășesc adesea modelele naturii, construind dincolo de ele figuri omenești cu cap de animal, ca zeii Egiptului, sau figuri de animale cu cap de om, cum sunt Centaurii Eladei. La fel procedează sculptura gotică, imaginând pentru împodobirea catedralelor gădini apocaliptice. Nici în sculptura modernă nu domină ideea de imitație a naturii, ci de stilizare a ei. Auguste Rodin, după modelul gotic, a imaginat o serie de himere, destinate pentru o plănuită Poartă a
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
adesea modelele naturii, construind dincolo de ele figuri omenești cu cap de animal, ca zeii Egiptului, sau figuri de animale cu cap de om, cum sunt Centaurii Eladei. La fel procedează sculptura gotică, imaginând pentru împodobirea catedralelor gădini apocaliptice. Nici în sculptura modernă nu domină ideea de imitație a naturii, ci de stilizare a ei. Auguste Rodin, după modelul gotic, a imaginat o serie de himere, destinate pentru o plănuită Poartă a Infernului, inspirată de lectura lui Dante, iar opera lui cealaltă
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
o viață mai înaltă, care, făra ele, n-ar exista”(Jacob Burekhardt: H’eltgeschichtliche Betrachtungen, p. 60-61 ). Un templu nu există până nu apare arhitectura, un tablou nu există până nu apare pictura, o statuie nu există până nu apare sculptura, o simfonie nu există până nu apare muzica și nici un poem până nu apare poesia. Apariția artei e un salt gigantic deasupra naturii. Din nu știu ce adâncimi tainice, arta aduce pe lume o nouă ordine de lucruri care, prin structura lor
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
de către Muzeul de Artă (Glyptothek) din Copenhaga, unde de curând s-a încheiat construcția unui nou corp de clădire, proiect în valoare de un milion de dolari, finanțat tot de fundație. Aici este locul unde se pot admira cele mai multe dintre sculpturile lui Rodin, adunate într-un singur loc alături de celebre picturi și sculpturi semnate de Degas, Van Gogh sau Monet. Înșiruirea este desigur seacă și ar fi interminabilă, fiindcă la fel de bine ar trebui amintite și statuile române sau grecești, pânzele sau
[Corola-publishinghouse/Science/2160_a_3485]
-
încheiat construcția unui nou corp de clădire, proiect în valoare de un milion de dolari, finanțat tot de fundație. Aici este locul unde se pot admira cele mai multe dintre sculpturile lui Rodin, adunate într-un singur loc alături de celebre picturi și sculpturi semnate de Degas, Van Gogh sau Monet. Înșiruirea este desigur seacă și ar fi interminabilă, fiindcă la fel de bine ar trebui amintite și statuile române sau grecești, pânzele sau sculpturile artiștilor danezi. Oricum, respirația ți se taie, chiar de la intrare, fiindcă
[Corola-publishinghouse/Science/2160_a_3485]
-
lui Rodin, adunate într-un singur loc alături de celebre picturi și sculpturi semnate de Degas, Van Gogh sau Monet. Înșiruirea este desigur seacă și ar fi interminabilă, fiindcă la fel de bine ar trebui amintite și statuile române sau grecești, pânzele sau sculpturile artiștilor danezi. Oricum, respirația ți se taie, chiar de la intrare, fiindcă muzeul, conceput ca un loc de odihnă a sufletului, te „primește” într-un parc interior, cu vegetație luxuriantă, unde acorduri de muzică psihedelică îți însoțesc clipele de meditație. Pe
[Corola-publishinghouse/Science/2160_a_3485]