4,285 matches
-
Regiunile realității sunt, de fapt, strict echivalente cu nivelurile de organizare a gîndirii sistemice. Heisenberg este perfect conștient de faptul că simpla considerare a existenței regiunilor realității nu este satisfăcătoare, căci asta ar însemna să se pună pe același plan mecanica clasică și mecanica cuantică. Este motivul principal care conduce la regruparea acestor regiuni de realitate în niveluri diferite de realitate. Motivația sa este, deci, identică cu a mea. Heisenberg regrupează numeroasele regiuni de realitate în trei niveluri distincte. "Este clar
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
de fapt, strict echivalente cu nivelurile de organizare a gîndirii sistemice. Heisenberg este perfect conștient de faptul că simpla considerare a existenței regiunilor realității nu este satisfăcătoare, căci asta ar însemna să se pună pe același plan mecanica clasică și mecanica cuantică. Este motivul principal care conduce la regruparea acestor regiuni de realitate în niveluri diferite de realitate. Motivația sa este, deci, identică cu a mea. Heisenberg regrupează numeroasele regiuni de realitate în trei niveluri distincte. "Este clar afirmă el că
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
realitate în care stările lucrurilor nu sunt create decît în conexiune cu procesul de cunoaștere"28. Primul nivel de realitate, după modelul lui Heisenberg, corespunde stărilor de lucruri obiectivabile independent de procesul de cunoaștere. El situează la acest prim nivel mecanica clasică, electromagnetismul și cele două teorii ale relativității ale lui Einstein, altfel spus, fizica clasică. Al doilea nivel de realitate corespunde stărilor de lucruri inseparabile de procesul cunoașterii. El situează aici mecanica cuantică, biologia și științele conștiinței. În fine, al
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
de cunoaștere. El situează la acest prim nivel mecanica clasică, electromagnetismul și cele două teorii ale relativității ale lui Einstein, altfel spus, fizica clasică. Al doilea nivel de realitate corespunde stărilor de lucruri inseparabile de procesul cunoașterii. El situează aici mecanica cuantică, biologia și științele conștiinței. În fine, al treilea nivel de realitate corespunde stărilor de lucruri create în conexiune cu procesul cunoașterii. El situează la acest nivel de realitate filosofia, arta, politica, metaforele lui "Dumnezeu", experiența religioasă și experiența inspirației
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
că științele fizice care, de cincizeci de ani, modifică structura concepției nostre despre lume, au influențat opera artiștilor?". André Breton îi răspunde: " Sunt martor că artiștii au fost unanimi, sau aproape, în a se dezinteresa de teoria cuantelor și de mecanica lui Heisenberg ... . E drept că punțile nu sunt cu totul rupte, datorită unor gînditori precum Gaston Bachelard, căruia suprarealismul îi datorează îndeosebi faptul că se poate oglindi într-un "supraraționalism", și Stéphane Lupasco, care a repus afectivitatea la locul ei
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
în literatură critică despre Dali. Anumite picturi și mai ales scrierile cu caracter teologic ale lui Dali (cum ar fi, de exemplu, cea consacrată dogmei Adormirii Maicii Domnului, promulgată pe 1 noiembrie 1950) demonstrează limpede că Dali era familiarizat cu mecanica cuantică, al cărei părinte fondator era tocmai Max Planck 23. Proprietățile lumii cuantice au stimulat în mod deosebit imaginarul lui Dali. El era convins că particulele cuantice sunt elemente angelice 24. De la cine putea el avea toate aceste in-formații, dacă
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
că picturile lui Benrath sau Appel ilustrează existența reală a universului biologic, în vreme ce acelea ale lui Dali sau Mathieu ilustrează existența reală a universului psihic. Ele fac vizibile universurile ascunse ale logicii contradicției. Semn al vremurilor, interacțiunea dintre teoria relativității, mecanica cuantică și artă (îndeosebi suprarealismul) încep să atragă atenția istoricilor de artă. Într-o carte recentă, Suprarealism, artă și știința modernă, Gavin Parkinson analizează splendid această interac-țiune45. Din păcate, trimiterile la Lupasco în această carte sunt marginale, autorul ignorînd, în
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
noile matematici încep să inventeze lu-mea. Verificarea nu vine decît mai apoi, la fel ca Toma după Iisus. Aici începe ziua"39. PROBLEMA CENTRALĂ: RELAȚIA DINTRE SUBIECT ȘI OBIECT Faptul cel mai important în epistemologia contemporană este schimbarea, indusă de mecanica cuantică, a raportului dintre subiect și obiect. În celebrul său manuscris din 1942, Heisenberg, care l-a cunoscut bine pe Husserl, a introdus ideea de trei regiuni de realitate, susceptibile să ne facă să accedem la însuși conceptul de "realitate
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
contrôle le cerveau (Cum controlează conștiința creierul), Paris, Fayard, 1997. 1 Basarab Nicolescu, La transdisciplinarité, op. cit. 2 Bernard d'Espagnat, A la Recherche du Réel (În căutarea Realului), Paris, Gauthier-Villars, 1981. 3 Basarab Nicolescu, "Sociologie et mécanique quantique" (" Sociologie și mecanică cuantică"), 3e Millénaire, n° 1, Paris, martie-aprilie 1982, pp. 68-77. 4 Basarab Nicolescu, Nous, la particule et le monde, Monaco, Rocher, "Transdisciplinarité", 2002 (a 2-a ediție). 5 Basarab Nicolescu, Levels of Complexity and Levels of Reality (Niveluri de complexitate
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
Germaniei, Franța și Anglia se coalizează brusc cu Germania, în 1938, la München, în defavoarea URSS; la scurt timp este încheiat pactul germano-sovietic care îi lasă lui Hitler mînă liberă să ocupe Polonia; apoi, în iunie 1941, Germania invadează URSS. Vechea mecanică de reechilibrare a suprimat de fapt orice echilibru, a distrus și ultimele elemente care țineau în frîu ambiția nemăsurată a lui Hitler, determinînd degenerarea războiului european în război mondial. Al Doilea Război-Suicid va fi încă mai total și mai mondial
Gîndind Europa by Edgar Morin [Corola-publishinghouse/Science/1421_a_2663]
-
, Adrian (5.VIII.1936, Cărpiniș, j. Alba), poet, prozator și dramaturg. Este fiul Elenei (n. Popa) și al lui Mircea Munțiu, funcționar. Între 1950 și 1954 a urmat cursurile Școlii Medii Tehnice de Mecanică din Sibiu, iar între 1954 și 1957 pe cele ale Liceului Teoretic din același oraș. Între 1963 și 1967 este student la Institutul Pedagogic, iar în 1971 termină Facultatea de Limba și Literatura Română din București. Funcționează ca realizator la
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288303_a_289632]
-
a globului terestru desfășurat în proiecție cilindrică (figura 2). Determinați ruta de minimă lungime pe harta planiglobului din figură, între Oslo și San Francisco pe care un avion a trebui să o urmeze și desenați-o pe hartă. Problema 11 Mecanică cerească și legile lui Kepler aplicate la sateliții lui Marte: Phobos și Deimos Mișcarea pe o elipsă este cel mai bine exemplificată de o cometă. Pentru cazul de față ne vom referi la cometa Halley. a) Definiți parametri geometrici ai
ASTRONOMIE. DICTIONAR ASTRONOMIE. OLIMPIADELE DE ASTRONOMIE by Tit Tihon () [Corola-publishinghouse/Science/336_a_865]
-
pune accent mai ales pe itemii de chestionar sau pe terminologia ce trebuie folosită, iar ședințele sunt intensive și scurte. Mai mult, instruirea evită preocupările globale sau conceptuale ale studiului, deoarece intervievatorul nu este Încurajat să Înțeleagă mai mult decât mecanica instrumentului de sondaj. Rareori se fac lecturi despre aspectele de interes, iar În general, intervievatorul nu știe În ce fel vor fi analizate datele sondajului sau ce probleme sunt investigate. Operatorul ideal de sondaj se rezumă la seria prescrisă de
[Corola-publishinghouse/Science/2216_a_3541]
-
compromisuri sunt imposibile, un cercetător ar putea lua În considerare păstrarea anonimatului Întregului caz și a surselor. Însă ea nu trebuie considerată o alegere favorabilă. Nu numai că elimină informații de fond importante despre caz, dar În plus face dificilă mecanica redactării raportului. E nevoie să mascați În mod sistematic identitățile adevărate ale cazului și ale componenților săi cu unele fictive, iar ținerea evidenței transformărilor vă poate solicita eforturi considerabile. Costurile Întreprinderii unei atare proceduri nu sunt de subestimat. Revizuirea raportului
[Corola-publishinghouse/Science/2216_a_3541]
-
epistemologice între "științele naturii" și "științele culturii", ceea ce s-a numit "gâlceava metodelor" între cele două categorii de științe. Ea s-a afirmat în spațiul științei fenomenelor culturale centrate pe individ, opus celui al fenomenelor naturale, studiate de fizică și mecanică, biologie și chimie. În timp ce științele naturii susțineau o analiză explicativă asupra cauzelor, o căutare a legilor imuabile și a relațiilor necesare, cele ale culturii dezvoltau o perspectivă comprehensivă, de căutare a semnificațiilor acțiunilor individuale și a interdependențelor dintre ele. În
by Matthieu Béra, Yvon Lamy [Corola-publishinghouse/Science/1069_a_2577]
-
evoluții sau chiar de tratarea lor inadecvată, aceasta îngroșând și mai mult dosarul încremenirii în proiectul iluminist. Clasicii Economiei, în primul rând Adam Smith, au pornit de la credință (potențatoare de cunoaștere) într-o imagine reprezentată de mecanism și teoretizată de mecanica newtoniană ca generatoare de modele explicative. Construcția epistemică a Economiei s-a înfiripat și ea din încrederea în ipoteze stabilite printr-o convenție metodologică ce tocmai raționalizase principiul ordonator. De altfel, nu este întâmplător că mecanismul este laitmotivul care abundă
ECONOMIA DE DICȚIONAR - Exerciții de îndemânare epistemicã by Marin Dinu () [Corola-publishinghouse/Science/224_a_281]
-
reinventa pe sine, de a testa ipotezele fiecărei teorii și de a valida explicații cu teorii retestate. Evident că este momentul și de a îndrăzni să avanseze noi ipoteze prin care predicția să fie posibilă nu în sensul extrapolării din mecanică, ci prin insertarea între determinanții proceselor și a capacității umane de a decide în favoarea tendinței pozitive. Se poate vorbi, din această perspectivă, despre adevărata desprindere a teoriei economice de metafizică, un fel de modernitate trăită mai târziu decât alte științe
ECONOMIA DE DICȚIONAR - Exerciții de îndemânare epistemicã by Marin Dinu () [Corola-publishinghouse/Science/224_a_281]
-
instrumentele fundamentaliste invită la purificarea umană de natura sa duală, cerându-i să-și păstreze doar corpul material care să furnizeze energie pentru perpetuum mobile al avuției. În fond, și piața, ca și planul, măsoară cantități și repartizează poziții în mecanica socială. Piața și planul nu sunt altceva decât instanțe extralumești de predestinare, la care cel mult poți să te rogi pentru iertarea păcatului de moarte de a le fi sfidat. Apare ca firească și o altă întrebare: de unde atașamentul inflexibil
ECONOMIA DE DICȚIONAR - Exerciții de îndemânare epistemicã by Marin Dinu () [Corola-publishinghouse/Science/224_a_281]
-
social. Or, ca să spun așa, din punctul acesta de vedere, Economia tocmai a fost în Arcadia! Apăsarea pe caracterul ei istoricist ce a însemnat inflamarea ganglionilor teoriei materialismului istoric tocmai ne-a ținut mai multe decenii de inginerie socială, de mecanică a naturii umane. Determinismul materialist al fizicii transferat în Economie am văzut la ce a dus. Economia a fost în Arcadia și știe că nu trebuie să invite fizica să repete experiența sa. Predicțiile matematice ale fizicii se referă la
ECONOMIA DE DICȚIONAR - Exerciții de îndemânare epistemicã by Marin Dinu () [Corola-publishinghouse/Science/224_a_281]
-
sinusoidale ale consecințelor în repere de minim și maxim. Acest tip de reducție este o temă nerezolvată în mod consistent și atunci când echivalăm economia cu o problemă de randament. Economia nu are cum să fie o fizică (cu fundamente de mecanică) a naturii umane. Echivalența cauzelor cu efectele care marchează viziunea inginerească ar putea fi valabilă din perspectivă tehnologică, deci de mecanică aplicată, în care omul este cel mult supraveghetor (observator). Or, și în sistemele materiale ale naturii, fie la nivel
ECONOMIA DE DICȚIONAR - Exerciții de îndemânare epistemicã by Marin Dinu () [Corola-publishinghouse/Science/224_a_281]
-
atunci când echivalăm economia cu o problemă de randament. Economia nu are cum să fie o fizică (cu fundamente de mecanică) a naturii umane. Echivalența cauzelor cu efectele care marchează viziunea inginerească ar putea fi valabilă din perspectivă tehnologică, deci de mecanică aplicată, în care omul este cel mult supraveghetor (observator). Or, și în sistemele materiale ale naturii, fie la nivel macro, fie la nivel micro, ca și în sistemele mecanicii inginerești (regăsite ca tehnică și tehnologie), descriptorii esențiali - viteza și accelerația
ECONOMIA DE DICȚIONAR - Exerciții de îndemânare epistemicã by Marin Dinu () [Corola-publishinghouse/Science/224_a_281]
-
și tehnologie), descriptorii esențiali - viteza și accelerația - sunt neutri față de timp pentru că timpul fizic nu are legătură specifică nici cu cauza, nici cu efectul, nu se originează și nici nu se fixează în ceva. Timpul este obiectiv și pentru asta mecanica îl consideră reversibil (Bunge, 1984). Descrierea timpului în termeni mecanici nu se pliază decât pe sistemele cu dinamică deterministă cel mult. Mișcarea este regulată și poate fi redusă la schimbare de poziție, dar nu și de substanță. Când mecanica, în
ECONOMIA DE DICȚIONAR - Exerciții de îndemânare epistemicã by Marin Dinu () [Corola-publishinghouse/Science/224_a_281]
-
asta mecanica îl consideră reversibil (Bunge, 1984). Descrierea timpului în termeni mecanici nu se pliază decât pe sistemele cu dinamică deterministă cel mult. Mișcarea este regulată și poate fi redusă la schimbare de poziție, dar nu și de substanță. Când mecanica, în varianta sa cuantică, a simțit că s ar putea ca ipoteza de lucru a omogenității interne și echivalenței cauză-efect să nu fie consistentă, a căutat răspunsul tot în direcția omogenității și echivalenței. În aceste condiții a recurs însă la
ECONOMIA DE DICȚIONAR - Exerciții de îndemânare epistemicã by Marin Dinu () [Corola-publishinghouse/Science/224_a_281]
-
să știm sensul că este de început sau de sfârșit. Dar nici cele din termodinamică, oricâte ar fi multiplicate permanent (de la volum la temperatură, trecând prin presiune, compoziție chimică etc. cu stări de dilatare comprimare pentru a transforma energii de mecanică și energie de mișcare) nu ne ajută să spunem ceva precis în legătură cu o stare sau alta a sistemului economic, nici ca regularitate a fazelor de creștere-descreștere (teoria ciclurilor), nici ca accelerări ale entropiei (teoria haosului). (Prigogine, Stengers, 1984) Transfer păgubos
ECONOMIA DE DICȚIONAR - Exerciții de îndemânare epistemicã by Marin Dinu () [Corola-publishinghouse/Science/224_a_281]
-
În Economie este, propriu-zis, predictibil prezentul ca teorie, fie doar și pentru faptul că există atât incertitudinea că intențiile au consecințe așteptate, cât și riscul întâmplării unor consecințe fără corespondență în intenții. Acești parametri specifici ai acțiunii în desfășurare califică „mecanica” și „termodinamica” sistemului economic, iar nu intersubiectivitatea. Chiar și în cazul realităților circulare (ceea ce numim adesea relațiile de tip cauză intermediară efect parțial receptat direct și efect parțial receptat indirect ca fiind problema cercurilor virtuoase sau vicioase dintre factori sau
ECONOMIA DE DICȚIONAR - Exerciții de îndemânare epistemicã by Marin Dinu () [Corola-publishinghouse/Science/224_a_281]