4,561 matches
-
refuz al modernismului, ci mai curând ca o lectură retrospectivă care, în anumite cazuri, este pe deplin conștientă de limitările postmodernismului și de ambițiile ei politice eșuate"75 (în fr. în original, s. a.). Odată realizată această relaționare a poststructuralismului cu postmodernismul, mai ales în sensul includerii primului termen în sfera celui de-al doilea, a fost introdusă și argumentată în dezbaterile culturale expresia "cotitură postmodernă" (the postmodern turn), care, de altfel, a devenit un titlu comun mai multor cărți care aveau
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
în sensul includerii primului termen în sfera celui de-al doilea, a fost introdusă și argumentată în dezbaterile culturale expresia "cotitură postmodernă" (the postmodern turn), care, de altfel, a devenit un titlu comun mai multor cărți care aveau ca temă postmodernismul. În una dintre acestea, se afirmă că the postmodern turn aduce în prim plan noi modalități de scriitură, cultură și trăire a vieții de zi cu zi, fiind un fenomen global, observabil atât în formele culturii academice, cât și în
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
concepte, împărtășește asumpții metodologice și o sensibilitate generală care atacă metodele și conceptele moderne pe care le consideră totalizatoare și reducționiste"78. În acest "atac" au intrat utopiile, principiile și credințele modernismului în fundamente absolute, obiectivitate, scheme deterministe de explicare, postmodernismul deschizându-se mai curând înspre contingență, spontaneitate, chiar haos, scepticism (de multe ori radical), relativism și nihilism. Dar trăsăturile postmodernismului în genere sunt și acelea ale paradigmei sale: aceasta nu trebuie privită în termenii unui program închis, complet sau finalizat
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
reducționiste"78. În acest "atac" au intrat utopiile, principiile și credințele modernismului în fundamente absolute, obiectivitate, scheme deterministe de explicare, postmodernismul deschizându-se mai curând înspre contingență, spontaneitate, chiar haos, scepticism (de multe ori radical), relativism și nihilism. Dar trăsăturile postmodernismului în genere sunt și acelea ale paradigmei sale: aceasta nu trebuie privită în termenii unui program închis, complet sau finalizat; dimpotrivă, deși o paradigmă postmodernă pare a fi, după unii critici, o realitate care se susține din convergența unor noi
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
un anumit mod. Dacă avem de-a face cu o paradigmă sau chiar cu o epistemă postmodernă, cu un set distinct de caracteristici, ramâne o problemă de cercetat pe parcursul lucrării. 1.3. Periodizări ale fenomenului în spațiul românesc (Există un postmodernism românesc? Repere periodizatoare) O serie de lucrări care s-au adunat de peste un deceniu și jumătate de când se vorbește și în cultura română de postmodernism atestă preocuparea pentru acest curent, în special în artă, critică literară și filosofie. Numărul tematic
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
problemă de cercetat pe parcursul lucrării. 1.3. Periodizări ale fenomenului în spațiul românesc (Există un postmodernism românesc? Repere periodizatoare) O serie de lucrări care s-au adunat de peste un deceniu și jumătate de când se vorbește și în cultura română de postmodernism atestă preocuparea pentru acest curent, în special în artă, critică literară și filosofie. Numărul tematic al revistei Caiete critice 79 din 1986 a fost celebru în epocă și a rămas o referință necesară pentru înțelegerea receptării și interpretării postmodernismului în
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
de postmodernism atestă preocuparea pentru acest curent, în special în artă, critică literară și filosofie. Numărul tematic al revistei Caiete critice 79 din 1986 a fost celebru în epocă și a rămas o referință necesară pentru înțelegerea receptării și interpretării postmodernismului în România. Dacă în prima secțiune a acestuia, un număr însemnat de autori români puneau în discuție conceptul de postmodernism în literatură, muzică, filosofie, arhitectură, istorie, partea a doua conținea traduceri ale unor texte esențiale ce aparțineau câtorva dintre exponenții
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
critice 79 din 1986 a fost celebru în epocă și a rămas o referință necesară pentru înțelegerea receptării și interpretării postmodernismului în România. Dacă în prima secțiune a acestuia, un număr însemnat de autori români puneau în discuție conceptul de postmodernism în literatură, muzică, filosofie, arhitectură, istorie, partea a doua conținea traduceri ale unor texte esențiale ce aparțineau câtorva dintre exponenții curentului, ca John Barth, Jean-François Lyotard, Ihab Hassan, Guy Scarpetta. Astfel, de pildă, Andrei Pleșu acceptă că "A fi contemporan
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
această oră, a fi postmodern"80, noțiune care exclude, din punctul său de vedere, echivalarea cu antimodernismul, și mai degrabă câștigarea obiectivității, în lipsa unei goane de nestăvilit (tipic moderniste) după noutate și înnoire. La polul opus, Monica Spiridon vede în postmodernism "un mit cultural de sfârșit de mileniu"81 și își exprimă neîncrederea în consecințele pluralismului adoptat de către postmodernism, care ar duce la un feyerabendian "anything goes", concluzia aplicată literaturii 82 și criticii literare fiind aceea că " Nu cred că avem
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
mai degrabă câștigarea obiectivității, în lipsa unei goane de nestăvilit (tipic moderniste) după noutate și înnoire. La polul opus, Monica Spiridon vede în postmodernism "un mit cultural de sfârșit de mileniu"81 și își exprimă neîncrederea în consecințele pluralismului adoptat de către postmodernism, care ar duce la un feyerabendian "anything goes", concluzia aplicată literaturii 82 și criticii literare fiind aceea că " Nu cred că avem o literatură postmodernistă și cu atât mai puțin o "generație" de autori postmoderni (să nu se supere tinerii
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
criticii literare fiind aceea că " Nu cred că avem o literatură postmodernistă și cu atât mai puțin o "generație" de autori postmoderni (să nu se supere tinerii scriitori din anii '80)"83. De altfel, există în spațiul românesc în ceea ce privește discutarea postmodernismului, o adevărată reeditare a celebrei teorii maioresciene a "formelor fără fond", a lipsei de sincronizare dintre fenomenele mondiale, dar în special cele europene, și ceea se întâmplă în societatea și cultura autohtone. Astfel, orice discuție despre un posibil postmodernism (/postmodernitate
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
discutarea postmodernismului, o adevărată reeditare a celebrei teorii maioresciene a "formelor fără fond", a lipsei de sincronizare dintre fenomenele mondiale, dar în special cele europene, și ceea se întâmplă în societatea și cultura autohtone. Astfel, orice discuție despre un posibil postmodernism (/postmodernitate) cultural românesc revine la stabirea unor frontiere ale modernismului (/modernității) românesc, lucru nici el lesne de înfăptuit. Mircea Cărtărescu, de pildă, vorbește despre un prim modernism (în perioada interbelică) și un al doilea modernism, care era contemporan, de fapt
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
ale modernismului (/modernității) românesc, lucru nici el lesne de înfăptuit. Mircea Cărtărescu, de pildă, vorbește despre un prim modernism (în perioada interbelică) și un al doilea modernism, care era contemporan, de fapt, cu "fenomenele de contracultură, neoavangarde, artă psihedelică și postmodernism de pe alte meridiane"84, fiind curentul esențial în literatura anilor '60-'70. Așa cum subliniază autorul, ceea ce se întâmpla în cel de-al doilea modernism era un mixtum compositum între multe curente: antimodernism, suprarealism, tardo-modernism și postmodernism, astfel încât atunci, după al
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
neoavangarde, artă psihedelică și postmodernism de pe alte meridiane"84, fiind curentul esențial în literatura anilor '60-'70. Așa cum subliniază autorul, ceea ce se întâmpla în cel de-al doilea modernism era un mixtum compositum între multe curente: antimodernism, suprarealism, tardo-modernism și postmodernism, astfel încât atunci, după al doilea război mondial, "deocamdată, atât cât este, postmodernismul românesc este complet inconștient de propria existență. Termenul însuși se poate întâlni cu totul sporadic în spațiul cultural românesc și, până prin 1983, este aproape absent în critica și
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
în literatura anilor '60-'70. Așa cum subliniază autorul, ceea ce se întâmpla în cel de-al doilea modernism era un mixtum compositum între multe curente: antimodernism, suprarealism, tardo-modernism și postmodernism, astfel încât atunci, după al doilea război mondial, "deocamdată, atât cât este, postmodernismul românesc este complet inconștient de propria existență. Termenul însuși se poate întâlni cu totul sporadic în spațiul cultural românesc și, până prin 1983, este aproape absent în critica și teoria literară"85. Cei care au teoretizat postmodernismul, dar au și scris
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
deocamdată, atât cât este, postmodernismul românesc este complet inconștient de propria existență. Termenul însuși se poate întâlni cu totul sporadic în spațiul cultural românesc și, până prin 1983, este aproape absent în critica și teoria literară"85. Cei care au teoretizat postmodernismul, dar au și scris în spiritul său sunt în literatura românească optzeciștii, considerați promotorii postmodernismului românesc și inițiatorii canonului său. (Ca o mențiune, trebuie spus în legătură cu acest "loc comun" al identificării începuturilor postmodernismului cu generația '80 că există și opinii
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
poate întâlni cu totul sporadic în spațiul cultural românesc și, până prin 1983, este aproape absent în critica și teoria literară"85. Cei care au teoretizat postmodernismul, dar au și scris în spiritul său sunt în literatura românească optzeciștii, considerați promotorii postmodernismului românesc și inițiatorii canonului său. (Ca o mențiune, trebuie spus în legătură cu acest "loc comun" al identificării începuturilor postmodernismului cu generația '80 că există și opinii care resping reducerea optzecismului la postmodernism, unii critici afirmând chiar că postmodernismul nu este sub
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
teoria literară"85. Cei care au teoretizat postmodernismul, dar au și scris în spiritul său sunt în literatura românească optzeciștii, considerați promotorii postmodernismului românesc și inițiatorii canonului său. (Ca o mențiune, trebuie spus în legătură cu acest "loc comun" al identificării începuturilor postmodernismului cu generația '80 că există și opinii care resping reducerea optzecismului la postmodernism, unii critici afirmând chiar că postmodernismul nu este sub nici o formă invenția acesteia.) Sorin Alexandrescu, de asemenea, recunoaște decalajul instituirii curentelor în România, care, ca tot estul
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
spiritul său sunt în literatura românească optzeciștii, considerați promotorii postmodernismului românesc și inițiatorii canonului său. (Ca o mențiune, trebuie spus în legătură cu acest "loc comun" al identificării începuturilor postmodernismului cu generația '80 că există și opinii care resping reducerea optzecismului la postmodernism, unii critici afirmând chiar că postmodernismul nu este sub nici o formă invenția acesteia.) Sorin Alexandrescu, de asemenea, recunoaște decalajul instituirii curentelor în România, care, ca tot estul Europei, cunoaște o ieșire forțată din modernitate, postmodernitatea întrând "în această țară, poate
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
optzeciștii, considerați promotorii postmodernismului românesc și inițiatorii canonului său. (Ca o mențiune, trebuie spus în legătură cu acest "loc comun" al identificării începuturilor postmodernismului cu generația '80 că există și opinii care resping reducerea optzecismului la postmodernism, unii critici afirmând chiar că postmodernismul nu este sub nici o formă invenția acesteia.) Sorin Alexandrescu, de asemenea, recunoaște decalajul instituirii curentelor în România, care, ca tot estul Europei, cunoaște o ieșire forțată din modernitate, postmodernitatea întrând "în această țară, poate ca și modelele socio-culturale precedente, datorită
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
poate spune, la fel ca în alte perioade istorice că este o societate, dacă nu hibridă, în orice caz heterogenă"86 (s. a.). Astfel, "cazul românesc" certifică încă o dată necesitatea existenței condițiilor economico-sociale ale postmodernității pentru a putea vorbi și depre postmodernism într-un spațiu cultural oarecare, decalajele semnalate între fenomenul românesc și cel occidental fiind un argument în acest sens. Raportarea la modernism cunoaște o interpretare interesantă și în viziunea lui Horia-Roman Patapievici, pentru care, în general, postmodernismul nu este altceva
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
vorbi și depre postmodernism într-un spațiu cultural oarecare, decalajele semnalate între fenomenul românesc și cel occidental fiind un argument în acest sens. Raportarea la modernism cunoaște o interpretare interesantă și în viziunea lui Horia-Roman Patapievici, pentru care, în general, postmodernismul nu este altceva decât un neomodernism, o modernitate recentă, de fapt, "o formă exacerbată de modernitate", deoarece, în sine, modernitatea nu poate fi depășită sau încheiată din moment ce conține în definiția sa timpul. Astfel, postmodernul este "un modern alienat", tipul "omului
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
de autor fiind acela de a rămâne în modernitate, dar de a-i transgresa paradoxurile, devenind astfel un "modern tulburat", care încearcă să redescopere tradiția și cultul discernământului 87. Subliniind dificultatea dată de neclaritățile modernismului românesc în elaborarea unui veritabil postmodernism, Ion Bogdan Lefter propune o "cronologie recentă" în domeniul literaturii: 1. după Macedonski, literatura română se stabilește într-o "structură modern(ist)ă globală"; 2. în anii '60-'70, modernismul românesc este practic uzat, epuizat, devenind "o structură în curs
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
3. "cu câteva rădăcini (poate) chiar înainte de al doilea război și cu simptome tot mai frecvente în anii '70, se produce către 1980 în literatura română trecerea spre "altceva", spre o structură consecutivă modernismului și pe care am numit-o postmodernism"88. În schimb, pornind de la o întrebare mai largă de tipul "Cum este posibilă existența unei simptomatologii postmoderne sub un regim comunist?" în Europa de Est, Magda Cârneci consideră că termenul de postmodernism a apărut în România din anul 1980, fiind utilizat
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]
-
structură consecutivă modernismului și pe care am numit-o postmodernism"88. În schimb, pornind de la o întrebare mai largă de tipul "Cum este posibilă existența unei simptomatologii postmoderne sub un regim comunist?" în Europa de Est, Magda Cârneci consideră că termenul de postmodernism a apărut în România din anul 1980, fiind utilizat în presa culturală, apoi este întrebuințat de către scriitorii tineri în 1983-1984, pentru ca în 1984-1985 să apară o serie de traduceri importante ale unor articole semnate de autori americani sau englezi, iar
Discursul filosofic postmodern: cazul Baudrillard by Camelia Grădinaru [Corola-publishinghouse/Science/1408_a_2650]