1,730 matches
-
și încrezut în el, care nu se sfiește niciodată. Eu nu pot să plec, grăi Simina. Nu pot eu să-l văd așa și să mă depărtez. Momentul acesta urmează celui în care Iorgovan a cercetat locul în care murise Pupăză. Pădureanca detectează în schimbarea faciesului (până acum depresiv), o schimbare de atitudine existențială. Iorgovan a găsit soluția ieșirii din impasul "vidului". Femeia intuitivă și profund implicată o citește și, speriată de gravitatea ei, ia hotărârea renunțării la plecare. Nu înțelege
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
lucru e de netăgăduit. A mea e vina, numai a mea! zicea Busuioc. Și așa zicea și Iorgovan pentru care era comod să lase responsabilitatea eșecului personal pe umerii altuia. Tatăl respinge cu vehemență ideea aventurii celor doi. Imaginea lui Pupăză, fratele său, copil din flori, ce năștea milă, dar și ilaritate în jur prin handicapul său, îl marchează radical: fiul său cel mare nu poate repeta destinul bunicului său fără urmări. Teama de sancțiunea păcatului și consecințele lui e mai
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
milă, dar și ilaritate în jur prin handicapul său, îl marchează radical: fiul său cel mare nu poate repeta destinul bunicului său fără urmări. Teama de sancțiunea păcatului și consecințele lui e mai mare decât repulsia față de acesta. Pentru Iorgovan, Pupăză era Pupăză, tot acel Pupăză pe care-l știa din copilărie, care-l purtase-n cârcă, pe care atât de adeseori îl necăjise și care pe el nu l-a necăjit niciodată. Nu găsim în text nici un indiciu care să
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
și ilaritate în jur prin handicapul său, îl marchează radical: fiul său cel mare nu poate repeta destinul bunicului său fără urmări. Teama de sancțiunea păcatului și consecințele lui e mai mare decât repulsia față de acesta. Pentru Iorgovan, Pupăză era Pupăză, tot acel Pupăză pe care-l știa din copilărie, care-l purtase-n cârcă, pe care atât de adeseori îl necăjise și care pe el nu l-a necăjit niciodată. Nu găsim în text nici un indiciu care să ne conducă
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
jur prin handicapul său, îl marchează radical: fiul său cel mare nu poate repeta destinul bunicului său fără urmări. Teama de sancțiunea păcatului și consecințele lui e mai mare decât repulsia față de acesta. Pentru Iorgovan, Pupăză era Pupăză, tot acel Pupăză pe care-l știa din copilărie, care-l purtase-n cârcă, pe care atât de adeseori îl necăjise și care pe el nu l-a necăjit niciodată. Nu găsim în text nici un indiciu care să ne conducă spre un gând
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
indiciu care să ne conducă spre un gând analog cu cel al lui Busuioc formulat clar (Lasă-l, frate, să-și trăiască și el tinerețele. (n.s. zise părintele Furtună); Ba nu-l las! grăi Busuioc scurt. Il vedea parcă, pe Pupăză facând mătănii și sărutând pământul). Tânărul vede în moartea morarului, o soluție posibilă și pentru sfârșitul său. Raportarea la acesta nu are și alte conotații. Care este atunci explicația abandonării și acestei variante de către Iorgovan? Nici acum, nici cu un
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
de indivizi care trăiesc, conștient sau nu, sub semnul bolii. Busuioc, "tatăl denaturat" și Iorgovan "cel depresiv" își păstrează, în ciuda "beteșugurilor" lor, până la final, statutul privilegiat în lumea satului pe care îl conferea averea deținută. În spațiul creației lui Slavici, Pupăză este primul personaj care cunoaște din cauza bolii oprobriul public atât în viață, cât și după moarte. Modul în care oamenii aleg să se raporteze la fratele vitreg al lui Busuioc, bărbatul marcat de handicapul fizic și psihic, e unul obișnuit
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
unul obișnuit în acest spațiu. Anormalul trebuie sancționat susțin oamenii acestor locuri printr-o clară delimitare a acestuia de normal. Boala devine un stigmat ce individualizează și izolează totodată. Moartea violentă, fie și accidentală a acestuia, întărește ideea singularității lui Pupăză în lumea satului său și impune cu necesitate tratamentul diferit pe care îl va cunoaște odată cu moartea. Înțelegem, astfel, de ce, moartea lui Pupăză descătușează energiile latente ale oamenilor. Personalitățile par să se recompună sub tușa groasă a evenimentului inedit din
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
stigmat ce individualizează și izolează totodată. Moartea violentă, fie și accidentală a acestuia, întărește ideea singularității lui Pupăză în lumea satului său și impune cu necesitate tratamentul diferit pe care îl va cunoaște odată cu moartea. Înțelegem, astfel, de ce, moartea lui Pupăză descătușează energiile latente ale oamenilor. Personalitățile par să se recompună sub tușa groasă a evenimentului inedit din viața satului. Nu identificăm notații auctoriale care să surprindă introspecția vreunuia dintre eroi. Textul lui Slavici nu conține așa ceva. O astfel de investigație
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
sufletului după moarte"112. Capitolele IX-XI ale nuvelei slaviciene întăresc afirmația de mai sus în sensul unei aprofundări a acestei viziuni eshatologice. Modul în care satul, preotul și Busuioc se raportează la cel decedat e unul surprinzător. Mort fără lumânare, Pupăză nu va fi înmormântat, în ciuda insistențelor fratelui său cu stare, altfel decât decide tradiția locului: fără slujbă, în afara cimitirului. Obiceiul e în afara canoanelor bisericești. Ostracizarea e nejustificată. Pupăză cel lovit de soartă (prin handicap fizic și moarte violentă) devine un
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
Busuioc se raportează la cel decedat e unul surprinzător. Mort fără lumânare, Pupăză nu va fi înmormântat, în ciuda insistențelor fratelui său cu stare, altfel decât decide tradiția locului: fără slujbă, în afara cimitirului. Obiceiul e în afara canoanelor bisericești. Ostracizarea e nejustificată. Pupăză cel lovit de soartă (prin handicap fizic și moarte violentă) devine un proscris și al celeilalte lumi doar pentru că fusese mai întâi al acesteia. Înmormântarea sa respectă tiparul canonic vorbind al unei rânduieli pentru sinucigași. Nimic nu e mai înfiorător
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
Mortul fără lumânare nu va avea bocitoare, oamenii nu vor veni la privegherea sa, îngroparea nu va avea loc în pământ sfințit. Bogătanul Busuioc însă cuprins de un profund sentiment de vinovăție (se consideră responsabil pentru sfârșitul crunt al lui Pupăză) ține să-l îngroape cu toată cinstea: să-l întindă în casa lui, să-i facă toate pomenile. Asemenea părintelui Ioan, Vica, soția lui Busuioc, se declară împotrivă. Femeia își susține opoziția exprimându-și atașamentul pentru obiceiul ca mortul să
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
subtilitate, notează în secvențe repetitive aceeași imagine chinuitoare pentru amândoi: Îl vedeau mereu făcând mătănii și sărutând pământul. Dincolo de moartea sa, niciunul dintre ei nu se poate desprinde de figura atipică pe care o reprezintă în ochii tuturor morarul: Acest Pupăză, un om de vreo patruzeci de ani, era mai scurt decât toți oamenii scurți, cu capul de tot mare, cu fălcile ieșite și cu ochii înfundați în cap și îi ziceau Pupăză pentru că era cam tont de felul lui și
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
care o reprezintă în ochii tuturor morarul: Acest Pupăză, un om de vreo patruzeci de ani, era mai scurt decât toți oamenii scurți, cu capul de tot mare, cu fălcile ieșite și cu ochii înfundați în cap și îi ziceau Pupăză pentru că era cam tont de felul lui și umbla crăcit, încât parcă șchiopăta de amândouă picioarele. Pe omul viu oamenii îl evitaseră, și mort fiind vor proceda la fel. Discret se inserează în mintea cititorului ideea că altundeva se ascunde
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
Ucigă-l-Toaca, fie vreun strigoi ca să le ceară socoteală pentru gălăgia ce o fac. Doar un pădurean, Neașcu spunând Iartă-mă, Doamne, dacă-ți calc voința! îndrăznește să intre la mort. Pas cu pas, cititorul se convinge de faptul că sărmanul Pupăză, "monstru din naștere"115, ,,copil pierdut"116 (lăsat de maică-sa, o femeie fără căpătâi, la moara lui Busuioc), copil nelegiuit"117 "cel mort cu moarte (pre)făcută"118 e văzut chiar dacă nu se spune niciodată asta ca moroi. Așa
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
lui Iorgovan și moartea morarului, știut fiind faptul că, în aceeași tradiție populară, dacă moare un strigoi, el trage după sine în mormânt din rudele apropiate. Mort de aceeași moarte căci l-au frânt și pe el roatele ca pe Pupăză tânărul bogătan se stinge având-o alături pe femeia iubită a cărei principală grijă va fi ca, odată ce i se va curma suflarea, să ceară cu glas așezat și deschis o lumânare. Nu credem că în economia lucrării e o
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
mai degrabă semnele ce îl leagă de o patologie criminală din sfera psihologiei judiciare, decât "insondabilitatea", "farmecul straniu" al unui personaj tare și hotărât negativ. Un alt personaj al lui Slavici ce pare construit după tipare naturaliste e succesorul lui Pupăză în linie narativă, Bandi din romanul Mara. E surprinzător faptul că toți criticii literari care s-au oprit asupra acestei capodopere romanești nu au făcut nicio observație legată de veridicitatea acestui erou al subteranei, ci notațiile lor au vizat finalul
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
suport social, izolarea, contactul psihic deficitar dezvoltă un blocaj existențial imposibil de rezolvat. Concetățenii percep toate acestea ca simptome ale unei boli fără vindecare și decid să-l țină departe de ei. Ne amintim că Slavici oferise cititorului prin personajul Pupăză primul alienat de această natură din literatura română. La nivel social, Bandi și Pupăză au aceeași poziție datorată și unui statut familial identic: ambii sunt copii din flori, bastarzi marginalizați din naștere. Stigmatul nelegitimității lor dublează povara handicapului psihic, respectiv
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
percep toate acestea ca simptome ale unei boli fără vindecare și decid să-l țină departe de ei. Ne amintim că Slavici oferise cititorului prin personajul Pupăză primul alienat de această natură din literatura română. La nivel social, Bandi și Pupăză au aceeași poziție datorată și unui statut familial identic: ambii sunt copii din flori, bastarzi marginalizați din naștere. Stigmatul nelegitimității lor dublează povara handicapului psihic, respectiv fizic pe care cei doi sunt condamnați să o poarte. "Degenerații sunt sarea pământului
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
căreia îi aparțin, "rostul" lor bine precizat, anume acela de a contribui la conturarea unei imagini mult îmbogățite a personajelor din planul principal sau secund al acțiunii. Modul în care Iorgovan și Busuioc, respectiv Națl și Hubăr se raportează la Pupăză sau Bandi e determinant pentru a înțelege sfera pulsională a fiecăruia în parte, dar și profilul motivațional și volitiv cu care își construiesc aceștia coexistența. Bandi și Pupăză sunt percepuți ca roade ale păcatului direct sau indirect prin familia pe
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
în care Iorgovan și Busuioc, respectiv Națl și Hubăr se raportează la Pupăză sau Bandi e determinant pentru a înțelege sfera pulsională a fiecăruia în parte, dar și profilul motivațional și volitiv cu care își construiesc aceștia coexistența. Bandi și Pupăză sunt percepuți ca roade ale păcatului direct sau indirect prin familia pe care o reprezintă și, de aceea, ei se constituie în imagini vii ale ratării unui ideal familial ce, odată compromis, atrage după sine pierderea onorabilității, a respectului și
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
e "baba absolută". Și eroii din Mara sau din Pădureanca se subordonează, în bună măsură, formulei clasice de mai sus. Mara e văduva întreprinzătoare și energică, Persida/ Simina fata absolută (întruchiparea frumuseții și forței), Hubăr/ Busuioc e tatăl denaturat, Bandi/Pupăză degeneratul ș.a.m.d. Posibilitatea de a pune, ca într-o ecuație, semnul egalității între numele propriu și o trăsătură de caracter a personajului denotat constituie un indiciu că, printr-un transfer al cărui mecanism semantic este egal cu o
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
iveală multdoritul adevăr ideal, visul de-a pururea mângâios al firii noastre omenești 248. Bătrânul Slavici respinge "spitalul" lui Zola cu aceleași argumente cu care altădată susținuse "spitalul" lui Caragiale. Ceea ce e surprinzător e că propriul "spital" al eroilor Iorgovan, Pupăză, Bandi, Reghina din Pădureanca sau Mara ar cădea răpus de rigiditatea principiilor estetice susținute cu atâta vervă de scriitorul anilor din urmă. Fără îndoială că Slavici a fost dintotdeauna un partizan al ideii că esteticul este congener eticului, dar amândouă
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
introducerea lucrării sale ne explică. Autorul arată că, În povești și mai ales În basmele fantastice, blestemele profane, dar și acelea În care este amestecat suprafirescul, declanșează metamorfoze: fetele de Împărat și zânele sunt transformate În monștri, În lebede și pupeze, În broaște țestoase, iar În legende, metamorfoza declanșată de blesteme este ireversibilă. Alexandru Ofrim În lucrarea Cheia și psaltirea. Imaginarul cărții În cultura tradițională românească Întreprinde un abil demers În imaginarul colectiv, având drept simbol cartea. Autorul surprinde varii ipostaze
ACCEPȚIILE VIEȚII ÎNTRE NOROC ȘI SOARTĂ ÎN PROZA POPULARĂ by Ion –Horia BÎrleanu () [Corola-publishinghouse/Science/772_a_1549]
-
pâine, turtă) timp de trei zile de la naștere (Dolj, Bistrița); pe masa ursitoarelor se pune colac (Olt, Dolj, Vâlcea, Constanța); la botez se fac colaci pentru moașă și nașă, iar darurile se strâng pe un colac (În Bacău, Iași, numit pupăză). Caracterul solemn al primei scalde este subliniat prin respectarea obiceiului de preparare a unui colac mare și frumos Împletit, pe care se strâng darurile pentru moașă. Prin urmare, pâinea, colacul, azima reprezintă simboluri benefice: bucurie, rodnicie, belșug, fertilitate, puritate. Funcțiile
ACCEPȚIILE VIEȚII ÎNTRE NOROC ȘI SOARTĂ ÎN PROZA POPULARĂ by Ion –Horia BÎrleanu () [Corola-publishinghouse/Science/772_a_1549]