45,986 matches
-
pe forța argumentelor scrise și verbale, boierilor nu le rămânea decât abilitatea în promovarea drepturilor istorice și naturale ale țării. Ruperea negocierilor de la Focșani a fost însă urmată de succese militare și politice rusești care au impus reluarea conferințelor de pace, în noiembrie 1772, la București. S-a spus că, în această nouă fază a tratativelor, rușii și-ar fi micșorat interesul pentru Principate de teamă să nu ofenseze Austria, ceea ce este inexact. În aceeași lună, adică în noiembrie, rușii au
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
-se asupra granițelor răsăritene ale Imperiului până ce se vor opri la nordul Moldovei. În privința Principatelor, în totalitatea lor, desfășurările ancoraseră adânc pe făgașul definirii condițiilor sub care puteau fi redate dominației otomane. Înainte de a se ajunge însă la fixarea bazelor păcii, n-au lipsit inserțiile cercurilor politice europene, mai mult sau mai puțin interesate în zonă. În martie 1774, marele hatman al Coroanei, Branicki, repeta Puterilor copartajante ale Poloniei propunerea mai veche, acum cu desăvârșire nerealistă, de participare a țării sale
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
Branicki, repeta Puterilor copartajante ale Poloniei propunerea mai veche, acum cu desăvârșire nerealistă, de participare a țării sale în războiul contra Turciei în schimbul alipirii totale sau parțiale a Principatelor. Papa ceruse Franței să împiedice dobândirea de către Rusia, prin tratatul de pace, a protecției asupra religiei ortodoxe din statele otomane. Francezii, cunoscători ai afacerilor orientale, descopereau importanța economică și politică a Principatelor. Doi dintre ei, Pierre Nagny și De la Roche, se ofereau în mai și, respectiv, iulie 1774, pentru postul de consul
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
nu s-au opus deschis anexării Bucovinei. În aprilie, Thugut primise ordin să anunțe Poarta că, dacă va continua războiul, Austria va fi nevoită să dezlege Rusia de cuvântul dat ei în privința retrocedării Principatelor, ceea ce s-a aflat la Petersburg. Pacea era, într-adevăr, dorită, dar îngrijorarea Vienei în legătură cu viitorul Principatelor n-a ajuns la o relaxare vizibilă. Austria se opunea revenirii lui Grigore al III-lea Ghica la tronul Moldovei, știindu-l acaparat de ruși, și n-a încetat opoziția
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
acaparat de ruși, și n-a încetat opoziția decât atunci când și-a dat seama că era inutilă. Mai mult, Kaunitz se arăta preocupat de o nedorită de el îmbunătățire a statutului Principatelor. Înainte de a fi intrat în posesia tratatului de pace, el îi comunica lui Thugut temerea ca Principatele să nu dobândească un statut ca al Raguzei, rămânând doar sub protecția Porții, ceea ce ar fi echivalat cu „o deplină neatîrnare”, îl neliniștea posibila lor scutire de dări și alte obligații față de
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
însemnată din Austria” (adică din Transilvania), îl îngrijora eventualitatea ca nu cumva alegerea domnitorului să fie din nou atribuită țării. Concomitent, Rusia exercita constrângeri de natură militară și politică, inclusiv amenințări, în toate zările pentru a impune condițiile sale de pace. În martie 1774, Panin relua odioasa idee a strămutării locuitorilor și a pustirii teritoriului Principatelor pe care însă Rumianțev, cunoscător al realităților românești, o respingea. Sunt bine cunoscute evoluțiile care au condus la încheierea păcii. Se cuvine însă să distingem
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
a impune condițiile sale de pace. În martie 1774, Panin relua odioasa idee a strămutării locuitorilor și a pustirii teritoriului Principatelor pe care însă Rumianțev, cunoscător al realităților românești, o respingea. Sunt bine cunoscute evoluțiile care au condus la încheierea păcii. Se cuvine însă să distingem faptul că un rol foarte important în stabilirea clauzelor privitoare la Principate l-au jucat înșiși românii. „Se știe - nota N. Iorga - că după fiecare război dintre ruși și turci urma o întărire de privilegii
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
diminuarea sau chiar eliminarea celor străine) și să recapete autonomia întreagă dacă nu independența. În 1774, înainte de reînceperea ostilităților, boierii au adresat Rusiei un memoriu prin care cereau reconstituirea Daciei sub tutela Rusiei. În iunie, aflând de iminenta încheiere a păcii, Mihai Cantacuzino a decis să plece în Rusia cu familia. Împreună cu Chesarie, episcopul Rîmnicului, a trecut prin Iași, înștiințându-l pe Rumianțev că va propune la Petersburg trecerea Principatelor ori sub stăpânirea Rusiei, ori, dacă nu va fi posibil, „să
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
exterior, prin reglementarea raporturilor româno-otomane în toată întinderea lor, actul prezuma desprinderea Principatelor Române de Imperiul Otoman chiar dacă n-a fost aplicat integral. Fără să-și fi pierdut caracterul „intern”, statutul Principatelor dobândește după 1774 și unul internațional. Tratatul de pace oferea procesului de desprindere, despre care vorbim, noi temeiuri juridice și noi impulsuri spre acțiuni faptice. Tratatul de la Kuciuk Kainardji deschidea o nouă etapă nu numai în lupta pentru emanciparea socială și națională, ci și în istoria relațiilor internaționale în
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
putea avea doi suzerani, căci sultanul nu le era suveran, ci suzeran, în „buni” termeni juridici feudali, răspunsul este pozitiv, deși privită sub prisma consecințelor politice concrete, observația Parisului nu era lipsită de temei. Ecaterina a II-a a calificat pacea drept glorioasă pentru Rusia. Or, tocmai pentru că era glorioasă a întârziat să facă publice prevederile ei. La întrebarea (septembrie 1774) lui Kaunitz, de ce Rusia nu difuza tratatul de pace, trimisul Franței la Viena, Georgel, i-a răspuns: fie că ea
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
nu era lipsită de temei. Ecaterina a II-a a calificat pacea drept glorioasă pentru Rusia. Or, tocmai pentru că era glorioasă a întârziat să facă publice prevederile ei. La întrebarea (septembrie 1774) lui Kaunitz, de ce Rusia nu difuza tratatul de pace, trimisul Franței la Viena, Georgel, i-a răspuns: fie că ea aștepta ratificarea sultanului, fie din cauza prerogativelor și privilegiilor stipulate pentru Moldova și Muntenia, limitrofe Austriei, la care Kaunitz a răspuns prin tăcere. Hammer constata și el că pacea de la
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
de pace, trimisul Franței la Viena, Georgel, i-a răspuns: fie că ea aștepta ratificarea sultanului, fie din cauza prerogativelor și privilegiilor stipulate pentru Moldova și Muntenia, limitrofe Austriei, la care Kaunitz a răspuns prin tăcere. Hammer constata și el că pacea de la Kuciuk Kainardji marca începutul disoluției Imperiului Otoman, cel puțin în Europa, și conținea în ea germenii tratatului de la Adrianopol (1829) cu toate urmările sale. Istoricii români și numeroși istorici străini au schițat cu exactitate toate fațetele acelui moment istoric
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
trăgea concluzia că dreptul domnitorilor din Iași și București de a acredita la Constantinopol însărcinați cu afaceri „le da lor aere de prinți independenți”. Șirul observațiilor în acest sens ar putea continua, dar inutil, de vreme ce există o unanimitate în aprecierea păcii de la Kuciuk Kainardji ca deschizătoare a unei noi faze în istoria raporturilor politice internaționale în estul continentului, și nu numai. Nu puțini sunt cei care au redus explicația gravei defecțiuni a Turciei la propriile ei slăbiciuni. „Întreg eșafodajul stipulațiilor tratatului
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
totul pentru noi”, că primise poruncă, dictată chiar de Bălcescu, să conlucreze cu românii și că legiunea poloneză a refuzat să meargă contra lui Avram Iancu. La 1 iulie, N. Bălcescu comunica lui Ion Ghica cum Bem ceruse „a face pace cu românii” lui Avram Iancu, că polonezii au cerut de la Bem ca ei să nu se bată contra românilor”, că „sînt prea bine cu Dembinski și mă va ajuta, crez. Asemenea și Bystrzanowski”; că el, Bălcescu, i-a recomandat lui
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
politica mult doritei sale Mitteleuropa: o alianță între Austria și statele germane, un front comun atât împotriva vestului, cât și a estului. Un astfel de sistem politic ar fi oferit, după părerea lui Bruck, o garanție a securității și a păcii europene, o garanție a soluționării chestiunii orientale. În scopul înfăptuirii acestor proiecte, Bruck a depus o vie activitate în adunarea de la Frankfurt pe Main, a inițiat construcția liniilor ferate Semmering, care uneau Viena cu porturile Adriaticii, a organizat și stimulat
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
Wien, 1856. Menirea acestor cărți mai era, pe de o parte, de a fundamenta și populariza proiectele mai sus amintite, iar pe de altă parte de a apăra poziția pe care se pregătea să o ia Austria la conferința de pace de la Paris (1856). Scrierile lui Stein au avut, după cum vom vedea mai jos, un mare și prelung ecou în țările române. A. D. Xenopol a luat cunoștință de ideile lui Stein, pe care le-a utilizat în a sa Istorie a
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
rol cu Eufratul și Suezul. În sfârșit, ele sunt riverane Mării Negre, care are o însemnătate unică pentru comunicațiile dinspre vest către Orient. Iată numeroase motive pentru care Europa trebuie să se preocupe de soarta lor și cu prilejul conferinței de pace de la Paris să însărcineze Austria ca, în numele Mitteleuropei și chiar al Europei, să vegheze la apărarea și propășirea acestor regiuni nenorocite. Ignorarea poporului român de către profesorul german rezultă foarte clar din aprecierile pe care le face el asupra viitorului Principatelor
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
până atunci fuseseră anexate la Turcia. De la bătălia dinaintea Vienei, în centrul istoriei Europei de răsărit stă Imperiul Habsburgic; c) a treia perioadă începe de acolo de unde se separă Austria ca un ținut câștigat de „civilizație” de restul țărilor dunărene. Pacea de la Carlovitz și apoi cea de la Passarovitz au divizat țările dunărene în două mari părți: austriece și turcești. Urmând firul logicii lui L. von Stein, ajungem la a patra perioadă, în care, firește, ar trebui să se desăvârșească misiunea civilizatoare
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
din urmă regiuni, îndeosebi Principatele Române, nefiind în stare după părerea lui Stein să dobândească independența, sunt supuse influenței și intereselor nordului și sudului. Ele trebuie scoase din această situație și să li se creeze un regim care să garanteze pacea Europei. Această din urmă sarcină, recunoaște Stein, nu este „chiar atât de mult una specific austriacă”, ci în mare măsură europeană. Dar, ținându-se cont de poziția Austriei, de marile ei interese și posibilități, este foarte firesc ca Europa s-
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
de prevăzut după părerea profesorului german. Evident că L. von Stein se înșela, dacă nu cumva el escamota cu bună știință adevărul din dorința de a apăra poziția Austriei față de opinia publică și față de reprezentanții puterilor care pregăteau tratatul pe pace de la Paris. El ignora acele evenimente care s-au petrecut în prima jumătate a secolului al XIX-lea în Balcani și care erau de natura să infirme ipotezele și concluziile sale. Stein privea unilateral și numai sub aspect negativ rolul
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
dar „gol” și bun de luat în antrepriză de burghezia austriacă. El exclude dominația unei singure puteri asupra regiunilor de pe cursul inferior al Dunării și recomandă soluțiile semnalate mai sus și care au la bază propunerile Austriei pentru conferința de pace de la Paris. Dar, expunând misiunea Austriei în Orient, el se contrazice, căci rolul Austriei de girant al Europei trebuia să ducă, în cele din urmă, la o stare de lucruri pe care profesorul german a combătut-o cu violență numai
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
Stein acordă un rol deosebit de important în acțiunea de cucerire economică a regiunii Balcanice și, în primul rând, a Principatelor Române societății austriece de navigație pe Dunăre (Donau-Dampfschifffahrtsgesellschaft). El pledează pentru transpunerea în viață a propunerilor austriece la conferința de pace de la Paris privind organizarea navigației pe Dunăre, a Comisiunii Dunărene, în care Austria urma să ocupe poziția cheie. Mai mult, Comisia Dunării, după părerea lui Stein, trebuia să-și extindă atribuțiile, să devină un stat în stat, având să se
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
grație, singulare, prin forța de a impune stingerea „pentru o clipă” a patimilor ce se consumă în satisfacerea intereselor personale sau de grup social, unice prin supunerea față de imperative majore generale de care atârnă soarta tuturor. Nu sunt minuni exorcistice. Pacea socială n-a fost niciodată decât relativă, dar împrejurările istorice decid uneori asupra unui consens însușit ca un bun comun. Un asemenea moment la români l-a constituit anul 1859. Amintindu-și de el, V. Alecsandri se confesa în felul
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
în considerare și inserția concurenței engleze în regiune. Oricum, în prim plan s-a aflat politica expansionist-colonială a țarismului. Marx observase că Rusia a pătruns în Persia, pentru prima dată, sub Petru I, dar fără urmări imediate și că, prin pacea de la Ghiulistan (1813), țarul Alexandru I a răpit Persiei 12 provincii situate în cea mai mare parte la sud de Munții Caucaz. Actualmente, istoricii sovietici susțin că deși Iranul era el însuși obiect al expansiunii coloniale a puterilor europene, a
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
le-a mărit obediența față de englezi. Transcaucazia era gata de răscoală în contra rușilor, prinții gruzini și hanii azerbaidjeni refugiați în Iran îndemnau și ei la război. Războiul s-a încheiat cu înfrângerea Iranului și semnarea, la 10 februarie 1828, a păcii de la Turkmanceai. Prin acea pace, Iranul renunța la pretențiile sale asupra Gruziei și nordului Afganistanului, ceda Rusiei Armenia de est (hanatele Erevan și Nahicevinsk), plătea Rusiei despăgubiri de război în valoare de 20 de milioane ruble de argint, oferea Rusiei
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]