641 matches
-
este unul polimorf. Cefaleea cu caracter episodic, evolutiv poate fi provocată, exacerbată sau remisă de schimbări bruște ale poziției capului sau de efort; se asociază de cele mai multe ori de grețuri, vărsături, diplopie. Semnele de hipertensiune intracraniană acută sau cele datorate hidrocefaliei cronice sunt adeseori întâlnite în tumorile cu această localizare fiind datorate obstrucției foramenului Monro, cu acumulare consecutivă de LCR în ventriculii laterali; sunt studii care arată că hidrocefalia evolutivă ar putea fi consecința și a unei hipersescreții de LCR, datorate
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
de grețuri, vărsături, diplopie. Semnele de hipertensiune intracraniană acută sau cele datorate hidrocefaliei cronice sunt adeseori întâlnite în tumorile cu această localizare fiind datorate obstrucției foramenului Monro, cu acumulare consecutivă de LCR în ventriculii laterali; sunt studii care arată că hidrocefalia evolutivă ar putea fi consecința și a unei hipersescreții de LCR, datorate compresiunii venei Galien, cu stază venoasă și congestie a plexurilor coroide [14]. Alte simptome întâlnite: atacuri de panică, labilitate psihică, tulburări afective, pierderi episodice ale stării de conștiență
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
în altele putem întâlni „nivel de lichid” intrachistic, ca urmare a hemoragiilor. Chistele izointense sunt mai difícil de identificat pe RMN, fiind mai utilă examinarea CT [10,13]. Atitudinea terapeutică Cea mai frecvent întâlnită indicație pentru intervenția chirurgicală o reprezintă hidrocefalia asociată chistului coloid, hidrocefalie datorată obstrucției de către acesta a foramenului Monro. O condiție dificilă este reprezentată de acei pacienți cu simptomatologie săracă, fără relevanță clinică, pe fondul unei dilatări importante a sistemului ventricular asociate unui chist coloid de mici dimensiuni
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
nivel de lichid” intrachistic, ca urmare a hemoragiilor. Chistele izointense sunt mai difícil de identificat pe RMN, fiind mai utilă examinarea CT [10,13]. Atitudinea terapeutică Cea mai frecvent întâlnită indicație pentru intervenția chirurgicală o reprezintă hidrocefalia asociată chistului coloid, hidrocefalie datorată obstrucției de către acesta a foramenului Monro. O condiție dificilă este reprezentată de acei pacienți cu simptomatologie săracă, fără relevanță clinică, pe fondul unei dilatări importante a sistemului ventricular asociate unui chist coloid de mici dimensiuni. Pentru acești pacienți se
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
crescută a conținutului chistic, cât și capsula fibroasa, groasă, fac însă dicilă intervenția chirurgicală; un rol important îl mai are devierea chistului, de mici dimensiuni, din dreptul acului de puncție stereotactică [15]. - Abordul transcalos - se poate realiza independent de prezența hidrocefaliei; deși literatura de specialitate menționează asocierea frecventă cu infarct venos prin injuria sistemului venos profund sau cu tulburări de memorie prin lezarea columnelor fornixului [16], experiența noastră un confirmă aceasta, o tehnică microchirurgicală adecvată, crearea unei deschideri caosale de maxim
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
distanță (metastaze). Această diversitate de tumori a impus o sistematizare a acestora conform tabelului 4.8. Prezentarea clinică În mod clasic simptomatologia tumorilor de regiune pineală este produsă de trei mecanisme posibile [7]: a. Creșterea presiunii intracraniene ca urmare a hidrocefaliei obstructive, cefaleea fiind simptomul cel mai frecvent întâlnit. În evoluție pot apare grețuri, vărsături, diferite grade de alterare a funcțiilor cognitive. Netratarea hidrocefaliei sau prezentarea tardivă poate evolua progresiv spre letargie, obnubilare și coma. Alterările stărilor de conștiență pot apare
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
de regiune pineală este produsă de trei mecanisme posibile [7]: a. Creșterea presiunii intracraniene ca urmare a hidrocefaliei obstructive, cefaleea fiind simptomul cel mai frecvent întâlnit. În evoluție pot apare grețuri, vărsături, diferite grade de alterare a funcțiilor cognitive. Netratarea hidrocefaliei sau prezentarea tardivă poate evolua progresiv spre letargie, obnubilare și coma. Alterările stărilor de conștiență pot apare și prin infiltrarea substanței cenușii periapeductale. b. Compresiune directă asupra trunchiului sau cerebelului. Sindromul Parinaud, caracterizat prin paralizia mișcărilor de verticalitate se datorează
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
c. Tulburările endocrine apar mai frecvent la copii si sunt caracterizate prin diabet insipid, pubertate precoce (frecvent la băieții cu germinom sau coricarcinom datorită efectelor LH-like ale B-hCG secretată în LCR), amenoree, retard staturo-ponderal. Tulburările endocrine pot apare consecutiv dezvoltării hidrocefaliei secundare, unor tumori pineale dezvoltate din celule germinale, unor tumori pineale cu extensie supraselară sau in condițiile existenței concomitente a unei tumori selare. d. Apoplexia pineală reprezintă o modalitate rară de debut a tumorilor pineale fiind produsă de hemoragia intr-
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
intens vascularizată [8]. Diagnostic În mod evident etapele diagnosticului tumorilor de regiune pineală depind de starea neurologică la internare. Pentru un pacient venit de urgență cu semne de hipertensiune intracraniană se practică examen CT sau RMN, care pot detecta o hidrocefalie activă obstructivă, care reclamă tratament de urgență. Ulterior pacientul va fi examinat și stabilită o conduită terapeutică adecvată. Teste endocrinologice Examen neurooftalmologic Diagnostic neuroimagistic Examinarea prin rezonanță magnetică este testul de elecție pentru tumorile regiunii pineale. Din cauza absenței barierei hematoencefalice
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
periferică de contrast (fig. 4.163). Prezența de hemoragii intratumorale ridică suspiciunea de coriocarcinom [3]. Examinarea CT craniană cu substanță de contrast relevă informații in ceea ce privește dimensiunea și poziția leziunii, prezența unor eventuale calcificări, chiste sau hemoragii, precum și prezența hidrocefaliei. Utilitatea examinării CT rezidă și în faptul că la persoanele cu stare neurologică gravă permite o examinare rapidă, fidelă, iar reconstrucțiile tridimensionale permit evaluarea cu suficientă exactitate pentru a stabili o strategie terapeutică (fig. 4.164). Diagnostic de laborator Dozarea
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
semnificative ale AFP și BHCG) care sunt patognomonici pentru tumorile germinale maligne se adoptă un tratament conservator, constând în radioterapie. Se administrează inițial o doză test de 5 Gy, iar dacă răspunsul este favorabil se continuă tratamentul cu radioterapie [9]. Hidrocefalia secundară tumorilor pineale se controlează printr-un drenaj ventricular extern, drenaj ventriculo-peritoneal sau ventriculo-cisternostomie, aspecte asupra cărora vom reveni mai jos. Ventriculo-cisternostomia pare să fie tot mai agreată în ultimul timp decât alte alternative, înlăturând riscul diseminării peritoneale de-a
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
opinia noastră, în condițiile unei situații ambigue din punct de vedere diagnostic, intervenția chirurgicală cu scop de radicalitate este soluția pentru toate cazurile de tumori de regiune pineală simptomatice. Întrucât în multe din aceste cazuri simptomatologia este determinată de prezența hidrocefaliei, recomandarea noastră este de a ne raporta atitudinea terapeutică la stadiul hidrocefaliei după cum urmează [15]: - hidrocefalie acută cu alterarea stării de conștiență: drenaj ventricular extern - manoperă relativ simplă ce prezintă avantajul de a putea fi făcută și la patul bolnavului
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
intervenția chirurgicală cu scop de radicalitate este soluția pentru toate cazurile de tumori de regiune pineală simptomatice. Întrucât în multe din aceste cazuri simptomatologia este determinată de prezența hidrocefaliei, recomandarea noastră este de a ne raporta atitudinea terapeutică la stadiul hidrocefaliei după cum urmează [15]: - hidrocefalie acută cu alterarea stării de conștiență: drenaj ventricular extern - manoperă relativ simplă ce prezintă avantajul de a putea fi făcută și la patul bolnavului sau pe masa de operație înainte de începerea curei chirurgicale a tumorii; permite
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
de radicalitate este soluția pentru toate cazurile de tumori de regiune pineală simptomatice. Întrucât în multe din aceste cazuri simptomatologia este determinată de prezența hidrocefaliei, recomandarea noastră este de a ne raporta atitudinea terapeutică la stadiul hidrocefaliei după cum urmează [15]: - hidrocefalie acută cu alterarea stării de conștiență: drenaj ventricular extern - manoperă relativ simplă ce prezintă avantajul de a putea fi făcută și la patul bolnavului sau pe masa de operație înainte de începerea curei chirurgicale a tumorii; permite de asemenea prelevarea de
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
a putea fi făcută și la patul bolnavului sau pe masa de operație înainte de începerea curei chirurgicale a tumorii; permite de asemenea prelevarea de LCR în vederea determinării markerilor tumorali și citologiei lichidiene. Are dezavantajul riscului infecției, iar în condițiile persistenței hidrocefaliei după intervenția chirurgicală trebuie convertită în drenaj ventriculo-peritoneal definitiv (fig. 4.165); ventriculo-cisternostomia realizează o decompresiune rapidă să asigură o cale alternativă de curgere a LCR ce poate rămâne definitivă (fig. 4.166); deși există autori care recomandă efectuarea ventriculo-cisternostomiei
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
existând avantajul unei standardizări a procedurii. Are dezavantajul că transformă pacientul într-un „shunt dependent” și prezintă riscul obstrucției cateterului ventricular cu detritusuri după cura chirurgicală a tumorii. Acestea sunt motivele pentru care recomandăm drenajul ventriculoperitoneal doar în cazul persistenței hidrocefaliei după ablația totală sau subtotală a tumorii. Indicația chirurgicală directă o au toate leziunile simptomatice din regiune, scopul intervenției chirurgicale fiind decompresiunea, restabilirea circulației lichidiene și obținerea de material bioptic concludent. Tratamentul chirurgical este grevat de o mortalitate de 5-10
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
este subliniată de studiul sentinelă [88] raportat de „Acoustic Neuroma Association” în 1989, care evidenția pierderea auzului în 93% din cazuri (72% din pacienți fiind operați prin abord translabirintic), cu 5,7% meningite, 7,2% fistule LCR și 6,5% hidrocefalie internă secundară ce a necesitat montarea unui drenaj ventriculo-peritoneal. Dar, cel mai important aspect postoperator subliniat de acest studiu efectuat de pacienți, a fost afectarea nervului facial în peste 80% din cazuri, doar la 16% dintre aceștia evoluția naturală sau
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
principal al capitolului [1]. Glioamele trunchiului cerebral sunt recunoscute a fi un grup heterogen de tumori, clasificate cu ajutorul MRI, în câteva categorii funcție de modalitatea de evoluție, localizare, extinderea longitudinală, creșterea focală sau difuză, priza de contrast, prezența sau nu a hidrocefaliei, a chisturilor, hemoragiei sau necrozei, de gradul de rezecabilitate chirurgicală, respectiv prognosticul general [2]. Epidemiologie. Etiologie. Glioamele de trunchi reprezintă 10-20% din neoplasmele pediatrice, respectiv 1-2% din tumorile cerebrale ale adultului [3], la aproximativ 75% din pacienți manifestându-se înaintea
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
de grad înalt prezintă priză de contrast și semne de necroză sau hemoragie (fig. 4.194). Informații adiționale legate de natura tumorii pot fi aduse de Spectroscopia RMN [7]. Examenul CT scan cerebral este util in evaluarea diferitelor grade de hidrocefalie secundare procesului tumoral de trunchi cerebral. În schimb, leziunile focale mici care nu deformează ventriculul IV cât și tumorile exofitice din cisternele bazale pot rămâne nedetectabile. Arteriografia este utilă în diagnosticul tumorilor vasculare (hemandioblastom) în vederea embolizării preoperatorii, dar aceasta este
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
adevărată provocare chiar și pentru un neurochirurg cu experiență vastă. În momentul de față, beneficiul adus de noile terapii nu s-a dovedit a fi notabil comparativ cu cel al tratamentului convențional si al radioterapiei. Tratamentul simptomatic. Pacienții care dezvoltă hidrocefalie prin obstrucție de apeduct prezintă ca opțiuni terapeutice administrarea inițială de corticosteroizi, urmată de ventriculostomie sau de instituirea unui drenaj ventriculoperitoneal în vederea ameliorării simptomatologiei și reducerii riscului de angajare cerebrală. La unii pacienți cu glioame difuze de trunchi, dacă sunt
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
facial poate duce la disfuncționalități semnificative atât cosmetice cât și senzitivomotorii; injuriile de nervi cranieni inferiori, IX- XII, se pot solda cu disfagie severă, respectiv paralizia corzilor vocale cu pierderea reflexelor de deglutiție și tuse. Alte complicații care pot apărea: hidrocefalie acută postoperatorie prin edemațiere cerebeloasă sau obstrucția căilor fiziologice de scurgere ale LCR prin produși sanguini sau reziduu tumoral, pseudomeningocel cu sau fără fistulă LCR la exterior, semne cerebeloase, prin manopere chirurgicale agresive, infecții locale, meningite,respectiv mutism cerebelos care
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
rapidă și familiară neurochirurgului cu un bun control asupra arterei vertebrale și a unghiului pontocerebelos, fiind recomandată pentru tumorile extra și intradurale din porțiunea inferioară a clivusului și a JCV (fig. 4.202). Ca și complicații pot apărea fistule LCR, hidrocefalie comunicantă și leziuni ale nervilor cranieni inferiori XI, XII [16]. Abordul median suboccipital constă în craniectomie suboccipitală și laminectomie C1, C2 fiind indicate pentru tumorile dorsale și dorsolaterale ale JCV (fig. 4.203). Acoperind 120 de grade din circumferința dorsală
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
poate avea ca primă manifestare o criză epileptică (38% conform [4]). Unii copii sunt internați de urgență pentru acuze care sugerează o suferință neurologică motiv pentru care mulți au ca primă investigație tomografia computerizată, care poate pune în evidență o hidrocefalie triventriculară, o leziune spontan hipo-, izo- sau hiperdensă și care la administrarea de substanță de contrast de regulă se contrastează mai mult sau mai puțin uniform. De asemenea în unele tumori pot fi puse în evidență calcificări (ependimom, craniofaringiom, teratoame
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
radionecroză, urmărirea postoperatorie și prognostic, dar având o specificitate mai redusă servește doar ca investigație complementară [9]. Ecografia transfontanelară la copiii noi-născuți precum și la cei cu fontanela deschisă poate servi ca modalitate de screening, dar și în urmărirea evoluției unei hidrocefalii operate, însă ea trebuie obligatoriu urmată de o examinare RMN. Bilanțul endocrinologic trebuie efectuat la toți copii cu tumori de regiune selară și paraselară, precum și la copiii cu tumori de regiune pineală. O evaluare hormonală minimală pentru decelarea hipofuncției hipofizare
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]
-
trebuiesc făcute reducând la maxim morbiditatea determinate de intervenția chirurgicală, având ca scop final îmbunătățirea calității vieții pacientului, vindecarea sau prelungirea duratei de supraviețuire. Observația clinico-imagistică poate fi aplicată în cazul unor tumori de mici dimensiuni, fără efect compresiv, fără hidrocefalie și care imagistic nu prezintă semne de activitate peritumorală (edem). Acest lucru este îndeosebi valabil pentru tumorile gliale de grad mic din regiunea opto-diencefalică, leziunilor hipodense de natură incertă localizate la nivelul emisferelor cerebrale, regiunii pineale sau trunchiului cerebral (glioame
Tratat de chirurgie vol. IV. Neurochirurgie by Ioan Ștefan Florian, Cristian Ionel Abrudan, Dana Mihaela Cernea, Aurel Oșlobanu, Silviu Albu () [Corola-publishinghouse/Science/92121_a_92616]