7,741 matches
-
72. Realizând o scurtă incursiune în istoria recentă a artei, Bourriaud constată faptul că materialele folosite în sculptura minimalistă făceau referință la tehnologia industrială, că iconografia artei Pop făcea trimitere la epoca consumului, că estetica contractuală și administrativă a artei conceptuale a marcat începutul economiei serviciilor și că arta anilor '80 a criticat noțiunea de autor și de semnătură fără însă a le aboli. În fine, cultura globală actuală pare a face un efort considerabil de anamneză, printr-un proces cu
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
instituții culturale, nu mai reflecta actuala funcționare a culturii. Vechea tipologie a medium-urilor a început să fie chestionată încă din anii '60, o dată cu multiplicarea formelor de expresie de la ansamblaj, instalație (site specific și video), performance și acțiune la arta conceptuală, arta procesuală și intermedia, punând în evidență distincția dintre tipologia tradițională, care se baza pe diferența de materiale folosite în practica artistică, și noile medii, care permiteau folosirea diferitelor materiale în combinații arbitrare ori propunându-și chiar dematerializarea operei de
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
diferite versiuni ale aceluiași proiect pentru diferite medii, diferite rețele de distribuție și diferite tipuri de public. Diferitele materiale sunt substituite prin diferite noi tehnologii care fac posibilă interactivitatea 76. Fără a avea pretenția de a dezvolta un nou sistem conceptual care să înlocuiască vechiul discurs despre medii, Lev Manovich propune substituirea conceptului de medium prin noi concepte împrumutate din domeniul computerului și a culturii net. Astfel, estetica post-media ar avea nevoie de categorii care să descrie felul în care un
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
portretului sau peisajului 90. În acest caz, semnificațiile obiectelor sunt construite în funcție de poziția din care sunt privite. Privirea dintr-un anumit loc plasat în istorie și cultură se concentrează asupra acelor aspecte ale obiectului care pot fi recunoscute vizual și conceptual. Drept urmare, apariția, percepția obiectului variază în funcție de înțelegerea sa. Acest studiu al producțiilor, practicilor și reprezentărilor vizuale, ca manifestări ale fenomenelor culturale, a fost extins la domeniul de interes al culturii vizuale. 1.6. Cultura vizuală Opinia generalizată cu privire la "cultura vizuală
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
ale artei care se desfășoară dincoace de sfârșitul (istoriei) artei. În Europa, critica de artă s-a dezvoltat în principal în jurul curentelor neo-avangardiste, furnizând, în anumite cazuri, structura manifestelor noilor mișcări artistice sau evaluări teoretice: noul realism, arte povera, arta conceptuală, plastica socială, transavangarda sau arta relațională și post-productivă. În 1960 Pierre Restany a creat, în Paris și Milano, grupul Noilor Realiști, teoria sa bazându-se pe comentarea disoluției dintre artă și viață, pe descrierea artei ca experiență și utopie, pe
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
și naturale. Celant susține întoarcerea către cercetarea experimentală, nu mai crede în mișcări artistice, ci mai curând în individualități și este adeptul examinării orizontale a artei, punând accent pe ideea comportamentului nomadic. Unul dintre cei mai versați susținători ai artei conceptuale, Harald Szeemann, este considerat a fi inventatorul curatorului independent, un întrepid sintetizator de tendințe culturale și remodelatorul Documentei și Bienalei de la Veneția prin introducerea în expoziții a noilor medii. Ca director al Bern Kunsthalle, Szeeman a organizat în 1969 celebrul
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
expoziții a noilor medii. Ca director al Bern Kunsthalle, Szeeman a organizat în 1969 celebrul eveniment When Attitudes Become Form: Live in Your Head (o versiune revizuită a unei expoziții deschisă la ICA în Londra), expunând lucrări de minimal art, conceptual art, arte povera, process art, land art, installation și information art, ceea ce a constituit o provocare la acea perioadă față de obiectul muzeului tradițional. Ideile mișcării Fluxus au influențat "acțiunile" artistului și profesorului Joseph Beuys, orientate către transcenderea graniței dintre artă
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
aproprierea, specificitatea sitului, efemeritatea, acumularea, discursivitatea, hibridizarea și eclectismul, trece dincolo de categoriile stilistice și mediile estetice. Atât critica obiectului, cât și critica originalității au permis dezvoltarea tendinței critice a diferenței artistice care avea ca rezultat legitimarea autonomiei artei. Prezentând arta conceptuală de la sfârșitul anilor '60 ca fiind o revoltă împotriva modernismului definit în scrierile lui Clement Greenberg ca o tendință istorică a unei practici artistice care ar fi vizat o autonomie totală, auto-referențială, artistul și teoreticianul Victor Burgin 142 denunță critic
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
ca modalitate modernistă de conservare hegemonică a unui sentiment de integritate narcisistă a eului, care ar oblitera tot ceea ce s-ar afla în exterior. În accepția lui Burgin, estetica greenbergiană ar fi încheiat o anumită istorie a artei, iar arta conceptuală ar fi deschis posibilitatea unei "alte istorii a artei" în care nu mai este necesar ca practica artistică să fie definită ca activitate artizanală, ca un proces care ar consta în fabricarea unor obiecte rafinate într-un mediu dat, ci
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
ale unei comunități care deja există. Toate tendințele critice prezentate mai sus sunt surprinse în practica tipului de artă care a reconsiderat domeniul culturii vizuale de după anii '60, determinând dezvoltarea unei noi modalități de a opera artistic prin intermediul teoriei: arta conceptuală. Critica obiectului, a originalității, a diferenței, a reprezentării, a limbajului și a instituțiilor au devenit operaționale în cadrul și prin intermediul practicii artei conceptuale, dezvoltată ulterior, în anii '90 și la începutul secolului nostru, sub forma artei neo sau post-conceptuale, care au
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
domeniul culturii vizuale de după anii '60, determinând dezvoltarea unei noi modalități de a opera artistic prin intermediul teoriei: arta conceptuală. Critica obiectului, a originalității, a diferenței, a reprezentării, a limbajului și a instituțiilor au devenit operaționale în cadrul și prin intermediul practicii artei conceptuale, dezvoltată ulterior, în anii '90 și la începutul secolului nostru, sub forma artei neo sau post-conceptuale, care au nuanțat articularea teoriei post-estetice a studiilor vizuale contemporane. 2.5. Arta ca teorie (critică) a artei Marcel Duchamp redefinise artistul ca fiind
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
față de acea persoană care produce obiecte vizuale manufacturate pentru plăcerea retinală 154. Alterarea identității și valorii obiectului ready-made prin schimbarea contextului perceperii în urma "alegerii" și redenumirii sale au atras atenția asupra unui nou mod de a gândi arta, ca experiment conceptual. Deși Pop Art, Nouveau Réalism-ul, Fluxus și Minimalism-ul au precedat cronologic Conceptual Art, fiecare dintre ele au uzat de modalități conceptuale de exprimare artistică. De la ștergerea unui desen a lui De Kooning de către Rauschenberg la partiturile imprevizibile ale lui Cage
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
Alterarea identității și valorii obiectului ready-made prin schimbarea contextului perceperii în urma "alegerii" și redenumirii sale au atras atenția asupra unui nou mod de a gândi arta, ca experiment conceptual. Deși Pop Art, Nouveau Réalism-ul, Fluxus și Minimalism-ul au precedat cronologic Conceptual Art, fiecare dintre ele au uzat de modalități conceptuale de exprimare artistică. De la ștergerea unui desen a lui De Kooning de către Rauschenberg la partiturile imprevizibile ale lui Cage, ori de la "zonele de sensibilitate picturală imaterială" schimbate pe aur de către Klein
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
perceperii în urma "alegerii" și redenumirii sale au atras atenția asupra unui nou mod de a gândi arta, ca experiment conceptual. Deși Pop Art, Nouveau Réalism-ul, Fluxus și Minimalism-ul au precedat cronologic Conceptual Art, fiecare dintre ele au uzat de modalități conceptuale de exprimare artistică. De la ștergerea unui desen a lui De Kooning de către Rauschenberg la partiturile imprevizibile ale lui Cage, ori de la "zonele de sensibilitate picturală imaterială" schimbate pe aur de către Klein la "Identikit..." ca ready-made a lui Arman și până la
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
schimbe, ci mai curând să o documenteze, și până la fuzionarea mediilor poeziei, muzicii și picturii de către lettriști și încercarea situaționiștilor (prin Asger Jorn) de a confunda vizualul cu verbalul, avem de-a face cu diferite varietăți de întâmpinare ale artei conceptuale 155. Genetic, termenul de concept art (artă a conceptului) a fost lansat de Henry Flynt, un compozitor ale cărui notații muzicale și eseuri cochetau cu ideile avangardiste ale lui Duchamp și Cage. Conform observațiilor lui Flynt, dacă sunetul constituie materialul
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
Flynt, un compozitor ale cărui notații muzicale și eseuri cochetau cu ideile avangardiste ale lui Duchamp și Cage. Conform observațiilor lui Flynt, dacă sunetul constituie materialul muzicii, tot astfel limbajul poate determina semnificația vizuală a artei. Potrivit Kristinei Styles, arta conceptuală începe să fie luată în considerare ca o mișcare stilistică abia o dată cu publicarea de către Sol LeWitt a "paragrafelor" (1967) și "propozițiilor" (1969) asupra artei conceptuale, însă condițiile teoretice au fost stabilite de Joseph Kosuth și grupul britanic Art & Language. Răspunzând
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
materialul muzicii, tot astfel limbajul poate determina semnificația vizuală a artei. Potrivit Kristinei Styles, arta conceptuală începe să fie luată în considerare ca o mișcare stilistică abia o dată cu publicarea de către Sol LeWitt a "paragrafelor" (1967) și "propozițiilor" (1969) asupra artei conceptuale, însă condițiile teoretice au fost stabilite de Joseph Kosuth și grupul britanic Art & Language. Răspunzând reductivismului și implicațiilor estetice ale minimalismului, LeWitt analizează diferențele dintre modurile conceptuale de informație și schimbările, permutările și dezordinea care apar la nivelul relațiilor paradoxale
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
o dată cu publicarea de către Sol LeWitt a "paragrafelor" (1967) și "propozițiilor" (1969) asupra artei conceptuale, însă condițiile teoretice au fost stabilite de Joseph Kosuth și grupul britanic Art & Language. Răspunzând reductivismului și implicațiilor estetice ale minimalismului, LeWitt analizează diferențele dintre modurile conceptuale de informație și schimbările, permutările și dezordinea care apar la nivelul relațiilor paradoxale dintre notațiile intențiilor a priori ale artistului și realizarea concretă a imaginilor și obiectelor de către asistenții săi, atrăgând astfel atenția asupra distincțiilor dintre percepție, descriere și reprezentare
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
permutările și dezordinea care apar la nivelul relațiilor paradoxale dintre notațiile intențiilor a priori ale artistului și realizarea concretă a imaginilor și obiectelor de către asistenții săi, atrăgând astfel atenția asupra distincțiilor dintre percepție, descriere și reprezentare 156. În Sentences on Conceptual Art (1969), Sol LeWitt trasează un cadru de familiarizare cu anumite caracteristici ale conceptualismului artistic din anii '60, care au influențat practica artistică și critică a celor ce au căutat să se distanțeze de consecințele repetitive ale prescripțiilor formaliste. Astfel
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
Potrivit propoziției 9, conceptele sunt construite din idei care se înscriu într-o idee generală. Aceste idei pot fi opere de artă fără a fi reprezentate fizic, se spune în propoziția 10. O altă propoziție importantă în economia dezvoltării artei conceptuale susține că artiștii se pot influența reciproc dacă împărtășesc același concept (14). Forma sub care e redat conceptul rămâne la libera alegere a artistului (15): de la cuvântul scris sau vorbit la reprezentarea fizică (16). Orice idee care ține de domeniul
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
Critica formalistă ornamentează obiectul artistic lipsit de concept, atribuindu-i astfel o funcție estetică legitimată prin posibilitatea de exercitare a gustului. În vreme ce estetica este preocupată de enunțarea opiniilor cu privire la perceperea lumii în general, judecând arta dintr-o perspectivă morfologică, arta conceptuală chestionează natura și funcția artei. A picta presupune a accepta, și nu a chestiona, natura artei, câtă vreme pictura este recunoscută ca artă din perspectiva asemănării sale cu opere de artă consacrate anterior. Punând problema funcției artei, Marcel Duchamp propune
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
forma unor tautologii, deoarece constituie o prezentare a intențiilor artiștilor, o operă de artă particulară fiind o definiție a artei. Orice alt aspect ori calitate a propozițiilor ar fi irelevante pentru "condiția de artă" a operelor, care este o "stare conceptuală" eliberată de constrângeri morfologice. Prin urmare, validitatea propozițiilor artistice nu este dependentă de nicio presupoziție empirică, și cu atât mai puțin estetică, cu privire la natura lucrurilor. Propozițiile artei au un caracter lingvistic și nu factual, exprimând definiții tautologice ale artei care
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
simbolică, clasică și romantică. Dacă în estetica lui Hegel arta romantică se dizolvă în filosofie, Kosuth vede ieșind din filosofie o artă transfigurată, încărcată filosofic și care redeschide dosarul spiritului. Apariția în 1969 a publicației britanice Art-Language: The Journal of Conceptual Art, coordonată de grupul Art & Language, alcătuit din Terry Atkinson, Michael Baldwin, David Bainbridge și Harold Hurrel, îl determină pe Kosuth să devină editorul variantei americane a revistei, pe fondul recunoașterii împărtășirii unei atitudini teoretice cu privire la practica artei. Cu timpul
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
discipline metodologiile necesare pentru a articula interogările specifice, se pune problema testării modelelor analitice împrumutate din diferitele contexte disciplinare. Ca urmare, gruparea Art & Language se recunoaște a fi îndatorată tradiției filosofice a analiticii anglo-saxone, examinând două câmpuri distincte ale aparatului conceptual specific acestei tradiții: pe de o parte aparatul filosofiei analitice, iar pe de altă parte același aparat așa cum este el analizat și structurat de Art & Language, care poate pune problema transformării convingerilor sociale și politice în obiecte de artă, în
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]
-
artelor frumoase ca fiind de natură burgheză, câtă vreme paradigma "materializării" presupune manifestarea capitalistă a producerii de mărfuri supuse valorii de schimb 161. Extrăgându-și temele, strategiile și conținutul din critica culturală politicizată a Noii Stângi, unele voci din arta conceptuală se inspiră din scrierile Școlii de la Frankfurt și din activismul Situaționiștilor. Compartimentalizarea rigidă a domeniului autocriticii formale a artei, prin conduita eliminatorie a oricăror împrumuturi din medii adiacente artei, a cărei standard de calitate ar trebui să fie "puritatea", devine
Condiţia critică: studiile vizuale în critica culturală, critica de artă şi arta critică by Cătălin Gheorghe [Corola-publishinghouse/Science/926_a_2434]