43,884 matches
-
acuzațiile ce se aduc presei, de greutatea definirii și caracterizării unitare, ea rămâne unul din izvoarele istorice importante pentru epoca modernă. Un scop esențial al studierii presei este cel al contactului regăsit (dincolo de trecerea timpului) în paginile vechilor colecții de ziare, cu evenimentele unei actualități împietrite, cu preocupările cotidiene ale generațiilor trecute și cu pasiunile ziariștilor (Idem, La presse, ed. a VIII a, Presses Universitaires de France, Paris, 1988, p. 16). 26 O altă dificultate a istoriei presei ține de diversitatea
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
Camil Mureșan, Etape și probleme din istoria presei în Epoca Modernă, Cluj-Napoca, 1994, p. 3. 28 Pierre Albert, Istoria presei..., p. 9. 29 Camil Mureșan, op. cit., p. 9. 30 Creșterea numărului cititorilor de presă a avut efecte însemnate asupra prezentării ziarelor (transformării lor) și asupra diversificării categoriilor acestora. S-au înregistrat schimbări majore privitoare la așezarea în pagină a articolelor etc. Printre efectele revoluției industriale și tehnice a presei în cea de-a doua jumătate a secolului al XVIII-lea s-
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
a ideilor moderniste prin enciclicile date și prin numirea în poziții foarte importante în ierarhiea pontificală a unor oameni care si-au expus ideile antimoderniste, cum a fost cazul profesorului Umberto Benigni, care a scris numeroase articole de opinie la ziarul ultraconservator La voce della verita. Acesta considera conștient fiind de rolul presei, că Vaticanul trebuia să se folosească de presă într-o manieră eficace în lupta sa împotriva modernismului și liberalismului. Moartea Papei Pius al X-lea și alegerea Papei
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
G. Chiaudano, El periodismo catolico. Criterios y normas, ediția a II-a, Tipografia Pontificia San Bernardo, Siena, 1913. 76 Considerăm că este oportun să facem o prezentare și o analiză succintă a acestei lucrări, deoarece ajută la înțelegerea conceptului de ziar catolic de la începutul secolului al XX-lea, dar și pentru că multe dintre problemele tratate în ea sunt definitorii pentru viziunea și rolul acordat de Biserică presei, o realitate a modernității către care Biserica se va îndrepta și pe care o
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
orice preț disensiunile, amintindu-le acele cuvinte divine: Orice împărăție dezbinată va pieri (Mt. 12-25). Iar dacă, pentru a păstra unitatea, e nevoie ca fiecare să renunțe la propria opinie, să o facă din suflet, pentru binele comun" (Ibidem). 128 "Ziarele democrat-creștine sunt libere să emită știri și păreri cu privire la sfera politică, însă fără a susține că vorbesc în numele Bisericii și fără a-și impune opiniile, sugerând că cei ce gândesc diferit nu ar fi catolici autentici" (Leon XIII, Instrucction Nessuno
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
La Sociedad, El Conciliador și El Pensamiento de la Nación. 171 J. Andres-Gallego, A.M. Pazos, La Iglesia en la Espana contemporanea, 1800-1936, Encuentro, Madrid, 1999, p. 209. 172 Alături de presa de partid, consolidată precum cotidianul modernist La Época (1849-1936) se aflau ziarele carliste: El pensamiento español, La Fidelidad, La Regencia, El Legitimista español, Altar y Trono, El Padre Cobos, La Cruzada, El Altar del pueblo. Dintre ziarele republicane cităm: La discusión, El Pueblo, La República Federal, La Federación española (C. Almuina Fernandez
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
209. 172 Alături de presa de partid, consolidată precum cotidianul modernist La Época (1849-1936) se aflau ziarele carliste: El pensamiento español, La Fidelidad, La Regencia, El Legitimista español, Altar y Trono, El Padre Cobos, La Cruzada, El Altar del pueblo. Dintre ziarele republicane cităm: La discusión, El Pueblo, La República Federal, La Federación española (C. Almuina Fernandez, "La prensa periodica en Revolucion y restauracion (1868-1931)" în Historia general de Espana y America, XVI-2, Rialp, Madrid, 1992, pp. 135-154). 173 Printe acestea s-
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
periodica en Revolucion y restauracion (1868-1931)" în Historia general de Espana y America, XVI-2, Rialp, Madrid, 1992, pp. 135-154). 173 Printe acestea s-au numărat: La luz, El Libre Examen, La Libertad de Pensamiento. După adoptarea Constituției de la 1876, multe ziare au suferit presiunea guvernului, care nu a tolerat criticile din exterior, mai ales din partea carliștilor și republicanilor (C. Robles Munoz, "La prensa y la division de los catolicos en la Restauracion", în Hispania Sacra, 40, 1988, pp. 431-467). 174 Între
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
431-467). 174 Între cele conservatoare, se distingeau El Tiempo și El Nacional. Între cele liberale, Imparcial, El Liberal, El Correo și El Heraldo de Madrid. În sânul carliștilor, se dădea o luptă îndârjită între trei curente, reprezentate de câte un ziar: colaboraționiștii (El Fénix), legitimiștii (La Fe) și integriștii (El Siglo Futuro) (C. Almuina Fernandez, op. cit, p. 140). 175 J.L. Ruiz Sanchez, Prensa y propaganda catolica (1832-1965), Universidad de Sevila, 2002, pp. 22-23. 176 Ibidem, p. 22. 177 Dificultățile au
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
Seoane, M.D. Saiz, op. cit., p. 120. 197 Ibidem, pp. 44-45. 198 J.F. Fuentes, J. Fernandes Sebastian, Historia del periodismo espanol, Sintesis, Madrid, 1997, p. 205. 199 J., Andres-Gallego, A.M., Pazos, op. cit., p. 442. 200 Trei ani mai târziu, cele 18 ziare din Barcelona însumau 311.000 de exemplare, iar cele 32 din Madrid, 656.000. Orașul următor ca număr de ziare era Valencia, ale cărei 7 jurnale însumau 75.000 de exemplare; se evidențiau El Mercantil Valenciano (20.000 ex. în
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
Sintesis, Madrid, 1997, p. 205. 199 J., Andres-Gallego, A.M., Pazos, op. cit., p. 442. 200 Trei ani mai târziu, cele 18 ziare din Barcelona însumau 311.000 de exemplare, iar cele 32 din Madrid, 656.000. Orașul următor ca număr de ziare era Valencia, ale cărei 7 jurnale însumau 75.000 de exemplare; se evidențiau El Mercantil Valenciano (20.000 ex. în 1918, 60.000 în 1936) și catolicul Diario de Valencia (peste 10.000). Următoarele în clasament erau Zaragoza și Sevilia
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
000 de exemplare (M.C. Seoane, M.D. Saiz, op. cit., p. 35). 201 Singurele care erau foarte aproape de tirajul de 100.000 de exemplare până la Primul Război Mondial au fost La Vanguardia, ABC și El Liberal. Încă din anii '20, mai multe ziare au depășit bariera de 100.000, ajungând în perioada premergătoare Războiului civil să treacă de 200.000 de exemplare, cum a fost cazul jurnalelor ABC, La Vanguardia, Ahora și -în anumite momente Heraldo de Madrid. În anii '30, ziarele republicane
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
multe ziare au depășit bariera de 100.000, ajungând în perioada premergătoare Războiului civil să treacă de 200.000 de exemplare, cum a fost cazul jurnalelor ABC, La Vanguardia, Ahora și -în anumite momente Heraldo de Madrid. În anii '30, ziarele republicane independente din Madrid însumau circa 400.000 de exemplare (Ibidem, pp. 30-32). 202 Aceasta din urmă este un exemplu de revistă erotică cu articole indecente, pe care cifrele oficiale o situează la 60.000 de exemplare în 1913. Imoralitatea
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
în anii '40 și '50, pentru ca la sfârșitul anilor '60 să crească din nou (Ibidem, pp.183-184). 203 Din cauza dictaturii lui Primo de Rivera (1922-1930), presa a avut de suferit o puternică presiune. Acesta a creat La Nación (1925), ca ziar de sprijin al regimului. Începutul dictaturii, prezentată ca fiind tranzitorie, a fost salutată de ziare foarte variate, precum El Sol, La Voz sau El Debate. ABC ziar monarhic dezaproba situația anterioară și nu întrevedea ceva mai bun nici în etapa
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
pp.183-184). 203 Din cauza dictaturii lui Primo de Rivera (1922-1930), presa a avut de suferit o puternică presiune. Acesta a creat La Nación (1925), ca ziar de sprijin al regimului. Începutul dictaturii, prezentată ca fiind tranzitorie, a fost salutată de ziare foarte variate, precum El Sol, La Voz sau El Debate. ABC ziar monarhic dezaproba situația anterioară și nu întrevedea ceva mai bun nici în etapa următoare. La un moment dat, în timpul regimului, a fost permisă o anumită opoziție reprezentată de
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
avut de suferit o puternică presiune. Acesta a creat La Nación (1925), ca ziar de sprijin al regimului. Începutul dictaturii, prezentată ca fiind tranzitorie, a fost salutată de ziare foarte variate, precum El Sol, La Voz sau El Debate. ABC ziar monarhic dezaproba situația anterioară și nu întrevedea ceva mai bun nici în etapa următoare. La un moment dat, în timpul regimului, a fost permisă o anumită opoziție reprezentată de ziare ca El Sol, El Heraldo de Madrid sau La Pubicitat. Va
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
foarte variate, precum El Sol, La Voz sau El Debate. ABC ziar monarhic dezaproba situația anterioară și nu întrevedea ceva mai bun nici în etapa următoare. La un moment dat, în timpul regimului, a fost permisă o anumită opoziție reprezentată de ziare ca El Sol, El Heraldo de Madrid sau La Pubicitat. Va continua să se publice și El Socialista (9.186 de exemplare estimate în 1928) (P. Gomez Aparicio, Historia del periodismo espanol. De la Dictatura a la guera civil, vol. III
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
Antonio Fontán și Ángel BenitoP (Perez Lopez, "La prensa catolica en Espana durante el franquismo", în J. Cantavella, J.F. Serrano, Catolicos en la prensa. Concepto y origenes del periodismo confesional, Libros Libres, Madrid, 2004, pp. 259-288). 211 În 1965, toate ziarele de dimineață controlate de OJD ( Oficina de Justificación de la Difusión Biroul de Justificare a Distribuției) însumau 319.456 de exemplare, iar cele de seară, 261.774. În anul 1978, cifrele erau de 443.391, respactiv 206.815 (J.J. Sanchez Aranda
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
Editura Catolică inițiase săptămânalul Dígame și cumpărase revista Letras, transformând-o în revistă pentru familie. Totuși, în sânul conducerii editurii au coexistat două tendințe care s-au ciocnit frecvent: una propunea colaborarea cu regimul, cealaltă era reticentă față de acesta. Alte ziare importante au fost monarhistul liberal ABC și La Vanguardia, care-și arăta în doze echilibrate partizanatul catalan și spiritul liberal moderat. (Jose Maria La Porte Fernandez-Alfaro, op. cit., p. 87.) 215 Propagandă, în sensul de apărare a poziției Biserici Catolice în
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
a statelor comuniste din 1945 până în zilele noastre, traducere de Silvia Albișteanu, Ana Zbârcea, Editura Polirom, Iași, 1998, p. 45. 297 Ibidem, p. 45. 298 Bazele jurnalisticii românești au fost puse în primele decenii ale secolului al XIX-lea. Primul ziar tipărit în Moldova a fost Courrier de Moldavie, la 18 februarie 1790. Sunt cunoscute cinci numere, care cuprind multe știri despre Revoluția Franceză, gazeta apărând chiar în limba franceză (Octavian Butoi, "Istoria presei românești", în Analele Universității București, anul XVIII
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
nr. 2, București, 1969, p. 1). 299 Nerva Hodoș și Al. Sadi Ionescu, Publicații periodice românești, București, 1913, p. 19; Ion Lupaș, "Începuturile și epocile istorice ale ziaristicii românești ardelene", în Studii istorice, volumul V, Sibiu-Cluj, 1945-1946, Marina Cristea, "Primul ziar românesc Fama Lipskii", în Gazeta literară, 3 februarie, 1966, Nicolae Iorga, Istoria presei românești, Editura Atelierele Societății Anonime "Adevarul", București, 1922. 300 Victor Vișinescu, Stilistica presei. Introducere în receptarea discursului mediatic, Editura Victor, București, 2003, p. 106. 301 Ne referim
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
care ne obliga să trăim în pace cu toți locuitorii țării cu drepturi vitale ale poporului român. Din acest motiv, din șapte publicații care preconizau înțelegerea cu guvernul de la Budapesta, nu au fost decât două conduse de uniți și niciun ziar oficial al vreunei dioceze unite nu a susținut politica Telegrafului Român" (Ibidem, f. 700). 304 Jakab Elek, Istoria jurnalismului din Transilvania până în 1848, Apud, Ilarie Chendi, Scrieri, vol. I, Editura Minerva, București, 1988, p. 13. 305 ASV, Fondul Archivio della
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
1, nr. 1, 1934, pp. 1-6. 388 Au existat mai multe proiecte care vizau în esență realizarea a două lucruri majore:primul apariția unei publicații catolice mai des de două ori pe lună sau chiar o dată pe săptămână (a unui ziar) și al doilea era apariția acestei publicații la București, centrul și capitala țării. Scopul declarat al noului ziar era: "Pe terenul religios vom fi alături de tot ce este catolic, pe terenul național, numai de ce este românesc" (Farul nou, anul 1
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
două lucruri majore:primul apariția unei publicații catolice mai des de două ori pe lună sau chiar o dată pe săptămână (a unui ziar) și al doilea era apariția acestei publicații la București, centrul și capitala țării. Scopul declarat al noului ziar era: "Pe terenul religios vom fi alături de tot ce este catolic, pe terenul național, numai de ce este românesc" (Farul nou, anul 1, nr. 1, 1934, p. 1). 389 Ibidem. 390 Ibidem. 391 Primul număr al ziarului Farul nou a apărut
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
Scopul declarat al noului ziar era: "Pe terenul religios vom fi alături de tot ce este catolic, pe terenul național, numai de ce este românesc" (Farul nou, anul 1, nr. 1, 1934, p. 1). 389 Ibidem. 390 Ibidem. 391 Primul număr al ziarului Farul nou a apărut la 1.01.1934, iar următorul la data de 14.01.1934; de obicei, apărea în ziua de duminică. 392 Farul nou, anul 2, nr. 2, 1935, p. 1. 393 Idem, anul 1, nr. 1, 1934
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]