45,986 matches
-
mondială. Idealismul vede vechea diplomație ca o încarnare a aroganței elitei, care folosește arena internațională ca teren de joc (pentru o critică contemporană neidealistă a jocurilor diplomaților, vezi Krippendorff 1985, 1988). Născut pe ruinele încercării vechii diplomații de a asigura pacea, idealismul s-a străduit să introducă noi principii și noi practici în politica internațională. În unele privințe, idealismul este o încercare de a transpune prin-cipiile regimurilor interne liberal-democratice în domeniul internațional. Pe de o parte, aceasta presupunea în primul rînd
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
să se opună și să împiedice într-un mod mai eficient folosirea ilegitimă a violenței. Nu balanța puterii, ci un organism internațional, Liga Națiunilor, era abilitat să fie instrumentul diplomației internaționale. Dezbaterea publică în vederea găsirii celor mai bune soluții pentru pace trebuia să fie decisă și implementată de către toate națiunile, considerate ca avînd un statut egal, împotriva tuturor celorlalte națiuni care nu reușiseră să se conformeze deciziilor luate democratic. Pacea ar fi fost posibilă cu ajutorul unei soluții procedurale, izvorîte din rațiune
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
diplomației internaționale. Dezbaterea publică în vederea găsirii celor mai bune soluții pentru pace trebuia să fie decisă și implementată de către toate națiunile, considerate ca avînd un statut egal, împotriva tuturor celorlalte națiuni care nu reușiseră să se conformeze deciziilor luate democratic. Pacea ar fi fost posibilă cu ajutorul unei soluții procedurale, izvorîte din rațiune: "Războiul nu ajută la nimic". Pe scurt, luînd în serios drepturile națiunilor și înlăturînd cauzele naționaliste ale conflictului internațional, a putut fi conturat un sistem de securitate internațională care
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
procedurale, izvorîte din rațiune: "Războiul nu ajută la nimic". Pe scurt, luînd în serios drepturile națiunilor și înlăturînd cauzele naționaliste ale conflictului internațional, a putut fi conturat un sistem de securitate internațională care să depășească acele interese naționale ce amenință pacea. Condiția prealabilă a acceptării unui astfel de sistem era ca el să fie făcut public, pentru a crea timpul necesar ca din dezbaterile raționale să rezulte ajustări ale opțiunilor politice. Cu toate acestea, politica internațională din perioada interbelică nu părea
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
mai era considerat un mijloc politic acceptabil. Idealismul urmărea instituirea unui sistem de securitate colectivă pentru statele moderate. De cealaltă parte, realismul se străduia să adapteze politica internațională la fenomenul războiului total, descris printr-o inversare a dictonului lui Clausewitz, pacea devenind o prelungire a războiului cu alte mijloace. Pentru realiști, politica puterii nu este un accident istoric, ci, cum a spus Morgenthau, un "fapt uman" și o "necesitate logică". Cea mai celebră critică a idealismului dominant în perioada interbelică este
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
status quo-ul și cele care doresc să-l schimbe" (Carr 1946: 53). Carr a criticat vehement comportamentul națiunilor învingătoare în primul război mondial, care vedeau în orice schimbare (indiferent dacă era făcută prin mijloace pașnice sau nu) o perturbare a păcii. Politica securității colective dusă de învingătorii din 1918 nu a însemnat menținerea sub control a conflictului apărut în mod inevitabil între state, ci negarea faptului că un astfel de conflict există. Totuși, dacă pacea ar fi însemnat doar menținerea stării
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
pașnice sau nu) o perturbare a păcii. Politica securității colective dusă de învingătorii din 1918 nu a însemnat menținerea sub control a conflictului apărut în mod inevitabil între state, ci negarea faptului că un astfel de conflict există. Totuși, dacă pacea ar fi însemnat doar menținerea stării existente a beneficiilor și puterii, ea ar fi fost sortită eșecului. Așa că această ordine politică a lipsit diplomația de flexibilitatea necesară adaptării la schimbări inevitabile. Carr considera că, dimpotrivă, politica externă trebuie să se
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
îi pune față în față pe cei care vor să păstreze distribuția actuală a puterii și pe cei care vor să o schimbe 3. Ordinea mondială are două trăsături principale: balanța necesară a puterii și, pentru ca sistemul să funcționeze în pace, mecanismele normative. Morgenthau a explicat pe larg articulația balanței puterii: activitatea puterilor centrale (și mari), cea a state-lor-tampon, a protectoratelor și a celor pe care el le numește state de interes, adică state care sînt importante pentru competiția dintre marile
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
se transformă într-o serie de încercări de a ghici, a căror corectitudine nu poate fi afirmată decît retrospectiv" (Morgenthau 1948: 152). Așadar, Morgenthau a considerat că nu există argumente pentru a afirma că balanța puterii funcționează în scopul menținerii păcii, din moment ce s-a văzut că nu a reușit să evite războiul, ba chiar l-a provocat. De asemenea, în concepția lui Morgenthau, nu se poate susține că balanța puterii este un instrument pentru limitarea conflictului, deoarece, din moment ce ea funcționează, înseamnă
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
a puterii, Morgenthau, deși atît de preocupat de politica practică, a rezervat un rol semnificativ controlului public și normelor; acestea repre-zintă acea forță culturală (normativă) necesară pentru ca un sistem de balanță a puterii să funcționeze ca mecanism de menținere a păcii. Dacă politica internațională a fost democratizată, elitele noii politici externe trebuie să învețe rolurile care le sînt impuse. Dacă nimeni nu se mai poate baza pe tradiția aristocratică, observatorul luminat trebuie să convingă aceste elite, să promoveze o politică externă
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
ca exemplu de sistem internațional care a fost resimțit ca opresiv de unii dintre actori (revoluționari), în ciuda faptului că Republica de la Weimar a urmat aceleași direcții de organizare internă ca și statele victorioase (cu excepția suveranității sale, restrînsă prin tratatul de pace de la Versailles). La fel, Aron (1962: 112) spune că "poate cea mai înspăimîntătoare heterogenitate" este cea care "se dezvoltă dintr-o comunitate de bază". Astfel, sistemul intern nu poate furniza decît cel mult un indiciu despre ordinea internațională care poate
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
politică îndreptată spre echilibru. Prin chiar asumpțiile realismului, atîta timp cît lupta pentru putere nu are o limită dată, fiecare își va urmări superioritatea, nu echilibrul. În fine, balanța puterii nu este "în mod necesar" singurul mijloc de a gestiona pacea și războiul în sistemul internațional, din moment ce Morgenthau însuși sugera și alte tehnici, cum ar fi dreptul internațional sau diplomația. De aceea, în analiza lui Claude, balanța puterii din concepția lui Morgenthau este sinonimă cu politica puterii; sau, altfel spus, este
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
adică să amîne al doilea front pînă cînd Uniunea Sovietică și Germania se vor fi epuizat una pe alta. Apoi cele două puteri occidentale puteau să debarce în Franța, să pătrundă fără vărsare de sînge în Germania și să impună pacea amîndurora, Germaniei și Rusiei deopotrivă [...] și să-și distrugă ambii oponenți ideologici dintr-o lovitură." (Spanier 1980: 16 și urm.; acesta poate fi, de fapt, și un punct de vedere realist) În 1945, parcă pentru a spori insulta, administrația Truman
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
unei frontiere putea însemna începutul prăbușirii întregii regiuni (teoria dominoului). Afară de aceasta, americanii nu-și puteau permite în mod prea fățiș un compromis sau o înfrîn-gere, pentru că imaginea puterii și a credibilității americane era la fel de importantă și în timp de pace, și în timp de război. Așa că, pentru a controla factorul psihologic al puterii, subliniat în dese rînduri și de Kennan, Statele Unite se găseau în situația de a rămîne cu o obligație universală de a menține status quo-ul (pentru mai multe
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
cît și pentru definiția realistă a disciplinei relațiilor internaționale. Criza a fost resimțită de ambele superputeri ca punctul culminant al războiului rece. Înaintea crizei, spiritul politicilor din timpul războiului rece inversase celebra formulă a lui Clausewitz: politica în vreme de pace era o continuare a războiului cu alte mijloace. Îngrădirea se transformase dintr-un mijloc al politicii externe, într-un scop. Gîndirea strategică se oprea adesea la diferitele scenarii posibile, în epoca războiului nuclear. Într-o perioadă în care competiția între
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
era absentă, ci doar lăsată pe mai tîrziu; dacă ar fi avut loc un declin al uneia dintre superputeri, acesta n-ar fi fost numai rezultatul presiunii militare. Schimbarea trebuia pe cît posibil să vină din interior. "Războiul imposibil și pacea improbabilă" (Aron) au determinat ambele superputeri să-și mute eforturile de la politica externă interstatală la cea intra-sta-tală. Politica externă a devenit "totală" (Krippendorff 1963). Printr-o politică a îngrădirii, cel puțin așa cum a văzut-o George Kennan, SUA urmărea să
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
vreme în care opinia publică devenea din ce în ce mai potrivnică ralierii la retorica războiului rece: Fără îndoială că destinderea este periculoasă, dacă nu include și o strategie de îngrădire. Dar îngrădirea nu are sens dacă nu este legată de o noțiune de pace. Soluția nu este renunțarea la strădania de a defini coexistența, ci crearea unui conținut care să reflecte principiile noastre și obiectivele noastre." (Kissinger 1982: 241-2) Tot asemănător cu Kennan, Kissinger (1979: 120 și urm.) vede slăbiciunile URSS ca fiind mai
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
să integreze economia sovietică în cea a sistemului internațional occidental, într-o asemenea măsură încît URSS să nu prea aibă motive să tulbure status quo-ul internațional. Aceasta reprezintă preocuparea constantă a lui Kissinger pentru evitarea unei alte "dezordini" de tipul păcii de la Versailles, pe care o considera responsabilă pentru scoaterea prea multor actori importanți în afara cercului legitim. Pe de altă parte, această politică încerca să inducă cooperarea politică a URSS, prin extinderea concesiilor economice doar ca răsplată pentru o comportare bună
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
militare implicau angajamente pe termen lung, aceasta putea deveni o problemă.1 De asemenea, stimulentele economice aparent flexibile s-au transformat în mijloace ceva mai complicate ale politicii externe. O politică externă mercantilistă nu mai era posibilă în timp de pace, în secolul al XX-lea, cînd controlul executivului asupra economiei era însoțit de cel al Congresului și, mai mult, de cel al actorilor privați. Congresul are un rol decisiv atunci cînd este vorba de comerț și de ajutor internațional. Cînd
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
următoarele criterii ca fiind "suficiente și probabil necesare pentru a distinge paradigmele autentice din domeniul nostru" (vezi tabelul 8.1). Tabelul 8.1 Disciplina fragmentată în viziunea lui Holsti Criterii Paradigme Tradiția clasică Societatea globală Neomarxismul Cauzele războiului și condițiile păcii; societate/ordine; "o problemă secundară esențială este natura puterii" = problematica centrală condițiile unei comunități globale inegalitate/ exploatare Actorii principali și/sau unitățile de analiză Comportamentul diploma-tic-militar al statelor rețeaua interacțiunilor care transgresează granițele clase/grupuri sociale Imaginea despre lume/ sistem
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
problematica centrală, el a făcut-o în termenii unei singure paradigme, anume tradiția clasică (Holsti este apropiat acestei tradiții). Aceasta a produs oarece confuzie cînd, de pildă, s-a spus că paradigma marxistă se referă la problema războiului și a păcii ca la una de interes periferic. Această viziune triadică asupra disciplinei relațiilor internaționale și a economiei politice inter-naționale nu îi caracterizează totuși doar pe realiștii tradiționali. Michael Banks (1985), un adept al perspectivei "societății mondiale" a lui John Burton, a
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
lui Holsti în favoarea imposibilității sintezei dintre realism și marxism este slab. Ca să-și susțină ideea, el s-a bazat în primul rînd pe rațiuni factuale, sau pe diferențe rațional analizabile, adică pe criteriile sale. Scriitorii clasici sînt interesați de război, pace și ordine, pe cînd neomarxiștii sînt interesați de exploatare și inegalitate; în concepția lui Holsti, ei diferă și în ceea ce privește unitățile de analiză și actorii-cheie. Cercetări recente sugerează totuși că aceasta este o prezentare distorsionată. Într-o serie de scrieri care
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
nevoie să ne gîndim și la toate acele acțiuni care determină statele să-și lărgească sau să-și diminueze agenda, adică acțiuni care redefinesc ceea ce aparține sau nu domeniului public. Într-adevăr, diplomația clasică referitoare la problema războiului și a păcii constituie o parte din ce în ce mai redusă, deși foarte importantă, a politicii. Ea este completată, de exemplu, de negocierile bilaterale și multilaterale asupra barierelor comerciale, de convertibilitatea monedei, distribuirea bogăției (așa cum este cerută în noua ordine econo-mică internațională, atît de lipsită de
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
hegemonice, provenind din școala realistă, și-a îndreptat atenția asupra necesității unei hegemonii, care să ofere anumite avantaje publice în cadrul unor arii delimitate (capitolul 10). Dacă admitem o definiție necir-culară a politicii, care să se refere la altceva decît la pace și război și la mai mult decît ceea ce fac guvernele, atunci managementul internațional al sistemului Bretton-Woods și rolul pe care îl joacă băncile centrale în acest cadru este un exemplu clar de diferențiere: doar instituțiile unei singure țări emiteau și
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
internațională este restrînsă și, într-un fel, ordonată în practică de către două tipuri opuse de interes comun, care acționează pe rînd. Primul este interesul comun al tuturor puterilor pentru propria libertate, de care statele sînt puțin conștiente pe timp de pace și care se afirmă în ultimul ceas, pe timp de război, sub forma unei coaliții armate împotriva unui dușman comun. Al doilea este acel tip de interes comun reprezentat de puterile dominante succesive. Pentru că predominanța lor protejează în general valorile
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]