7,774 matches
-
atunci când există un defect de comunicare orală, când se constată lipsa memoriei, prezența unui defect auditiv, sau necunoașterea limbii confesorului și nu există posibilitatea unui interpret, etc. În momentul imposibilității fizice de mărturisire, dezlegarea poate fi oferită și fără această mărturisire. Imposibilitatea morală, în schimb, constă în existența diferitelor temeri obiective ale penitentului, care se manifestată sub mai multe aspecte: - teamă față de confesor, fără ca să existe o altă posibilitate de a apela la un alt confesor; - în cazul pericolului de infamie
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
cazul pericolului de infamie, existând teama de a fi ascultat de persoanele apropiate (acest fapt se referă la situații speciale, așa cum poate fi camera unui spital sau alte ambiente asemănătoare); - în cazul ocaziilor de scandal, penitentul temându-se că prin mărturisirea sa poate da ocazie de păcat preotului; - când există pericolul de a fi încălcat sigiliul sacramental, fie prin faptul că preotul-confesor vorbește cu voce înaltă, fie când însuși penitentul este preot și îi este teamă că prin mărturisirea sa ar
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
că prin mărturisirea sa poate da ocazie de păcat preotului; - când există pericolul de a fi încălcat sigiliul sacramental, fie prin faptul că preotul-confesor vorbește cu voce înaltă, fie când însuși penitentul este preot și îi este teamă că prin mărturisirea sa ar putea dezvălui păcatul altui penitent; - când există un pericol de îmbolnăvire a confesorului din cauza penitentului, penitentul neputând vorbi prea tare sau, dimpotrivă, prea încet, pentru că astfel ar risca să îi transmită confesorului vreo boală contagioasă, etc. În practica
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
a confesorului din cauza penitentului, penitentul neputând vorbi prea tare sau, dimpotrivă, prea încet, pentru că astfel ar risca să îi transmită confesorului vreo boală contagioasă, etc. În practica pastorală însă, se consideră că este mai importantă integritatea formală, sau subiectivă, a mărturisirii decât cea obiectivă. Această integritate este importantă, pentru că există situații în care penitentul se întâmplă să uite unele păcate în timpul mărturisirii, fără vină proprie, situații în care, totuși, păcatele respective devin iertate. Nu se poate însă vorbi de integritate formală
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
vreo boală contagioasă, etc. În practica pastorală însă, se consideră că este mai importantă integritatea formală, sau subiectivă, a mărturisirii decât cea obiectivă. Această integritate este importantă, pentru că există situații în care penitentul se întâmplă să uite unele păcate în timpul mărturisirii, fără vină proprie, situații în care, totuși, păcatele respective devin iertate. Nu se poate însă vorbi de integritate formală atunci când penitentul omite în mod intenționat un păcat grav, deși ar avea posibilitatea fizică și morală să îl mărturisească. Prin dialog
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
grav, deși ar avea posibilitatea fizică și morală să îl mărturisească. Prin dialog, cu prudență și discreție, confesorul are datoria și responsabilitatea de a ajuta penitentul să își mărturisească păcatele în mod integral, cât mai obiectiv, creând cadrul adecvat acestei mărturisiri, caracterizat de ascultare, răbdare și acceptare necondiționată. 5.4.3 Respectarea sigiliului sacramental Unul din cele mai importante aspecte din cadrul sacramentului reconcilierii este păstrarea sigiliului sacramental. Codul de Drept Canonic afirmă că „sigiliul sacramental este inviolabil. Confesorului îi este interzis
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
Confesorului îi este interzis de legea divină să îl trădeze câtuși de puțin pe penitent, prin cuvinte sau în oricare alt mod, și din niciun motiv”. Sigiliul sacramental se referă atât la materia directă, cât și la materia indirectă a mărturisirii penitentului. Materia directă a sigiliului este indicată de toate păcatele, grave sau veniale, pe care penitentul le-a mărturisit. Materia indirectă se referă la toate celelalte informații, împrejurări, persoane, locuri, pe care penitentul le-a mărturisit în cadrul sacramentului reconcilierii. Respectarea
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
șasea, în care a fost implicat cu preotul respectiv, chiar și pe motiv că este convins că preotul-confesor cunoaște deja acest lucru, iar preotul totuși îi dă dezlegarea, atunci acest preot este excomunicat. Confesorului i se cere atenție deosebită cu privire la mărturisirea penitentului, dar și prudență în orientarea derulării unui proces dialogic, care nu poate ignora toate aceste condiții și dispoziții cu privire la dezlegarea penitentului. 5.5 Aspecte psihologice ale dialogului Dacă relația dintre confesor și penitent este condiționată de o anumită spiritualitate
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
Trăind excesiv la acest nivel, el se justifică în religiozitatea sa apelând la principiul plăcerii, în sensul că va face „ce îi place”, „cum simte”, „când simte”, „dacă simte”, etc., în raport cu Dumnezeu și cu propria sa viață. Rugăciunea, celebrarea sacramentelor, mărturisirea păcatelor, deciziile morale și toate celelalte vor fi abordate doar dacă „simte”. Religiozitatea sa este una pur emoțională, sentimentală sau chiar impulsivă. Unii autori numesc acest tip de religiozitate „numinoasă”, pentru că se manifestă printr-o emoționalitate exagerată, care îi domină
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
b) nivelul cerebral. Penitentul care adoptă o astfel de religiozitate, se comportă după principiul rațiunii, în sensul că va acționa doar în funcție de înțelegerea sa intelectuală, conceptualizând, ideologizând, trăind totul doar la un nivel mental exagerat. Rugăciunea sa, celebrarea reconcilierii și mărturisirea păcatelor vor fi puternic marcate de reflecție, meditație intelectuală, riscând să se raporteze la Dumnezeu ca la un „obiect” de studiu. Acest tip de religiozitate se mai numește și „doctrinalistă”, pentru că predomină un tip de itelectualism religios. Este tipul de
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
concepție eronată despre confesional și despre întreaga celebrare a reconcilierii sacramentale. Caracterizat de anxietate, va căuta să se justifice și să se scuze la nesfârșit. Sentimentul de vinovăție îl copleșește adesea și îl face să repete și să reia în mărturisirea sa aceleași păcate. În mod cert, confesorul nu are voie „să abandoneze” un astfel de penitent, ci, dimpotrivă, motivat de caritate creștină, se implică decis să îi ofere ajutorul potrivit. În primul rând, în dialogul său cu penitentul, va căuta
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
nimic și aceea de a impune acțiuni sau cerințe care îi depășesc puterile. Dacă situația pare mai gravă, îi poate recomanda cu prudență să consulte chiar un specialist în privința stării sale. Nu va încuraja însă ca penitentul să insiste în mărturisirea sa asupra oricărui detaliu. În penitența pe care i-o va indica, va încerca să îl îndrume spre o rugăciune personală și obiectivă, în care să nu se limiteze la contemplarea propriei mizerii, ci cu ajutorul căreia să mediteze și la
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
sufletul penitentului, atunci când acesta se decide să își îmbunătățească viața sa spirituală, prin renunțare la sine și prin umilirea proprie, recunoscându-se păcătos și dependent înaintea lui Dumnezeu. Abia în al doilea moment, asceza continuă în plan exterior, prin evenimentul mărturisirii propriu-zise pe care penitentul o face în fața confesorului. Iar în al treilea moment această asceză se prelungește în ambele planuri, atât în plan interior, cât și în plan exterior, prin îndestularea pe care penitentul o va împlini în viața sa
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
penitentul etapă cu etapă, îl ajută pe acesta să trăiască un proces de schimbare a ființei sale în sens pozitiv. Astfel, penitentul: a) recunoaște nevoia de a fi vindecat (prin cercetarea cugetului); b) exprimă deschis dorința de a fi iertat (mărturisirea); c) cunoaște modul de vindecare (dezlegarea); d) împlinește opera penitențială, care are și efect medicinal (îndestularea). Se cere însă atenție, pentru că nu parcurgerea unui astfel de ritual face miracole, ci intervenția lui Dumnezeu, care este cu adevărat miraculoasă în viața
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
este important, pentru că celebrarea acestui sacrament presupune mai multe elemente: o conștiință clară (care se formează de-a lungul anilor), un simț al păcatului și un sentiment corect de vinovăție (care se formează în timp), o încredere nestrămutată că, prin mărturisire, căință și îndestulare, Dumnezeu iartă gratuit păcatele (credință care se fundamentează gradual, în timp), o capacitate de relaționare cu preotul confesor și de eventual dialog cu acesta (care se dezvoltă și pe baza experiențelor acumulate tot în timp). „Actorii” implicați
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
ruptură între conținutul catehezei și sacramentul reconcilierii, evitându-se în discuțiile catehetice teme ce aprofundau datoriile față de Dumnezeu, morala sexuală și familială și chiar etica fiscală. Aceste aspecte au condus la formarea unor atitudini greșite din partea tinerilor penitenți: automatism în mărturisirea păcatelor, intimism psihic eronat în ambientul confesionalului și în dialogul cu preotul confesor, lipsa de convingere că acest sacrament îi ajută în viața de zi cu zi și chiar un tip de abordare judiciară în celebrarea sacramentului, un fel de
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
sacramentale, în speță, a reconcilierii sacramentale, pentru ca tinerii de azi să o poată practica cu încredere în viața lor zilnică. De aceea, „dacă astăzi în Biserică este o problemă teologică pastorală fundamentală, aceasta este aceea de a reinventa o nouă «mărturisire a credinței»” care să își păstreze esența și roadele în viața tânărului. Pe de altă parte, există o altă problemă: se simte uneori pierderea încrederii tinerilor în autoritatea morală a Bisericii, alimentându-se greșit ideea că Biserica este anacronică, exagerat
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
corecte. În acest fel, penitentul ar avea de suferit în cultivarea unei relații dialogice cu preotul-confesor și implicit cu Dumnezeu, pentru că riscă să nu mai fie înțeles, ascultat și acceptat așa cum este el și să se simtă inhibat în propria mărturisire. Pentru că este doar o latură a întregului ansamblu formativ al confesorului, formarea umană „se deschide și se completează cu formarea spirituală”. 2.1.2 Formarea spirituală Formarea spirituală, deși „este comună tuturor credincioșilor”, în cazul preotului-confesor, va fi structurată în funcție de
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
necesare pentru a-și împlini în mod corect slujirea. Prin dreptul canonic, el este ajutat să cunoască limitele, obligațiile și propriile facultăți la care apelează pentru a formula un dialog cu penitentul. Morala îl ajută în realizarea unui discernământ asupra mărturisirii penitentului, în timp ce dogmatica îi este utilă în vederea păstrării coordonatelor adevăratei învățături pe care o poate transmite penitentului prin dialogul sacramental. Alături de acestea, sunt utile și cunoștințele filozofice, psihologice, sociale și antropologice, nu pentru a face psihoterapie sau psihanaliză în confesional
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
cel care a lucrat și a dorit ca spovada să se înfăptuiască într-o asemenea manieră și nu în alta; c) reculegerea interioară - pentru că preotul confesor are nevoie de liniște știind că, celebrând reconcilierea sacramentală, el va trebui să asculte mărturisirea penitentului și să îi ofere atenție. El va fi atent să asculte șoaptele Duhului Sfânt pentru ca apoi să le transmită penitentului în cadrul dialogului sacramental. În acest sens, este necesar un moment de reculegere pe care îl poate avea în liniște
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
Uneori, lipsa experienței penitentului de a se spovedi condiționează negativ dialogul sacramental cu preotul confesor și îl face să fie anevoios. Alteori, lipsa experienței celebrării comunitare a reconcilierii sacramentale conduce la o slabă conștientizare a dimensiunii ecleziale a păcatului în mărturisirea sa. Însuși faptul că penitenții sunt diferiți, cu conștiințe diferite și proveniți din culturi diferite, face ca dialogul dintre penitent și confesor să fie uneori îngreunat. Având prezente aceste considerente, este oportună sublinierea unor aspecte și propuneri practice pentru viața
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
Dumnezeu și se va putea folosi eficient de procesul dialogic cu preotul confesor. Lipsa unei astfel de obișnuințe conduce treptat spre îndepărtare de sacramentul reconcilierii și, apoi, chiar de Euharistie; b) Forma B, cu Ritualul reconcilierii mai multor penitenți cu mărturisirea și dezlegarea individuală, poate fi mai mult promovată. Conștiința apartenenței la o comunitate creștină este utilă creștinului și în practica lui sacramentală. Procesul dialogic realizat în sacramentul reconcilierii va fi atent și la raportul penitent-comunitate. Se consideră necesară o promovare
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
în această Formă B, poate cuprinde următoarele trei momente:1) un moment al celebrării penitențiale, fără dezlegare sacramentală; 2) un moment ulterior de reflecție, sau o zi de reculegere; 3) un ultim moment în care se celebrează reconcilierea comunitară cu mărturisire și dezlegare individuală. Prin aceasta, se evidențiază derularea procesului dialogic nu doar în timpul restrâns al ritului, ci într-un timp mai îndelungat, fiindu-i benefic penitentului și ajutându-l să crească în această conștiință comunitară și în afara celebrării propriu-zise; c
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
ar avea-o față de Biserică; 2) penitenții scrupuloși - care sunt mereu obsedați de detalii pe care trebuie să le mărturisească, trăind un sentiment de vinovăție continuă, simțind că spovezile lor sunt imperfecte și dorind să ofere multe explicații în momentul mărturisirii; 3) penitenți „ocazionali” - care trăiesc constant în contextul păcatului și se spovedesc doar cu ocazia diferitelor evenimente; 4) penitenții „recidiviști” - care au dobândit o obișnuință de a păcătui des, iar spovada o fac în mod banal, ca o rutină. Pot
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
meargă în pas cu cunoașterea științifică și cu progresul continuu al tehnicii, și astfel ei să poată aprecia și interpreta toate lucrurile cu un simț creștin autentic”. Aceasta îi va ajuta să se angajeze obiectiv în verificarea conștiinței și în mărturisirea propriilor păcate; f) Distincția clară dintre sacramentul reconcilierii și alte practici colocviale este încă necesară. Pentru că tendința multora este aceea de a schimba sensul procesului dialogic dintre confesor și penitent, din cadrul sacramentului reconcilierii, este necesar ca în pastorala sa, Biserica
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]