45,391 matches
-
pentru un comportament greșit al pacientului sau al unei rude a acestuia. De Îndată ce consecințele acestui act sunt Îndepărtate, vindecarea pacientului poate Începe. Astfel, credințele despre boală sunt intim legate de valorile sociale sau etice. ș...ț În aceste cazuri, confesiunea păcatelor este o etapă preliminară În procesul de Însănătoșire și, În astfel de sisteme, ființele divine sau spiritele strămoșilor sunt invocate și sunt prezente În timpul procedurilor de vindecare. Conform celei de-a doua concepții, răul și boala sunt cauzate de o
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
rituală, care nu urmează logica sacrificială - aceste „rituri de eliminare” sunt identificate de unii cercetători sub numele generic de rituri ale „țapului ispășitor”. Ele constau În: a) transferarea simbolică (prin atingere sau prin formule verbale magice) a unor rele (boli, păcate morale sau religioase), care afectează indivizii sau societatea, asupra unui animal, obiect sau individ; b) imolarea sau (În forme mai blânde) alungarea acestuia din spațiul populat de acel grup (J. Henninger, 1987, vol. XIII, p. 92). Conceptul ritual de țap
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
inițiere a tinerilor războinici sau a șamanilor; d) sacrificii pentru a Îndepărta anumite forme de putere supranaturală: În această categorie intră sacrificiile de purificare În urma unei poluții de natură magică, de expiere (a unor greșeli) sau de mărturisire a unor păcate. Literatura referitoare la complexul ritual al sacrificiului este enormă: numeroase descrieri etnografice și numeroase reconstituiri cu caracter istoric descriu performarea acestor rituri În mai multe culturi și propun diferite semnificații pentru Înțelegerea lor. În paralel, alte titluri oferă interpretări teoretice
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
la extincția colectivității. Această pierdere a diferențelor și a limitelor este numită de Girard „criza sacrificială”. Sacrificiul este sistemul care oprește, prin reorientare, mimetismul violenței originare. El face acest lucru izolând În interiorul comunității o victimă predilectă, care preia asupra ei păcatul violenței și care, reprezentând crima finală, Închide lanțul violenței: În felul acesta, la baza sistemului sacrificial stă principiul „țapului ispășitor”. Deoarece acesta este Încărcat de „relele” unei societăți, violența Împotriva lui nu mai este una malefică, ci una benefică: Dacă
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
lui Mary Douglas (1965, p. 55): „Sunt considerate poluate acele specii care constituie membrii imperfecți ai clasei lor sau a căror clasă contrazice schema generală a lumii”. Omul sau animalul ales pentru a fi sacrificat trebuie să fie Încărcat de păcatele comunității (să devină „țap ispășitor”). Eliminarea lui este justificată social și religios, iar acest mecanism explică sisteme rituale construite prin analogie cu sacrificiul, cum ar fi charivari sau „vânătoarea de vrăjitoare”. Când procesul simbolic de transferare a poluției asupra victimei
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
eliminarea din corpul social (dar și din cel cosmic) a elementelor impure, care ar putea amenința reluarea, plină de promisiuni benefice, a unui nou ciclu. Acum au loc diverse ceremonii de purificare, cu ajutorul substanțelor sacre precum apa (lustratio) sau focul. Păcatele individuale sau de grup sunt mărturisite În public sau sunt denunțate de cetele rituale de tineri (ca purtători ai energiilor vieții) În fața Întregii comunități. Ucideri ritualice de tipul țapului ispășitor sau alte ofrande și sacrificii sunt oficiate În locurile consacrate
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
are tendința de a căpăta o semnificație transcendentală și universală. Începutul carnavalului se pierde În negura timpului, deoarece este legat de Întreaga umanitate. În mod analog, a gândi În temporalitatea carnavalului Înseamnă a gândi În termenii unor categorii atotcuprinzătoare precum păcatul, moartea, salvarea sufletului, mortificarea trupului, excesele și interdicțiile sexuale etc. Pentru că se definește În termeni de călcare a normelor și excese, carnavalul se deschide către valori care nu sunt numai braziliene, ci și creștine. În consecință, cronologia carnavalului reprezintă o
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
-lea, conflictele religioase au generat numeroase asemenea rituri al căror scop era purificarea comunității prin dezumanizarea, batjocorirea, lovirea bestială sau uciderea oponenților. Altfel spus, anumiți membri ai colectivității erau ipostaziați ca factori de poluare (religioasă și morală), iar curățirea de păcat se făcea prin sancționarea acestora. Riturile erau declanșate fie de un zvon (pe fondul unor nenorociri care afectau colectivitatea), fie de un proces juridic ( În care condamnarea nu venea imediat). Mulțimea se substituia preoților și judecătorilor și trecea la pedepsirea
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
vor fi mici cât insectele, iar puterea lor va fi atât de redusă, Încât, numai dacă 12 oameni Își vor reuni forțele, vor putea mișca din nou un ou de găină, rostogolindu-l cu ajutorul unui băț. Lumea va fi fără păcat, la fel ca aceea a Blajinilor (I. Taloș, 2001, p. 157). Motivele creștine (lupta dintre Dumnezeu și Diavol, domnia lui Anticrist, arderea lumii, purificarea prin Împărtășirea cu vin și pâine, sângele și trupul Mântuitorului etc.) sunt Împletite cu motive mitologice
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
-se de soția regelui lor. În concluzie, spune G. Dumézil (1971, p. 357), cele trei greșeli ale eroului conduc la următoarea schemă mitică: ...un personaj, care este războinic sau campion necontestat și, prin aceasta, folositor zeilor și oamenilor, comite trei păcate succesive, separate clar În timp, câte unul pentru fiecare din cele trei domenii funcționale (sacralitatea, morala eroică, bogăția și sexualitatea). În anumite versiuni, fiecare păcat atrage după sine o pedeapsă, aflată În corespondență - prin forma ori prin consecințele sale - cu
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
care este războinic sau campion necontestat și, prin aceasta, folositor zeilor și oamenilor, comite trei păcate succesive, separate clar În timp, câte unul pentru fiecare din cele trei domenii funcționale (sacralitatea, morala eroică, bogăția și sexualitatea). În anumite versiuni, fiecare păcat atrage după sine o pedeapsă, aflată În corespondență - prin forma ori prin consecințele sale - cu domeniul funcțional, afectat de greșeala eroului. După a treia pedeapsă, vinovatul se găsește Într-o stare de pierdere totală a puterilor (dacă este zeu) sau
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
fundamentale prin care dramaturgii contemporani își propun să reprezinte condiția umană."27 Pe de altă parte, tragicul poate fi minimalizat, relativizat, parodiat, caricaturizat, luat în râs, într-o formă apropiată de grotesc. Societatea modernă suferă de ,,moartea tragediei"28, de păcatul deriziunii, de dezagregare sub impulsul unor forțe necontrolabile care reduc omul la statutul de instrument, de număr într-o serie, de obiect insignifiant, situat la periferia unei lumi absurde. În eseul Probleme de teatru, Fr.Dürrenmatt observa această depreciere a
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
haotică, nu mai există vinovați și responsabili. Nimeni nu poate face nimic și nimeni nu a dorit ceea ce se întâmplă. Într-adevăr totul se desfășoară fără intervenția individuală... Noi suntem toți în mod colectiv vinovați, în mod colectiv închistați în păcatele părinților și strămoșilor noștri... Noi nu mai suntem sensibili decât la comedie..."29. Întrucât contrastul vizat este, în mod deliberat din partea autorului comic, imprevizibil, situat la antipodul regularității, comicul are ca efect final producerea unei stări de surpriză, generatoare, așa cum
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
atât de uimit văzând asta în ziar. D-l Smith: Asta n-a fost în ziar. E mai bine de trei ani de când s-a vorbit de decesul său. Mi-am reamintit printr-o asociație de idei. D-na Smith: Păcat, era bine conservat. D-l Smith: Era cel mai frumos cadavru din Marea Britanie! Nu-și trăda vârsta. Bietul Bobby, trecuseră patru ani de când murise și tot mai era cald. Un adevărat cadavru viu. Și cât era de vesel!... 128 Salvatore
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
155, dar și a anticatastazei, sau în cea redată în formula de ironie a sorții, atunci când ilustrează acele cazuri extreme, în care un Destin "care seamănă a voință răutăcioasă"156 inversează ludic sau malefic desfășurarea previzibilă a evenimentelor (Două loturi, Păcat, Pastramă trufanda, Fără noroc. Snoavă populară, Precauție inutilă și chiar în drama Năpasta). Cu termenii retoricii, ironia intră în categoria figurilor de stil constând în a spune contrariul în raport cu ceea ce urmează să se înțeleagă. Îndeosebi în proza lui Caragiale se
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
seamă în nuvelele marcate de gravitate. Apropiată de grotesc devine ironia din "viceversa" catastrofală din Două loturi, precum și cea din "convertirea" la creștinism a evreului Leiba Zibal din O făclie de Paști 181. Note grotești sunt de găsit și în Păcat, în comportamentul inuman al Ilenei și în "reprezentațiile" lui Mitu Boieru. În respectivul episod al nuvelei, panorama unei lumi avide de spectacol, iresponsabilă și inumană, își găsește expresia potrivită în grotesc, în timp ce situația mizeră și depravată a micuțului actor, diluează
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
tărâțe, tărâțe. N-avea numai tărâțe în ea. Sângele s-a scurs și nu s-a văzut. Dar viata a rămas sugrumată Și vârâtă aici printre paie, Printre zdrențe, Printre lemne, Sub pupila de cârpă. Nu este pentru nimeni un păcat. Păpusa era o păpușă caraghioasă Și julită la nas. (Elegie pentru păpușa de tărâțe)192 Prezența obsesivă a thanatosului și nota elegiacă predominantă inversează grotesc tiparele de reprezentare ale universului copilăriei, teritoriu îndeobște înseninat de veselie și vitalitate plenară. Biografia
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
discurs bine simțit pentru a convinge pe chivuțe că niște femei muncitoare pot câștiga o avere într-un chip onorabil, fără să caute a ruina pe un om, de la casa căruia au câștigat totdeauna o bucățică de pâne... Ar fi păcat! Și mai la urmă, el a dat de știre: biletele sunt anulate; dar zece, cincisprezece la sută, da! O avere necalculabilă, care le pica din cer: bogate, independente și oneste, șcl. Deodată se aude zgomot în casă... În sfârșit s-
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
a realismului, nuanțările terminologice ulterioare, cum ar fi cea de realism clasic impusă de Zarifopol, apoi cele ale lui Florin Manolescu, în variantele "realism caricatural din comedii sau din schițe" și "realism creatural din Năpasta, O făclie de Paște sau Păcat"2, sau cea de "realism ironic"3 propusă de V. Fanache, sunt în măsură să satisfacă progresiv nevoia de definire cât mai exactă a conversiunii mimesis-ului caragialian dinspre simpla oglindire și ilustrare a realității înspre deformarea presupusă de stilizarea extremă
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
înțelegerea devenirii personajului caragialian în funcție de raportul pe care acesta îl stabilește cu mediul referențial. Se remarcă linia evolutivă plecând de la personajele comediilor, armonizate intim cu mediul social-istoric, la cele din nuvelele tragice (În vreme de război, O făclie de Paște, Păcat), marcate de un determinism riguros cu mai multe fațete, înregistrând apoi o ruptură în nuvelele Două loturi, Inspecțiune, prin expresia naturii umane individuale angrenate într-un joc al neșansei și al necunoscutului, pentru a ajunge din nou la soluția determinismului
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
un tip de răzbunare imprevizibil, orientat nu înspre cel care l-a dezonorat, ci înspre cei care savurează spectacolul confruntării. Aceasta pentru că, exact ca în lumea lui Caragiale, "mai teribil e pentru unele naturi vileagul, sincerul, necruțătorul vileag, decât însuși păcatul, oricât de vizibil, însă tăgăduit cu dârză încăpățânare"55. Astfel că, dintr-un încornorat penibil, Manaru se transformă într-un "vânător" al soțiilor "amicilor", pentru a le demonstra acestora că "toate sunt cârnățărese"56, până când sinuciderea singurei femei virtuoase pe
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
când nici mâinile, ochii, sprâncenele, umerii nu fac nici o mișcare și gura e închisă cu zeci de lacăte, tot se mai găsește o bucățică din el care să-ți arate că nu e de acord cu tine și că mare păcat îți faci nelăsându-l să spună ce are de spus.89 Cameleon și impostor cu tradiție, pișicherul s-a adaptat fără greutate în ambele regimuri, anteși post-decembrist. Tactica defensivă aplicată consecvent presupune substituirea firescului sentiment de jenă printr-o agorafilie
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
cuvinte (se apropie degajat de tablă și scrie vizibil cu creta roșie:) Dank = Denk care înseamnă mulțumire, adică: "Slavă ție, Doamne, că m-ai învrednicit să descopăr această invențiune!"135 Un alt exemplu de "moftangiu" agramat, pe care ar fi păcat să nu-l menționăm, este cel din schița Interviu-Expres, și anume colonelul ajuns prefect, a cărui atitudine dezvăluie o culme a inculturii, de un comic, de altfel, irezistibil: Am venit să vă cer... Să nu-mi ceri nimic... [...] sau, mai
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
contaminate ilariant. Atmosfera viciată fonic din numeroase Momente precum: Art. 214, Justiție, Five o'clock, Vizită, La Moși, Tren de plăcere, dar și din D'ale carnavalului sau din scenele marcate de prezența Ziței din O noapte furtunoasă, este, din păcate, una încă reiterabilă. O dovadă este oferită tot de textul lui M. Eliade, prin surprinzătoarea inserție a unui pitoresc discurs caragialesc într-un context conversațional neutru, în fragmentul Apocalipsul, publicat postum sub titlul Dubla existență a lui Spiridon Vădastra: Într-
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]
-
o simplă manifestate de răutate, condamnabilă în ochii spectatorului. De altfel, nu este singurul loc în care se poate descoperi o astfel de pervertire a motivului "înșelatului înșelat" la Caragiale. Minidrame ca În vreme de război, O făclie de Paști, Păcat și chiar Două loturi, mizează în principal pe acest efect șoc, violent, grotesc, produs prin inversarea justei răzbunări în revelatoare pedepse. Deși recunoaștem că argumentele menționate nu sunt suficiente pentru a demonstra compatibilitatea dramei Năpasta cu concepția teatrală ulterioară identificată
by Loredana Ilie [Corola-publishinghouse/Science/1088_a_2596]