526 matches
-
nașterea cartografului și matematicianului Gerhard Mercator. Născut în Flandra sub numele de botez Gheert Kremer (care în neerlandeză înseamnă „negustor”), viitorul intelectual a studiat la Universitatea din Löwen și, cunoscător de timpuriu al limbilor clasice, și-a schimbat numele cu omonimul său latin: „mercator”. Intrînd în conflict cu autoritatea clericală din cauza comentariilor malițioase în marginea Bibliei, Mercator a primit verdictul de „lutheranită” și a fost caterisit. Peste cîțiva ani a reușit să emigreze în Germania, stabilindu-se la Duisburg, la a
Meridiane () [Corola-journal/Journalistic/4831_a_6156]
-
Rodica Zafiu Cuvântul familiar-argotic dumă este unul dintre cele pe care vorbitorii le caută fără succes în dicționarele generale; acolo pot găsi doar omonimul său, fără nicio legătură etimologică: dumă - "nume dat adunării legislative constituite (în 1905) în Rusia țaristă. Din rus. duma" (DEX). Argoticul dumă a fost înregistrat de V. Cota, în Argot-ul apașilor. Dicționarul limbii șmecherilor (1936), în expresia a da duma
Dumă by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/7226_a_8551]
-
trebuie să arătăm și puțin respect / pentru Ordinea Universală" (Astăzi nu). Lupta poetului care-l dublează pe „clericul" Ion Pop cu Natura e o variantă a luptei lui Iacob cu Îngerul. Poetul Ion Pop nu e cu nimic inferior criticului omonim. Cu volumul de față, d-sa realizează una din cele mai relevante producții pe care ni le-a oferit un cărturar ce-și răsfrînge chipul în oglinda tremurător-eliberatoare a versului. Eliberatoare oare cu adevărat?
Între Carte și Natură by Gheorghe Grigurcu () [Corola-journal/Journalistic/6096_a_7421]
-
În categoria numelor de agent, de la a cafti s-au format substantivele caftitor "bătăuș", cu femininul caftitoare, și caftangiu (caftangioaică), cu același sens, dar cu o notă mai puternic peiorativă, caracteristică sufixului -a(n)giu. Cuvântul astfel derivat a devenit omonim cu vechiul caftangiu (din turcescul kaftancý), numele unui rang boieresc (ale cărui atribuții, la origine, includeau păstrarea caftanelor). Caftangiu - "represaliile anti-presă ale caftangiilor din escortă" (Expres, 34, 1992); "caftangii cu psihologie de gașcă" (A. Pleșu, în Dilema veche, 19.03
Cafting by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/7086_a_8411]
-
altă parte, el este o persoană publică și, poate cel mai important, revendică pentru el un chip al romanului, chipul unui personaj așa cum apare în final pe motocicletă alături de iubita sa. În definitiv, romancierul Martin Suter după al cărui roman omonim a fost făcut filmul și care colaborează la scenariu ne atrage atenția că ficțiunile nu rămân niciodată între coperțile unei cărți și că pot migra mediatic în viețile fiecăruia, iar minciuna romanescă are un succes deosebit când se vinde la
Literatura de sertar sau romanul à tiroir by Angelo Mitchievici () [Corola-journal/Journalistic/5949_a_7274]
-
înseamnă cu totul și cu totul altceva decît sigla unui dicționar: cuvîntul englezesc doom ("moarte, distrugere") a dat numele unui joc de aventuri fantastice, plin de monștri, arme și capcane, care a apărut în versiuni succesive, devansînd (deocamdată), prin indice, omonimul academic românesc.
DOOM2 by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/11632_a_12957]
-
a DOOM (2005). În cazul substantivului director, s-a impus doar accentuarea pe penultima silabă. Masculinul corector are în DEX accentuarea pe penultima silabă (cu variantă pe silaba finală). Ultimele două cuvinte au căpătat - mai ales în jargonul informatic modern - omonime parțiale cu sens obiectual. Se specializează astfel un masculin (cu pereche feminină), de denumire a unei funcții sau profesii umane (un director, un corector - niște directori, niște corectori; o directoare, o corectoare) - diferențiat de neutrul instrumentului, al cărui plural are
Editór / edítor by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/10349_a_11674]
-
Rodica Zafiu Multe dintre împrumuturile recente din engleză sporesc numărul situațiilor de omonimie și polisemie din limba română. Existau deja, de exemplu, omonimele (totale) post „abținere - motivată religios - de la consumarea anumitor alimente” și post „funcție”, „loc special amenajat”, „instalație” etc.: ambele substantive neutre, cu pluralul în -uri; primul e un împrumut vechi din slavă, cel de-al doilea, mai recent, fiind preluat din
Posturi by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/12980_a_14305]
-
că mulți din cei care folosesc forma topic nu cunosc termenul de specialitate mai vechi în limbă), pentru post riscul de omonimie e imposibil de ignorat de vorbitori, dar acest lucru nu pare să conteze prea mult. Conștiința existenței unor omonime ar putea totuși explica de ce se încearcă de multe ori o marcare suplimentară, prin cratimă. Atașarea desinențelor sau a articolului hotărît este indicată de cratimă mai ales la cuvintele noi neasimilate fonetic și grafic. Post nu ridică probleme de adaptare
Posturi by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/12980_a_14305]
-
dat foc!... Tot sîngele năpîrcii a intrat în fier"..." (Alexandru Cazaban, Răsplata unei oboseli) "Otrăvirea" unei puști se numește, în Ardeal, înzestrarea ei cu "brand". (Originea probabilă a cuvîntului, din germ. Brand "ardere, aprindere, foc, incendiu", îl separă net de omonimul său recent, anglicism cu sensul de "marcă".) Se întîmplă - ziceau bătrînii - că o armă nu are "brand". Adecă, oricît de bună ar fi, de altfel, acea pușcă, oricît de bine ar ochi vînătorul, chiar dacă a lovit în loc care ar trebui
Epistolă către Odobescu (X) by Ștefan Cazimir () [Corola-journal/Journalistic/7791_a_9116]
-
Augustei Voastre mașini a tamponat căruța unui cetățean, până când a făcut-o praf. M-am amuzat și mai mult, aflând că Augustele Voastre palme au plesnit doi obraji universitari. Iar când am aflat că Augustele Voastre picioare au fărâmițat testiculele omonimului meu - m-am prăpădit de râs. îmi spuneam: "așa prinț și așa sergent mai înțeleg și eu!". Căci mie îmi place să fie omul popular. Alteță. Trăim vremuri democratice, și am credința că dacă ieri Ai zdrobit o pereche de
Un scriitor uitat: Mircea Damian - Cum a scris Celula Nr. 13 și Rogojina by Dumitru HîNCU () [Corola-journal/Journalistic/8965_a_10290]
-
românesc va interpreta texte adunate de-a lungul unei cariere neobișnuite din operele lui Emil Brumaru, Marin Sorescu, Nichita Stănescu, Geo Dumitrescu, George Țărnea, Grigore Vieru. Cu un fond muzical bine ales, recitalul poate fi audiat și pe CD-ul omonim, care va fi oferit gratuit tuturor spectatorilor acestei reprezentații. S. P. Sărbătoarea cehilor l La a opta ediție A opta ediție a Festivalului Folclorului Ceh, care se va desfășura în zilele de 24 și 25 mai în localitățile Berzeasca și
Agenda2003-21-03-11 () [Corola-journal/Journalistic/281042_a_282371]
-
plătește 100 000 de lei/noapte. Dacă v-ați săturat de plajă și baie, puteți face o plimbare cu barca sau cu hidrobicicleta, pentru suma de 60 000 de lei/oră. Un pic mai departe, la Văliug, pe malul lacului omonim, puteți înnopta la una din cabanele complexului „Casa Baraj“, unde o cabană cu 4 paturi se închiriază cu 400000 de lei/noapte. La terasa „Semenic“, local cunoscut în zonă cu numele de „La Eugen“, puteți servi masa, dar puteți și
Agenda2003-26-03-turism () [Corola-journal/Journalistic/281189_a_282518]
-
rege. ~n cursul aceluiași secol, Aristotel, tradus între timp în întregime de arabi, pătrunde în Occident, atras de universitatea pariziana atât de activă. Urmează cealaltă luptă între franciscani și augustinieni, între dominicani și tomiști. Apare, în Anglia, Roger Bacon, precursorul omonimului sau Francis Bacon, un curios amestec între misticism și empirism, în spiritul anglicanismului de mai tarziu. ~n Franța, îl avem pe Jean de Meung, un spirit liber care a scris o urmare la... Român de la roșe... care spune că nimic
"Secolul versatil" by Constantin Țoiu () [Corola-journal/Journalistic/15593_a_16918]
-
de explicații etimologice. Forma actuală trimite fără îndoială la slavă și la familia lexicală din care fac parte drag, dragoste: identificarea rădăcinii lexicale induce dealtfel atribuirea unor semnificații erotice. Dincolo de numele sărbătorii, cuvîntul are însă și alte sensuri (sau poate omonime): există ca nume de familie (N.A. Constantinescu, în Dicționar onomastic românesc, 1963, îl tratează la articolul drag, cu temă slavă) și ca substantiv comun (absent din DEX, dar înregistrat în Micul dicționar academic - MDA, II, D-H, 2002), desemnînd o
Dragobete by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/13113_a_14438]
-
scrierii. De fapt, e vorba de alt cuvînt, preluat de lista DOOM-ului direct din DEX: un germanism militar, cu sensul "aruncător de mine" (din numele propriu Brandt). Oricum, noul brand tinde să fie asimilat pe același tipar, producînd un omonim (sau, cîtă vreme vocala sa e pronunțată în manieră anglo-americană, un omograf): apare articulat și supus flexiunii - "brandul este scurtătura către inima clientului" (mihaidragan.ro), "știința brandului " (brandacademy.ro), "valoarea brandului Petrom" (stefanliute.typepad.com), fiind folosit și la plural
"Branduiala" by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/10600_a_11925]
-
propune stimularea participării echilibrate a femeilor și bărbaților la toate nivelurile procesului decizional. IOAN BÎTEA Propunere l De înfrățire Prefectul județului Timiș, dl Ovidiu Drăgănescu, a solicitat Ministerului de Externe să sprijine demersurile județului Timiș de cooperare cu unități administrative omonime din țări ale U.E. , în acest sens nominalizând Irlanda, Finlanda și Cipru. În prezent, județul Timiș, prin intermediul C.J.T. , are înfrățiri sau acorduri de colaborare cu 12 județe sau regiuni, majoritatea din Italia, Germania sau Franța, dar și din Ungaria sau
Agenda2006-10-06-general1 () [Corola-journal/Journalistic/284823_a_286152]
-
ultima vreme, termenul se extinde și în comentariul politic: "Blatul de campanie" (Jurnalul național, 9.05.2008). A fost destul de mult discutată etimologia cuvîntului. Iorgu Iordan, în 1935, presupunea că e vorba chiar de germanul Blatt (care a produs și omonimul tehnic cu sensurile "foaie din aluat" și "placă de lemn"); construcția blat pe blat "foaie pe foaie, placă pe placă" ar fi desemnat metaforic o potrivire perfectă. Leo Spitzer, în 1938, evoca tot o sursă germană, dar din jargonul jocului
Blaturi by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/7709_a_9034]
-
exclusiv fructul. De fapt, o asemenea diferențiere există în mai multe cazuri (pruni - prune, corcodușă - corcodușe), dar nu în toate: piersici și nuci (unde consoana din final a favorizat trecerea la i ) sînt formele de plural masculin (de la piersic, nuc), omonime cu pluralul feminin (de la piersică, nucă). În limbă se găsesc mai întotdeauna atît argumente, cît și contraargumente pentru orice principiu excesiv de logic. În orice caz, formele în discuție au mai fost acceptate de normele din trecut. În Dicționarul enciclopedic ilustrat
Cireșe și cireși by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/10665_a_11990]
-
tomul II, F-I, apărut în 1934) nu înregistra cuvîntul; dicționarul-tezaur își respecta astfel principiul de a ignora împrumuturile recente, adesea efemere, și de a aduna în paginile sale în primul rînd termenii populari și regionali; includea, de aceea, un omonim: regionalismul flit (din Banat și Transilvania), cu sensul "bot, rît" și cu folosiri metaforic-injurioase: "ține-ți flitul!". Noul dicționar universal al limbii române (NDU, 2006), mai atent la limba vorbită actuală, cuprinde și o expresie formată cu ajutorul cuvîntului flit - a
Flit și zacherlină by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/8987_a_10312]
-
formare al genitiv-dativului articulat la substantivele feminine cu terminația în -ie postconsonantică (familie, primărie, educație etc.). Acestea reprezintă în româna actuală o excepție de la regula de bază a femininelor, care cere ca articolul hotărît să se atașeze formei de genitiv-dativ (omonime cu pluralul), stabilind o legătură clară între formele (unei, aceste sau niște) case și casei. La substantivele din subclasa descrisă, articolul se adaugă însă formei de nominativ-acuzativ singular: familiei, primăriei, educației se explică pornind de la familie, primărie, educație, nu de la
Normă și eufonie by Rodica Zafiu () [Corola-journal/Journalistic/12072_a_13397]
-
E vorba de maiorul Ovidiu Garcea care se ocupă de cazurile de furturi de mașini care intră în parohia poliției Capitalei. În reportajul din Independent, maiorul Garcea e prezentat drept un polițist fără pată, care are un serios handicap din cauza omonimului său de la ProTv. Cînd se recomandă infractorilor pe care îi anchetează, trebuie să-i aștepte să-și termine hohotele de rîs, pentru a putea sta de vorbă, serios, cu ei. Și, mai spune Garcea maiorul, cînd a avut un picior
Actualitatea by Cronicar () [Corola-journal/Journalistic/15528_a_16853]
-
ora 18, la Casa Triade, va avea loc vernisajul expoziției personale „Obiect și sculptură“ a artistului plastician Kocsis Rudolf, cadru didactic al Facultății de Arte Plastice din cadrul Universității de Vest. Deschiderea originalei expoziții de artă obiectuală coincide cu lansarea volumului omonim semnat de Kocsis Rudolf, apărut sub egida Fundației Interart Triade. Despre carte și lucrările expuse de plastician va vorbi poetul și criticul Eugen Dorcescu. Seara va fi completată de recitalul formației West Brass Quintet. Expoziția va rămâne deschisă până la mijlocul
Agenda2004-8-04-cultura () [Corola-journal/Journalistic/282086_a_283415]
-
Miu, cu Viorica Petrovici, autoarea costumelor, cu Chris Jaeger, autorul eclerajului scenic. Concepția regizorală nu este nici clasică și nici modernă; ...sau mai bine zis este și clasică și modernă. Voi observa că atât Ceaikovski cât și Pușkin, autorul romanului omonim în versuri, nu au fost trădați, nu au fost sacrificați de dragul unei viziuni șocant înnoitoare. Și totuși, mișcarea scenică a corului rămâne nerezolvată; rămâne statică. Corul rămâne un personaj amorf, bine condus muzical de maestrul Stelian Olariu. Cu două secole
Evenimentele actuale ale stagiunii muzicale... by Dumitru Avakian () [Corola-journal/Journalistic/7437_a_8762]
-
trecut/prezent etc. Ceea ce atrage atenția încă de la început este faptul că (nu altfel decît în cazul lui Tache de catifea), înainte de a fi “istoria” lui Fric (în sensul în care Baudolino al lui Eco, să spunem, este “istoria” personajului omonim), romanul lui Agopian se prezintă ca o alcătuire rizomatică, trăiește prin digresiuni, prin ramificarea rafinată și savantă a replicilor (asemeni lui Tristam Shandy), prin valorificarea ingenioasă a intertextului. Însă, oricum ar fi, Fric este cel care rămîne, mai mult decît
Cronica unui roman îndelung așteptat… by Catrinel Popa () [Corola-journal/Journalistic/13543_a_14868]