45,986 matches
-
disperată de a opri acest proces. Ceea ce a dus la stabilirea că numai evreii erau țapii ispășitori, încercîndu-se să se facă din aceștia autorii schimbării și ai declinului. Astfel, "evreii au fost cei care au distrus "utopia lor reacționară" de pace și armonie în mediul rural!..." Toate acestea nu reprezentau sămănătorismul și naționalismul cultural al lui Iorga. Departe de a încerca să salveze privilegii de clasă încercînd să găsească țapi ispășitori, el voia să-i ajute pe țărani, să creeze unitatea
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Epilog ........................................................................................................... Indice de nume ............................................................................................. 7 9 11 36 41 68 75 139 153 182 189 261 273 346 359 408 415 441 445 461 463 469 În aceeași colecție au mai apărut: 1. Sherman David Spector, România la Conferința de Pace de la Paris 2. Stephen Fischer-Galați, Europa de Est și Războiul Rece 3. Fr. Kellogg, O istorie a istoriografiei române 4. Catherine Durandin, Istoria Românilor 5. Stephen Fischer-Galați, România în secolul al XX-lea În pregătire: Walter M. Bacon, Nicolae Titulescu Format 1
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
respectiv. "Asemenea absurdități erau crezute doar de către intelectuali" 11 Cît de departe poate ajunge această înțelegere greșită este ilustrat de remarcile a doi mari oameni de stat, B. Disraeli și W. S. Churchill. Disraeli chipurile a încheiat în 1878 "o pace onorabilă". Binedocumentatul său dispreț față de suferințele sau aspirațiile naționale ale "creștinilor din Balcani" (sic!) este cunoscut de toată lumea. Dar s-ar părea că acordul din 1878 a deschis calea împușcăturilor fatale de la Sarajevo în 1914. Churchill insistă îndelung asupra frumuseții
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
și numai două note de subsol conțineau cîteva greșeli minore 48 O viață de om așa cum a fost, vol. I, p. 259, și vol. II, p. 59 49 Iorga a susținut în repetate rînduri în toate scrierile sale că adevărata pace poate fi realizată numai dacă "fiecare națiune își limitează dominația la granițele geografice ale teritoriului în care trăiește". Poziția lui fermă împotriva statelor și imperiilor "supranaționale" poate fi întîlnită în multe din lucrările sale, printre care Generalități...; această afirmație a
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Știți pe cineva mai bun care i-ar putea lua locul?" Iorga era și mai irațional atunci cînd interpreta greșit unele remarci ale lui Brătianu. Acesta și-a exprimat (chipurile) regretul că nu exista nici o posibilitate de încheiere a unei păci separate. Ulterior, o dată cu înaintarea armatelor germane, Brătianu l-a luat peste picior pe Iorga, întrebîndu-l: Ce părere aveți acum despre șansele unei victorii a Aliaților?" Iorga l-a asigurat că el a crezut întotdeauna într-o victorie a Aliaților, fără
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
românesc", 12 octombrie 1916 40 "Neamul românesc", 27 noiembrie 1916 41 "Neamul românesc", 3 ianuarie 1916 42 O viață de om..., vol. II, pp. 225-227 43 "Neamul românesc", 21 august 1916 44 "Neamul românesc", 3 septembrie 1916. La conferința de Pace de la Versailles, Danemarca a refuzat să reanexeze teritoriile locuite de germani. Nici măcar Hitler nu s-a atins de graniță. Rezerva danezilor a fost răsplătită 45 "Neamul românesc", 22 septembrie 1916 și 6 febr. 1917 46 "Neamul românesc", 12 noiembrie 1916
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
anului 1989 era așadar locul ideal din care să „gândești” Europa. Austria Întruchipa mulțumirea de sine a Occidentului postbelic: un stat social bine Înzestrat susținea prosperitatea capitalistă; slujbele și avantajele generos distribuite prin intermediul partidelor politice și grupurilor sociale majore garantau pacea socială; umbrela nucleară americană oferea implicit protecție și securitate externă - iar În acest timp Austria rămânea cu mândrie „neutră”. Peste Leitha și Dunăre, la numai câțiva kilometri spre est, se Întindea „cealaltă” Europă, cu securiști și sărăcie lucie. Distanța dintre
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
pentru toți cei implicați - jumătate dintre bărbații sârbi Între 18 și 55 de ani au murit În luptă -, dar nu a rezolvat nimic. Germania (contrar impresiei generale din epocă) nu a fost strivită În război și nici de tratatele de pace care au urmat: dacă ar fi fost așa, cum se explică faptul că În numai 25 de ani ea reușea din nou să domine Europa? În realitate, cum Germania nu și-a achitat datoriile de război după 1919, prețul victoriei
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
aceste decenii. Simpla supraviețuire și apoi revirimentul statelor distincte din Europa continentală după cataclismul războiului total, absența disputelor interstatale și extinderea constantă a formelor instituționalizate de cooperare intraeuropeană, precum și redresarea susținută după 30 de ani de dezastru economic și „normalizarea” păcii, a optimismului și prosperității - toate acestea pledau pentru o reacție hiperbolică. Vindecarea Europei era un „miracol”. Europa „postnațională” Învățase lecțiile amare ale istoriei recente. Un continent pașnic și senin se ridicase, asemenea păsării Phoenix, din cenușa propriului trecut criminal (și
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
erau băieți aflați la vârsta adolescenței. La eliberare, În lagărul Buchenwald au fost găsiți În viață 800 de copii; la Belsen - doar 500, dintre care unii scăpaseră chiar de marșul morții de la Auschwitz. Cine supraviețuise războiului lupta acum să supraviețuiască păcii. Grație intervenției rapide și eficiente a nou-createi Agenții a Națiunilor Unite pentru Refacere și Restabilire (United Nations Relief and Rehabilitation Administration - UNRRA) și armatelor aliate de ocupație, contractarea de boli contagioase sau epidemiile pe scară largă au fost evitate - amintirea
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
americană de ocupație, rația zilnică oficială a consumatorilor germani „normali” (În afara anumitor tipuri de muncitori) era de numai 860 de calorii. Cifre care ilustrează din plin gluma nemțească „Bucură-te cât e război - va fi mai greu pe timp de pace”. Situația nu era cu nimic mai bună În Italia și chiar mai rea În anumite zone din Grecia și Iugoslavia 2. De vină erau În parte fermele devastate, În parte comunicațiile perturbate și, mai ales, numărul imens de guri de
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mijloace noi și violente. Ocupanții nu erau neutri, desigur. În general, ei s-au alăturat unei facțiuni din statul ocupat, luptând Împotriva unui inamic comun. Astfel, o grupare politică sau o minoritate etnică dezavantajată În viața politică pe timp de pace au putut exploata noile circumstanțe, pentru a-și regla conturile pe plan local. Germanii au mobilizat și au exploatat prompt aceste disensiuni, nu numai pentru a dezbina și a cuceri, ci și pentru a reduce, În noile teritorii care trebuiau
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
tratamentul rezervat de naziști națiunilor ocupate. Norvegienii, danezii, olandezii, belgienii, francezii și (după septembrie 1943) italienii au fost umiliți și exploatați. Dar, dacă nu erau evrei, comuniști sau partizani de un fel sau altul, erau, În linii mari, lăsați În pace. În consecință, popoarele eliberate din Occident Își puteau imagina o Întoarcere la trecut. Până și democrațiile parlamentare din perioada interbelică parcă nu mai păreau atât de rele, grație interludiului nazist - Hitler discreditase cu succes cel puțin una dintre alternativele extremiste
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
ironii procedurale, iar motivele guvernelor, ale juraților și procurorilor erau corupte - de interesul personal, de calcule politice sau de resentimente. Era o soluție imperfectă. Dar când analizăm procedurile penale și catharsisul public corespunzător, caracteristic pentru tranziția Europei de la război la pace, nu trebuie să scăpăm din vedere tragedia recentă. În circumstanțele din 1945, e remarcabil simplul fapt că domnia legii a fost reînstăpânită - la urma urmei, era prima oară când un Întreg continent trebuia să judece crime de o asemenea anvergură
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
oamenii de afaceri și Înalții oficiali care profitaseră de pe urma ocupației nu au avut prea mult de suferit, cel puțin nu În Europa de Vest. În Italia, Aliații au insistat ca Vittorio Valletta de la Fiat și alții ca el să fie lăsați În pace, În ciuda asocierii lor notorii cu autoritățile fasciste. Alți afaceriști italieni au supraviețuit demonstrând că se opuseseră lui Mussolini și Republicii de la Salò - ceea ce era adevărat, fuseseră Împotrivă tocmai pentru că era prea „socială”. În Franța, anchetele judiciare privind colaborarea economică au
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Chiar și aceste măsuri s-au lovit de o opoziție considerabilă. La 5 mai 1946, viitorul cancelar vest-german Konrad Adenauer critica public măsurile de denazificare Într-o cuvântare la Wuppertal, cerând ca „tovarășii de drum naziști” să fie lăsați În pace. Două luni mai târziu, Într-un discurs adresat noii sale Uniuni Creștin-Democrate, el repeta: denazificarea durează prea mult și nu folosește la nimic. Adenauer era sincer Îngrijorat. În opinia lui, confruntarea germanilor cu crimele naziste - prin procese, tribunale sau proiecte
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mulți - și nu numai de fasciști și comuniști - drept decadente, stagnante, corupte și, În orice caz, necorespunzătoare misiunii statului modern. Războiul și ocupația au spulberat aceste iluzii - cel puțin pentru electorat, dacă nu și pentru intelectuali. În lumina crudă a păcii, compromisurile terne ale democrației constituționale au căpătat subit o strălucire nouă. Desigur, În 1945, cei mai mulți erau dornici de progres social și reînnoire, Însă numai prin reforme politice stabile și familiare. Dacă primul război mondial s-a dovedit un factor politizant
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
rămăseseră intacte. În alte zone, de pildă În Cehia, industria și agricultura Înfloriseră sub ocupația germană și au scăpat practic nevătămate; Slovacia, ca și o parte din Ungaria, a trecut În anii războiului printr-o industrializare accelerată și, la Încheierea păcii, a ieșit până la urmă În avantaj. Natura absolut injustă a pagubelor - oamenii și locurile au suferit teribil, În vreme ce fabricile și bunurile au fost, În general, cruțate - explică refacerea neașteptat de rapidă a sectoarelor economice de bază după 1945. Industria constructoare
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
crucial pentru soarta continentului. Până atunci, europenii fuseseră acaparați de reparații și reconstrucție sau ocupați cu punerea bazelor instituționale pentru refacerea pe termen lung. În cele opstprezece luni de la victoria Aliaților, dispoziția pe continent a trecut de la ușurare (la gândul păcii și al unui nou Început) la resemnare sumbră; sarcina abia Începută se dovedea de o complexitate dezarmantă. Era clar, la Începutul lui 1947, că deciziile cele mai dificile nu fuseseră Încă luate și nu mai puteau fi amânate mult timp
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
sau zone situate strategic, care au potențial industrial substanțial, care posedă efective civile și militare organizate În număr semnificativ sau care, din motive politice sau psihologice, pot ajuta SUA să exercite o mai mare influență pentru stabilitate mondială, securitate și pace”. Acesta este contextul mai larg al Planului Marshall - un peisaj politic și militar În care interesele americane erau indisolubil legate de cele ale unui subcontinent european fragil și bolnav. Cei mai bine informați destinatari europeni ai ajutorului american, În special
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
război mondial a fost Îngenuncherea Germaniei; orice alt considerent era minor câtă vreme lupta continua. În timpul războiului, principala grijă a Aliaților a fost să se susțină unii pe alții. Americanii și britanicii erau permanent Îngrijorați că Stalin ar putea Încheia pace separată cu Hitler, mai ales din clipa În care Uniunea Sovietică a recuperat teritoriul pierdut după iunie 1941. Stalin, pe de altă parte, vedea În deschiderea cu Întârziere a celui de-al doilea front (vestic) o stratagemă a Aliaților, pentru
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
multă vreme după Înfrângerea lui Hitler, Aliații vestici au căutat cooperarea lui Stalin, nu invers. Uniunea Sovietică trebuia menținută În război Împotriva Germaniei (apoi, cum se presupunea pe atunci, Împotriva Japoniei); problema Europei Centrale putea fi rezolvată pe timp de pace. De n-ar fi fost așa, Churchill și Roosevelt ar fi protestat mai vehement În august 1944, când 200.000 de polonezi au fost uciși de nemți În cursul unei revolte disperate la Varșovia, În timp ce Armata Roșie privea liniștită de pe
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
viitor mai bun, rezultatul ar fi fost același ca În trecut: o nație Îngenuncheată, plină de resentimente, vulnerabilă la demagogia de stânga sau de dreapta. Cum Îi spunea lui Truman, În 1946, fostul președinte Herbert Hoover, „poți avea răzbunare sau pace, dar nu pe amândouă”. Dacă balanța s-a Înclinat mai mult spre „pace” În tratamentul aplicat de americani Germaniei, aceasta se datorează În mare măsură deteriorării treptate a relațiilor sovieto-americane. Într-un cerc restrâns de inițiați de la Washington, a fost
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Îngenuncheată, plină de resentimente, vulnerabilă la demagogia de stânga sau de dreapta. Cum Îi spunea lui Truman, În 1946, fostul președinte Herbert Hoover, „poți avea răzbunare sau pace, dar nu pe amândouă”. Dacă balanța s-a Înclinat mai mult spre „pace” În tratamentul aplicat de americani Germaniei, aceasta se datorează În mare măsură deteriorării treptate a relațiilor sovieto-americane. Într-un cerc restrâns de inițiați de la Washington, a fost clar de la Început că interesele sovietice și americane divergente vor duce la conflict
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
jumătatea anului 1946, mulți lideri americani au vorbit și acționat ca și cum credeau sincer În continuarea parteneriatului cu Stalin. Lucrețiu Pătrășcanu, unul dintre liderii comuniștilor români (și mai târziu victimă a unei Înscenări judiciare În propria țară), remarca În timpul negocierilor de pace de la Paris din vara anului 1946 că „americanii sunt Într-o ureche. Le dau rușilor chiar mai mult decât cer și se așteaptă să primească”4. Dar politica americană nu era complet inocentă. În 1945 și mult timp după aceea
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]